کار انتشار دانشنامه ادب فارسی ۱۴ سال پيش آغاز شد و تاکنون هشت جلد آن منتشر شده است. ادب فارسی در آسيای ميانه، افغانستان، شبه قاره هند، قفقاز، آناتولی و بالکان، و نيز فرهنگنامه زبان و ادب فارسی که شامل اصطلاحات و مضامين و موضوع های متداول در ادب فارسی است، هشت جلد اول اين دانشنامه را تشکيل می دهد که تاکنون انتشار يافته است.
جلد نهم که هم اکنون در دست تأليف است، درباره ادب فارسی در جهان عرب است که کار تاليف و انتشار آن تا پايان سال جاری ايرانی به انجام خواهد رسيد .
بنا بر برنامه ريزی های قبلی، قرار بوده است که جلد دهم به فارسی پژوهان و مراکز فارسی پژوهی در جهان بپردازد و چهار جلد بعدی، ادب و ادب پژوهی فارسی را در درون مرزهای ايران دربرگيرد.
بودجه دانشنامه ادب فارسی سالانه حدود ۱۲ ميليون تومان بود که از طريق وزارت ارشاد دولت پيشين تامين می شد.
بودجه اندکی که سبب شد اين کار بزرگ به مدت شش سال در يک پارکينگ انجام گيرد؛ حسن انوشه در اين باره می گويد:« کار توان فرسايی است، کار پر زحمتی است. همه شب و روز و زندگی ام را بر سر اين کار گذاشته ام، نمی شود با دست خالی کار کرد. حق تاليف، کاغذ، منابع، جا ...»
اما، به گفته انوشه، دولت جديد همان بودجه اندک را نيز که تنها منبع تأليف و انتشار اين کار بزرگ بود، قطع کرده است.
حسن انوشه می گويد: مسئولان جديد در وزارت ارشاد با بی اعتنايی به اين امر می نگرند.
او می گويد: « در ايران جامعه به خودی و غيرخودی و بي خودی تقسيم شده و ما جزو بي خودی ها هستيم .»
انوشه می افزايد: با آنکه به مراجع متعدد در وزارت ارشاد مراجعه کرده، امانتيجه ای نگرفته است
سرپرست این دائره المعارف می گوید : « نه تنها جواب منفی گرفتيم، بلکه چيزی به ما گفتند که مجبور شديم آنجا را ترک کنيم و ديگر به سراغ آنها نرویم .»
کار اين اثر سترگ که به گونه پلی ارتباطی ميان فارسی زبانان جهان است، در سال ۱۳۷۲ با پيشنهاد دکتر حسن انوشه، و حمايت احمد مسجد جامعی، معاون وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز شد.
هر يک از جلدهای دانشنامه با همکاری نيروهای متخصص منطقه تهيه شده است. مثلاً برای جلد مربوط به افغانستان ۸-۷ نفر متخصص افغان به کار دعوت شدند.
برای جلد ادب آسيای ميانه چند نيروی مجرب از تاجيکستان با دانشنامه همکاری داشتند. در مورد شبه قاره هند، تعدادی از استادان پاکستانی و هندی همکاری کردند. علاوه براين افراد، حدود ۱۰ نويسنده و پژوهشگرثابت ايرانی و شماری همکارموردی با دانشنامه کار می کنند.
به عنوان نمونه در تأليف جلد سوم دانشنامه ادب فارسی که به افغانستان مربوط می شود و در ۱۱۷۶ صفحه به چاپ رسيده عده زيادی از نام آور ترين محققان ايرانی، افغانی، تاجيکی و پاکستانی شرکت داشته اند.
جلد نهم دانشنامه که به ادب فارسی در جهان عرب اختصاص دارد، دارای ۲هزار مدخل و ۹۸۰صفحه است.
* حسن انوشه دارای دکترای ادبيات فارسی از دانشگاه تهران است. وی تاکنون بيش از پانزده جلد کتاب در زمينه تاريخ ايران ترجمه کرده است که ايران و تمدن ايرانی، ايران در سپيده دم تاريخ، تاريخ غزنويان اثر ادموند کليفورد، تاريخ ايران کمبريج، از جمله آنهاست.
انوشه از بنيانگذاران اصلی دائره المعارف بزرگ تشيع است و تا کنون بيش ازسه هزار مقاله برای اين دايرة المعارف تأليف و ترجمه کرده است.[*]
سرزمینی که به نام کشور افغانستان آوازه دارد، دارای فرهنگ و تمدن دیرینهای است که با فرهنگ و تمدن ایرانیپیوندی استوار دارد، چنان که نمیتوان یکی را از دیگری باز شناخت یا آنها را از یکدیگر جدا کرد. اگر چه امروزه مردم ایران و افغانستان در دو واحد سیاسی جداگانه زندگی میکنند، و در حقیقت ملتی یگانهاند و در جهان کمتر جایی را میتوان یافت که میان دو ملت این همه همانندی باشد. این دو ملت میراث فرهنگی مشترکی دارند که یادگار چند هزار سالهی نیاکان مشترک آنها است. یکی از این میراثهای فرهنگی زبان و ادب ادب فارسی - دری است که سابقهی آن در افغانستان اگر بیشتر از ایران نباشد، کمتر از آن هم نیست. شماری از طلایهداران ادب فارسی از مردم سرزمینهایی بودهاند که اکنون در خاک افغانستان نهاده است. غزنه، هرات، بلخ، کابل، فاریاب، قندهار و بسیار جاهایی دیگر از کشور افغانستان هنوز هم خاستگاه کسان بسیاری است که در عدد بزرگان شعر و ادب فارسی به شمار میآیند.[دانشنامه ادب فارسی در افغانستان][*]
جلد نهم "دانشنامه ادب فارسی" با زیر عنوان «ادبیات فارسی در جهان عرب» قبل از برگزاری نمایشگاه کتاب تهران منتشر می‌شود.
این جلد به گفته حسن انوشه، سرپرست دانشنامه ادب فارسی مربوط به ادبیات فارسی در جهان عرب از زمان جاهلیت تا دوران معاصر است. ادب فارسی در آسیای میانه، در افغانستان، در شبه قاره هند، در قفقاز، در آناتولی، در بالکان و نیز فرهنگنامه زبان و ادب فارسی که شامل اصطلاحات، مضامین و موضوع‌‌های متداول در ادب فارسی است هشت جلد اول این دانشنامه را تشکیل می‌دهد.
جلد دهم این دانشنامه به فارسی‌پژوهان و مراکز فارسی‌پژوهی در جهان می‌پردازد. ناشر این دانشنامه سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی است که جلد نخست آن را سال ٧۵ منتشر کرد.
بودجه دانشنامه ادب فارسی سالانه حدود ۱٢ میلیون تومان است که از طریق وزارت ارشاد تأمین می‌شود. حسن انوشه تعداد صفحات این جلد از دانشنامه را ۱۰۶۰ صفحه عنوان کرد. سرپرست دانشنامه ادب فارسی چند ماه پیش در گفت‌وگو با فارس از مشکلات مالی در انتشار مجلدات باقی‌مانده از این دانشنامه خبر داده بود.
با این حال جلد نهم دانشنامه ادب فارسی در حال حاضر در مرحله چاپ است و به گفته انوشه تا زمان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران منتشر می‌شود.[*][*][*][*][6][*]