فهرست مندرجاتپیتر هیگز و فرانسوا انگلر
برندگان نوبل فیزیک
[قبل] [بعد]
آکادمی نوبل سوئد برندگان نوبل فیزیک ۲۰۱۳ را معرفی کرد و پیتر هیگز بریتانیایی و فرانسوا انگلرت بلژیکی برنده‌ی جایزه امسال شدند. دستاوردی که آن‌ها را به این افتخار نایل کرد، نظریه آن‌ها در فیزیک ذرات است و کشف وجود ذره‌ای به‌نام بوزونِ هیگز یا ذره خدا[۱].
[↑] برندگان نوبل فیزیک
پیتر هیگز، نه از کامپیوتر استفاده کرد و نه از تکنولوژی؛ تنها ابزارش یک مداد بود و سلول‌های خاکستری مغزش. با همین ابزار نظریه‌ای پروراند، برای پاسخ به یک سئوال اساسی بشر: جهان چگونه ساخته شد؟
نظریه‌ای پیتر هیگز و فرانسوا انگلرت بلژیکی، توصیف می‌کند که پس انفجار بزرگ چه رخ داد. چطور نیستی به هستی تبدیل شد.
دنیای اطراف ما از اتم تشکیل شده است، درون هر اتم، هسته و الکترونی است که به‌دورش می‌چرخد. درون هسته، پروتون‌ها و نیوترون‌ها هستند و درون پروتون‌ها هم ذرات کوچکتری هستند، به‌نام کوارک. اما چه چیزی به این کوارک‌ها جرم می‌دهد؟ این‌جاست که نظریه‌ای هیگز و آنگلر به‌کار می‌آید. این نظریه توضیح داد که چطور یک فضای نامرئی در خلأ است که مثل چسب عمل می‌کند و با عث می‌شود، بعضی از ذرات سنگین‌تر شوند و به اصطلاح جرم پیدا کنند و بعضی دیگر مثل فوتون‌ها یا نور کاملاً بدون جرم بمانند.
این نظریه، ذره‌ی جدیدی به‌نام بوزونِ هیگز را معرفی می‌کند. این بوزون ذرات کوچکی است، که در فضای اطراف ما حضور دارد، مثل براده‌های آهن است که به‌سمت آهن‌ربا جذب می‌شود و به‌سمت چوب نه! به آهن‌ربایی قوی‌تر بوزون‌های هیگز بیشتری جذب می‌شود و جرم‌شان بیشتر است. به چوب مثلاً هیچ برادۀ جذب نمی‌شود، این یعنی جرم ندارد، مثل فوتون. اما سال‌ها طول کشید که تا این نظریه ثابت شود. تقریباً حدود پنجاه سال.
وقتی پارسال، دانشمندان در برخورددهنده‌ای هادرونی بزرگ، در مرکز تحقیقات سرن سویس، توانستند ذره را رصد کنند. آقای هیگز که انسان خجالتی است، در این لحظه که در حقیقت، لحظه‌ای اثبات درستی نظریه‌اش بود، از احساس‌اش می‌گوید:
«می‌خواهم از تمام کسانی که در این دستاورد بزرگ مشارکت داشتند، تبریک بگویم. برای من این بزرگ‌ترین دستاورد زندگی‌ام بود که خوش‌سانش بودم که قبل از مرگم اتفاق افتاد.»
در تاریخ علم کشف‌های زیادی بوده که در زمان رخدادن‌شان، هرچند دانشمندان از بزرگی‌اش سخن گفتند، اما برای مردم عادی تجربه‌ای ملموسی نبود. ملموس‌شدن این دستاوردها در زندگی عادی چندین دهه طول کشید. این کشف هم از این قاعده مستثنا نیست.[٢]
[↑] گزارش ویدیویی
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال و بازنویسی شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- نگین شیرآقایی، پیتر هیگز و فرانسوا انگلر، برندگان نوبل فیزیک، وب‌سایت فارسی بی بی سی (بخش ویدیویی دانش و فن): چهارشنبه ٠۹ اکتبر ٢٠۱٣ - ۱٧ مهر ۱٣۹٢
[٢]- گزارش از خانم نگین شیرآقایی، از بی بی سی؛ بازنویسی از مهدیزاده کابلی.
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت فارسی بی بی سی (بخش ویدیویی دانش و فن)