- زندگینامه
- روایات منابع اسلامی
- انجیل یهودای اسخریوطی
- يادداشتها
- پيوستها
- پینوشتها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمهها
- پيوند به بيرون
[تاریخ مسیحیت] [حواریون عیسی مسیح]
یهودا اسخریوطی (به عبری: יהודה איש־קריות؛ به يونانی: Ιούδας Ισκάριωθ و به انگليسی: Judas Iscariot)، براساس عهد جديد، یکی از دوازده حواری اصلی عیسی مسيح بود که به او خيانت کرد[۱]. او ظاهراً خزانهدار عيسی مسيح بود و مکان اختفای عیسی را در قبال دریافت سی سکه نقره بهعنوان رشوه به دشمنانش (حاکمان یهودی رم) لو داد[٢]. آنها عیسی را بهشیوه دردناکی به صلیب کشیدند.
[↑] زندگینامه
یهودا پسر شمعونِ اسخریوطی بود.[٣] اسخریوطی تشکیل شده است از «اس» و «خریوط یا قریوت» یعنی «مردی اهل قریوت»[۴]. «قِریوت» نام شهری در سرزمین جنوبی یهودا است که نام آن زیر عنوان «قریوت حصرون» در کتاب یوشع ۱۵: ٢۵ ذکر شده است[۵].
در عهد جدید مطالب زیادی در مورد یهودای اسخریوطی نمیتوان یافت[٦]؛ اما مطالبی که در مورد یهودا در عهد جدید وجود دارد، بهطور کلی، میتوان آن را به دو شکل مشاهده کرد. برخی از مطالب کلی است که در مورد حواریون مسیح آمده است که یهودا را نیز در بر میگیرد و دستۀ دیگر، مطالبی است (هر چند اندک) که در خصوص خود یهودا بیان شده است.
در انجیلهای مرقس و لوقا نکتۀ ظریفی از انتخاب شاگردان آمده که در متی بیان نشده است. شب پیش از انتخاب شاگردان، عیسی به کوهستان (بالای کوه) رفت و تمام شب را به راز و نیاز با خدا پرداخت، صبح روز بعد، از میان تعداد انبوهی که بهدنبال او آمده بودند، فقط دوازده نفر را بهعنوان شاگردان خاص خود برگزید و آنان را رسولان نامید[٧]، اما در هر سه انجیل یادآوری شده که یکی از آنها اسخریوطی بود!
در این که یهودای اسخریوطی یکی از حواریون عیسی مسیح بوده است، تردیدی وجود ندارد و در انجیلها نام وی بهوضوح در زمرهی شاگردان خاص مسیح ذکر شده است.[٨] بر این اساس، مطالبی که بهطور کلی در مورد حواریون آمده است، شامل او نیز میشود.
آنچه از انجیلها بر میآید، عیسی حواریون را نزد خود طلبید، و آنان را بر ارواح پلید قدرت داد تا بتوانند این ارواح را بدن انسانها بیرون کنند. همچنین آنان قدرت مییافتند تا هر گونه بیماری و دردی را شفا دهند.[۹] «راهنمایی مطالعۀ کتاب مقدس»، بهنقل از انجیل متی باب دهم، در این خصوص مینویسد:
- «در سال ٢۹ میلادی (احتمالاً در ماه مارس) به آنها قدرت شفا داده شد و دو به دو به یک مأموریت تقریباً یکماهه اعزام شدند»[۱٠]
یهودا بهعنوان حواری عیسی به همراه سایر شاگردان وی در راه تبلیغ دین و گسترش تعالیم مسیح تلاش کرده و به مسافرتهای تبلیغی نیز میرفت.[۱۱]
اما، در هر سه انجیل متی و مرقس و لوقا هر وقت نام یهودای اسخریوطی بهعنوان یکی از شاگردان انتخاب شدۀ عیسی مسیح آمده لقب دیگری هم بهخود گرفته است: «آنکه او را تسلیم نمود.» انجیل متی در باب دهم، انجیل مرقس در باب سوم و لوقا در باب ششم، زمانی که دربارۀ دوازده شاگرد عیسی سخن میگویند، در مورد یهودا اسخریوطی مینویسند: «و یهودا اسخریوطی، کسی که در آخر به عیسی خیانت کرد»[۱٢].
عیسای مسیح میدانست کسی هرگز تن به ننگ خیانت به او نخواهد داد، مگر کسی که دل و وجودش متعلق به شیطان باشد[۱٣]؛ اما یوحنای رسول فعل جالبی در بارۀ یهودا بهکار میبرد: «زیرا او که میبایست تسلیمکنندۀ وی بشود.»[۱۴]
معاملۀ یهودا برای قتل عیسی در انجیل مرقس چنین آمده است: «آنگاه يكی از شاگردان او بهنام يهودا اسخريوطی، نزد كاهنان اعظم رفت تا استاد خود را به ايشان تسليم كند. وقتی كاهنان شنيدند برای چه آمده است، بسيار شاد شدند و قول دادند به او پاداشی بدهند.»[۱۵] و در انجیل متی آمده: «آنگاه يهودا اسخريوطی كه نزد كاهنان اعظم رفت، گفت: «چقدر به من میدهيد تا عيسی را به شما تحويل دهم؟» آنان سی سكه نقره به او دادند. از آن هنگام، او بهدنبال فرصت مناسبی بود تا عيسی را به ايشان تسليم كند.»[۱٦]
به نوشتۀ راهنمایی مطالعۀ کتاب مقدس، شورای سنهدرين بهطور قطعی مصمم بود تا نقشۀ قتل عيسی را طراحی كند[۱٧]. اما از طرفی شهرت عيسی اين امر را مشكل مینمود[۱٨]. حتی در اورشليم نيز جمعيت كثيری بر او ازدحام آورده بودند، چرا كه مشتاق بودند كه تعاليم او را بشنوند[۱۹]. اما سرانجام فرصت فراهم شد و دو شب بعد، طی خيانت يهودا در حالی كه همۀ شهر در آرامش بهخواب رفته بود، عيسی دستگير شد. آنها در دستگيری عيسي بسيار عجله داشتند و میخواستند او را قبل از صبح محكوم كنند و صبح هنگام زمان بيدارشدن مردم، او را به صليب بكشند[٢٠]. این کتاب در ادامه میافزاید:
- «رشوه دادن به يهودا در متی ٢٦: ۱۴-۱٦، مرقس ۱۴: ۱٠-۱۱ و لوقا ٢٢: ٣-٦ ذكر شده است. سهم يهودا اين بود كه عيسی را در غياب مردم به كاهنان تسليم نمايد. آنها جرأت نداشتند كه او را در ملأعام دستگير نمايند چرا كه ممكن بود توسط مردم سنگسار شوند. به همين جهت، يهودا در شب، هنگامی كه همه به خواب رفته بودند، عيسی را به آنان تسليم نمود. عيسي از ابتدا میدانست كه يهودا به او خيانت خواهد ورزيد. اينكه چرا او بهجهت اين كار برگزيده شد، يكی از اسرار شگفتانگيز الهي است. يهودا احتمالاً فكر كرده بود كه عيسی در آزادسازی خويش از قدرتی معجزآسا استفاده خواهد نمود. در هر صورت عمل او در نظر خدا بسيار ناجوانمردانه بود، چرا كه عيسی در مورد او چنين گفت: «وای بر آن كس كه پسر انسان بهدست او تسليم شود، آن شخص را بهتر بودی كه تولد نيافتی» (متی ٢٦: ٢۴). در واقع تمام اين رويداد قبلاً پيشگويی شده بود (زكريا ۱۱: ۱٢-۱٣). در متی ٢٧: ۹-۱٠ كه صحبت از پيشگويی به زبان ارميأنبی است، بهنظر میرسد كه اشتباهی از جانب نسخهنويس رخ داده است. چون در كتاب ارميا اشارهای به اين موضوع نشده است. ولی بايد توجه داشت كه در آن زمان همۀ كتب انبيأ در يك گروه تحت عنوان ارميا در نظر گرفته میشدند.»[٢۱]
روز عید پسح، هنگامی كه وقت شام فرا رسيد، عيسی با دوازده رسول بر سر سفره نشست[٢٢]. هنگام خوردن شام او به آنان گفت: «یكی از شما به من خیانت میكند.»[٢٣] اما به قول لوقا: پس از شام، پیالهای دیگر[٢۴] به ایشان داد و گفت: «این پیاله، نشاندهنده پیمان تازه خداست كه با خون من مهر میشود، خونی كه برای نجات شما ریخته میشود. اما اینجا، سر همین سفره، كسی نشسته است كه خـود را دوست ما میداند، ولی او همان كسی است كه به من خیانت میكند. درست است كه من باید مطابق نقشه خدا كشته شوم، اما وای بهحال كسی كه مرا به مرگ تسلیم كند!»[٢۵]
همه از این سخن غمگین شدند، و هر یك با اندوه زیاد پرسیدند: «آیا من این كار را خواهم كرد؟» او جواب داد: «آنكه دستش را اول با دست من بهسوی بشقاب دراز كرد، همان كسی است كه به من خیانت میكند.[٢٦]
یهودا نیز كه بعداً به او خیانت كرد، از او پرسید: «استاد، آیا آن شخص منم؟» عیسی جواب داد: «بلی، خودت گفتی!»[٢٧]
عیسی مستقیماً به تسلیم كنندۀ خود اشاره میكند[٢٨]. ولی آنچنان عاقلانه موضوع را مطرح میكند كه هیچكس به یهودای اسخریوطی مظنون نمیشود[٢۹]. یهودا میدانست كه عیسی به راز او پی برده است. با این حال با سنگدلی تمام رفت تا جنایت ناجوانمردانۀ خود را انجام دهد[٣٠].
شايد ترتيب وقايع شام آخر در اناجيل كمی مبهم باشد. بهنظر میرسد كه متی و مرقس خوردن شام را پس از بيرون رفتن يهودا قرار میدهند در حالی كه لوقا در تشريح اين بخش، نشان میدهد كه يهودا در آنجا بوده است[٣۱]. بههر حال، یوحنا این داستان را چنین بیان میکند:
- پس از این سخن، عیسی بهشدت محزون شد و با دلی شكسته گفت: «حقیقت این است كه یكی از شما به من خیانت خواهد كرد.»
شاگردان مات و مبهوت به یكدیگر نگاه میكردند و در حیرت بودند كه عیسی این را در باره چه كسی میگوید. شاگردی كه معمولاً سر رو سینۀ عیسی میگذاشت و عیسی او را بسیار محبت مینمود، كنار عیسی نشسته بود. شمعون پطرس به او اشاره كرد تا بپرسد كیست كه دست به چنین كار وحشتناكی میزند. پس، آن شاگرد به عیسی نزدیكتر شد و پرسید: «خداوندا، آن شخص كیست؟»
فرمود: «آن كسی است كه یك لقمه میگیرم و به او میدهم.» آنگاه لقمهای گرفت و آن را به یهودا پسر شمعون اسخریوطی داد. به محض اینكه لقمه از گلوی یهودا پایین رفت، شیطان داخل او شد.
پس عیسی به او فرمود: «عجله كن و كار را به پایان برسان!» هیچكس بههنگام شام منظور عیسی را نفهمید. فقط بعضی گمان كردند كه چون پول دست یهودا بود، عیسی به او دستور داد كه برود و خوراك بخرد و یا چیزی به فقرا بدهد.
یهودا لقمه را خورد و فوراً برخاست و در تاریكی شب بیرون رفت. بهمحض این كه یهودا از اطاق خارج شد، عیسی فرمود: «وقت من تمام شده است. بزودی جلال خدا مرا فرا خواهد گرفت و آنچه برای من پیش میآید، باعث جلال و ستایش خدا خواهد شد.[٣٢]
قاموس کتاب مقدس مینویسد: «یهودا اسخریوطی از برای حمل خزینۀ حواریون معین گردیده این انتخاب سبب بیداری عرق طمع وی گشته باعث آن شد که مولای خود را از برای سی پارۀ نقره تسلیم نماید (متی ٢٦: ۱۵). در اینصورت فرمایش آن حضرت که وی را شیطان خطاب فرمود و بر جا میباشد و دلیل بر این مطلب آن که چون وجه را تصرف نمود فوراً در پی تهیه فصح با خداوند خود شد ولی از قرار معلوم خودش در آن شام شرکت نداشت بلکه فوراً در حضور همگی به جتسیمانی[٣٣] رفته خداوند خود را بهبوسهای تسلیم نمود (متی ٢٦: ۴٧-۴۹)»[٣۴]
پس از پایان دعا، عیسی با شاگردانش به یك باغ زیتون واقع در آنسوی دره «قدرون» رفت. یهودای خائن نیز آن محل را میشناخت، زیرا عیسی و شاگردانش بارها در آنجا گرد آمده بودند.
پس یهودا به همراه سربازان و محافظین مخصوص خانه خدا كه كاهنان اعظم و فریسیان در اختیارش گذاشته بودند، با اسلحه و مشعلها و چراغها وارد باغ شدند.[٣۵]
جریان دستگیری عیسی در متی ٢٦: ۴۷-۵٦، مرقس ۱۴: ۴٣-۵٠، لوقا ٢٢: ۴۷-۵٣ نیز آمده است. حدود نیمه شب بود. گروهی از سربازان رومی كه حدود ۵٠٠-٦٠٠ نفر بودند، به سركردگی رئیس خود و به همراهی مأموران ویژۀ كاهن اعظم كه مطمئناً فكر میكردند مأموریت خطرناكی انجام میدهند، توسط یهودای اسخریوطی به محلی كه عیسی، خلوت گزیده بود هدایت شدند. آنها به محض ورود، از دروازۀ شرقی از جادۀ قدران پایین رفتند. فانوسها، مشعلها، و اسلحۀ آنها باعث میشد تا آن گروه از باغی كه عیسی در آن بود، قابل مشاهده باشند. آنها در حالی كه نزدیك و نزدیكتر میشدند، عیسی با قدرت نادیدنی خود، باعث شد تا آنها به زمین بخورند تا به این وسیله به آنها بفهماند كه اگر دستگیری او در ارادۀ خدا نمیبود، آنها قادر به دستگیری او نمیشدند. برای آنكه شناسایی صحیح و دقیق باشد، یهودای اسخریوطی او را بوسید و بدینوسیله تأكید كرد كه او همان عیسی است[٣٦].
خیانت یهودا اسخریوطی، در تاریخ بشر، در بالاترین رتبه قرار دارد، پس از آن، مقام دوم را خیانت بروتوس به قیصر روم بهخود اختصاص میدهد. با این وجود، بهباور مسیحیان، خیانت یهودا هزار سال قبل از آن که اتفاق بیافتد، توسط داود نبی پیشگویی شده بود: «و آن دوست خالص من که بر او اعتماد میداشتم که نان مرا میخورد پاشنۀ خود را بر من بلند کرد.»[٣٧] و زکریا مزد سی نقرۀ خیانت را تقریباً چهارصد سال پیش دیده بود[٣٨]. این روایات در عهد عتیق، این گمان را پدید میآورد که گویا داستان خیانت یهودا اسخریوطی براساس این روایات بازسازی شده باشد.
طبق گزارشهای موجود، یهودا مسئول نگهداری اموال و دارای حواریون بود و همین مسأله سبب بهوجود آمدن روحیهی طمعورزی در وی گردید[٣۹] و نیز، چنان که در بالا بیان شد، در نهایت به سرور خود خیانت کرد و سپس پشیمان شد. قاموس کتاب مقدس در این باره مینویسد:
- «ولی چون دید که مآل کار بد شد و محاکمهای را که بر مسیح جاری شد ملاحظه کرد پشیمانی شیطنت وی را گرفته خواست این مبلغ را پس دهد و چون ایشان قبول ننمودند، فوراً آن را در هیکل انداخته رفته خود را خفه نمود (متی ٢٧: ۳-۵)»[۴٠]
روایات در مورد مرگ یهودا و چگونگی آن اختلاف دارد. در انجیل متی روایت شده است که او خود را حلق آویز کرد:
- «اما یهودای خائن، وقتی دید كه عیسی به مرگ محكوم شده است، از كار خود پشیمان شد و سی سكه نقرهای را كه گرفته بود، نزد كاهنان اعظم و سران قوم آورد تا به ایشان بازگرداند.
او به آنان گفت: «من گناه كردهام چون باعث محكومیت مرد بیگناهی شدهام.» آنان جواب دادند: «به ما چه؟ خودت خواستی!»
پس او سكهها را در خانه خدا ریخت و بیرون رفت و خود را با طناب خفه كرد. كاهنان اعظم سكهها را از روی زمین جمع كردند و گفتند: «شریعت ما اجازه نمیدهد پولی را كه برای قتل پرداخت شده، در بیتالمال خانه خدا بگذاریم.»
بنابراین، پس از بحث و مشورت، قرار بر این شد كه با آن پول قطعه زمینی را بخرند كه كوزهگرها از خاكش استفاده میكردند، و از آن زمین بهعنوان قبرستان خارجیهایی استفاده كنند كه در اورشلیم فوت میشدند. بههمین، دلیل آن قبرستان تا به امروز نیز به «زمین خون» معروف است.»[۴۱]
این در حالی است که در کتاب اعمال رسولان آمده است که او به روی در افتاده، از میان پاره شد و تمام امعایش بیرون ریخت:
- «برادران، لازم بود پیشگویی كتاب آسمانی در باره یهودا عملی شود كه اشخاص شریر را راهنمایی كرد تا عیسی را بگیرند، زیرا مدتها قبل از آن، داود نبی خیانت یهودا را با الهام از روحالقدس پیشگویی كرده بود. یهودا یكی از ما بود. او را نیز عیسی مسیح انتخاب كرده بود تا مانند ما رسول خدا باشد. ولی با پولی كه بابت خیانت خود گرفت، مزرعهای خرید، در همانجا با سر سقوط كرد، از میان دو پاره شد و تمام رودههایش بیرون ریخت. خبر مرگ او فوری در شهر پیچید و مردم اسم آن زمین را «مزرعه خون» گذاشتند.»[۴٢]
و بهنوشتۀ راهنمای مطالعۀ کتاب مقدس، يهودا، پس از خيانت به عيسی، خود را حلق آويز كرد[۴٣]. بدن او نيز افتاد و از ميان پاره شد[۴۴] و پول او جهت خريداری مزرعۀ كوزهگر صرف شد[۴۵]. اين زمين، امروزه «حقل دما» يا زمين خون ناميده میشود. متياس بهجای يهودا انتخاب شد و به اين ترتيب تعداد ۱٢ نفرۀ رسولان دوباره حفظ شد.
[↑] روایات منابع اسلامی
يهودای اسخريوطی، يکی از حواريون عيسی که مکان عيسی را به کَهَنه يهود نمود و بنا به روايات اسلامی بهصورت عيسی درآمد و کَهَنه او را به گمان عيسی به دار آويختند.[۴٦]، اما در انجیل متی درباره یهودا گفته شده که وی بهبزودی از این عمل خود، پشيمان شد و پس از بازگرداندن سی سکه نقره، خود را حلقآویز کرد.
مصلوب شدن یهودا بهجای عیسی مسیح، در روایات اسلامی، ریشه در روایات غیر رسمی مسیحیت دارد. بر اساس گزارشهای تاریخی، برخی از مسیحیان اولیه بر این باور بودهاند که عیسی مسیح مصلوب نشده است. آنها اظهار میداشتهاند که یهودای اسخریوطی و یا شمعون قیروانی بهجای عیسی مصلوب گردیده است.[۴٧]
[↑] انجیل یهودای اسخریوطی
یکی از اناجیل اپوکریفایی به یهودای اسخریوطی منسوب است. قدیمیترین گزارش در مورد این انجیل را میتوان در نوشتههای ایرنئوس یافت. او اظهار میدارد که گنوسیها از انجیلی که نام یهودای خائن را بر خود دارد (با عنوان Judae euangelium) استفاده میکنند[۴٨].
این انجیل به تاریخی پیش از سال ۱٨٠ میلادی باز میگردد، چرا که ایرنئوس از آن نام برده است و بنابر این، با اطمینان میتوان گفت پیش از این تاریخ، نگاشته شده است. تاریخ نگارش آن را بین سالهای ۱۳٠ تا ۱٧٠ میلادی تخمین زدهاند. در مورد نگارنده یا نگارندگان این کتاب، مطلبی قطعی در دست نیست؛ اما گفته میشود که این کتاب توسط کاینایتها[۴۹] نگاشته شده است؛ این گروه، طبق گزارش ایرنئوس، از فرقههای گنوسی بودهاند.[۵٠]
در مورد محتوای این انجیل، برخی با استناد به عقاید کاینایتها معتقدند که در این انجیل، راز تسلیم کردن (تسلیم کردن عیسی توسط یهودا) که یکی از عقاید این گروه بوده است تبیین شده است. بر اساس این اعتقاد، یهودا با تسلیم کردن عیسی مسیح، زمینه را برای نجات بشریت فراهم آورد و بهسخن دیگر، او نقشهی شیطان را نقش بر آب کرد، زیرا شیطان میخواست با ممانعت از مصلوب شدن مسیح، راه را بر رستگاری بندگان ببندد.[۵۱]
دربارۀ این پرسش که موضع کلیسا در قبال یهودا چیست و آیا ممکن است روزی از او اعادۀ حیثیت شود؟ توماس ویلیامز، رئیس دانشکدۀ الهیات دانشگاه رُم میگوید: «اگرچه کلیسای کاتولیک فرایند مشخص برای معرفی افراد بهعنوان قدیس دارد، اما از آن طرف، هیچ فرایند مشخصی وجود ندارد که کسانی را بتوان نفرینشده و مطرود قلمداد کرد. بسیاری معتقدند که یهودا در عذاب جهنم جاودان است، چرا که مسیح در آیهی ٢۴ از باب ٢٦ انجیل متی گفته است: «برای او بهتر بود که هرگز بهدنیا نمیآمد». اما حتی همین آیه نیز دلالت بر سرنوشت شوم ابدی او نمیکند. پاپ ژان پل دوم هم در کتاب خود، زیر عنوان «صلیب آشیانهی امید» گفته است که این عبارت مسیح، ناظر بر عذاب جاودان نیست.
خیلیها مستحق عذاب دوزخند؛ اما بهخاطر داشته باشید که رحمت الهی، بسی گستردهتر از ضعف و گناه ماست. پطرس و یهودا هر دو خطای مشترکی انجام دادند؛ پطرس سهبار مسیح را انکار کرد و یهودا فقط یکبار خیانت کرد. اما امروز پطرس را قدیس و یهودا را خائن میدانیم. تفاوت اصلی میان ایندو، ماهیت یا سنگینیبار گناه آنها نیست، بلکه خواست آنها در قبول رحمت خداوند است. پطرس از گناه خود توبه کرد و بهسوی مسیح بازگشت و بخشیده شد. در حالیکه یهودا به رویت انجیل، در گرداب یأس غرق شد.»[۵٢]
[↑] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوستها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پینوشتها
[۱]- «یکی از شاگردان حضرت عیسی که دربارهٔ او غمز کرد.» (التفهیم، ص ٢۵٠)
[٢]-
[٣]- عیسی فرمود: «من خودم شما دوازده نفر را انتخاب کردم؛ ولی یکی از شما بازیچۀ دست شیطان است.» عیسی دربارۀ یهودا پسر شمعون اِسخریوطی سخن میگفت که یکی از آن دوازده شاگرد بود و در آخر به عیسی خیانت کرد. (یوحنا ٦: ٧٠-٧۱).
[۴]- یوشع ۱۵: ٢۵ و ارمیا ۴٨: ٢۴ و عاموس ٢: ٢
برخی نیز احتمال دادهاند که ممکن است عنوان اسخریوطی برگرفته از کلمه لاتین sicarius بهمعنی قاتل یا آدمکش باشد. برخی دیگر، این کلمه را منسوب به سیکاری (Sicarii) که از گروههای یهودی تندرو بودهاند دانستهاند. رجوع شود به:Britannica Encyclopedia of World Religions, (Encyclopedia Britannica INC, 2006), P.622[٦]- به نوشتۀ قاموس کتاب مقدس: «یهودای اسخریوطی، تسلیم کنندۀ مسیح، که از حکایت و قصۀ او خبری مذکور نیست». (قاموس کتاب مقدس، ص ۹٧٨)
[٧]- لوقا ٦: ۱٢-۱٣ و مرقس ٣: ۱٣-۱۵
[٨]- متی ۱٠: ۴ و ٢٦: ۱۴
[۹]- متی ۱٠: ۱
[۱٠]- راهنمای مطالعه کتاب مقدس، ص ۴۵٦
[۱٢]- متی ۱٠: ۴؛ مرقس ٣: ۱۹ و لوقا ٦: ۱٦
[۱٣]- یوحنا ٦: ٧٠
[۱۴]- همانجا، آیۀ ٧۱
[۱۵]- مرقس ۱۴: ۱٠-۱۱
[۱٦]- متی ٢٦: ۱۴-۱٦
[۱٧]- يوحنا ۱۱: ۵٣
[۱٨]- لوقا ٢٢: ٢
[۱۹]- مرقس ۱٢: ٣٧، لوقا ۱۹: ۴٨
[٢٠]- راهنمایی مطالعۀ کتاب مقدس، صص ۵٠۵-۵٠٦
[٢۱]- همانجا، ص ۵٠٦
[٢٢]- لوقا ٢٢: ۱۴
[٢٣]- متی ٢٦: ٢۱
[٢۴]-
[٢۵]- لوقا ٢٢: ٢٠-٢٢
[٢٦]- متی ٢٦: ٢٢-٢٣
[٢٧]- متی ٢٦: ٢۵
[٢٨]- یوحنا ١٣: ٢١-٣٠
[٢۹]- مرقس ١۴: ١٠-١١ را ملاحظه كنید
[٣٠]- در سال ۱٩۱٠ در ویرانههای كلیسایی عظیم واقع در خرابههای انطاكیه پیالهای یافت شد. این پیاله حاوی یك پیالۀ درونی نیز بود كه دانشمندان حدس میزنند كه پیالۀ دوم، همان پیالهای است كه عیسی در آن شب مقدس مصرف نمود. این پیاله درونی یك ظرف سادۀ نقرهای است. پیالۀ بیرونی نیز از نقره ساخته شده است كه نقش ۱٢ نفر كه به نشانۀ مسیح و حواریون است، بصورتی ماهرانه بر روی آن حكاكی شده است. بنظر میرسد كه پیالۀ بیرونی به جهت محافظت از پیالۀ درونی كه ارزش و قدمت آن بیشتر از پیالۀ بیرونی است، ساخته شده است. سبك هنر و كاری كه روی این پیاله شده است، نشان میدهد كه متعلق به قرن اول میلادی است. احتمال میرود كه شام آخر در خانۀ مادر مرقس صرف شده باشد. مرقس اغلب به انطاكیه مسافرت مینمود.
پس از سقوط اورشلیم، شهر انطاكیه بهصورت مركز اصلی مسیحیت در آمد. بنابراین خیلی طبیعی است كه اینچنین شیئی كه از نظر مسیحیت دارای ارزشی بس والاست، در كلیسای انطاكیه نگاهداری بشود. این پیاله احتمالاً پس از خرابی كلیسا در ویرانهها باقی مانده تا اینكه اخیراً بوسیلۀ تجسسهای باستانشناختی پیدا شده است. راهنمای مطالعه کتاب مقدس، ص ۴٧٢[٣۱]- راهنمای مطالعه کتاب مقدس، صص ۴٧١-۴٧٢
[٣٢]- یوحنا ١٣: ٢١-٣١
[٣٣]- احتمال میرود شام آخر در منزل مریم، مادر مرقس برگزار شده باشد. عیسی حدود ساعت ٨ یا ٩ شب راهی «جتسیمانی» شد كه در فاصلۀ ۱/٦ كیلومتری قرار داشت. در این محل، عیسی ٢ الی ۴ ساعت رنج كشیده سپس دستگیر شده به منزل رئیس كهنه، در نزدیكی مكانی كه شام آخر صرف شد، منتقل شد. (قاموس کتاب مقدس، ص ۵٨۵)
[٣۴]- قاموس کتاب مقدس، ص ۹٧٨
[٣۵]- یوحنا ۱٨: ۱-٣
[٣٦]-
[٣٧]- مزمور ۴۱: ۹
[٣٨]- زکریا ۱۱: ۱٢-۱٣
[٣۹]- قاموس کتاب مقدس، ص ۹٧٨
[۴٠]- همانجا، ص ۹٧٨
[۴۱]- متی ٢٧: ۳-٨
[۴٢]- اعمال ۱: ۱٦-۱۹
[۴٣]- متی ٢٧: ۵
[۴۴]- اعمال ۱: ٨
[۴۵]- متی ٢٧: ٧
[۴٦]- علیاکبر دهخدا، لغتنامۀ دهخدا، سرواژۀ یهودا
[۴٧]- K. Flinn, Frank, Encyclopedia of Catholicism, (Facts on File, New York, 2007), P.230[۵٢]- انجیل یهودا؛ آخرین کشف جنجالی، مجلۀ اخبار ادیان، سال چهارم، شمارۀ ٢، خرداد - تیر ۱٣٨۵، ص ۱۴
[۴٨]- Robinson, James M., The secrets of Judas, (Harpercollins, 2006), P.58
[۴۹]- Cainites
[۵٠]- Robinson, James M., ibid, P.59
[۵۱]- Robinson, James M., ibid, PP.58–59
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمهها
□ کتاب مقدس (ترجمۀ تفسیرِ)، انجمن بینالمللی کتاب مقدس، چاپ سوم - ٢٠٠٢ میلادی
□ جیمز هاکس، قاموس کتاب مقدس، تهران: نشر اساطیر، چاپ ۱٣٨٣ خورشیدی، شابک: ۹٦۴-۵۹٦٠-۹٨-٣
□ هنری هلی، راهنمای کتاب مقدس، ترجمۀ: جسيکا باباخانيان، سابرينا بدليان و ادوارد عيسی بيک، زير نظر کشيش ساروخاچيکی، هلند: چاپ اول - ٢٠٠٠ ميلادی
□ ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد (فارسی)
□ علیاکبر دهخدا، لعتنامۀ دهخدا (آنلاین)
□ New Catholic Encyclopedia, Gale, 2003, 2nd ed.
□ Britannica Encyclopedia of World Religions, Encyclopedia Britannica INC, 2006
□ K. Flinn, Frank, Encyclopedia of Catholicism, Facts on File, New York, 2007
□ Robinson, James M., The secrets of Judas, Harpercollins, 2006
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]