در روز ٢۹ مه سال ۱۴۵٣ ميلادی شهر قسطنطنيه «كنستانتينوپل» توسط سلطان محمد دوم ملقب به فاتح سلطان عثمانی تصرف شد و عمر ۱٠٠٠ ساله امپراتوری بيزانس به پايان رسيد. اين روز يكی از روزهای كليدی در تاريخ جهان غرب محسوب می‌شود.
[↑] سقوط امپراتوری بيزانس
شهر قسطنطنيه پايتخت امپراتوری بيزانس بود كه بيش از ۱٠٠٠ سال از تاسيس آن می‌گذشت.
زمانی امپراتوری بيزانس در اوج قدرت خود بود و بخش‌های وسيعی از اروپای شرقی، آسيای صغير و ارمنستان را تحت تصرف خود داشت، اما با گذشت قرن‌ها اين امپراتوری رو به زوال نهاد، به طوری كه قلمروی امپراتوری بيزانس محدود به شهر قسطنطنيه و مناطق پيرامونی آن شد. 
هنگامی كه عثمانی‌ها از تنگه بسفور عبور كرده و بخش اعظم شبه جزيره بالكان را تصرف كردند، سقوط قسطنطنيه ديگر غيرقابل اجتناب بود.
اين شهر كاملا در ميان متصرفات عثمانی‌ها محاصره شده و در انزوا قرار گرفته بود.
با آغاز قرن چهاردهم ميلادی پس از پيروزی‌های عثمانی‌ها در كوزوو، نپكوپوليس و وارنا بر ارتش‌های متحد مسيحيان سقوط قسطنطنيه قريب الوقوع جلوه می‌كرد.
اما با شكست سلطان بايزيد ايلدروم از تيمور لنگ در آنقره (آنكارای امروزی) سقوط نهايی شهر نيم قرن به تاخير افتاد.
در نيمه قرن پانزدهم ميلادی جمعيت قسطنطنيه كه در اوج رونق امپراتوری بيزانس بيش از يك ميليون نفر بود به صد هزار نفر كاهش يافته بود و شهری كه توسط كنستانتين اول امپراتور روم بنا شده بود فقط به سايه ای از آن شهر باشكوه تبديل شده بود.
سرانجام محاصره نهايی قسطنطنيه توسط ارتش سلطان محمد دوم كه حدود ۵٠٠ هزار سرباز و يك ناوگان قدرتمند دريايی بود، آغاز گرديد.
كنستانتين يازدهم امپراتور بيزانس كه نيروی اندكی برای دفاع در اختيار داشت در پشت استحكامات شهر به انتظار نشست تا از غرب به كمك او بشتابند.
سلطان محمد دوم به كمك توپ‌های خود شهر قسطنطنيه و استحكامات آن را بمباران كرد.
ناوگان دريايی عثمانی نيز از طريق تنگه بسفور و دريای مرمره شهر را از ناحيه دريا محاصره كرد اما نمی‌توانست از راه دريا شهر را مورد حمله قرار دهد.
سلطان محمد دوم دستور داد يك پل چوبی صاف و لغزنده بزرگ در ساحل مخالف ساخته شود و سپس هزاران سرباز عثمانی كشتی‌ها را در طول اين پل لغزنده به جلو هل داده و سرانجام وارد شاخ طلايی شدند.
با توسل به اين شيوه نيروی دريايی عثمانی زنجير محافظ شاخ طلايی را دور زد و سربازان عثمانی به شاخ طلايی رخنه كردند.
با اينكه خطر عظيمی قسطنطنيه را تهديد می‌كرد اما درباريان و كشيشان ارتدوكس هنوز سرشان به اختلافات و دسيسه چينی عليه يكديگر گرم بود.
سرانجام سربازان عثمانی حمله نهايی خود به شهر قسطنطنيه را آغاز كردند و روز مرگ نهايی امپراتوری بيزانس و سقوط شهر فرا رسيد.
به اين ترتيب، در روز ٢۹ مه سال ۱۴۵٣ ميلادی شهر قسطنطنيه پايتخت امپراتوری هزار ساله بيزانس توسط سلطان محمد دوم ملقب به فاتح سلطان عثمانی تصرف شد و عمر ۱٠٠٠ ساله امپراتوری بيزانس پايان يافت.
پس از تصرف قسطنطنيه سلطان محمد فاتح نام آن را به استانبول تغيير داد و اين شهر پايتخت امپراتوری عثمانی شد.
سقوط قسطنطنيه يك مرحله مهم در تاريخ جهان و به‌ويژه اروپا محسوب می‌شود. سقوط قسطنطنيه به دوران طولانی قرون وسطی در اروپا خاتمه داد و دوره رنسانس آغاز شد.[۱]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- بهرام افتخاری، سقوط قسطنطنيه و نابودی امپراتوری بيزانس، جام جم آنلاين: چهارشنبه ۸ خرداد ۱۳۸٧
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ روزنامه جام جم برگرفته از: جام جم آنلاین
[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]