آريانا (دائرةالمعارف افغانستان)
آریانا، دایرهالمعارفی به زبان فارسی گردآوردة گروهی از دانشمندان افغانستان که انجمن دایرهالمعارف (مؤسسهای رسمی) آن را در 6 مجلد به این شرح در کابل منتشر کرده است: جلد اول (آ ـ ابوطالب)، 1328ش؛ جلد دوم (ابوالطیّب مصعبی ـ اسپ)، 1330ش؛ جلد سوم (اسب آبی ـ اوکراین)، 1335ش؛ جلد چهارم (اولتیماتوم ـ جمز)، 1341ش؛ جلد پنجم (جمز ـ فتحعلیشاه)، 1348ش؛ جلد ششم (فتحی غزنوی ـ یونس)، 1348ش.
از دانشمندان شناخته شدة افغانستان که مقالاتی در این دایرهالمعارف نوشتهاند، میتوان احمدعلی کهزاد، خلیلالله خلیلی و سرور گویا را نام برد. بسیاری از مقالات نیز عیناً از لغتنامة دهخدا اقتباس شده و در مقدمة مجلدات به این نکته اشاره رفته است. همچنین مدخلهای مربوط به رجال و فرقههای اسلامی بهویژه در حرف «آ» و «ب» عیناً و بیکم و کاست از ترجمة عربی دایرهالمعارف اسلام (چاپ نخست) گرفته شده و حتی اشتباهاتی که در ترجمة عربی صورت گرفته به همان گونه در ترجمة فارسی باقی مانده است. 4. جلد نخست شامل عنوانهای بیشتری است و مطالب آن نیز با تفصیل بیشتر شرح داده شده است؛ لیکن در جلد پنجم و ششم تعداد عناوین اصلی کمتر و مقالات مختصرتر است. دائرهالمعارف آریانا از لحاظ مقالات مربوط به افغانستان قابل توجه است.
مآخذ: آریانا، دایرهالمعارف،
سیدعلی آلداوود
شماره مقاله:176
دائره المعارف بزرگ اسلامی
