دانشنامۀ آريانا

۱۳۹۲ مرداد ۲۴, پنجشنبه

دکتر محمدعمر

از: دانشنامه‌ی آریانا

دکتر محمدعمر


فهرست مندرجات
چهره‌های سیاسی افغانستاننهضت جوانان مسلمان

دکتر محمدعمر (به انگلیسی: Dr. Mohammad Omar) (زاده‌ی ۱٣٣٠ خ - درگذشته‌ی ۱٣۵٦ خ) که در بین پیروان نهضت اسلامی افغانستان به دکتر محمدعمر شهید معروف است، یکی از شمار دوازده نفر دانشجوی دانشگاه کابل بود که بنیان «نهضت جوانان مسلمان» را در آن دانشگاه گذاشتند.


زندگی‌نامه
دکتر محمدعمر شهید

محمدعمر فرزند دوم وكيل حاجی عبدالقدوس، در بهار سال ۱٣٣٠ خورشدی، در دهكده‌ی كشم استان (ولايت) بدخشان زاده شد. پدرش مرد بسیار بادیانت و شهره در تقوا بود. او در هفت سالگی به مدرسه‌ی محلی (مكتب دهاتی) رفت و در سال ۱٣۴٠، پس از پایان سال سوم ابتدایی به مدرسه (مكتب) ابتدایی مير فضل‌الله انتقال یافت. در سال ۱٣۴٣، به‌عنوان شاگرد ممتاز (اول نمره‌ی عمومی) مدرسه‌ی ابتدایی را به پایان رسانید و پس از گذرانیدن امتحان كنكور، در مدرسه‌ی متوسطه‌ی «پشتون‌يار كِشم» در شهر فیض‌آباد به تحصیل پرداخت. در سال ۱٣۴٦‌، از آن‌جا فارغ‌التحصیل شد و در بهار سال ۱٣۴٧ به دارالمعلمين كابل راه یافت. پس از پایان تحصیل از دارالمعلمین کابل، در سال ۱٣۵٠ شامل دانشکده طب دانشگاه كابل شد. زمانی‌که هنوز در دارالمعلمین مشغول فراگیری علوم بود، نظر به گرایشات اسلامی که داشت با جمعی از دانشجویان مسلمان آشنا شد و در نهایت با ۱۱ نفر دیگر، «نهضت جوانان مسلمان افغانستان» را در ١۴ حمل ١٣۴٨ بنیان نهاد. او عضو شورای اجرائی این نهضت شد و مسئولیت آن‌را بر عهده گرفت.

دکتر محمدعمر، از استعداد خارق‌العاده برخوردار بود، چنان‌که گفته می‌شود، زمانی‌که هنوز دانش‌آموز سال دهم مکتب بود، در یک مناظره، طاهر بدخشی را که گرایشات مارکسیستی داشت، سخت شکست داد و بدخشی عجزش را در برابر جمعی کثیری زا شاگردان دارالمعلمین اعتراف کرد.

در سال‌های ۱۳۵۲ و ۱۳۵۳ کودتاها و شورشگری‌های علیه نظام جمهوری محمدداوود، به توطئه‌ی پاکستان به‌راه افتاد که در نتیجه چند نفر از رهبران نهضت اسلامی (اخوانی‌ها) در زندان دهمزنگ زندانی شدند که در رأس آنان انجنیر حبیب‌الرحمن قرار داشت. به‌دنبال آن، شورش مسلحانه‌ای دیگر توسط اخوانی‌ها در بدخشان رخ داد که منجر به شکست آنان شد و جمع کثیری از آنان به زندان افتاد که در آن میان، یک تن هم دکتر محمدعمر بود. ماهنامه‌ی حبل‌الله می‌نویسد:

    دکتر عمر، با تنی چند از یارانش مسئول و مأمور عملیات مسلحانه در ولایت بدخشان می‌گردد، که در نهایت دستگیر شده به زندان می‌رود و گرفتار انواع شکنجه‌های قرون وسطایی شده و به شهادت می‌رسد.

سرانجام، دکتر محمدعمر، پس از دو سال و نیم، کوته‌قلفی در سلول‌های تاریک و نم‌ناک دهمزنگ راهی محکمه نظامی گردید و در ۲۳ جوزا یا اول سرطان سال ۱٣۵٦ خورشیدی، طبق حكم و تصمیم محكمه نظامی دولت افغانستان، به اتهام اجرایی طرح براندازی نظام جمهوری افغانستان، در زندان پلچرخی اعدام شد.


آثار

از جمله آثار قلمی دکتر محمدعمر كه از دستبرد ايام وارهيده و موجود است، می‌توان از رساله‌ی «قضاو قدر»، رساله‌ی «به‌سوی صفوف فشرده و متحد اسلامی»، «به‌شما ای فرزندان ميهن»، «اضرار موالات باكفار» و «تفسيری بر آيه و لقد ذرأ نا لجهنم كثيراً من الجن و الإنس» را نام برد[۱٢].


[] يادداشت‌ها




[] پيوست‌ها


...


[] پی‌نوشت‌ها

ماهنامه‌ی حبل‌الله (ارگان نشراتی سید جمال‌الدین حسینی)، در شماره‌ی ۱۸ خود، که در قوس (آذر) ۱۳۶۴ خ (دسامبر ۱۹۸۵ میلادی) منتشر شده است، در صفحه‌ی ۲۰، زیر عنوان «پیشگامان نهضت جهانی اسلام» (دکتر عمر شهید) می‌نویسد: «دکتر عُمر شهید، در سال ۱۳۳۰، در یکی از قصبه‌های روستای کشم ولایت بدخشان به‌دنیا آمد.»
پیشگامان نهضت جهانی اسلام (دکتر عمر شهید)، ماهنامه‌ی حبل‌الله، شماره‌ی ۱۸، قوس (آذر) ۱۳۶۴ خ (دسامبر ۱۹۸۵ میلادی)، ص ۲۰.
ماهنامه‌ی حبل‌الله می‌نویسد: «عُمر، ۹ سال آموزش خود را در ولایت بدخشان گذرانید و سپس راهی کابل شد و تحصیلات خود را در یکی از مکاتب مسلکی (مدارس فنی) کابل در رشته‌ی معلمی ادامه داد.» (همان، پیشین، ص ۲۰).


قاضى محمودالحسن (جاهد)، نمونه‌ی از فعاليت‌هاى فکرى و فرهنگى حزب اسلامى افغانستان، وبگاه دوستداران وطن
داکتر عمر شهید رادمرد اندیشمندی که چون او طلوع نخواهد کرد، شهید توانا (سایت مربوط به کانون شهید استاد عبدالقادر توانا).



ماهنامه‌ی حبل‌الله، پیشین، ص ۲۱.





[] جُستارهای وابسته






[] سرچشمه‌ها







[] پيوند به بیرون

[۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]

رده‌ها │ ...