دانشنامۀ آريانا

▼

۱۳۸۹ مهر ۲۳, جمعه

وزارت امور زنان افغانستان

از: مهدیزاده کابلی


فهرست مندرجات


وزارت امور زنان بر اساس توافقات کنفرانس بن، در چهارچوب اداره مؤقت افغانستان بنیاد گذاشته شد و در قوس ۱۳٨٠ خورشیدی به‌عنوان عضو قوه اجرائیه اداره مؤقت معرفی شد.


[↑] تاریخچه

در سال ۱۳۲۲ خورشیدی، در زمان سلطنت محمدظاهر شاه، اتحادیه‌ی زنان که در آن بیست زن عضویت داشت، بنابر مقتضیات زمان، نهادی را به‌نام "مؤسسه عالی نسوان" به‌منظور تشکل، آموزش و روشنگری زنان افغانستان در محل مرکزی شهر کابل (ساختمان همجوار شرقی هوتل سرینای فعلی) پايه‌گذاری کرد.

دو سال بعد از آن (در سال ۱۳۲۴ خورشیدی)، در اثر پیشنهاد و پیگیری بی‌بی زینب خواهر امان‌الله خان، برای این مؤسسه، یک قطعه زمین در ساحه شهرنو کابل (موقعیت فعلی وزارت امور زنان) خریداری شد و در آن یک باب کودکستان، مکتب، سینما و دفاتر کار اعمار گشت که سینمای آن را به‌نام زینب مسمی کردند و در مکتب مؤسسه عالی نسوان آن وقت که مدیریت آن را خانم رقیه به‌عهده داشت، زنان متأهل که بنابر دلایل مختلف از تحصیل باز مانده بودند، درس می‌خواندند.

مؤسسه عالی نسوان، در سال ۱۳۴۲ خورشیدی به "میرمنو تولنه" تغییر نام داد و مقرر شد که زیر نظارت وزارت کار و امور اجتماعی اداره شود و ریاست آن را تا سال ۱۳۵٧ به‌ترتیب، حمیرا نورزایی، کبرا نورزایی، صالحه اعتمادی و دکتر نیلاب مبارز بر عهده داشتند.

فعالیت‌های میرمن تولنه بیشتر به‌عنوان یک نهاد فنی و حرفه‌ای محدود به شهر کابل بود و مشغول خدمات مانند تدویر کورس‌های فنی و حرفه‌ای خیاطی، قالی‌بافی، ماشین‌نویسی (تایپستی)، گل‌سازی، آرایش و دیکوریشن، تدبیر منزل، سوزندوزی و بافت بود.

در سال ۱۳۵٧ خورشیدی "میرمنو تولنه"، به نام "کلوپ مرکزی نسوان" نام گذاری شد. این کلوپ در سال ۱۳٦۵ خورشیدی به "انجمن مرکزی نسوان" تغییر نام یافت و تحت همین نام تا سال ۱۳٧٠ خورشیدی فعالیت می‌کرد.

بعد از رویداد ٧ ثور ۱۳۵٧ خورشیدی، شورای سراسری زنان به‌عنوان یک سازمان اجتماعی - سیاسی به‌رهبری دکتر اناهیتا راتب‌زاد ایجاد شد که با استفاده از امکانات دولتی فعالیت می‌کرد. این شورای تا سال ۱۳٧٠ خورشیدی، انجمن مرکزی نسوان را که تعداد آن به ۳٦٠ تن می‌رسید، به یکی واحد دومی خود تبدیل کرد. شورای سراسری زنان افغانستان امور فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی سراسری زنان را بر عهده داشت. این شورا در مرکز و ولایات کشور نهاد‌های خود را ایجاد کرد. خانم‌های که در رهبری شورای سراسری زنان افغانستان فعالیت می‌کردند، عبارت بودند از: فیروزه مرجان، معصومه عصمتی وردک، ثریا، بلقیس تابش، جمیله ناهید، گلجان، شهلا شیرزاد، طاهره دردمل و فوزیه نیکزاد.

در سال ۱۳٧۳ خورشیدی وزارت کار و امور اجتماعی موازی با "مؤسسه عالی نسوان" در تشکیلات خود "میرمنو تولنه" را احیا کرد که تا میزان ۱۳٧۵ خورشیدی فعال بود.

در میزان سال ۱۳٧۵ خورشیدی، زمانی که طالبان وارد کابل شدند، دختران و زنان از رفتن به‌کار و مکتب بازداشتند و مؤسسه عالی نسوان و میرمنو تولنه را باهم ادغام کردند و به‌جای زنان، مردان را به‌کار گماشتند.

حکومت طالبان در سال ۱۳٨٠ سقوط کرد. وزارت امور زنان به اساس توافقات کنفرانس بن، در چهارچوب اداره مؤقت افغانستان ایجاد گردید و در قوس ۱۳٨٠ خورشیدی به‌عنوان عضو قوه اجرائیه اداره مؤقت معرفی شد. کارمندان زن و مرد مؤسسه عالی نسوان و میرمنو تولنه مجدداً استخدام شدند. وزارت امور زنان در سال ۱۳٨۲ ستراتیژی خود را که متوجه امور خیریه بود، به یک ارگان پالیسی‌ساز تبدیل کرد.

نخستین وزیر وزارت امور زنان، خانم سیما سمر بود که از سال ۱۳٨٠ تا اواخر ۱۳٨۱ خدمت کرد، پس از او، دکتر حبیبه سرابی بین سال‌های ۱۳٨۱-۱۳٨۳ این مقام را بر عهده داشت. سپس دکتر مسعوده جلال از عقرب ۱۳٨۳ تا اسد ۱۳٨۵ به‌عنوان وزیر امور زنان اشتغال ورزید و در اسد ۱۳٨۵ دکتر حُسن بانو غضنفر از پارلمان کشور به‌عنوان وزیر امور زنان رأی اعتماد گرفت. از سال ۱۳٨٠ تا کنون، خانم‌هایی که به‌عنوان معینان مسلکی و پالیسی وزارت امور زنان خدمت کرده‌اند، عبارت‌اند از: شفیقه یارقین، ثریا صبحرنگ، پوهنیار مزاری صفا، و معینان مالی و اداری عبارت‌اند از: تاجور کاکر، نجیبه شریف و ملیحه سهاک.


[↑] …



[↑] …



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[↑] :



[↑] :





[۱]
[٢]
[٣]
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]

[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]

[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]
[٣٠]
[٣۱]
[٣٢]
[٣٣]
[٣۴]
[٣۵]
[٣٦]
[٣٧]
[٣٨]
[٣۹]
[۴٠]
[۴۱]
[۴٢]
[۴٣]
[۴۴]

[↑] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط … برشتۀ تحرير درآمده است.



[↑] پيوست‌ها

پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:



[↑] پی‌نوشت‌ها

[۱]-
[۲]-
[۳]-
[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]-
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-
[۳٠]-
[۳۱]-
[۳۲]-
[۳۳]-
[۳۴]-
[۳۵]-
[۳۶]-
[۳٧]-
[۳۸]-
[۳۹]-
[۴٠]-
[۴۱]-
[۴۲]-
[۴۳]-
[۴۴]-
[۴۵]-
[۴۶]-
[۴٧]-
[۴۸]-
[۴۹]-



[↑] جُستارهای وابسته

□
□
□



[↑] سرچشمه‌ها

□
□
□
□



[↑] پيوند به بیرون

□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□


[برگشت به بالا] [گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله]