دانشنامۀ آريانا

۱۳۹۱ آبان ۹, سه‌شنبه

در گوشی‌ها (۹)

از: سارا ناصرزاده (پژوهشگر، روان‌درمانگر جنسی و مشاور زوج‌ها)

برنامۀ نهم

شایع‌ترين اختلالات جنسی مردان

فهرست مندرجات



در برنامۀ نهم به‌طور خلاصه به‌شایعترین اختلالات جنسی در میان آقایان، دلایل احتمالی آن‌ها و روش‌های درمانی که برای هرکدام موثر شناخته شده می‌پردازیم.



[] برنامۀ نهم[۱]

اختلالات جنسی به‌عملکرد جنسی فرد مربوط است و با بیماری‌های مقاربتی، بیماری‌های تکامل جنسی و یا انحرافات جنسی تفاوت دارد. اکثر اختلالات جنسی بسته به‌نوع و دلیل بروزشان باید با همکاری پزشک، روان‌شناس یا مشاوران زوجها، به‌صورت همزمان مورد بررسی و درمان قرار گیرد تا نتیجه موفقیت‌آمیز باشد.

شایع‌ترین اختلالات جنسی شناخته شده برای مردان شامل ناتوانی جنسی، انزال زودرس، انزال دیررس و یا دردناک، درد به‌هنگام نزدیکی و کاهش میل جنسی است. البته واژه‌ی ناتوانی جنسی در حال حاضر دیگر استفاده نمی‌شود و به‌جای آن «نعوظ مشکل‌دار» یا «اختلال نعوظ» مورد استفاده قرار می‌گيرد.

بر طبق آخرین تعاریف مطرح شده در انجمن جهانی سلامت جنسی، انزال زودرس یا زود انزالی به‌حالتی گفته می‌شود که فرد نتواند زمان به‌انزال رسیدنش را کنترل کند و یا این‌که به‌حدی زود به‌انزال برسد که شریک جنسی‌اش از ارتباط جنسی لذت کافی نبرد. این اختلال از شایع‌ترین دلایل مراجعه به‌متخصصین گزارش شده است. شرح کامل این اختلال، دلایل و درمان‌های موثر آن در برنامۀ ششم به‌تفصیل آمده است. این توضیحات برای دوستانی که در فهرست آدرس الکترونیکی دکتر سارا هستند ارسال شده است.

اختلال نعوظی یا نعوظ مشکل‌دار (با نام پیشین ناتوانی جنسی) به‌حالتی گفته می‌شود که فرد در ایجاد و حفظ نعوظ خود دچار مشکل باشد. باید توجه داشت که کسی که تنها چندبار و تحت شرایطی چون خستگی و یا مصرف الکل دچار نعوظ مشکل‌دار شده لزوماً دچار اختلال نعوضی نیست.

تشخیص قطعی این اختلال با پزشک اورولوژیست (کلیه و مجاری ادرار) است. این اختلال ممکن است بر اثر برهم خوردن تعادل هورمونی، مشکل موضعی اعصاب و یا خون‌رسانی در ناحیه تناسلی باشد و یا ریشه عاطفی و روانی داشته باشد. برخی داروها هم می‌توانند اثر معکوس بر روی نعوظ داشته باشند.

در هر کدام از این موارد پزشک متخصص مربوطه باید فرد را مورد درمان قرار دهد. مصرف داروهای موجود در بازار و یا اینترنت و یا قطع کردن دارو بدون نظر پزشک توصیه نمی‌شود. به‌دلیل این‌که ممکن است این داروها با شرایط جسمی فرد هماهنگی نداشته باشد و برای سلامتی فرد خطر ایجاد کند.

برای تشخیص و درمان نعوظ مشکل دار قدم اول مراجعه به‌پزشک است. در مرحله اول بررسی بالینی انجام می‌شود و تاریخچۀ سلامتی فرد بررسی می‌شود. و آزمایش خونی انجام می‌شود که در آن میزان هورمون‌های موثر در عملکرد جنسی بررسی می‌شود. هورمون‌هایی چون: پرولاکتین، تستوسترون، تیروئید و غیره.

پس از این مرحله چنانچه هورمون‌ها نیاز به‌ تنظیم‌شدن داشته باشند داروهای لازم تجویز می‌شود. در صورتی‌که میزان هورمون‌ها طبیعی بود، قدم بعدی این است که پزشک و بیمار تصمیم بگیرند که بر اساس مشاهدات بالینی و تجربه فرد آیا احتمال اختلال در خون‌رسانی آلت تناسلی وجود دارد یا خیر. چنانچه هر دو به‌این گمان رسیدند، فرد برای آزمایش بعدی ارجاع داده می‌شود که سونوگرافی از نحوه جریان خون در آلت تناسلی است. معمولاً برای انجام این آزمایش تزریق وضعی انجام می‌شود که به ‌روشن‌تر شدن نتیجه آزمایش کمک می‌کند.

در این حالت اگر نتیجه این باشد که اختلالی در سیستم خون‌رسانی آلت وجود دارد، بسته به‌نوع این اختلال (مثلاً آیا مشکل در ورود خون به‌آلت است یعنی فرد اصلاً حالت نعوظ پیدا نمی‌کند و یا در این‌که خون سریع از آلت خارج می‌شود، بنابراین فرد نمی‌تواند نعوظ خود را حفظ کند) مصرف داروهایی چون ویاگرا زیر نظر پزشک می‌تواند بسیار مفید باشد. استفاده از حلقه‌های نگهدارنده در پایه آلت تناسلی هم می‌تواند مفید باشد. کاندوم هم در نگهداری بیشتر نعوظ می‌تواند کمک‌ کننده باشد چون باعث می‌شود که خون دیرتر آلت را ترک کند. تزریق موضعی هم جزو درمان‌هایی است که برای ایجاد نعوظ مفید است.

در برخی موارد فرد نیاز به‌ انجام آزمایشات پیشرفته‌تر دارد. مثلاً اگر فرد به‌هر دلیلی از جمله وارد آمدن ضربه به‌ناحیه تناسلی و یا در نتیجه درمان‌هایی که برای برخی سرطان‌ها استفاده می‌شود و غیره، دچار کم‌احساسی در ناحیه تناسلی شود، باید آزمایشات مربوط به‌اعصاب ناحیه تناسلی را انجام داد و درمان‌های لازم برای آن را پیش گرفت. بعضی اوقات هم ممکن است جراحی اعصاب و عروق پیشنهاد شود که بسته به‌شرایط فرد میزان موفقیت‌های متفاوتی خواهد داشت.

برخی اوقات پس از بررسی بالینی اولیه پزشک فرد را به‌متخصصان مربوطه دیگر ارجاع می‌دهد. به‌عنوان مثال اگر فرد نعوظ صبحگاهی دارد و در هنگام خودارضایی هم مشکلی ندارد، اما در حین نزدیکی با شریک جنسی‌اش دچار مشکل نعوظ می‌شود، بهترین نتیجه را از مراجعه به‌روان درمانگر جنسی و انجام تمرین‌های داده شده خواهد گرفت. این کار باید پس از انجام معاینات پزشکی لازم و اطمینان از سلامت فیزیولوژیک توسط پزشک انجام شود.

در ایران نقش روان درمانگران جنسی را روانپزشکان بر عهده دارند. اما معمولا چون افراد به‌دنبال راه حل‌های سریع هستند درمان‌های پزشکی را ترجیح میدهند. مشکل نعوظ جزو اختلالات جنسی است که تا درصد قابل توجهی قابل درمان است. یعنی چنانچه از یک طریق نتوان مشکل را حل کرد راه دیگری وجود دارد. در همین‌جا تأکید می‌کنم که سرکوفت زدن و تحقیر کردن فردی که دچار نعوظ مشکل دار است، اصلا کمکی به‌حل مشکل نمی‌کند و متأسفانه در جوامعی که مردها باید به‌عنوان فردی قوی و بدون نقص همیشه مهار زندگی را در دست بگیرند، این فشار چندین برابر است.

انزال دیررس و فقدان انزال یعنی حالتی که فرد دیرتر از زمانی که می‌خواهد به‌انزال می‌رسد و یا در درصد بسیار کمی از افراد حالتی است که انزال اتفاق نمی‌افتد. این حالت ممکن است همیشگی باشد و یا تنها در مواقع خاصی اتفاق بیافتد. که مراحل تشخیص و درمان آن تقریباً شبیه به‌مورد بالا است. یعنی فرد ابتدا به‌پزشک (معمولاً اورولوژیست) مراجعه می‌کند و بعد از آزمایشات و معاینات کافی تحت درمان قرار می‌گیرد و یا در صورت لزوم به‌متخصص دیگری ارجاع داده می‌شود. بعضی اوقات این اختلال ناشی از مسایل عاطفی زوج‌ها است و یا ریشه در مسایل روحی و تربیتی فرد دارد. یعنی مثلاً فرد به‌طور ناخودآگاه از بچه‌دارشدن ترس دارد و همین باعث می‌شود که انزال دیررس را تجربه کند و یا اختلافات زناشویی باعث عصبانیت و دلخوری فرد از همسرش شده و فشار روحی این قضیه این اختلال را سبب شده است.

برخی اوقات هم فرد دچار اختلال فیریولوژیک است و یا مجموعی از این شرایط. اشخاصی که اصلاً به‌انزال نمی‌رسند باید تحت بررسی‌های پزشکی قرار بگیرند. این حالت ممکن است دلایل متعددی داشته باشد مثلاً به‌دلیل این باشد که مایع منی به‌جای خروج از آلت، به‌داخل بر می‌گردد و یا ممکن است اصلاً تولید نشود. در هر صورت مشورت با پزشک اورولوژیست (متخصص کلیه و مجاری ادرار) قدم اول برای تشخیص علت این اختلال است.

اختلال بعدی کاهش میل جنسی است. این اختلال هم می‌تواند به‌سبب بر هم خوردن تعادل هورمونی مثلا کم بودن هورمون تستسترون، اختلال کارکرد مغز به‌طور خاص غده هیپوتالاموس و یا مشکلات عاطفی - رابطه‌ای و یا روانی باشد. معمولاً این اختلال باید زیر نظر متخصصین علوم پزشکی و روان‌شناختی توأم درمان شود تا بهترین نتیجه را بدهد. برخی داروها از جمله بعضی انواع داروهای ضد افسردگی می‌تواند روی میل جنسی افراد نقش معکوس داشته باشند. اما هرگونه تغییر در مصرف این داروها باید زیر نظر پزشک مربوطه انجام شود.

اولین قدم برای درمان هریک از اختلالات ذکر شده این است که اول وضعیت فرد توسط پزشک بررسی شود و آزمایش‌های مرتبط انجام شود. اگر مسئله ریشه پزشکی نداشته باشد باید برای درمان آن به‌روانشناس، روانکاو یا مشاورانی که در این زمینه تخصص دارند مراجعه کرد. در تمامی حالت‌های ذکر شده همدلی زوج‌ها و برداشتن استرس از روی فردی که با اختلال رو برو شده تاثیر بسزایی در حل مشکل دارد.[٢]


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزداه کابلی ارسال شده است.



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- با تشکر از آقای دکتر جواد زرگوشی جراح اورولوژیست و دانشیار دانشکده پزشکی کرمانشاه که در تهیه این برنامه با ما همکاری داشتند.
تعاریف به‌کار برده شده در این برنامه بر اساس تعاریف انجمن روانپزشکان آمریکا است.

[٢]- سارا ناصرزاده، در گوشی‌ها (برنامۀ نهم: شایع‌ترين اختلالات جنسی مردان)، وب‌سایت فارسی بی بی سی



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها

وب‌سایت فارسی بی بی سی