دانشنامۀ آريانا

۱۳۸۹ مهر ۱۶, جمعه

موسیقی پامیری و تخاری

از: شهباز ایرج


فهرست مندرجات



[] معرفی موسیقی پامیری و تخاری

در یکی از برنامه‌های گذشته از تلاش‌هایی گفتیم که از یک سال بدین سو برای شناسایی و معرفی موسیقی فولکوریک افغانستان به‌راه افتاده که سررشته‌دار این تلاش‌ها، وحید قاسمی آوازخوان و آهنگ‌ساز افغان است.

اما حکایت در این باب همچنان باقی است که گفت:

    گمان مبر که به پایان رسیده کار مغان
    هـزار باده ناخـــورده در رگ تاک است

وحید قاسمی که همچنان در افغانستان و سرگرم انجام همین امور است، می‌گوید با یکصد هنرمند موسیقی دیدار داشته و نمونه‌هایی از آواز آنان را ثبت کرده و به‌گفته او خیلی کسانی که شناسنامه موسیقی افغانستان با ساز و آواز آنان شکل می‌گرفته حالا شغل اصلی‌شان دهقانی است و آوازخوانی و نوازندگی نمی‌تواند منبعی برای درآمد و تامین معیشت‌شان باشد.

او در ادامه کارها به نمونه‌هایی از موسیقی فولکوریک در بدخشان و تخار برخورده است که به‌دلیل انتقال سینه به سینه آن از نسلی به نسلی دیگر در معرض نابودی قرار گرفته است.

او می‌گوید در خشونت‌های چندین ساله عده‌ای از میراث‌داران شیوه‌های خاصی از موسیقی یا کشته شده‌اند، یا متواری اند و یا هم شغل دیگری اختیار کرده و از قلمرو هنر فاصله گرفته‌اند

برنامه حاضر را به‌همین موضوع اختصاص داده‌ایم که در آن وحید قاسمی از استودیوی بی بی سی در کابل از ویژه‌گی‌های موسیقی پامیری و تخاری می‌گوید و نمونه‌هایی از آن را به شنوندگان بی بی سی می‌شنواند.

قابل یادآوری می‌دانیم که سوگ سرودهای پامیری و گوراوغلی خوانی‌های تخاری را به‌همراه نمونه‌ای از آهنگ‌های صوفیانه در گذشته پخش کرده‌ایم و اینجا تکرار آن‌ها را لازم ندانستیم.

وحید قاسمی در ابتدا احتمال از میان رفتن شیوه‌های موسیقی در مناطق دور افتاده را مایه نگرانی دانست.[۱]


[] گفتگو با وحید قاسمی

امروز ما می‌بینیم که حتی مهم‌ترین سبک‌های موسیقی در آثار موسیقی فلکور ما، حتی هنرمندان یک قطعه را نیمش به حافظه‌شان هست و نیمی‌اش را فراموش کرده‌اند! از این نقطه نظر، خب ضرورت به این است که ما در ولایات مختلف همین نمونه‌ها و سبک‌های موسیقی را جمع‌آوری کنیم تا اینکه این بالاخره یک آرشیف شود و ما در آینده بتوانیم که اگر ضرورت می‌شود، که بالاخره ضرورتی می‌شود، که ما سبک‌های موسیقی را در مردمان مختلف و در ولایات، قصبات جدا جدا نمونه‌هایش را داشته باشیم.


[٢]


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط برشتۀ تحرير درآمده است.



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- شهباز ایرج، معرفی موسیقی پامیری و تخاری، بخش فارسی بی بی سی: پنج شنبه ۱٦ سپتامبر ٢٠۱٠ - ٢۵ شهریور ۱۳۸۹
[۲]- شهباز ایرج، معرفی موسیقی پامیری و تخاری، بخش فارسی بی بی سی: پنج شنبه ۱٧ سپتامبر ٢٠۱٠ - ٢٦ شهریور ۱۳۸۹



[] سرچشمه‌ها




[برگشت به بالا]