- آرمان ۱
- آرمان ۲
- آرمان ۳
- آرمان ۴
- آرمان ۵
- آرمان ٦
- آرمان ۷
- آرمان ۸
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[سازمان ملل] [استراتژی توسعه ملی افغانستان]
اهداف توسعه هزاره (به انگلیسی: Millennium Development Goals به‌صورت مخفف: MDGs)، هشت آرمان مشترک هستند که در ماه سپتامبر سال ۲۰۰۰ میلادی، توسط ۱۸۹ کشور عضو سازمان ملل پذیرفته شده که تا سال ۲۰۱۵ به آن‌ها برسند[۱] و ۱۴۷ نفر از سران سیاسی آن‌را امضا کرده‌اند[٢]. این هشت آرمان به ۲۱ هدف که با ۶۰ شاخص قابل سنجش‌اند، تجزیه می‌شود[٣].
[↑] آرمان ۱: از بین بردن فقر شدید و گرسنگی
هدف ۱الف: نصف شدن نسبت جمعیت مردمی که با کمتر از یک دلار در روز زندگی می‌کنند.
- ۱-۱: نسبت جمعیتی که با کمتر از یک دلار در روز زندگی می‌کنند.
۲-۱: ضریب شکاف فقر
۳-۱: سهم درآمد دو دهک پایین (فقیرترین) از درآمد ملی
هدف ۱ب: دست یافتن کامل و پرحاصل به اشتغال و کار سالم برای همه، شامل زنان و جوانان.
- ۴-۱: نرخ رشد بهره‌وری نیروی کار (نرخ رشد تولید ملی به ازای هر فرد شاغل)
۵-۱: ضریب اشتغال جمعیت
٦-۱: نسبت جمعیت شاغلی که با کمتر از یک دلار در روز زندگی می‌کنند.
۷-۱: نسبت حساب و مشارکت شاغلان فامیلی در کل مشاغل.
هدف ۱ج: نصف شدن نسبت جمعیتی که از گرسنگی رنج می‌برند.
- ۸-۱: رواج کسر وزن کودکان زیر ۵ سال
۹-۱: نسبت جمعیتی که کمتر از حداقل سطح مجاز، مصرف انرژی در برنامه‌ی غذایی خود دارند.
[↑] آرمان ۲: دست یافتن به آموزش ابتدایی همگانی
هدف ۲الف: تامین و تضمین کردن این‌که تمام پسران و دختران بتوانند تمام پایه‌های مقطع ابتدایی را بگذرانند.
- ۱-۲: ضریب خالص ثبت نام در آموزش ابتدایی
۲-۲: نسبت دانش آموزانی که پایه‌ی اول ابتدایی را شروع می‌کنند، به کسانی که توانایی و دسترسی برای گذراندن آخرین پایه از مقطع ابتدایی را دارند.
۳-۲: نرخ باسوادی سنین ۱۵ تا ۲۴ سال، مردان و زنان
[↑] آرمان ۳: گسترش و ترویج برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان
هدف ۳الف: از بین بردن اختلاف جنسیتی در آموزش ابتدایی و متوسطه، بهتر از سال ۲۰۰۵، و رسیدن به تمام مراحل تا سال ۲۰۱۵
- ۱-۳: نسبت دختران به پسران در آموزش ابتدایی، متوسطه و عالی
۲-۳سهم زنان در درآمدهای حاصل از اشتغال، در بخش‌هایی به جز کشاورزی
۳-۳: نسبت صندلی‌های زنان در مجلس ملی
[↑] آرمان ۴: کم‌کردن مرگ کودکان
هدف ۴الف: کم کردن دو سوم از نرخ مرگ و میر میان کودکان زیر پنج سال
- ۱-۴: نرخ مرگ و میر زیر پنج سال
۲-۴: نرخ مرگ و میر نوزادان
۳-۴: نسبت کودکان یک ساله‌ای که در برابر سرخک ایمنی دارند.
[↑] آرمان ۵: بهبود سلامت مادران
هدف ۵الف: کم کردن سه چهارم نرخ مرگ و میر مادران
- ۱-۵: نرخ مرگ و میر مادران
۲-۵: نسبت زایمان‌هایی که با مراقبت و توسط کارکنان متخصص سلامت انجام می‌گیرند.
هدف ۵ب: دست یافتن (تا سال ۲۰۱۵) به، دسترسی همگانی به‌سلامت تناسلی
- ۳-۵: نرخ رواج و استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری
۴-۵: نرخ باروری نوجوانان
۵-۵: میزان پوشش و رواج مراقبت‌های قبل از تولد (دست‌کم یک معاینه و دست‌بالا چهار معاینه)
٦-۵: برآورده نشدن نیاز کسانی که به تنظیم خانواده احتیاج دارند.
[↑] آرمان ٦: مبارزه با ایدز، مالاریا و دیگر بیماری‌ها
هدف ۶الف: متوقف کردن روند رو به رشد انتشار ایدز و آغاز روند معکوس آن
- ۱-٦: میزان شیوع ایدز در میان جمعیت ۱۵ تا ۲۴ سال
۲-٦: استفاده از کاندوم در روابط جنسی خطرناک
۳-٦: نسبتی از جمعیت ۱۵ تا ۲۴ سال که اطلاعات درست و جامعی از ایدز دارند.
۴-٦: نسبت مراقبت مدارس از یتیمان به مراقبت مدارس از غیر یتیمان در سنین ۱۰ تا ۱۴ سال
هدف ٦ب: رسیدن (تا سال ۲۰۱۰) به، دسترسی همگانی به درمان ایدز، برای تمام کسانی که به آن نیاز دارند.
- ۵-٦: قسمتی از مردم که آلودگی پیشرفته‌ی ایدز دارند و همچنین به داروهای ضد برگشت دسترسی دارند.
هدف ٦ج: متوقف کردن روند انتشار مالاریا و دیگر بیماری های مهم، و آغاز روند معکوس آن
- ٦-٦: نرخ شیوع و مرگ ناشی از مالاریا
۷-٦: نسبت کودکان زیر پنج سالی که زیر پوشش داروی حشره‌کش می‌خوابند.
۸-٦: نسبت کودکان زیر پنج سالی که تب مالاریا دارند، کسانی که با داروهای مناسب ضد مالاریا پوشش داده شده‌اند.
۹-٦: نرخ وقوع، شیوع و مرگ ناشی از مرض سل
۱۰-٦: نسبت بیماران سل ای که شناسایی و درمان شدند، کسانی که مستقیماً معاینه شده‌اند و توسط کوتاه‌ترین مسیر درمان شده‌اند.
[↑] آرمان ۷: تضمین پایداری محیط زیست
هدف ۷الف: گنجاندن اصول توسعه‌ی پایدار در بین سیاست‌ها و برنامه‌های کشورها، و آغاز روند معکوس اتلاف منابع محیط زیست.
هدف ۷ب: کم‌کردن روند کاهش تنوع زیستی، یک کاهش معنی دار در نرخ تلفات تا سال ۲۰۱۰.
- ۱-۷: قسمتی از سطح سرزمین که با بیشه و جنگل پوشیده شده.
۲-۷: مجموع نشر CO۲، سرانه و نیز به ازای هر یک دلار (ppp) تولید ملی
۳-۷: میزان مصرف موادی که از ازون می‌کاهند.
۴-۷: قسمتی از ذخایر ماهیان که در منطقه حفاظت شده زیستی قرار دارند.
۵-۷: قسمتی از تمام آب‌ها که ذخایرشان استفاده شده
٦-۷: قسمتی از سطح زمین و دریا که حفاظت شده است.
۷-۷: قسمتی از گونه‌ها که در خطر انقراض هستند.
هدف ۷ج: نصف‌شدن قسمتی از مردم که دسترسی پایدار به آب سالم آشامیدنی و تأسیسات بهداشتی اولیه ندارند.
- ۸-۷: قسمتی از مردم که آب آشامیدنی تصفیه‌شده استفاده می‌کنند.
۹-۷: قسمتی از مردم که از تاسیسات بهداشتی مناسب استفاده می‌کنند.
هدف ۷د: دست یافتن به، بهبود معنی دار و قابل توجه در زندگی حداقل ۱۰۰ میلیون زاغه‌نشین
- ۳-۵۷.۱۰: نسبتی از جمعیت شهری که در محلات زاغه‌نشین زندگی می‌کنند.
[↑] آرمان ۸: گسترش مشارکت جهانی برای توسعه
هدف ۸الف: توسعه‌ی بیشتر بازرگانی و سیستم مالی باز، قانون‌مند، قابل پیش‌بینی و بدون تبعیض.
- شامل تعهد نسبت به، طریقه‌ی حکومت درست، توسعه، و کاهش فقر؛ هم به‌صورت ملی و هم به‌صورت بین‌المللی
هدف ۸ب: بیان و رسیدگی به نیازهای ویژه و خاص کشورهایی با کمترین میزان توسعه
- شامل: تعرفه و سهمیه ی دسترسی آزاد گمرکی، برای کالاهای صادراتی کشورهایی با کمترین میزان توسعه؛ برنامه‌ی تسهیل کننده‌ی بدهی‌ها، برای رهایی کشورهای فقیر با بدهی‌های سنگین و نیز حذف رسمی بدهی‌های دوجانبه؛ و در آخر، بخشش بیشتر ODA برای کشورهایی که در جهت کاهش فقر تلاش کردند.
هدف ۸ج: بیان و رسیدگی به نیازهای ویژه‌ی کشورهای در حال توسعه‌ی محصور در خشکی و نیز جزایر کوچک (از طریق برنامه‌ای عملی برای توسعه پایدار جزایر کوچک درحال توسعه؛ و نتایج آن در بیست و دومین جلسه‌ی ویژه مجمع عمومی سازمان ملل بررسی می‌شود).
هدف ۸د: درگیرشدن با مشکلات بدهی کشورهای در حال توسعه به‌طور فراگیر از به‌صورت ملی و بین‌المللی؛ به‌منظور معقول کردن بدهی‌ها در درازمدت
- برخی از شاخص‌هایی که در فهرست زیر آمده، به‌صورت جداگانه تحت نظارت هستند برای کشورهایی با کمترین میزان توسعه، آفریقا، کشورهای در حال توسعه‌ی محصور در خشکی و جزایر کوچک.
کمک‌های رسمی به توسعه (ODA)
- ODA :۱-۸ خالص؛ در کل و نیز به کشورهای کمتر توسعه‌یافته، بر حسب درصد از درآمد ناخالص ملی اهداکنندگان کمیته همیاری توسعه (DAC)
۲-۸: نسبتی از کل دوجانبه، بخشی از ODA اهداکنندگان DAC که به‌خدمات اجتماعی پایه اختصاص یافته (آموزش پایه، مراقبت‌های بهداشتی اولیه، تغذیه، آب سالم و بهداشت مناسب)
۳-۸: نسبتی از کمک‌های رسمی دوجانبه به توسعه، از اهداکنندگان DAC در صورتی که او متحد باشد.
ODA :۴-۸ دریافت شده در کشورهای در حال توسعه محصور در خشکی، بر حسب نسبتی از درآمد ناخالص ملی‌شان.
ODA :۵-۸ دریافت شده در دولت‌های جزایر کوچک در حال توسعه، بر حسب نسبتی از درآمد ناخالص ملی‌شان.
دسترسی به بازار
- ۶-۸: نسبتی از تمام کالاهای وارداتی کشورهای توسعه‌یافته (بر اساس ارزش و بدون احتساب نیرو و جنگ‌افزار) از کشورهای درحال توسعه و کشورهایی با کمترین میزان توسعه، که معاف از عوارض گمرکی پذیرفته شده.
۷-۸: میانگین تعرفه‌های اعمال شده توسط کشورهای توسعه یافته بر محصولات کشاورزی و منسوجات و پوشاک کشورهای در حال توسعه
۸-۸: تخمین میزان حمایت‌ها و یارانه‌های بخش کشاورزی برای کشورهای OECD بر حسب درصد از تولید ناخالص داخلی‌شان
۹-۸: نسبت ODAیی که برای کمک به ظرفیت‌سازی در تجارت ارائه شده.
معقول کردن بدهی‌ها
- ۱۰-۸: تعداد کل کشورهایی که به نقاط تصمیم‌گیری HIPCشان رسیده‌اند و تعداد کشورهایی که به نقاط اتمام HIPCشان رسیده‌اند.
۱۱-۸: بدهی‌هایی که به‌واسطه‌ی HIPC و ابتکارات MDRI بخشیده شده.
۱۲-۸: پرداخت اصل و فرع بدهی‌ها بر حسب یک درصد از صادرات کالاها و خدمات
هدف ۸هـ: همکاری با شرکت‌های داروسازی، و تدارک دسترسی به داروهای حیاتی مقرون به‌صرفه در کشورهای درحال توسعه.
- ۱۳-۸: نسبتی از جمعیت که به داروهای حیاتی مقرون به‌صرفه دسترسی پایدار و مداوم دارند
هدف ۸و: همکاری با بخش خصوصی، برای در دسترس قراردادن مزایای فناوری‌های نو، به‌خصوص فناوری اطلاعات و ارتباطات
- ۱۴-۸: خطوط تلفن به ازای هر ۱۰۰ نفر
۱۵-۸: تعداد مشترکین تلفن همراه به ازای هر ۱۰۰ نفر
۱۶-۸: تعداد کاربران اینترنت به ازای هر ۱۰۰ نفر[۴]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱: افغانستان در مسیر پیشرفت، گزارش دولت افغانستان
پيوست ٢: گزارش از: احمد شفایی، کرزی و اهداف هزاره سازمان ملل
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]