دانشنامۀ آريانا

۱۳۸۸ دی ۱۴, دوشنبه

بن لادن، اسامه

از: مهديزاده کابلی


فهرست مندرجات


اسامه بن لادن (زادۀ ۱۳۳۶ خ / ۱۹۵۷ م)، بنیان‌گذار و رهبر گروه تروریستی القاعده و الهام‌بخش گروه‌های بنیادگرای افراطی جهان اسلامی است. اسامه بن لادن در ارتباط با حملات تروريستی بسیاری در سرتاسر جهان از جمله بمب‌گذاری‌های ۷ اوت ۱۹۹۸ در سفارتخانه‌های آمریکا در دارالسلام (تانزانیا) و نایروبی (کنیا)، حمله به کشتی جنگی یواس‌اس کول (USS Cole)، حمله ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به مرکز تجارت جهانی و پنتاگون تحت تعقیب قرار دارد.[۱][*] غرب همواره از او به‌عنوان نماد شرارت یاد می‌كند.[٢]


[] زندگی‌نامه

اُسامه بن محمد بن عوض بن لادن، که سومين فرزند از پنجاه و چهار - و بنابر روايتی پنجاه و هفت - فرزند محمد بن لادن است[٣]، در ۱٠ مارس ۱۹۵۷ میلادی برابر با ۱۳۳۶ خورشیدی در شهر ریاض در عربستان سعودی[۴] زاده شد. پدرش يک بازرگان ثروتمند بود که با خانواده سلطنتی اين کشور پيوند داشت.[۵] مادرش، حميده العطاس نام داشت و يکی از ده همسر محمد بن لادن بود که پس از تولد فرزندش (اسامه بن لادن) از شوهرش جدا شد و با محمد العطاس ازدواج کرد. بنابراين، ناگزير اسامه همراه با مادر در يک خانوادۀ جديد با سه برادر و يک خواهر ناتنی - که فرزندان محمد العطاس بودند - زندگی را ادامه داد.[٦] او، دوره تحصيلات ابتدايی را در زادگاه‌اش ، به پايان برد و سپس دوره تحصيلات و متوسطه‌ و عالی‌ را در شهر تجارتی و بندری "جده" در دانشگاه "عبدالعزيز" در رشته "مديريت اقتصاد و بازرگانی"، بين سالهای ۱۹٦٨-۱۹۷٦ ميلادی به انجام رسانيد.[٧] در سال ۱۹۷۹ ميلادی، مدرک ليسانس را در رشتۀ مهندسی راه و ساختمان (سيول انجينيری) به‌دســت آورد و يا به روايت ديگـر، در ســال ۱۹٨۱ ميلادی، با مـدرک ليسانس در رشـتۀ مديـريت عمومی (public administration) فارغ‌التحصل شد. اما برخی منابع ديگر، حاکی از آن است که او در سال سوم دانشگاه ترک تحصيل کرد و هيچگاه دوباره آن را ادامه نداد.[٨]

به هر حال، اسامه، مراحل كودكی، نوجوانی و جوانی و نيز تمام دوره‌های تحصيلی‌اش را در عربستان سعودی سپری کرد.

سال ۱۹٦٧ وقتی اسامه بن لادن ۹ ساله بود، پدرش در حادثه سقوط هواپیما کشته شد. اسامه در مدرسه به مطالعات اسلامی علاقه‌مند شد و تاثير یک آموزگار بنیادگرا او را دگرگون كرد و بعدها او را به سمت پذيرفتن ايده "جهاد انتقالی" رهنمون شد.[نگاهی دوباره به زندگی اسامه بن لادن]

وی كه از پدرش يتيم مانده بود با تمام اعضای خانواده پر جمعيت خود، تحت تربيت و سرپرستی "ملك فيصل" پادشاه آل سعود قرار گرفت، زيرا محمد بن لادن (پدر اسامه) يكی از وزرای ملك فيصل بود.[عبدالقيوم فدوی، ص ۱۵]

بن لادن در دوران تحصيلش در جده،‌ تحت تأثير افكار و انديشه‌های شيخ عبدالمجيد، مؤسس مسلك "علومٌ كونيۀ و الاعجاز العلمی" قرار گرفت كه سازمان "رابطۀ العالميۀ الاسلاميه" را اداره می‌كرد و مدعی بود كه "مذهب وسطيه"‌ [مذهب معتدل] را بر اساس قرآن كريم و سنت نبوی در اسلام بنيان‌گذاری كرده است.[عبدالقيوم فدوی، ص ۱۷]

بن لادن، به‌طور کلی، ۵٣ خواهر و برادر داشت. در اين ميان، "سالم" برادر ناتنی اسامه که بزرگ‌تر از او بود، شخصیتی کاملا متفاوت داشت. او بزرگ‌تر از سن و سالش نشان می‌داد، خوشگذران بود، به خلبانی علاقه داشت و شرکت‌های ساختمانی خانواده را به‌خوبی اداره می‌کرد.

اگرچه دو برادر شخصيت‌های متفاوتی داشتند؛ اما سالم نفوذ قابل توجهی بر اسامه و بر كل خانواده بن لادن داشت؛ اما علاقه شديد به خلبانی، سرانجام به قیمت جانش تمام شد و در سال ۱۹٨٨ بر اثر سقوط هواپیمای جت كه آن را هدايت می‌كرد، درگذشت.

در همين مقطع زمانی اختلاف اسامه با بقیه خانوده بن لادن و نیز مقامات سعودی در حال افزايش يافتن بود و از سوی ديگر، شكست ارتش اتحاد شوروی در افغانستان، اسامه بن لادن و دیگر رهبران بنیادگرا را تشويق كرد به فكر گسترش مبازرات مسلحانه در گستره‌ای وسيع‌تر باشند.

بسیاری از دوستان سالم معتقد بودند اگر سالم زنده می‌ماند، هیچ‌وقت حادثه یازده سپتامبر اتفاق نمی‌افتاد. در آغاز دهه ۹٠ تنها "سالم" بود كه می‌توانست گرايش‌های خانواده را كنترل و اسامه را به‌سوی خانواده جلب كند.

در همين شرايط اسامه به‌دليل حمایت از پیکارجویان یمن و مخالفت با حضور سربازان آمریکایی در خاک عربستان، پس از حمله صدام به کویت از سوی دولت عربستان تحت تعقیب بود و اختلاف با خانواده سلطنتی عربستان پس از تبعيد اسامه به سودان بیشتر شد.

از سوی ديگر، به گفتۀ استیو کول، نويسندۀ کتاب "خانواده بن لادن"، اختلاف نظرات پسر بزرگ اسامه با او و سرانجام جدا شدن او از پدرش موجب شد تا اسامه بن لادن هرچه بیشتر به سوی بنیادگرایی گرايش پيدا كند.

از اوایل ۱۹٨٠ كه سفرهای بن لادن به پاکستان شروع شد، ثروت او نفوذ زیادی در میان افغان‌هایی که در برابر دولت تحت حمایت شوروی سر به شورش برداشته بودند، به‌وجود آورده بود و سرانجام او را ترغيب كرد تا در سال ۱۹٨٦ به پیشاور مجاور مرز افغانستان و پاکستان نقل مکان کند. سپس با سفر به لندن سعی کرد اسلحه بیشتری تهیه کند و با جذب نیروهای داوطلب عرب، سازمان القاعده را تشکیل دهد.

موفقيت بن لادن برای شكل دادن به اين شبكه، در قدرت او برای جذب افرادی با اعتقاد به حركت يكسان از ميان مليت‌های متفاوت بوده است. استیو کول، اين توانايی را با قدرت پدرش برای جذب مهندسان ايتاليايی و آمريكايی برای شكل دادن به سازمان تجاری پرقدرت او در منطقه خليج فارس مقايسه می‌كند.

در اين ميان نبايد به اعتقاد و توانايی او در استفاده از انواع وسايل ارتباطی بی‌توجه بود. او هيچ وسيله‌ای را از نظر دور نداشت و به‌همين ترتيب توانست در مقاطع مختلف صدای خود را به گوش هوادارانش برساند. محمدرضا بهرامی، نویسندۀ ایرانی می‌نویسد:

    "گروه القاعده، ابتدا در ۱۱ آگوست ۱۹٨٨ در شهر پیشاور پاکستان و در توافقی دو جانبه میان اسامه بن لادن و دکتر عبداله عظام، ایجاد شد. قبل از آن این دو با استفاده از موسسه مکتب الخدمات که در سال ۱۹٨۴ در شهر پیشاور بنا کرده بودند و سالانه در حدود ٦٠٠ میلیون دلار از محل کمک‌های دولت عربستان سعودی و برخی تجار و شخصیت‌های عرب اعانه دریافت می‌کرد علاوه بر کمک به‌مجاهدین افغان که در حال مبارزه با نیروهای شوروی سابق بودند، موضوع ساماندهی آن تعداد از مبارزین کشورهای عربی که با هدف جهاد در راه خدا عازم جبهه‌های افغانستان بودند را بر عهده داشت. البته در آن زمان نیز میان اسامه بن لادن و دکتر عظام در خصوص ماهیت فعالیت القاعده در توسعه آن به ‌سایر مناطق و کشورها اختلاف نظر وجود داشت. ترور دکتر عظام در سال ۱۹٨۹ عملاً به ‌انشقاق مکتب الخدمات منجر شد و تسلط بیشتری را برای اسامه در القاعده ایجاد نمود.

    عقب‌نشینی نیروهای شوروی سابق از افغانستان موجب بازگشت اسامه بن لادن به ‌عربستان سعودی شد. بروز اختلاف نظر میان وی و خاندان حاکم سعودی بر سر حضور نیروهای آمریکایی که متعاقب حمله صدام حسین به ‌کویت پدید آمده بود، موجب شد، اسامه در سال ۱۹۹٢ به‌ سودان به‌نوعی تبعید و تا ۱۹۹٦ در آنجا باقی ماند.

    به‌نظر می‌رسد چند موضوع در تمایل جدی اسامه بن لادن برای ترک سودان موثر بود. موافقت دولت سودان با درخواست حکومت سعودی برای اخذ پاسپورت بن لادن و لغو تابعیت سعودی وی، همکاری دولت سودان با دولت‌های فرانسه و آمریکا برای دستگیری ایلیچ رامیرز سانچز، ملقب به‌کارلوس که به‌عنوان یک تروریست بین‌المللی تحت تعقیب قرار داشت و نهایتاً اینکه این ذهنیت وجود داشت که دولت سودان درصدد اجرای برنامه مشابه کارلوس برای بن لادن بود.

    در سال ۱۹۹٦ کنفرانسی بین‌المللی با حضور گروه‌ها و نهضت‌های اسلامی در سودان برگزار شد که در آن نمایندگان تعدادی از گروه‌های جهادی افغانستان که بعضا دارای رابطه با اسامه بن لادن از سال‌های دهه ٨٠ میلادی بودند نیز مشارکت داشتند. در جریان این اجلاس و با هماهنگی به‌عمل آمده میان اسامه بن لادن و این گروه‌ها، وی و تعدادی از همراهانش بوسیله هواپیمای افغانستان به‌این کشور منتقل و در حاشیه شهر جلال آباد، مرکز استان ننگرهار افغانستان مستقر شدند. تا آن زمان هنوز این منطقه تحت کنترل دولت اسلامی افغانستان به‌رهبری برهان الدین ربانی قرار داشت، هر چند عملا توسط شورای مشرقی به‌سرپرستی حاج عبدالقدیر اداره می‌شد. گروه طالبان که در آن هنگام بخش‌هایی از افغانستان را تصرف کرده بود، تلاش‌هایی غیر علنی را برای تسلط بر این منطقه که به‌جهت عبور جاده اصلی که کابل را به ‌پاکستان متصل و عمده‌ترین راه تدارکاتی دولت وقت افغانستان بود و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود آغاز کرده بود. اسامه بن لادن تا زمان تسلط طالبان بر جلال‌آباد، تحت حمایت گروه‌های مجاهدین و مشخصا مولوی یونس خالص و یکی از فرماندهانش به‌نام مهندس محمود قرار داشت. تا مدتی پس از تسلط طالبان بر استان‌های شرقی افغانستان و حتی کابل، پایتخت این کشور نیز نشانه‌های جدی از برقراری روابط ویژه میان رهبری طالبان و اسامه بن لادن به‌چشم نمی‌خورد. انتقال اسامه بن لادن و همراهانش به‌قندهار که مرکز فرماندهی طالبان محسوب می‌شود و آغاز روابط ویژه میان رهبری طالبان و اسامه، متعاقب افشای یک عملیات نظامی بود که گفته می‌شد برخی از فرماندهان سابق مجاهدین بنا داشتند بر علیه طالبان در استان ننگرهار انجام دهند و در جریان این عملیات مبادرت به‌دستگیری اسامه کنند.

    برخی منابع افغان معتقدند این عملیات از طریق سازمان اطلاعات پاکستان به‌اطلاع طالبان رسید و در همان مراحل اولیه با شکست مواجه شد و در واقع توسعه و در هم تنیدگی روابط میان اسامه بن لادن و طالبان از این زمان آغاز شد."[بهرامی، محمدرضا، طالبان و اسامه چگونه باهم پیوند خوردند، خبر آنلاین]

وقتی اسامه بن لادن از افغانستان به عربستان سعودی برگشت، از این که رژیم حاکم در این کشور، ارتش آمریکا را به خاک عربستان دعوت کرده بود تا نیروهای صدام حسین را از کویت بیرون کند، به‌خشم آمد و به‌مخالفت با حاکمان عربستان سعودی برخاست.

اسامه بن لادن پس از آن به سودان رفت و مدتی آنجا بود. وحید مژده که در زمان حاکمیت رژیم طالبان در کابل، مدیر اداره دوم سیاسی وزارت خارجه بود، می‌گوید: "شماری از رهبران دولت مجاهدین به‌رهبری برهان‌الدین ربانی برای شرکت در یک مراسم رسمی و دولتی به سودان دعوت شدند در این سفر مجاهدین افغان از اسامه خواستند که به افغانستان بیاید و بین گروه‌های مختلف مجاهدین میانجیگری کند یعنی او از طرف دولت مجاهدین به افغانستان دعوت شد و با هواپیمای آریانا متعلق به دولت افغانستان از سودان به شارجه و از آنجا به افغانستان پرواز کرد." این نظر را وکیل احمد متوکل، وزیر خارجه طالبان، نیز تأیید می‌کند: "این دولت مجاهدین به رهبری برهان‌الدین ربانی بود که برای اسامه بن لادن به سودان هواپیما فرستاد و او را رسماً به افغانستان آورد."[*]

به ‌گفته‌ی وحید مژده، "زمانی که طالبان در سال ١٣٧٤ خورشیدی شهر جلال‌آباد در شرق افغانستان را تصرف کردند، اولین ملاقات بین مولوی احسان‌الله احسان و بعضی از رهبران القاعده در منزل مولوی یونس خالص صورت گرفت و طالبان، در این دیدار، به این‌ها (رهبران گروه القاعده) گفتند که شما نه تنها مهمان بلکه صاحب خانه هستید و به‌هر چیزی که نیاز داشته باشید، ما آن را در حد توانایی خود تهیه خواهیم کرد، تا زمانی که زنده هستیم، دست هیچ دشمنی به شما نخواهد رسید. این وعده‌ای بود که در همان‌جا داده شد."

همو می‌افزاید: "در اجتماعی که در همان آغاز کار پس از تصرف قندهار (در سال ۱۳۷۳ خورشیدی) به میان آمد، ملا محمدعمر به‌عنوان امیرالمومنین معرفی شد. امیرالمومنین یعنی رهبر تمام مسلمانان و کشورهای اسلامی. کسانی که به او بیعت کردند، تنها افغان‌ها نبودند، بلکه افرادی از کشورهای مختلف و مجاهدین عربی که از دوران جهاد در این‌جا بودند و از آن جمله شخص اسامه بن لادن با ملا محمدعمر بیعت کردند."[*]

اسامه بن لادن، در سال ۱۹۹۸ میلادی، علیه تمام آمریکایی‌ها در دنیا اعلام جنگ کرد و گفت که "به باور ما امروز بدترین دزدان و بدترین تروریست‌های دنیا آمریکایی‌ها هستند و هیچ چیز جز تلافی و عمل متقابل، نمی‌تواند جلوی آن‌ها را بگیرد. ما نباید بین نیروهای نظامی و غیرنظامیان آمریکا هم تفاوتی قائل شویم و تا جایی که به ما مربوط است، تمام آن‌ها اهداف ما هستند."

در آن سال، بسیاری بر این عقیده بودند که اسامه بن لادن در بمب‌‌گذاری‌هایی که در سفارت‌های آمریکا در کشورهای شرق آفریقا رخ دادند، دست دارد. آن زمان بیل کلینتون رئیس جمهور آمریکا بود.

به‌دنبال واکنش نیروهای نظامی آمریکا و حمله موشکی آن‌ها به پایگاه اسامه بن لادن در افغانستان، او محل اقامتش را ترک کرد.

در سال ۲۰۰۰ میلادی، سازمان القاعده که به‌رهبری او تشکیل شده بود، توانست حمله موفقی به یک کشتی جنگی یک میلیارد دلاری آمریکا انجام دهد. این حمله در بندر عدن انجام شد.

بعد از آن بود که حمله‌های القاعده در نیویورک و واشنگتن انجام شد و حوادث مرگبار یازدهم سپتامبر سال ۲۰۰۱ را در تاریخ ثبت کرد.

با آن که حدود ۲۷ میلیون دلار پاداش برای "سر بن لادن" تعیین شده بود، او توانست برای چندین سال از دست کسانی که به دنبالش بودند، مخفی بماند.

گفته شده است که قبایل ساکن مرزهای افغانستان و پاکستان، اصلی‌ترین پناه‌دهندگان به اسامه بن لادن بودند.

اسامه بن لادن در نهایت روز یکشنبه، اول ماه مه ۲۰۱۱ (۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۰) به دست کماندوهای آمریکایی در پناهگاهی در پاکستان کشته شد و جسدش در اختیار آمریکا قرار گرفت.

نجوا غانم، نخستين همسر بن لادن که اهل شهر "لاذقيه" سوريه است، می‌گويد كه بن لادن انگليسی را به‌خوبی صحبت می‌كرد، نابغه رياضيات بود و به سياست و طبيعت علاقه بسياری داشت.[ناگفته‌های همسر اسامه بن لادن از زندگی مشترك]


[] خانواده

خانواده بن لادن، در عربستان سعوی ثروتمند بود و قدرت و نفوذ زياد داشت و سرنوشت آن به‌صورت كلی و زندگی اسامه بن لادن به‌عنوان يكی از اعضای آن به‌طور خاص، با خانواده سلطنتی اين کشور پيوند خورده بود.[*]

اگرچه سازمان القاعده و رهبر آن اسامه بن لادن مورد توجه بسياری از رسانه‌ها در سطح جهان بوده و كتاب‌های زيادی در اين باره نوشته شده است، اما با وجود تعداد زيادی از اين نوشته‌ها، همچنان زندگی بن لادن پر از رمز و راز باقی مانده و كمتر كسی تاكنون توانسته به اين اسرار نزديك شود. "پيتر برگن" روزنامه‌نگار آمريكايی كتابی درباره زندگی خصوصی بن لادن، زير عنوان "بن لادن، شخصيتی كه من می‌شناسم" به دست نشر سپرده است که او در اين كتاب، تلاش دارد تا اين بخش پر رمز و راز زندگی بن لادن را معرفی كند و از طريق جست‌وجو در حيات زناشويی بن لادن و زنانی كه تاكنون با وی زندگی كرده‌اند، اطلاعات جالبی دربارۀ سير زندگی خصوصی اسامه و تعداد زنان وی، ارائه دهد.

همسران بن لادن

زن اول بن لادن، "نجوا غانم" نام دارد و اهل شهر "لاذقيه" سوريه است. اسامه بن لادن در سال ۱۹۷۴ زمانی كه "نجوا" فقط ۱۷ سال داشت، با وی ازدواج كرد. "نجوا" دختر دايی بن لادن به‌حساب می‌آيد (مادر بن لادن اهل لاذقيه است). به گفتۀ "كارمن بن لادن" همسر "يسلم" برادر ناتنی اسامه، "نجوا غانم" زنی مطيع و بسيار متدين بود.

نجوا به همراه اسامه بن لادن به سودان و افغانستان رفت. "حذيفه عزام" معروف به ابوجندل رئيس گارد محافظ شخصی بن لادن می‌گويد كه "نجوا" قبل از رويداد ۱۱ سپتامبر از افغانستان خارج شد و هرگز به اين كشور باز نگشت. او می‌افزايد كه همسر اول بن لادن اكنون در شهر دمشق همراه با يكی از فرزندان خود به‌نام "عبدالرحمن" زندگی می‌كند. در تحقيقی كه سايت شبكه العربيه در اين خصوص انجام داده، مشخص گرديد كه "نجوا غانم" به مجموعه علويان سوريه تعلق دارد؛ اما بقيه زنان بن لادن سنی بودند.

زن دوم بن لادن با لقب "ام علی" معروف شده است. اين زن به خاندان "شريف" در عربستان سعودی‌ تعلق دارد. "ام علی‌" همراه بن لادن به سودان رفت اما از زندگی‌ در اين كشور بيزار و نسبت به‌سختی‌ معيشت در آن وادی‌ گله‌مند بود. جمال داماد اسامه بن لادن درباره اين زن می‌گويد: او حاضر نبود زندگی‌ مشقت‌باری‌ كه رهبر القاعده برای‌ خود اختيار كرده بود را بپذيرد به اين دليل از او تقاضای‌ طلاق كرد و بن لادن با اين درخواست موافقت نمود. ام علی‌ بعد از طلاق همراه با پسر و دختر خود به كشور عربستان سعودی‌ بازگشت.

اما زن سوم بن لادن به "ام خالد" معروف است. اين زن خواهر يكی‌ از همرزمان رهبر القاعده و زنی‌ تحصيلكرده و دارای‌ مدرك دكتری‌ در رشته "شريعت اسلامی‌" است. طبق گزارش‌هايی‌ كه به‌دست برگن رسيده است، "ام خالد" در بيشتر حوادث افغانستان در كنار شوهر خود بوده است.

در اين ميان برگن سخن از زن ديگری‌ می‌كند كه به "ام حمزه" شهرت يافته است. ام حمزه زن چهارم بن لادن است و زنی‌ تحصيلكرده در رشته ادبيات عرب است كه به يكی‌ از خاندان معروف عربستان به نام "صابر" تعلق دارد. او نيز در زمان اقامت بن لادن در افغانستان در كنار او باقی‌ ماند.

زن پنجم بن لادن "امل صداح" نام دارد و از كوچك‌ترين زنان وی‌ به‌حساب می‌آيد. امل اهل يمن است و ۱۷ سال داشت كه در سال ۲۰۰۰ به عقد اسامه بن لادن درآمد. ابوجندل رئيس گارد محافظ شخصی‌ بن لادن واسطه اين ازدواج شد. او برای‌ خانواده امل پنج‌هزار دلار حق عقد فرستاد و ترتيب انتقال عروس جديد به كشور افغانستان را شخصاً به‌عهده گرفت. جشن عروسی‌ بن لادن و امل صداح در شهر قندهار برگزار شد و فرزندان بن لادن و زنان ديگر او در اين مراسم شركت كردند. امل يك دختر كه احتمال داده می‌شود نام وی‌ "صفيه" باشد بعد از رويداد ۱۱ سپتامبر برای‌ بن لادن به‌دنيا آورد و قبل از حمله آمريكا به افغانستان در اواخر سال ۲۰۰۱، همراه با دختر خود به مسافرت خارج از افغانستان رفت. اين زن تا آخرين لحظه بعد از سقوط طالبان در كنار بن لادن باقی‌ ماند و مايل به ترك وی‌ نبود. اما رهبر القاعده از دوستان خود تقاضا كرد، زن پنجم را به‌شكل غيرقانونی‌ از افغانستان خارج كرده و به كشور يمن برسانند. اين زن اكنون در يمن زندگی‌ می‌كند و علاوه بر دختر خويش، صاحب يك پسر ديگر از بن لادن شده است.

فرزندان اسامه بن لادن

ابوجندل يار نزديك بن لادن درباره تعداد فرزندان ذكور رهبر القاعده می‌گويد: تا سال ۲۰۰۰ اسامه بن لادن ۱۱ پسر داشت كه ۹ تن از آنها در افغانستان بودند و دو تن ديگر به نام عبدالله و علی‌ دور از پدرشان به سر می‌بردند. عبدالله بزرگ‌ترين پسر بن لادن به‌شمار می‌آيد كه از زن اول رهبر القاعده "نجوا غانم" در دهه ۱۹۷۰ به‌دنيا آمد. اين پسر در سال ۱۹۹۵ پدر خود را در سودان ترك كرد، زيرا از زندگی‌ مشقت‌بار در اين كشور آفريقايی‌ بيزار بود. او همچنين دوست دارد، نام او را به "عبدالله لادن" صدا كنند و نه به‌نام اسامه بن لادن.

عمر پسر چهارم اسامه بن لادن به همراه همسر انگليسی خود زينه

عبدالرحمن پسر ديگر نجوا اكنون همراه با مادر خود در دمشق زندگی‌ می‌كند. عمر فرزند ديگر بن لادن كه در فاصله ۱۹۸۳-۱۹۸۲ به‌دنيا آمد، اكنون نزد برادر بزرگ خود عبدالله در عربستان سعودی‌ به‌سر می‌برد. نام پسران ديگر بن لادن به‌ترتيب محمد، خالد، حمزه، سعد، علی‌ و عثمان است. محمد با دختر يكی‌ از همرزمان بن لادن به‌نام "ابوحفص مصری‌" در سال ۲۰۰۱ در شهر قندهار ازدواج كرد. عثمان در سرتاسر حمله آمريكا به افغانستان و مراكز مهم سازمان القاعده در اين كشور در كنار پدر خود بود و به‌عنوان گارد شخصی‌ وی‌ عمل می‌كرد. او سپس موفق شد به شكل معجزه‌آسايی‌ از كوهستان‌های‌ "تورابورا" همراه با ايمن ظواهری‌ و عبدالله تبارك راننده اسامه بن لادن فرار كند.

درباره فرزندان ديگر بن لادن اطلاعات كافی‌ وجود ندارد و هيچكس از سرنوشت و محل اقامت آنها چيزی‌ بر زبان نياورده است.[هاشميان، حسن، زنان و فرزندان اسامه بن لادن، روزنامه ايران، شماره ٣۴۱٦، ۱٨/۱٢/۱٣۸۴، صفحه ۷ (ديپلماتيك)]

به‌هر حال، بن لادن پنج بار ازدواج کرد و در زمان مرگ چهار زن داشت. شمار دقیق فرزندان او مشخص نیست، اما گفته می‌شود که وی بیش از بیست فرزند به دنیا آورده است.[*]


[]




[] مرگ بن لادن

اسامه بن لادن، رهبر گروه القاعده، روز یکشنبه اول مه ۲۰۱۱ (۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۰) در عملیات نیروهای آمریکایی به خانه‌اش در ابیت آباد پاکستان کشته شد. پایان زندگی بن لادن، پایان ده سال انتظار آمریکا بود. باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا که فرمان مرگ بن لادن را صادر کرده بود، پس از کشته شدن او گفت:

    "امشب، من می‌توانم به مردم آمریکا و جهان بگویم که اسامه بن‌لادن، رهبر شبکه القاعده، و تروریستی که مسئول کشته شدن هزاران زن، مرد و کودک بیگناه بود، در طی عملیات نیروهای آمریکایی کشته شده است.

    برای مدت دو دهه، بن لادن رهبر و سمبل شبکه القاعده بوده، و به طرح حملات علیه کشور ما، دوستان و متحدان‌مان ادامه داد. کشته شدن اسامه بن لادن، بزرگترین موفقیت ما تا این لحظه در مبارزه با تروریسم است."[*]

جی کارنی سخنگوی کاخ سفید گفت که همسر بن‌لادن اولین مامور آمریکایی را که وارد اتاق شد، "هل" داد. این زن از ناحیه پا تیر خورد اما کشته نشد. در حالی که مقام‌های کاخ سفید روز دوشنبه (یک روز پس از حادثه) گفته بودند که این زن در تبادل آتش و پس از آنکه بن‌لادن از او به‌عنوان سپر بلا استفاده کرده بود کشته شد.


او افزود: "ما انتظار مقاومت زیادی را داشتیم و با مقاومت زیادی هم روبرو شدیم. آدم‌های زیاد دیگری در مجتمع بودند که مسلح بودند." و شخص اسامه بن لادن مقاومت کرد و به ضرب گلوله کشته شد، اما مسلح نبود.

قبلاً به نقل از یک مقام رسمی وزارت دفاع آمریکا آمده بود که "چندین زن و کودک در این مجتمع (محل اختفای بن لادن) حضور داشتند. یکی از چهار مردی که در این مجتمع بودند، یک زن را به عنوان سپر انسانی استفاده کرد و در حالی که پشت او مخفی شده بود، تیراندازی می‌کرد. در نتیجه در جریان تبادل آتش، آن زن کشته شد. دو زن هم زخمی شدند، ولی به بقیه آنها آسیبی نرسید."

در ضمن کارنی گفت که هنوز تصمیمی در مورد انتشار عکسی از جسد بن‌لادن گرفته نشده است. به گفته او عکس جسد "خیلی هولناک" است و ممکن است احساسات بعضی را شعله‌ور کند.[*] باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، روز چهارشنبه به شبکه سی بی اس گفت که عکس جسد اسامه بن لادن، رهبر گروه القاعده، منتشر نخواهد شد.

پس از اظهارات اوباما، جی کارنر سخنگوی کاخ سفید گفت رئیس جمهور آمریکا معتقد است عکس‌ها نباید ابزار "تحریک و تبلیغ" بشود و انتشار تصاویر خطری برای امنیت ملی خواهد بود و تیم او نیز با این نظر موافق است.

به گزارش گاردین، این عکس که تصویر خونی و زخمی صورت بن لادن را نشان می‌دهد قلابی است و نه تنها توسط منابع رسمی تأیید نشده بلکه اولین بار دو سال پیش در تعدادی وب‌سایت و وبلاگ منتشر شده‌بود.

وی افزود دولت آمریکا واکنش‌های جهان را زیر نظر داشته است و تردیدی نیست که القاعده باور دارد که اسامه بن لادن مرده است.

او به نقل از اوباما گفت: "افرادی هستند که این (مرگ بن لادن) را رد می‌کنند. واقعیت این است که شما دیگر بن‌لادن را در حال راه رفتن بر روی زمین نخواهید دید."

‌به گزارش رویترز، دختر بن‌لادن، که از عملیات در مخفی‌گاه اسامه بن‌لادن نجات یافته است، به سرویس اطلاعات پاکستان گفت: او نظاره‌گر کشته شدن پدرش به‌دست نیروهای امریکایی بوده است.[*]

نیروهای آمریکا به‌جای دستگیری اسامه بن‌لادن او را به ضرب گلوله از پای در آوردند و به این ترتیب محاکمه مردی که در صدر فهرست افراد تحت تعقیب آمریکا قرارداشت هرگز تحقق نیافت.

اما اکنون این پرسش مطرح است که آیا نمی‌بایست به‌جای کشتن اسامه بن‌لادن او را دستگیر و محاکمه می‌کردند؟

حقوق‌دانان به‌درستی استدلال می‌کنند که روند قانونی محاکمه بهتر از انتقامجویی است. اما محاکمه اسامه بن‌لادن منجر به افشای سابقه‌درگیری و ارتباطات آمریکا با مجاهدین در دهه ۱۹٨٠ می‌شد و سوال اینجاست که این محاکمه به برتری اخلاقی کدام طرف منجر می‌شد؟ فرض کنیم اسامه بن‌لادن مورد محاکمه قرار می‌گرفت و مجازات می‌شد، دادستان دادگاه می‌بایست اول ثابت می‌کرد که اسامه بن‌لادن مسئول حملات تروریستی به آمریکا بوده است، نه‌فقط به‌صورت نماد ترویج ایدئولوژی شهادت و جهاد بوده بلکه به‌عنوان کسی که توطئه قتل هزاران نفر را در ایالات متحده آمریکا طراحی کرده است.[*]

بر اساس بیانیه‌ای که در وب‌سایت گروه‌های اسلامگرا منتشر شد، شبکه القاعده "مرگ اسامه بن‌لادن" را تایید کرد. در این بیانیه نوشته شده، خون بن‌لادن "هدر نخواهد رفت"، مرگ وی آمریکا را "نفرین" می‌کند و القاعده به حمله‌های خود به آمریکا و متحدانش ادامه خواهد داد.[*]

با این حال، به گزارش رویترز، طالبان در افغانستان می‌گوید: "آن‌ها شواهد کافی در خصوص کشته شدن اسامه بن‌لادن رهبر القاعده ندیده‌اند تا بتواند آن‌ها را متقاعد کند."[*]

اما یک مقام رسمی امریکا به رویترز گفت که ممکن است امروز تصاویری از سپرده شدن جسد اسامه بن‌لادن به دریا منتشر شود. او می‌گوید جسد رهبر القاعده از پاکستان خارج شد و به ناو هواپیمابری برده شد و در بخشی از دریای عرب به آب سپرده شد.[*]

تصمیم آمریکا برای انداختن جسد بن لادن در دریا، از طرف شورای علوم اندونزی، بالاترین نهاد اسلامی این کشور محکوم شده است. "حقوق یک مسلمان، کارش هرچه که باشد، حتی اگر گناهکار باشد، باید رعایت شود. باید برای جسد (بن لادن) نماز میت خوانده می‌شد، او را در یک پارچه سفید، کفن می‌کردند و بعد در خاک و نه دریا، دفنش می‌کردند."

به گزارش رویترز وزارت دفاع امریکا می‌گوید: "به دلیل اینکه هیچ کشوری حاضر به پذیرش جنازه اسامه بن‌لادن نبود، جسد او به دریا سپرده شده است." اما مرگ بن‌لادن لزوماً به‌معنی مرگ عقایدش نیست.


[] :



[] :



[] :



[] :



[] :



[] :



[] :



[۹]
[۱٠]

[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]

[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]


[ ] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است. دانش‌نامه‌ی آريانا تصویری را که از اسامه بن لادن پس از کشته شدن او توسط نیروهای آمریکایی منتشر کرده است، جعلی است. این تصویر توسط خانم ماریا سانتوس همکار دانشنامه ارسال شده که متأسفانه بر اساس گزارش روزنامه معتبر گاردین تصویر جعلی است. این روزنامۀ می‌نویسد: دیلی میل (The Daily Mail) یکی از وب‌سایت‌های روزنامه‌یی است که اقدام به نشر این تصویر تقلبی اسامه بن لادن کرده است.



[] پيوست‌ها

پيوست ۱: مارک آون، ادعاهای جدید درباره نحوه کشته شدن بن لادن
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]-
[۲]-
[۳]- فدوی، عبدالقيوم، اسامه بن لادن و ماجراها، چاپ اول ۱۳۸۱،‌ ص ۱٦.
[۴]- برخی منابع یمن ذکر کرده‌اند که محرز نيست.
[۵]- اسامه بن لادن، ويکی‌پديای انگليسی
[٦]- همان‌جا
[٧]- همان‌جا؛ عبدالقيوم فدوی می‌نويسد که "دوره تحصيلات عالی‌اش را در سال ۱۹۷٢ ميلادی به انجام رسانيده است."[اسامه بن لادن و ماجراها، ص ۱۷] که اين روايت درست به‌نظر نمی‌رسد.
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها








[] پيوند به بیرون

[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]


[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]