[چهره‌های سیاسی افغانستان] [نخست‌وزیران افغانستان]
فضل‌الحق خالقیار (زادۀ ۱٣۱٣ خ - درگذشتۀ ۱٣٨٣ خ)، که در سال ۱٣٦٧ خورشیدی، لقب قهرمان جمهوری افغانستان را به‌دست آورد[۱]، آخرین نخست‌وزیر (غیر حزبی) جمهوری افغانستان در زمان حاکمیت دکتر نجیب‌الله تا اوایل سال ۱۳۷۱ خورشیدی بود[٢].
[↑] زندگی‌نامه
فضل‌الحق خالقیار فرزند غلام‌یحیی، در سال ۱٣۱٣ خورشیدی، در شهر نو مرکز استان هرات به‌دنیا آمد[٣]. پس از دریافت مدرک لیسانس (کارشناسی) از دانشکدۀ اقتصاد دانشگاه کابل، در سال ۱٣٣٧، به استخدام دولت درآمد و تا اواخر سال ۱٣٣۹ در وزارت پلان (برنامه و بودجه) به کار اشتغال داشت. سپس، بین سال‌های ۱٣۴۱ و ۱٣۴٢، در مربوطات وزارت داخله (کشور) خدمت می‌کرد. از سال ۱٣۴۴ تا سال ۱٣۴۵، در وزارت مخابرات مشغول به‌کار شد. تا اواخر سال ۱٣۴٧، به‌عنوان مستوفی کابل انجام وظیفه می‌کرد. در اوایل سال ۱٣۴٨، به‌عنوان رئیس اداری وزارت مالیه منصوب گردید و در ماه میزان سال ۱٣۵٠، به‌عنوان والی بغلان گماشته شد و تا آخر همان سال، در این سمت به‌کار پرداخت. سپس، تا پایان سال ۱٣۵۱، به‌عنوان معین وزارت مالیه، در اوایل ۱٣٦٠، به‌عنوان معین اول وزارت مالیه، و از آن پس، تا سال ۱٣٦۹، به‌عنوان وزیر مشاور در شورای وزیران و رئیس تنظیمیۀ زون شمال‌غرب اشتغال داشت[۴].
در سال ۱٣٦٧، زمانی که خالقیار به‌سبب حملۀ گروه مجاهدین در هرات زخم برداشت، به لقب قهرمان جمهوری افغانستان نایل آمد و در جریان کار تعداد زیادی مدال خدمت و نشان دولتی به‌دست آورد[۵].
در ماه ثور ۱٣٦۹، خالقیار بر اساس فرمان دکتر نجیب‌الله، رئیس جمهور افغانستان (پس از اعلام سیاست آشتی ملی، به دلیل محبوبیت در میان مردم)، به‌مقام نخست‌وزیری رسید[٦] و این سمت را تا زمان سقوط رژیم جمهوری دمکراتیک افغانستان حفظ کرد[٧].
خالقيار، پس از حاکمیت مجاهدین بر افغانستان، نخست به هند و سپس به هلند رفت[٨]. وی که در سال‌های اخیر از بیماری سرطان سینه رنج می‌برد، سرانجام، روز جمعه، ۲۷ سرطان (تیر) ۱٣٨٣ خورشیدی، (۱٦ ژوئيه ٢٠٠۴ میلادی)، به سن ٧٠ سالگی در یکی از بیمارستان‌های هلند در گذشت[۹]. وی متأهل بود و دو پسر دارد[۱٠].
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- سالنامۀ افغانستان (د افغانستان کلنی)، شمارۀ ۵٦، سال ۱٣٦۹، ص ٢٦٣
[٢]- همان‌جا
[٣]- همان‌جا
[۴]- همان‌جا
[۵]- همان‌جا، صص ٢٦٣-٢٦۴
[٦]- همان‌جا، ص ٢٦۴؛ فضل‌الحق خالقیار در ٧ مه ۱۹۹٠ میلادی، به عنوان صدراعظم افغانستان منصوب شد.
[٧]-
[٨]- ببرک احساس، درگذشت خالقیار نخست‌وزیر پیشین افغانستان، وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی (بخش افغانستان): شنبه ۱٧ ژوئيه ٢٠٠۴
[۹]- همان‌جا
[۱٠]- سالنامۀ افغانستان، پیشین، ص ٢٦۴
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ سالنامۀ افغانستان (د افغانستان کلنی)، شمارۀ ۵٦، سال ۱٣٦۹ خورشیدی.
□ وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی (بخش افغانستان)
[↑] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]