فهرست مندرجاتانتخابات افغانستان
لحظه به لحظه با انتخابات افغانستان
- گزارش لحظه به لحظه
- انتخابات افغانستان و خطر بازتولید اقتدار نخبگان قومی
- شلیک انگشتهای رنگی به انگشتهای جنگی
- انتخابات افغانستان از چشم عکاسان رسانههای خارجی
- پایان زمان رایگیری در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان
- واکنش نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری
- انتخابات افغانستان؛ «رای دادم و خوشحالم که دستم آبی شد»
- يادداشتها
- پینوشتها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمهها
[قبل] [بعد]
سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری افغانستان و شورایهای ولایتی امروز شنبه شانزدهم حمل (فروردین) مصادف با پنجم آوریل، برگزار میشود. هشت نامزد در انتخابات ریاست جمهوری و دو هزار و هفتصد نامزد در انتخابات شوراهای ولایتی با هم رقابت میکنند.
میلیونها نفر از مردم افغانستان با طلوع سپیدهدم به افق این کشور، آماده شرکت در انتخابات ریاست جمهوری[۱] میشوند که در میان تدابیر شدید امنیتی آغاز شده است.
برای برقراری امنیت صندوقهای رای در روز شنبه، ارتش و پلیس افغانستان بزرگترین عملیات خود از سال ۲۰۰۱ و زمان سقوط طالبان در این کشور را ترتیب داده است و تمامی ۴۰۰ هزار نیروی پلیس و ارتش برای برقراری امنیت انتخابات بسیج شدهاند.
آمد و شد به کابل، پایتخت، از نیمروز جمعه بهشدت تحت کنترل درآمده و ایستهای بازرسی در تمامی ورودیها و تقاطعهای مهم این شهر مستقر شدهاند. گروه طالبان هشدار داده که مانع برگزاری انتخابات میشود.
هشت نامزد ریاست جمهوری امروز چشم امید به هواداران خود دارند تا جانشین حامد کرزی، رئیس جمهوری فعلی شوند. آقای کرزی مطابق قانون اساسی افغانستان دیگر نمیتوانست کاندیدا شود. با آن که هشت نامزد انتخاباتی در این دوره با یکدیگر رقابت میکنند اما ناظران معتقدند رقابت اصلی میان سه چهره شناخته شده یعنی عبدالله عبدالله، زلمی رسول و اشرف غنی احمدزی در خواهد گرفت.
ناظران بینالمللی این انتخابات خوشبیناند که تدابیر امنیتی گسترده و ترفندهایی که برای جلوگیری از تقلب اتخاذ شده، سلامت انتخابات را تامین کند.[٢]
[↑] گزارش لحظه به لحظه
سلام، صبح شما بخیر، برای پیگیری لحظه به لحظه اخبار انتخابات با ما باشید. امروز بیشتر شهرهای افغانستان بارانی است و در سرتاسر افغانستان تدابیر سنگین امنیتی وضع شده است. حدود چهارصد هزار نیروی امنیتی افغان و خارجی برای تامین امنیت این
انتخابات موظف شدهاند
سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری افغانستان و شورایهای ولایتی امروز شنبه شانزدهم حمل (فروردین) مصادف با پنجم آوریل، برگزار میشود. هشت نامزد در انتخابات ریاست جمهوری و دو هزار و هفتصد نامزد در انتخابات شوراهای ولایتی با هم رقابت میکنند.
این اولین دوره انتخابات افغانستان است که با مدیریت و نظارت افغانها برگزار میشود و پیشبینی شده که در این انتخابات سیزده میلیون نفر شرکت کنند.
یوسف نورستانی، رئیس کمیسیون مستقل انتخابات نخستین کسی بود که حدود ساعت ۷:۲۰ صبح به وقت کابل رای خود را به صندوق ریخت و به این ترتیب رایدهی در انتخابات سرنوشتساز افغانستان به صورت رسمی آغاز شد.
مرکز رایدهی در مکتب (مدرسه) حبیبیه در کابل که یکی از بزرگترین و تاریخیترین مکاتب افغانستان، نخستین مرکزی بود که آقای نورستانی با ریختن رای در این حوزه، رایگیری در آن آغاز شد.
حوزه رایدهی در مکتب حبیبیه در کابل، نخستین حوزه بود که آقای نورستانی با ریختن رای در این حوزه، رایگیری در آن آغاز شد.
ایوب آروین خبرنگار بیبیسی که از شماری از خیابانهای شهر کابل دیدن کرده، میگوید که تدابیر امنیتی و حضور نیروهای امنیتی در این خیابانها سنگنین است. در ایستهای بازرسی خودروها بازرسی میشوند و در مواردی افراد هم بازرسی بدنی میشوند.
یوسف نورستانی رئیس کمیسیون مستقل انتخابات پس از آن که رای خود را در صندوق ریخت، در یک کنفرانس مطبوعاتی حاضر شد و امروز را برای مردم کشور روز خوشی خواند. او از شهروندان کشور تقاضا کرد که با وجود بدی هوا و بارندگی به گونه گستردهای در مراکز رایگیری حضور یابند و سرنوشت آینده خود را تعیین کنند.
آقای نورستانی با اشاره به این که که مردم در سه دهه گذشته مشکلات زیادی را دیدهاند، گف که این بار با حضور در پای صندوق رای، به دشمنان افغانستان ثابت کنند افغانها مردمی هستند بر هر نوع مشکلی فایق آمده میتوانند.
حامد کرزی، رئیس جمهوری افغانستان در لیسه (دبیرستان) امانی در کابل، رای خود را به صندوق ریخت و در سخنان کوتاهی بر اهمیت انتخابات تاکید کرد.
آقای کرزی از مردم خواست با حضور در پای صندوقهای رای، مشروعیت دولت خود را تقویت کنند
کاوون خموش، همکار ما که در این مرکز است، میگوید تعدادی زیادی روزنامهنگاران که از صبح زود منتظر ورود حامد كرزی بودند، لحظه رای دادن آقای کرزی و سخنان او را پوشش دادند.
در کنار آقای کرزی، محمدیونس قانونی معاون رئیس جمهوری افغانستان با شماری از اعضای کابینه دولت افغانستان، نیز در همین مرکز رای دادند. آقای قانونی پس از رای دادن گفت که امروز «برای افغانستان جشن ملی است».
آقای قانونی گفت: «تمام مردم افغانستان میخواهیم در این جشن ملی شرکت کنند و با ریختن رایهایشان به صندوقها، در ایجاد دولت قدرتمند افغانستان اشتراک کنند.»
زلمی رسول از نامزدهای ریاست جمهوری با هر دو معاون خود به لیسه امانی رفته در حال ریختن آرای خود به صندوق هستند. احمدضیا مسعود و حبیبه سرابی معاونان او هستند.
در کنار آقای رسول، عبدالقیوم کرزی، برادر حامد کرزی رئیس جمهوری که از نامزدی در انتخابات به نفع آقای رسول کنار رفت، هم دیده میشود.
احمد شفایی خبرنگار بیبیسی به یکی از مراکز رایگیری در غرب کابل رفته و میگوید که صف طولانی از رایدهنگان در این مرکز تشکیل شده و آنها منتظر نوبت هستند.
شفایی میگوید که در این مرکز ناظران داخلی و بینالمللی هم حضور دارند و در عین حال تدابیر شدید امنیتی در این مرکز در حال اجرا است و گرفتن عکس هم ممنوع شده است.
محمدشفیق گل آقا شیرزی دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری هم به لیسه امانی رفت و رای داد. او در ولایتهای ننگرهار و قندهار بهعنوان والی کار کرده است. آقای شیرزی در مقام وزارت شهرسازی هم کار کرده است.
کریم خلیلی، معاون دوم رئیس جمهوری افغانستان دقایقی پیش در لیسه حبیبیه در غرب کابل رای داد. او در سخنان کوتاهی این روز را به مردم افغانستان مبارکباد گفت.
آقای خلیلی افزود: «امیدوارم انتخاباتی خوب و شفاف داشته باشیم. از تمام رسانهها، ناظران، رایدهندگان و کارمندان کمیسیون مستقل انتخابات میخواهم تا هر نوع تخلفی را گزارش کنند و ما در دولت آماده هستیم تا با تخلفات برخورد کنیم.»
همکار ما خوشحال تایب برای پوشش انتخابات به یکی از مراکز رایدهی در منطقه قلعه فتحالله کابل رفته است. او میگوید صفهای طولانی مردم از صبح زود در این مرکز تشکیل شده است. تایب می افزاید که اشتیاق فراوانی در میان رایدهندگان در این مرکز رایدهی دیده میشود.
ایوب آروین خبرنگار بیبیسی از خیابانهای کابل گزارش داد که رفت و آمد مردم کم و خیابانها نسبتاً خلوت شده است.
در افغانستان امروز تعطیل عمومی است، باران هم میبارد و تدابیر شدید امنیتی در حال اجرا است. احتمالاً این وضعیت بر کاهش رفت و آمد مردم در خیابان اثر گذاشته باشد.
عبدالله عبدالله از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری با معاونانش، محمد خان و محمد محقق در لیسه استقلال رای دادند.
آقای عبدالله نسبت به احتمال تقلب در انتخابات ابراز نگرانی کرد. ولی او افزود که ناظرانش در سراسر کشور مانع تقلب خواهند شد.
این نامزد انتخابات در صحبت کوتاهی با خبرنگاران، از مردم افغانستان خواست تا در انتخابات شرکت کنند. او گفت که هر یک از رایدهندگان خود را ناظر انتخابات بدانند و نگذارند که آرایشان را کسی «سرقت» کند. او ابراز امیدواری کرد که انتخابات شفاف برگزار شود.
وحید پیکان خبرنگار بیبیسی که به این مرکز رفته بود، میگوید این مرکز رایگیری قرار بود ساعت هفت به روی رای دهندگان باز شود، اما به دلایل امنیتی، ساعت هشت و نیم به کار آغاز کرد.
کاوون خموش خبرنگار بیبیسی در مطلبی کوشیده که به ده سوال درباره انتخابات افغانستان پاسخ پیدا کند. این مطلب حاوی اطلاعات اساسی درباره این انتخابات است.[٣].
اشرف غنی دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری در لیسه حبیبیه در غرب کابل رای داد. معاونانش عبدالرشید دوستم و سرور دانش هم همراهش بودند.
آقای غنی در صفحه فیسبوک خود نوشته: «شور و شوق هموطنان برای رای دادن در انتخابات، به دشمنان ثابت میکند که هیچکسی نمیتواند در برابر اراده ملی ما قرار گیرد».
عکسهایی که شماری از کاربران فیسبوک از مناطق مختلف کابل روی صفحات فیسبوک و توییترشان گذاشتهاند، نشان میدهد که مشارکت مردم در انتخابات در کابل پایتخت گسترده است.
داوود سلطانزوی، یکی از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان با همسر و معاونانش به مرکز رایگیری در لیسه حبیبیه رفت و رای داد.
آقای سلطان زوی از نیروهای امنیتی کشور بابت تامین امنیت انتخابات تشکر کرد. او انتخابات را جشن مردم خواند و گفت که مردم هرچه بیشتر در انتخابات شرکت کنند، صدای آنها رساتر بلند خواهد شد.
همسر آقای سلطانزوی در صحبتی با خبرنگاران، حضور گسترده مردم در مراکز رایگیری را «مشت کوبنده به دهن دشمنان مردم» خواند.
سید انور همکار ما از یک مرکز رایگیری در شهر نو کابل گزارش داد که شماری از ناظران انتخابات در این مرکز حضور دارند.
این ناظران به خبرنگار بیبیسی گفتند که تا حال همه چیز بهصورت عادی پیش میرود و مشکلی بروز نکرده است. مسئولان کمیسیون انتخابات دیروز گفتند که ۳۲۵ هزار ناظر داخلی و بینالمللی این انتخابات را نظارت میکنند.
صدیق صدیقی سخنگوی وزارت داخله(کشور) در تلویزیون طلوعنیوز: «پلیس در تمام ولایات افغانستان امنیت تامین کردند. تنها یکی سری مشکلات در امتداد خط دیورند داریم که پاسگاههای مرزی آماج حمله نیروهای پاکستانی قرار گرفتند، اما جای نگرانی نیست نیروهای مرزی ما [به هر مشکلی] پاسخ خواهند داد.»
او گفت که تا حال مخالفان در هیچ نقطه افغانستان نتوانستهاند مانع حضور مردم افغانستان در انتخابات شوند.
فروزان یکی از ناظران بنیاد انتخابات شفاف افغانستان - تیفا - محل زنانه مرکز رایگیری در لیسه امانی در کابل را نظارت میکند. او به بیبیسی گفت که گزارشهایی وجود دارد که برخی از مراکز رایگیری دیر بازشده است.
او افزود که در برخی از مراکز تجهیزات انتخاباتی مشکل داشته یا کم بوده است. از جمله وسیلهای که با آن کارتهای رایدهندگان سوراخ میشود، به درستی قابل استفاده نبوده است.
کاوون خموش که در این مرکز رایگیری حضور دارد، میگوید که زنان در آنجا به دلیل تدابیر شدید امنیتی که برای حضور مقامهای دولتی در نظر گرفته شده، کمرنگ است.
آصف معروف خبرنگار بیبیسی که برای پوشش انتخابات به شهر مزار شریف رفته، میگوید صفوف رایدهندگان در این شهر بسیار طولانی است. او میگوید که مواد انتخاباتی به دلیل استقبال گسترده و غیرمنتظره مردم در مرکز رایگیری مکتب شیخ شهاد در ناحیه ششم این شهر تمام شد.
خبرنگار میگوید حضور زنان و جوانان پررنگ است و اکثریت آنها به این باورند که پس از خروج نیروهای خارجی، رای آنها برای بیرون آوردن افغانستان از بحران موثر خواهد بود.
حامد کرزی رئیس جمهوری افغانستان نخستین رئیس جمهوری این کشور است که جانشینش از طریق انتخابات مشخص میشود و خود نیز در این انتخابات رای داد. حامد کرزی همچنین نخستین رئیس جمهوری منتخب در تاریخ افغانستان نیز بوده است.
سعیده محمود گزارشگر بیبیسی که برای پوشش انتخابات به شهر قندهار رفته، میگوید مراکز رایگیری در این ولایت ساعت هفت و نیم باز شد.
به گفته وی، زنان زیادی نیز برای رای دادن به این مراکز آمدند، اما شماری از آنها نامزدان انتخابات ریاست جمهوری را اصلاً نام بهنام نمیشناسند و میگویند آنها را از روی چهره تشخیص دادند و به آنها رای دادند.
آب و هوا امروز در شهر قندهار آفتابی است و صفوف رایدهندگان طولانی است. شهروندان قندهاری میگویند برای پایهگذاری آینده بهتر در انتخابات اشتراک میکنند.
در حالیکه مقامهای امنیتی از امنیت کامل در سراسر افغانستان سخن گفتهاند، از وقوع یک انفجار در ولسوالی جبلالسراج ولایت پروان در شمال کابل گزارش شده است. گفته شده که در این رویداد به کسی آسیب نرسیده است.
نخستین «تخلف» انتخاباتی از ولایت میدان وردک در جنوب غرب کابل گزارش شد. دفتر مطبوعاتی وزارت داخله افغانستان به رسانهها گفت که مدیر پلیس جنایی و یک کارمند کمیسیون مستقل انتخابات این ولسوالی به اتهام پر کردن صندوقهای رای دستگیر شدند.
یوسف نورستانی رئیس کمیسیون انتخابات هنگام رای دادن گفت که به شش مرکز رایدهی مواد انتخاباتی نرسیده است. او گفت که مرکز ولسوالی الهسای ولایت کاپیسا و چهار مرکز دیگر در ولسوالی گلران ولایت هرات در شمار این مراکز هستند.
تصاویری که از هرات رسیده، حاکی از آن است که شمار رایدهندگان در مراکز رایگیری چشمگیر است. این تصویر زنان رایدهنده را در شهر هرات نشان میدهد که منتظر رسیدن نوبت برای ورود به مرکز رایگیری هستند.
ببرک میاخیل خبرنگار بیبیسی در ننگرهار که به یکی از مراکز رایگیری در ولسوالی سرخرود رفته، میگوید که در این مرکز یک ساعت پیش از آغاز انتخابات، یک انفجار کوچک رخ داد که تلفات و خسارتی در پی نداشت.
خبرنگار ما میگوید با وجود این انفجار، شمار زیادی از شهروندان برای رای دادن به این مرکز آمدند. قطار رایدهندگان زن نیز طولانی است. آنها میگویند مخالفان نمیتوانند با ترساندن آنها، مانع اشتراکشان در انتخابات شوند.
ملائکه احمدزی دیگر خبرنگار بیبیسی از یکی از مراکز رایگیری در شهر کابل گزارش داد که زنی در مقر وزارت امور زنان با کارتی بدون عکس و نام، قصد داشت که رای بدهد، اما مسئولان این مرکز مانع رای دادن او شدند.
خبرنگار ما میگوید شمار زیادی از شهروندان کابل به این مرکز برای رای دادن آمدند و در چند صف منتظر نوبت هستند.
صفوف طولانی رایدهندگان در یکی از مراکز رایدهی در کابل. هارون نجفیزاده، همکار ما که از این مرکز رایدهی دیدن کرده، میگوید صف مردم همچنان در حال طولانی شدن است و اشتیاق فراوان در میان آنها برای رایدهی دیده میشود.
محمد اکبری نماینده ولایت بامیان در مجلس نمایندگان به بیبیسی فارسی گفت که تعداد برگههای رای در ولسوالیهای پنجاب و ورس نسبت به تعداد رایدهندگان کم است.
آقای اکبری گفت که ممکن است تا یکی دو ساعت دیگر برگههای رای در بیشتر مراکز رایگیری در این دو ولسوالی تمام شود. او از مسئولان خواست که باید به این مشکل رسیدگی کنند.
پیشتر از برخی مراکز رایگیری در مزار شریف و همچنین در کابل پایتخت هم از کمبود برگههای رای گزارش شده است.
خبرنگار بیبیسی از ولایت کنر گزارش کرده که به چهل مرکز رایدهی در این ولایت حمله شده است و هنوز صدای شلیک شنیده میشود. خبرنگار ما میگوید که در شهر اسعدآباد مرکز این ولایت همچنان صدای شلیک به گوش میرسد.
نعمتالله کریاب، خبرنگار ما میگوید که با وجود حملات، مردم همچنان قصد رای دادن دارند.
برخی از ساکنان ولسوالی شینوار در ولایت پروان گفتند که در این ولسوالی مراکز رایگیری به روی مردم بسته هستند.
یک مقام امنیتی در این ولایت به خبرنگار ما گفت که مردم به دلیل ترس از تهدیدهای امنیتی به پای صندوقها نرفتهاند.
اما خلیلالله ضیایی فرمانده پلیس پروان گفت که مراکز باز هستند.
امیر بریال خبرنگار بیبیسی از شهر مزار شریف گزارش میدهد که ۳۱۹ مرکز در ولایت بلخ باز و شش مرکز رایگیری در ولسوالیهای چمتال، چهاربولک و نهرشاهی بسته هستند.
خبرنگار ما میگوید ازدحام مردم در مراکز رایگیری بسیار زیاد است و افراد برای رای دادن مجبور هستند ساعتها منتظر بمانند.
عزتالله آرمان رئیس کمیسیون مستقل انتخابات در بلخ میگوید انتظار میرود ۵۰۰ هزار نفر در این ولایت رای دهند.
شریف شایق، روزنامهنگار محلی در بدخشان این تصویر را از شهر فیضآباد فرستاده و نوشته که با وجود هوای برفی و سرد در این ولایت حضور رایدهندگان در حوزههای رایدهی در حال افزایش است.
بدخشان در شمال شرق افغانستان دارای ۲۸ واحد اداری و ۹۱۹ هزار جمعیت است. در این ولایت ۲۹۲ مرکز رایدهی وجود دارد که ۲۲ مرکز رایدهی در این ولایت به دلیل ناامنی مسدود شده بود، اما بعدا اعلام شد که دو مرکز آن دوباره باز شده است.
فروزان درویش از رایدهندگان کابلی در صفحه فیسبوک خود نوشته که با شوهرش، احسان درویش، مثل دو رفیق پای صندوقهای رای رفتند، اما به دو رقیب رای دادند و هر کدام هم باور دارند که نامزد مورد حمایتشان پیروز خواهد شد.
محمد قاضیزاده خبرنگار بیبیسی از شهر گزارش میدهد که مشارکت شهروندان در انتخابات بسیار پررنگ است و احتمال میرود در شماری از این مراکز، برگههای رای بسیار زود تمام شود.
فضلالله وحیدی والی هرات صبح امروز پس از رای دادن در این مرکز گفت: «حضور زنان در این انتخابات بسیار خوب بوده، ۳۵ درصد از زنان در ولسوالیها در انتخابات اشتراک میکنند اما میزان اشتراک آنها در شهر به مراتب بیشتر از این خواهد بود.»
خبرنگار ما در هرات میگوید هوا در این شهر ابری است. از وقوع یکی دو رویداد امنیتی اما بدون تلفات و خسارات گزارش شده است.
شماری از شهروندان هرات به خبرنگار بیبیسی گفتند که برای تامین صلح و امنیت و حل مشکلات اقتصادی کشور در انتخابات شرکت میکنند.
احمدفرید عطایی کارمند یک موسسه غیردولتی از ولایت بامیان به بیبیسی گفت که او با شماری از همکارانش به مرکز رایگیری در منطقه «دشت ملا غلام» رفت تا رای بدهد، اما مسئولان این مرکز گفتند که برگههای رای تمام شده است.
او گفت که در حال حاضر صدها نفر زن و مرد در بیرون این مرکز صف کشیده اند، اما نمیدانند که منتظر باشند تا برگههای رای برسد یا بروند.
حسامالدین تویغون خبرنگار بیبیسی از ولایت فاریاب گزارش میدهد که با وجود این که ولایت فاریاب ناامن است اما تاکنون هیچ حادثه امنیتی در این ولایت رخ نداده است.
خبرنگار ما میگوید چهارده درصد مراکز امنیتی در این ولایت با تهدید امنیتی رو به رو است اما مردم از وضع امنیتی امروز راضی هستند و با اشتیاق فراوان پای صندوقهای رای آمدند.
ولایت فاریاب ۹۶۴ هزار نفر جمعیت دارد. این ولایت ۲۱۶ مرکز رایگیری دارد.
در ولایت قندهار، سخنگوی پلیس از دستگیری یک مرد خبر داد که قصد داشت با هفت کارت رایدهی در انتخابات شرکت کند و در همین ولایت یک زن نیز دستگیر شده که با دو کارت میخواسته رای بدهد.
ولایت قندهار در جنوب افغانستان زادگاه حامد کرزی، رئیس جمهوری افغانستان، از ولایات ناآرام افغانستان به شمار میرود اما تا کنون گزارشی از ناامنی در این ولایت در روز انتخابات مخابره نشده است. این ولایت دارای ۱۸ واحد اداری، ۱ میلیون ۱۷۵ هزار نفر جمعیت و ۲۴۴ مرکز رایدهی دارد.
سیما سمر رئیس کمیسیون حقوق بشر افغانستان که بعد از رای دادن به استدیوی بیبیسی در کابل آمده بود، گفت که مشارکت زنان در انتخابات در اول صبح کم بود ولی بعدا مشارکت آنان افزایش یافت و این نشان میدهد که رئیس جمهوری آینده باید در باره مشارکت زنان در دولت آینده توجه جدی کند.[۴]
[↑] انتخابات افغانستان و خطر بازتولید اقتدار نخبگان قومی
حمزه واعظی در یادداشتی نقش رهبران قومی در انتخابات ریاست جمهوری را بررسی کرده و در آن با تاکید بر منسوب بودن تمام نامزدهای انتخابات به یک ریشه تباری، نسبت به بازتولید استبداد تباری هشدار داده است.[۵]
44. پلیس ننگرهار یک مرد را با ۱۲۰ کارت رایدهی بازداشت کرده. احمد شیرزاد فرمانده پلیس این ولایت میگوید این مرد دیشب در ورودی شهر جلال آباد بازداشت شده و تحقیقات از او ادامه دارد.
ننگرهار یکی از ولایات مهم و نسبتا ناآرام در شرق افغانستان است که دارای ۱ میلیون ۴۶۲ هزار جمعیت است و ۴۹۸ مرکز رایدهی دارد.
آقای شیرزاد گفت درگیری در ولسوالی وته پور کنر هم به پایان رسیده و حالا اوضاع در آن ولایت آرام است. فرمانده پلیس ننگرهار بر ولایات شرقی افغانستان نظارت دارد.
وزارت داخله (کشور) در اطلاعیهای از بازداشت شش نفر به اتهام «تقلب» در انتخابات خبر داده است. در این اطلاعیه آمده که این افراد در کابل، میدان وردک و قندهار بازداشت شدهاند.
در اطلاعیه آمده: «در میان افراد بازداشت شده مدیر جنایی ولسوالی سیدآباد ولایت میدان وردک و یک کارمند امنیت ملی این ولایت نیز شامل هستند.»
حسین ریحانی، با گذاشتن این تصویر از مسجد عباسقلی، در منطقه دارالامان کابل در صفحه فیسبوک خود نوشته: «حضور شکوهمند مردم در زیر ریزش شدید باران برای نمایش مدنیت و قدرت مردمسالاری و انتخاب رئیس جمهوری آینده.»
وزارت داخله در اطلاعیه خود همچنین نوشته که یک فرد بمبگذار که قصد داشت در ولسوالی «شیرین تگاب» ولایت شمالی فاریاب اقدام به حمله انتحاری کند، از سوی پلیس بازداشت شده است.
این وزارت افزوده که چند شورشی زمانی که میخواستند یک گلولههاوان را در ولسوالی سروبی در شرق کابل پرتاب کنند، این گلوله در محل پرتاب منفجر و شورشیان خود کشته شدند.
زهرا نجفی از باشندگان ولایت دایکندی این عکس را در صفحه فیسبوک خود نشر کرده و گفته که رنگ انگشتش بعد از رای دادن پاک شده است.
او میگوید که کارمندان در مراکز رایگیری انگشت دیگر آنها را با چراغ چک نمیکند. کمیسیون مستقل انتخابات قبلاً اعلام کرده بود که در این انتخابات از دو رنگ که یکی با چشم دیده میشود و دیگری که با چراغ مخصوص دیده میشود، استفاده خواهد شد.
عبدالرب رسول سیاف، یکی دیگر از نامزدان انتخابات ریاست نیز در منطقه پغمان ولایت کابل رای خود را به صندوق ریخت. دفتر مطبوعاتی او به بیبیسی گفت که آقای سیاف در هنگام رای دادن از نیروهای امنیتی این کشور به دلیل تلاششان برای تامین امنیت انتخابات افغانستان تشکر کرد و از مقامات دولت و هر دو کمیسیون انتخابات خواست که از رای مردم پاسداری کرده و در روند انتخابات دخالت نکنند.
اسدالله جلالزی خبرنگار بیبیسی در غزنی میگوید مراکز رایگیری در این ولایت ساعت هفت باز شده اما در شماری از مراکز تا ساعت هشت و نیم رنگ وجود نداشت.
خبرنگار ما میگوید طالبان در ولسوالیهای قره باغ، اندر و گیلان به مناطق مختلف رفته و با اعلام در بلندگوها مردم را تهدید کردند که در انتخابات اشتراک نکنند اما در این ولسوالیها هم مردم در انتخابات اشتراک کردند.
شهروندان غزنی از جمله زنان میگویند امنیت در این ولایت بهخوبی تأمین شده و آنها از تهدیدات طالبان نمیترسند.
جمعیت ولایت غزنی به یک میلیون و ۱۸۸ هزار نفر میرسد و ۳۸۵ مرکز رایگیری در این ولایت وجود دارد.
مبین غفوری خبرنگار بیبیسی در ولایت تخار میگوید اشتراک مردم در این ولایت گسترده است و مردم نگران اند که برگههای رایدهی در مراکز رایگیری کافی نباشد.
جمعیت ولایت تخار به ۹۵۰ هزار تن میرسد. در این ولایت ۲۱۵ مرکز رایگیری وجود دارد.
مامون درانی خبرنگار بیبیسی در قندهار میگوید که شمار و حضور شهروندان قندهار دور از انتظار بوده و اینطور بهنظر میرسد که مردم در یک جشن اشتراک کرده باشند.
خبرنگار بیبیسی میگوید حدود یک میلیون تن در ولایت قندهار کارت رایدهی دارند اما آمادگی از سوی کمیسیون برای ۶۰۰ هزار رایدهنده گرفته شده است.
نگرانیهایی از کمبود برگههای رایدهی در مراکز رایگیری قندهار بهوجود آمده که مسئولان گفتند آمادگی برای حل این مشکل را دارند.
شهروندان قندهار به خبرنگار بیبیسی گفتند هیچ تهدید امنیتی در قندهار وجود ندارد و آنها برای انتقال همیشگی قدرت از طریق انتخابات در افغانستان، در این پروسه اشتراک کردند.
قندهار یک میلیون و ۱۷۵ هزار نفر جمعیت دارد و ۲۴۴ مرکز رایگیری در این ولایت وجود دارد.
بتول محمدی فعال مدنی در بامیان کارت ندارد که رای بدهد. او با دوستانش انگشتهای خود را رنگ کردند و عکس یادگاری گفتند. خانم محمدی در فیسبوک نوشت: «ما رای خواهیم داد حتی اگر کارت نداشته باشیم».
او در پیامی نوشت: «ما رای میدهیم تا فردا و فرداهایمان روشنتر از امروز باشند. هر رای یک قدم بهطرف دموکراسی است. رای ما مشت محکمی است بر دهان آنها که زنان را در بند میخواهند.»
همزمان با برگزاری انتخابات در افغانستان، دفتر مطبوعاتی وزارت داخله این کشور گفته که نیروهای مرزبان پاکستان به ولایتهای کنر، نورستان، پکتیکا و خوست موشک شلیک کردهاند.
این وزارت این موشکپرانی را «ادامه تخطیهای مرزی» پاکستان نامیده و خواستار توقف فوری آن شده است.
وحیده عارفی از شهروندان کابل در صفحه فیسبوک خود نوشته: «من رای دادم، برای اولینبار. یکی گفت کاش باران نیاید که مردم رای بدهند. دیگری گفت ما زیر راکتباران در کابل ایستادیم، این که رحمت خداست، امروز حتی اگر از آسمان گلوله ببارد، خواهیم ایستاد.»
عبید مهدی، با گذاشتن این عکس در فیسبوک خود نوشته است: «عجب احساس قشنگی دارم؛ به مرکز رایدهی میروی که دهها نفر در صف ایستادهاند. اشتراک در انتخابات و احترام به دموکراسی واقعاً با دورههای گذشته قابل مقایسه نیست. من رای خود را استعمال نموده وجدانم را راحت کردم. خدا را شکر»
عزیز آریافر، یکی از کمیشنرهای کمیسیون رسیدگی به شکایت انتخاباتی افغان در صفحه رسمی خود از شهروندان افغانستان خواسته که تخلفها را شناسایی، در حد امكان مستند کرده و به كمیسیونهای ولایتی و مركزی شكایاتهای انتخاباتی گزارش دهد.
با توجه به اینکه هوای کابل سرد است. زنان نیز حضور قابل توجه دارند و این تصاویر نشان میدهد که زنان حتی کودکان خوردسال خود را نیز در هنگام رای دادن با خود آوردهاند.
شریف شایق، روزنامهنگار در بدخشان به بیبیسی گفت: «در بسیاری از ولسوالیهای بدخشان مردم از کمبود برگههای رایدهی شکایت دارند؛ اما مسوولان میگویند که به ولسوالیهای نزدیک به مرکز برگههای تازه رایدهی فرستادهاند؛ اما برخی از ولسوالیهای دوردست بدخشان همچنان با کمبود برگههای رای مواجه هستند.»
مقامهای محلی در بامیان گفتهاند که به سه ولسوالی این ولایت که برگههای رای تمام شده بود، برگههای جدید فرستاده شده، اما به ولسوالی دشوارگذار «ورس» هنوز برگه فرستاده نشده است. فرستادن برگه به این ولسوالی از راه زمینی امکانپذیر نیست. به گفته خدایار قدسی، فرمانده پلیس بامیان، در ساعت دوازده امروز خبر تمام شدن برگههای رای به او رسیده است.
پیشتر از ولایت کوهستانی بدخشان در شمال شرق هم گزارش شده بود که برگههای رای در شماری از مراکز رایگیری در این ولایت تمام شده است.
مشارکت مردم هم در بامیان و هم در بدخشان بالا گزارش شده است.
عبدالله خدادداد، روزنامهنگار که از روند انتخابات در ولایتهای پروان و پنجشیر دیدن کرده، میگوید مشارکت مردم در این ولایتها بسیار زیاد است و مردم با اشتیاق و علاقه بیسابقه برای رای دادن به پای صندوقهای رای میروند.
حافظ عبدالقیوم والی نورستان پس از رایدادن در یکی از مراکز رایگیری در شهر پارون گفت: «انتخابات برای تامین ثبات در کشور مهم و سرنوشتساز است».
او از مردم خواست با وجود تهدیدات مخالفان مسلح و هوای سرد به مراکز رایگیری بروند و رای بدهند. نورستان ۱۴۳ هزار نفر جمعیت دارد و در این ولایت پنجاه مرکز رایگیری وجود دارد.
قبلا گفته شده بود که ۲۰ مرکز رایگیری در این ولایت به دلیل ناامنی بسته میماند.
داود ناجی، از بیبیسی فارسی، در تحلیلی از مشارکت گسترده افغانها در انتخابات نوشته: میلیونها افغان انگشتان خود را رنگ کردند، تا انگشتهایی را که هنوز ماشههای تفنگ را برای رسیدن به اهداف سیاسی میکشند، از کار بیاندازند. افغانهایی که رای دادند میخواهند به مخالفان سیاسی خود بگویند، میشود با شیوههای دموکراتیک نیز به اهداف سیاسی رسید.
[↑] شلیک انگشتهای رنگی به انگشتهای جنگی[٦]
بنیاد انتخابات شفاف افغانستان، تیفا، که بر روند برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و شورایهای ولایتی نظارت میکند گفته تاکنون با صد تن از ناظران خود در مناطق مختلف صحبت کرده و یافتههای این نهاد نشان میدهد که ۹۷ در صد از مراکز رایدهی در مناطقی بود که از سوی کمیسیون مستقل انتخابات قبلا تعین شده بود و سه درصد از مراکز رایدهی در محلاتی بوده که قبلا مشخص نشده بود.
بررسی تیفا نشان داده که نمایندگان نامزدان و ناظران در ۹۸ در صد سایتهای رایدهی حضور داشتند. یافتههای تیفا همچنین نشان میدهد که در مرکز رایدهی پل افغانان در ولسوالی بهسود میدان وردک و مکتب شهدای ولایت هلمند اوراق رایدهی ساعت ۱۱:۳۰ تمام شده بود به همین دلیل روند رایدهی متوقف شد.
این نهاد افزوده که رایدهندگان در یک مرکز رایدهی در کابل تلاش کردهاند که با استفاده از کارت جعلی رای بدهند و از تلاش مشابه در یک مرکز رایدهی در ولایت هرات نیز جلوگیری شده است.
یوسف نورستانی، در نشست خبری هم اکنون اعلام کرد که بهدلیل تأخیر در آغاز روند رایدهی، این روند برای یک ساعت تمدید شده است. او گفت که قرار بود رایدهی ساعت چهار بعد از ظهر تمام شود، اما حالا این روند تا ساعت پنج ادامه خواهد یافت و در صورت ضرورت بازهم امکان تمدید آن وجود دارد. آقای نورستانی گفت که مجموعاً ۶۲۱۲ مرکز رایدهی باز است و ۲۱۱ مرکز رایدهی بهدلیل ناامنی مسدود ماند.
عصمتالله هاتف، رئیس کمیسیون شکایات انتخاباتی ولایت مرکزی دایکندی گفت در شماری از مراکز رایگیری این ولایت برگههای رای تمام شده است.
آقایهاتف به بیبیسی فارسی گفت که او دهها تلفن از شش ولسوالی این ولایت شکایتهای تلفنی در این مورد دریافت کرده است. او افزود که این موضوع را با کمیسیون مستقل انتخابات در میان گذاشته اما به نظر میرسد که کاری از دست این کمیسیون هم ساخته نیست.
بسیاری از مناطق دایکندی کوهستانی است و انتقال مواد در فرصت کم بدون هلیکوپتر ناممکن است. در این ولایت ۱۹۴ مرکز رایگیری وجود دارد.
بیبیسی فارسی در صفحه ویژه[٧] خود برای پوشش سومین انتخابات ریاست جمهوری مطالب متنوعی بهقلم خبرنگاران بیبیسی، کارشناسان، تحلیلگران و افراد مختلف آماده کرده است.
یکی از مطالب این صفحه حاوی اطلاعات آماری درباره جمعیت و تعداد مراکز رایگیری در ۳۴ ولایت افغانستان است.[٨]
فهیم نعیمی سخنگوی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان، فیفا، نیز اعلام کرد که این بنیاد روند انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را بهطور دقیق زیر نظر دارد و دفتر مرکزی آن با ناظران خود در ولایتهای مختلف در تماس است.
این نهاد قرار است که تا شام امروز ارزیابی خود را با انتشار اعلامیهای از روند برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان اعلام کند.
تلویزیون بیبیسی فارسی برنامههای زنده خود را برای پوشش انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی افغانستان از ساعت یک بعد از ظهر امروز آغاز کرده است.[۹]
یوسف نورستانی رئیس کمیسیون مستقل انتخابات میگوید با وجود نامناسب بودن آب و هوا در بعضی مناطق افغانستان، شمار زیادی از مردم در انتخابات اشتراک کردند.
به گفته وی، امروز هشت ولایت افغانستان آفتابی، هفت ولایت نیمه ابری، ۱۳ ولایت ابری و ۶ ولایت بارندگی است.
آقای نورستانی از تلاشهای نیروهای امنیتی برای تامین امنیت تشکر کرد و گفت که مخالفان مسلح موفق نشدند مانع مردم برای اشتراک در انتخابات شوند.
اما او گفت که شب گذشته شماری ازکارمندان کمیسیون انتخابات در ولسوالی «تاله و برفک» ولایت بغلان لت و کوب شدند و مخالفان مسلح شماری از صندوقهای رای را در این منطقه به آب انداختند.
به گفته آقای نورستانی، در هر محل رایدهی ششصد برگه رای موجود است.
تاکنون گزارشهای زیادی از کمبود برگههای رای در شماری از ولایات افغانستان رسیده است.
رسانههای خارجی پوشش گستردهای به انتخابات افغانستان دادهاند و در این آلبوم عکس بخشهایی از حضور افغانها در مراکز رایگیری را نشان میدهد.
[↑] انتخابات افغانستان از چشم عکاسان رسانههای خارجی[۱٠]
نورحبیب، فرمانده پلیس ولایت سر پل، میگوید در انفجار یک مین کارگذاری شده در ولسوالی صیاد این ولایت دست کم یک نفر کشته شده است. در منطقه بوغوی در مرکز این ولایت هم شورشیان برای نیم ساعت با نیروهای امنیتی افغان درگیر شدند، اما به گفته فرمانده پلیس این درگیری تلفات نداشته است. این منطقه ای است که چند روز پیش شورشیان طالبان یک نامزد شورای ولایتی را همراه با هشت نفر کشته بودند.
سرپل دارای ۷ واحد اداری و ۵۴۱ هزار جمعیت است. در این ولایت ۱۱۱ مرکز رایدهی وجود دارد که گفته شده ۱۶ مرکز رایدهی مسدود است.
عبدالله خداداد، روزنامهنگاریکه از روند انتخابات در پنجشیر دیدن میکند، به بیبیسی گفت که بهدلیل مشارکت بالای رایدهندگان در این ولایت، شماری از مراکز رایدهی با کمبود اوراق رایدهی روبهرو شدهاند.
کمبود اوراق رایدهی بهصورت فزاینده از مراکز بیشتری گزارش میشود و بهنظر میرسد که این مساله به چالش مهمی برای کمیسیون مستقل انتخابات تبدیل شده است.
از ولایت قندوز در شمال شرق افغانستان خبر میرسد که درگیری بین شورشیان طالبان و نیروهای امنیتی افغان در ولسوالی چاردره بیش از یک ساعت است که ادامه دارد. معاون والی قندوز میگوید از تلفات و خسارات جزییاتی در دست نیست.
حمدالله دانشی، معاون والی قندوز میگوید در ولسوالی دشت ارچی شورشیان به یک مرکز رایدهی حمله کردهاند و هنوز تا ساعت ٢:٣٠ بعد از ظهر همچنان صدای شلیک از آنجا شنیده میشود. او میگوید کسی در این حملات کشته یا زخمی نشده است.
بهنظر میرسد که مقامهای افغان تا پایان زمان رایگیری قصد ندارند اعلام کنند که چند نفر در جریان حملات کشته شدهاند.
حمزه واعظی تحلیلگر افغان در اسلو پایتخت نروژ در فیسبوکش نوشته: من از کودکی آواره بودهام؛ امروز اما بیش ازهر زمانی طعم دوری و مهجوری و حسرت را نسبت به سرزمینم میچشم، شوق گریستن دارم، با دیدن صفهای طویل و شورانگیزِ رأیدهندگان، جانم جلا میگیرد و روحم بهاری میگردد، شوق گریستن دارم برای حماسهای که رستمهای همسرنوشت من دراین خاکِ درخون سرشته، باجوهر انگشتان خویش میآفرینند، شوق گریستن دارم برای این شکوه و این همبستگی و این شادمانی بزرگ، و... افسوسِ فسردن دارم برای حماسهای که نمیتوانم سهمی در آن داشته باشم، امروز، شادمانی و اشک، تنها حسی است که همزمان در من و ما جاری ست...
تهمینه کوهستانی دختر ورزشکار افغان که به استودیوی بیبیسی در کابل آمده بود گفت که امروز حضور مردم واقعا گسترده بود، زیرا مردم میخواهند برای داشتن یک آینده روشن رای دهند.
او میگوید که امروز به مراکز رایگیری سر زده ولی بهدلیل تجمع بیش از حد رایدهندگان نتوانسته رای بدهد. به گفته تهیمنه، باران هم مانع رایدادن مردم نشده و در حقیقت رای مردم تیری است به سینه تمام کسانی که افغانستان را دست کم میگرفت.
احسانالله مهجور خبرنگار بیبیسی در پکتیا میگوید آب و هوا در این ولایت بارانی است و تا کنون چند بار ژاله (تگرگ) باریده است.
خبرنگار ما میگوید که مردم چتر و پلاستیک بهروی سر خود گرفتند و در صفهای طولانی منتظر هستند تا نوبت رایدادنشان برسد.
پکتیا ۲۱۲ مرکز رایگیری دارد که ۲۳ آن با تهدید امنیتی رو به رو است که یازده تای آن کاملاً بسته است.
خبرنگار بیبیسی میگوید شش راکت به شهر گردیز اصابت کرده که به جز یک زخمی سطحی، تلفاتی نداشته است.
کمیسیون مستقل رسیدگی به شکایت انتخاباتی با انتشار اعلامیهای از مستندسازی شکایات انتخاباتی توسط مردم عادی استقبال نموده و هرگونه اقدامی را در راستای جلوگیری از این کار غیر قابل توجیه میداند.
این کمیسیون اعلام کرده که هیچ فردی حق ندارد که از عکس و ویدئو گرفتن از تخلفات انتخاباتی برای مستندسازی شکایات انتخاباتی جلوگیری نماید.
روزنامه بریتانیایی گاردین در مطلبی نوشته است که عزم و اراده افغانها پیروز میشود. این روزنامه نوشته که افغانهای عادی با حضور گسترده در پای صندوقهای رای، تقلب، خشونت و تهدید را به مبارزه طلبیدهاند.
شکریه عرفانی شاعر افغان در استرالیا در فیسبوک خود نوشته :برگزاری انتخابات اگر در هر جای این کره خاکی به معنی تغییر دولتی به دولتی دیگر باشد، امروز در افغانستان ما اما به مفهوم گذر از تاریخی به تاریخی دیگر است. شخصاً بعید میدانم دولت آینده هم بتواند در پنج سال پیش رو کارهای مفید بسیار کلانی برای آن وطن انجام دهد زیرا این بنا از بیخ و بن و از تمام زاویا فاسد و صدمه دیده است و سلامت آن زمان بسیاری میطلبد اما آنچه امروز لبخند به لبان همه ما آورده است این است که حالا خود ما مردم صاحب آن اراده و میل رفتن به سمت روشنی شدهایم و این یعنی چرخاندن مسیر تاریخ! از این دورترین خاک زمین به همه هموطنان صبورم شادی عید انتخابات را تبریک میگویم. خوشیتان گوارای جآنهای خستهتان و مباد این خوشی را هیچ غمی!
نثاراحمد بهاوی ورزشکار افغان از تمام ورزشکاران افغان خواسته که رای بدهند. او میگوید که مهم نیست که ورزشکاران به چه کسی رای میدهند، نفس رایدادن مهم است. بهقول او شاید در این انتخابات کسی نباشد که آرزوهای ما بر آورده سازد ولی ما باید بهپای صندوقهای رایگیری برویم.
پلیس ولایت بغلان میگوید:یک اتومبیل حامل مواد انتخاباتی که بهسوی ولسوالی تاله و برفک این ولایت در حرکت بوده از سوی شورشیان به رود انداخته شده است.
روزنامه واشنگتن پست حضور گسترده افغانها و وجود صفهای طولانی در مراکز رایگیری را مهم دانسته و گفته که این به معنای آن است که افغانها به مقابله با تهدیدهای مخالفان مسلح برخاستهاند.
ذکیه رئوفی، زن ۴۵ ساله افغان که صبح زود برای ریختن رای خود به صندوق رفته به این روزنامه گفته که هنگام خارج شدن از خانه مطمئن نبوده که آیا زنده باز خواهد گشت یا خیر؟ او گفته: «این انتخابات برای من خیلی مهم است. من امیدوار هستم که رئیس جمهور آینده بتواند جنگ و خونریزی در کشور را متوقف کند و برای ما و فرزندان ما صلح و ثبات و فرصت آموزش به ارمغان بیاورد».
روزنامه نیویورک تایمز نوشته با وجود سردی هوا، بارش باران و خطر حمله طالبان، افغانها در مراکز رایدهی صفهای طولانی بستهاند تا برای انتخاب رئیس جمهور آینده کشور، رای خود را به صندوق بریزند. این روزنامه نوشته بهدلیل بستهبودن جادههای کابل بر روی ترافیک عادی، مردم این شهر ناگزیر هستند با پای پیاده خود را به مراکز رایگیری برسانند.
این روزنامه در مطلب دیگری به روابط افغانستان و ایالات متحده آمریکا و تاثیر انتخابات امروز بر این روابط پرداخته است. به نوشته این روزنامه مقامهای آمریکایی از ماهها پیش روند برگزاری انتخابات و مبارزات انتخاباتی را از نزدیک زیر نظر داشتهاند. این روزنامه معتقد است که نتیجه انتخابات امروز هرچه باشد، بدون شک بر موضوعاتی چون موافقتنامه امنیتی دوجانبه میان افغانستان و آمریکا و ادامه حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان پس از سال ۲۰۱۴ تاثیر خواهد گذاشت.
این عکس را عصمت امین از سایت رادیو اروپای آزاد در فیسبوک خود به اشتراک گذاشته. در این عکس شماری از افغانهای سیک، انگشتهای رنگیشان را به نشانه شرکت در انتخابات، نشان دادهاند.
مقامات گفتهاند که اتومبیل حامل مواد انتخاباتی عازم ولسوالی تاله و برفک این ولایت، در راه مانده بود که طالبان آن را به رود انداختند و دوباره به آن ولسوالی مواد فرستاده شده و حالا مشکلی وجود ندارد.
گزارشها از غرب کابل حاکی است که برگههای رای در برخی از مراکز رایگیری تمام شده است. یاسین صمیم فعال سیاسی میگوید که او به کمیسیون مستقل انتخابات اطلاع داده، اما هنوز مشخص نیست که برگههای جدید رای به این مراکز منتقل خواهد شد یا نه.
سخی ابرار که از سوی یکی از نامزدهای شورای ولایتی کابل بر انتخابات نظارت میکند، گفت که در هر یک دو مرکزی که او سر زده، ١٢٠٠ برگه رای بوده، در حالی شرکتکنندگان در هر یک از این مراکز بیش از سه هزار نفر بوده است.
آقای ابرار گفت که مسئولان امنیتی به رایدهندگانی که برگه رای به آنها نرسیده، گفتهاند که به مراکز دیگر بروند، اما مشخص نیست که اگر آنها به مراکز دیگر بروند، بهدست آنها برگه رای خواهد رسید یا نه.
رسانههای محلی گزارش کردهاند که در محله وزیر اکبر خان در مرکز کابل هم برگه رای تمام شده است.
اسدالله جلالزی، خبرنگار بیبیسی در غزنی هم گزارش داده در ولسوالی مالستان و منطقه نوآباد از شهر غزنی برگههای رایگیری تمام شده است.
میرحسین نظری عضو کمیسیون رسیدگی به شکایت انتخاباتی در ولایت دایکندی در صفحه فیسبوک خود نوشت: «مردم دایکندی هم مثل سایر مناطق کشور امروز برای سرنوشت آینده خود از اول ساعت رایگیری به پای صندوقهای رای رفتند و منم براساس مسولیتی که داشتم از تمام محلهای رایگیری شهر نیلی مرکز ولایت دایکندی دیدن نمودم و از نزدیک این پروسه ملی را مشاهده نمودم.»
انفجار مواد جاسازیشده در نزدیک یک مرکز رایگیری در ولسوالی محمد آغه ولایت لوگر در همسایگی کابل چهار زخمی بر جا گذاشته است. عبدالولی توفان مسئول امنیت این ولایت میگوید که طالبان قصد داشتند مانع رفتن مردم به این مرکز شوند.
معصومه محمدی در صفحه فیسبوک خود نوشته: «رای هر زن افغان تنها یک رای برای انتخاب یک شخص نیست بلکه نه گفتن به تبعیض، نابرابری، خشونت، هراس افکنی و بی عدالتی است. رای هر زن یعنی به حاشیه راندن زنان، شعارهای سمبولیک، نادیده گرفتن برابری جنسیت و هر نوع خشونت بس است! هر رای و هر انتخاب آگاهانه ما را برای رسیدن به برابری انسانی نزدیک میسازد!»
خبرنگار بیبیسی در ولایت پکتیا میگوید در ولسوالی نا امن زرمت بهدلیل نا امنی ۹ مرکز مسدود ماندهاست. در ولسوالی پتان این ولایت نیز یک موشک به ساختمان یک مرکز رایگیری اصابت کرده.
تیمور شاران افغان - بریتانیایی در کابل در فیسبوکش نوشته برای نخستین بار در افغانستان رای داده و آنچه برای او خوشحال کننده و دور از انتظار بوده، مشارکت گسترده زنان در نقاط مختلف کابل بوده است.
شهلا زلاند آوازخوان سرشناس افغانستان که در برنامه ویژه بیبیسی شرکت کرده بود، گفت که برای تامین صلح و امنیت در سراسر کشور و حمایت از حقوق زنان و کودکان رای میدهد.
خانم زلاند گفت آرزو دارد که این انتخابات بتواند وضعیتی در کشور بهوجود بیاورد که در آن زنان، جوانان و کودکان بتوانند از حقوقی برخوردار شوند که شایسته آن هستند.
بیش از ده تن از رای دهندگان به بی بی سی زنگ زدند و گفتند که برگههای رای در مراکز رایگیری در ولسوالی «گذره» ساعت یازده پیش از ظهر تمام شد و مسئولان کمیسیون مستقل انتخابات به درخواست آنها برای ارسال برگه رای پاسخ مثبت ندادند.
تصاویری که پیشتر از هرات رسیده بود، نشان میداد که مشارکت رایدهندگان در این ولایت بالا بوده است.
تلویزیون بیبیسی فارسی میگوید که شش نفر به اتهام تقلب در انتخابات بازداشت شدهاند.
آرش بارز، آوازخوان، با شرکت در برنامه ویژه بیبیسی برای پوشش انتخابات در کابل گفت: «انتخابات ۱۳۹۳ واقعیترین نماد دموکراسی در افغانستان تا حال است. ما از نفس انتخابات حمایت میکنیم».
تلویزیون و رادیوی بیبیسی فارسی برنامههای ویژهای برای انتخابات ریاست جمهوری دارند که بهصورت زنده پخش میشود.
تعدادی از مخاطبان بیبیسی فارسی از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در نقاط مختلف افغانستان عکس گرفته و آن را برای بخش نوبت شما فرستادهاند.[۱۱]
عبدالله عبدالله یکی از نامزدان ریاست جمهوری، در صفحه فیسبوک خود نوشته که شکایات بسیار زیادی از کمبود برگههای رایدهی به تیم او رسیدهاست و ستاد او با کمیسیون مستقل انتخابات در این زمینه صحبت کردند.
او از رایدهندگان خواسته که مراکز رایگیری را بهدلیل نبود برگه رایدهی، ترک نکنند و منتظر رسیدن برگههای جدید باشند.
دفتر هیات معاونت سازمان ملل در افغانستان، یوناما در ویب سایت رسمیاش نوشت: امروز افغانها گروه گروه به مراکز رایدهی در سراسر کشور هجوم بردند. آنان برای انتخاب جانشین رئیس جمهور کرزی و نمایندگان شورای ولایتی در سراسر افغانستان بهپای صندوقهای رای رفتند.
یان کوبیش، عالیترین مقام سازمان ملل متحد در افغانستان در جریان باز دید از یک مرکز رایدهی، به مردم افغانستان بخاطر شرکت در این لحظه تاریخی کشور تبریک گفت.
او گفت: «ما گزارشهای دریافت میکنیم که بسیاری از مردم افغانستان در سراسر کشور با صف کشیدن در مراکز رایدهی علاقهشان را بهخاطر اشتراک در انتخابات ابراز کردهاند».
جمعیت زنان در قندهار نزدیک به ششصد هزار نفر است. در ولایت قندهار سیصد و هفتاد و یک محل رایدهی زنان وجود دارد.
[↑] پایان زمان رایگیری در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان
کمیسیون مستقل انتخابات اعلام کردهاست که روند رایگیری در سومین انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی افغانستان به پایان رسید.
این روند که ساعت هفت صبح آغاز شده بود، باید ساعت چهار بعد از ظهر تمام میشد اما رئیس کمیسیون مستقل انتخابات اعلام کرد که روند رایدهی بهدلیل تأخیر در آغاز آن، برای یک ساعت تمدید شد.
این کمیسیون گفته که زمان رایگیری، دیگر قابل تمدید نیست. ولی کسانی که هنوز در صف هستند میتوانند رای دهند.
ضیاءالحق امرخیل دبیر کمیسیون مستقل انتخابات در پایان زمان رایگیری به خبرنگاران گفت که مردم با نظم و خنده بهسوی مراکز رایگیری رفتند. او پایان انتخابات را به مردم تبریک گفت. آقای امرخیل افزود که مشارکت مردم بیشتر از انتظار بود.
پس از پایان زمان رایگیری در مراکز رایگیری، روند شمارش آرا بهصورت دستی در این مراکز آغاز شده است. برخی تلویزیونها این روند را بهصورت زنده پوشش میدهند.
نتایج اولیه انتخابات در ۴ ثور (اردیبهشت) و نتایج نهایی در ۲۴ ثور (اردیبهشت) اعلام خواهد شد.
هارون نجفیزاده خبرنگار بیبیسی در یکی از حوزههای رایدهی میگوید، با آنکه مدت رایگیری تمام شده اما صدها نفر در غرب کابل هنوز در صف هستند آنها به خبرنگار بیبیسی گفتند که از ساعت یازده صبح تا حالا برگه رایدهی تمام شده و آنها منتظر برگه رایدهی هستند.
صفیالله امینزاده، گزارشگر بیبیسی که به یک مرکز رایدهی در کابل رفتهاست، میگوید که تعدادی از رایدهندگان هنوز در عقب مرکز رایدهی جمع شدهاند اما مسئولان مرکز گفتهاند که وقت رایگیری تمام شده و اکنون شمارش آرا آغاز شده است.
عزیز آریافر کمیشنر کمیسیون رسیدگی به شکایت افغانستان در صفحه فیسبوک خود از مردم خواسته که فرصت را برای مستند کردن شکایتهای خود از دست ندهند. او افزوده است: لطفا جاهایی را كه تعداد رأیدهندگان آن از ظرفیت پذیرش مراکز رایدهی بیشتر یا تعداد مراکز نسبت به جمعیت كم است را ثبت کنند.
این عضو رسیدگی به کمیسیون شکایتهای انتخاباتی از مردم خواست در مراکزی که برگه رأی و سایر مواد انتخاباتی بههر دلیلی در آنجاها تمام میشود مشخص و مستند نموده و شكایت خود را به كمیسیونهای ولایتی و مركزی شكایت درج نمایید. او از مردم خواسته که از تلفن همراه و سایر وسایل الكترونیك خود برای مستندسازی استفاده کند.
باری سلام روزنامهنگار و فعال مدنی در صفحه فیسبوکش نوشته: «امروز پس از سالهای سال، خوشیهای دوران کودکیام را بازیافتم! خوشیهای روزهای عید را، که در جامه نمیگنجیدیم و همه وجودمان لبریز از شادی و مستی میبود». او افزوده: «امروز برای نخستینبار در بزرگسالی، همان احساس را دارم! عید دموکراسی بر همه شهروندان مبارک باد!»
آقای امانت در توئیتر خود نوشته: در غرب کابل موفق نشدم رای بدهم، بیش ازحد ازدحام بود. رفتم شهرنو، آنجا برعکس حوزههای رایدهی خلوت بود.
فضل احمد معنوی رئیس پیشین کمیسیون مستقل انتخابات در تلویزیون طلوع نیوز گفت که کمیسیون انتخابات بر اساس تخمین کار میکند به این دلیل مشکلاتی چون کمبود برگه رایدهی در بعضی مناطق پیش میآید.
اما به گفته وی، اشتراک مردم و تامین امنیت در این انتخابات بسیار خوب پیش رفت.
او گفت: «امیدواریم پروسه شمارش آرا بهخوبی پیش برود و به آرای مردم دستبرد زده نشود».
[↑] واکنش نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری
احمد مسیح در توئیتر خود نوشته: بهخاطر تجربه از دموکراسی و تغییر نظام رای دادم
فاضل سانچارکی، از سخنگویان ستاد عبدالله عبدالله میگوید: «در ولایاتی که آقای عبدالله رای بیشتر داشتند کمبود برگه رایگیری [وجود داشته] است و دو سوم از کسانی که قصد رای دادن داشتند، نتوانستند رای بدهند. از جمله در ولایات بامیان، بدخشان، دایکندی، بادغیس، تخار، هرات، بلخ و کابل. امکان راه افتادن خشونت هست و ما سعی در آرام کردن هواداران داریم».
فیضالله زکی، از سخنگویان ستاد اشرف غنی میگوید: «انتخابات با عزمت و شکوه انجام شده و با وجود تهدیدهای امنیتی مردم حضور چشمگیری داشتند و برای همین برگههای رای در بعضی از مراکز تمام شده که این ایراد [از کار] کمیسیون مستقل انتخابات است».
جاوید فیصل، از سخنگویان ستاد زلمی رسول گفت: «امروز یک روز تاریخی در افغانستان بود. از روند انتخابات راضی هستیم - هرچند در ولایات بلخ، هلمند، فاریاب و سمنگان گروههای شبهنظامی مانع حضور ناظران ما در محلهای رایدهی شدند. ما از کمیسیون شکایات و ناظران میخواهیم روند شمارش آرا را بهدقت نظارت کنند تا تقلبهای صورت گرفته روشن شود».
عید محمد، از ستاد قطبالدین هلال به بیبیسی گفت: «با وجود تهدیدها امنیت خوب بود اما بعضی از نامزدها و دولت دست به تقلب زدند. ما پانزده فقره شکایت به کمیسیون مستقل انتخابات ارائه کردیم».
ذبیحالله فرهنگ، سخنگوی ستاد هدایت امین ارسلا: «با وجود تهدیدهای امنیتی حضور مردم گسترده بود و ما این را مبارکباد میگوییم. اما دهها مورد گزارش تقلب به ما رسیده. که به کمیسیون ارجاع دادیم. امیدواریم کمیسیون شکایات موارد تقلب را با دقت و جدیت بررسی کند».
فهیم کوهدامنی، سخنگوی ستاد عبدالرب رسول سیاف میگوید: «با وجود هوای بارانی بسیاری از مردم برای رای دادن آمدند. اما برگه رای کم بود یا برگههای کمی چاپ کرده بودند یا آنکه برگهها برای تقلب استفاده شدند. همچنین گزارشهایی به ما و مراجع نظارتی رسیده که مقامهای دولتی تقلب کردند».
داود سلطانزوی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری: «انتخابات خوب بود و به مردم افغانستان تبریک میگویم. مردم با حضورشان در مراکز رایدهی نشان دادند که به کشورشان و زندگیشان علاقهمند هستند. امیدوارم کمیسیون شکایات به شکایات رسیدگی کند. هنوز زود است که درباره تقلبها صحبت کنم».
هارون نجفیزاده، خبرنگار ما در کابل از یکی از مراکز رایگیری در کابل گزارش میدهد که یک ساعت پس از پایان زمان رایگیری، شماری از زنان رایدهنده در زیر باران همچنان منتظر رسیدن برگههای جدید برای رای دادن هستند.
مسئول یکی از ستادهای انتخاباتی در کابل بههارون گفته که ساعت پنج بعد از ظهر برگههای رایدهی جدید به دستشان رسیده و تا ساعت شش هر کس که در صف رایدهی باشد، میتواند رای بدهد. مهلت رایدهی در افغانستان به پایان رسیده و شمارش آرا شروع اکنون جریان دارد.
سفارت آمریکا در کابل به نقل از جیمز بی کنینگهم سفیر این کشور در کابل در صفحه رسمی فیسبوک خود نوشته: «تبریک به افغانهاییکه رای دادند، شما کشور تان را قویتر میسازید و به طالبان نه میگویید».
تعدادی از رایدهندگان افغان عکسهایی از انگشتهای جوهریشان گرفته و برای بیبیسی فارسی فرستادند. احمد مسیح در توضیح عکس خود نوشته است: «قوت مردم است که با وجود تهدیدهای قطع انگشت، مردم از انگشتهایشان عکس یادگاری گرفتند».
ودود خرم در توئتیر نوشته: «افغانها با رفتن به پای صندوقهای رای تاریخ ساز شدند و این اقدامشان مشت آهنین بود به ترور و وحشت».
زینب محمدی گزارشگر بیبیسی در کابل: کارت رایدهی ام گم شده بود، درست روزهایی که شمار مردم برای ثبت نام و گرفتن کارت رایدهی زیاد میشد، اشتیاق من هم برای رای دادن بیشتر و بیشتر شده بود. اما مشغلههای کاری و نداشتن وقت باعث شد موفق نشوم کارت بگیرم.
دو روز قبل از انتخابات، مادرم در بین ورقهها و اسنادهایی که در صندوقچهاش جمع کرده بود، کارت رایدهی مرا پیدا کرد. از این خبر واقعاً خوشحال شدم.
امروز از صبح وقتی در جریان پوشش خبری انتخابات از حضور گسترده مردم در انتخابات میشنیدم و میدیدم، برای رفتن به مرکز رایگیری دنبال فرصت بودم. حوالی ساعت دو و نیم بعد از ظهر به وزارت امور زنان، نزدیکترین مرکز رایگیری به دفتر کارم، رفتم. اما برخلاف خبرهایی که تا آن لحظه شنیده بودم، در این مرکز نه صفی بود و نه جمعیتی. در آن وقت تنها کسی بودم که برای رایدادن آمدم.
انگشتم را رنگ کردند. دو رنگ؛ یکی رنگ آبی پررنگ و دیگری رنگی که با چشم دیده نمیشد. از خانمی که انگشتم را رنگ کرد خواستم با چراغ مخصوص، رنگ دوم را هم به من نشان بده، رنگی سفید بود که تنها زیر نور آن چراغ دیده میشد.
پشت غرفه کارتنی رفتم و رای دادم. وقتی رای را در صندوقها انداختم، از کارمندها پرسیدم که نفر چندم بودم که برای رای دادن آمدم. گفتند نفر هفتادم. البته این منطقه، منطقهای است که کمتر مسکونی است بیشتر دفاتر و فروشگاههای تجارتی در این جا موقعیت دارد که همه امروز تعطیل بودند.
به دفتر برگشتم و با انگشتهای رنگ شدهام به کارم برای پوشش این انتخابات ادامه دادم و حالا خوشحالم که امروز برخلاف آنچه همه انتظار داشتند، با وقوع کمترین حادثات امنیتی پایان یافت.
حکمت پوپلزی؛ محصل افغان در هندوستان: من از کودکی آواره بودهام؛ امروز اما بیش از هر زمانی طعم دوری و مهجوری و حسرت را نسبت به سرزمینم میچشم، شوق گریستن دارم، با دیدن صفهای طویل وشورانگیزِ رأیدهندگان، جانم جلا میگیرد و روحم بهاری میگردد، شوق گریستن دارم برای حماسهای که رستمهای همسرنوشت من در این خاکِ درخون سرشته، با جوهر انگشتان خویش میآفرینند، شوق گریستن دارم برای این شکوه و این همبستگی و این شادمانی بزرگ، و... افسوسِ فسردن دارم برای حماسهای که نمیتوانم سهمی در آن داشته باشم، امروز، شادمانی و اشک، تنها حسی است که همزمان در من و ما جاری است...
میلیونها افغان در خارج از کشور، امروز از رای دادن محروم بودند. کمیسیون انتخابات افغانستان، با وجود افزایش بودجه و بیشتر شده تجربهاش نسبت به انتخابات پیشین، اینبار برای مهاجرین افغان در ایران و پاکستان هم صندوق نگذاشت. چند دانشجوی افغان در هند، امروز همزمان با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان، یک انتخابات نمادین هم در میان افغانهای مقیم دهلی برگزار کردند. آنگونه که راشد آشنا، فرستنده این عکس میگوید، آنها از چند شهروند بیطرف هندی هم، برای نظارت بر روند انتخابات دعوت کرده بودند.
داود ناجی خبرنگار بیبیسی، لندن: صبح امروز ساعت سه و نیم صبح به وقت لندن وقتی برای پوشش انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی بهسوی دفتر میآمدم، هرگز تصور نمیکردم با چنین رخدادی مواجه شوم، حضور گسترده مردم در این انتخابات، مرا واقعاً غافلگیر کرد. مشارکتی چنین گسترده در انتخاباتی که چند گروه شورشی تهدید کرده بودند، به مراکز رایدهی حمله خواهند کرد، دور از انتظار بود.
قیس بلوچ نادری این عکس را از ولایت نیمروز در جنوب غرب افغانستان فرستاده و نوشته: «مردم با شور و هیجان به سوی صندوقهای رای میرفتند تا بار دیگر تاریخ افغانستان را به سوی آینده بهتر ورق زنند. اما متأسفانه در بیشتر مراکز با کمبود ورق رایدهی رو به رو شدند. این مساله باعث شد ساعتها مردم منتظر شوند».
او نوشته: «در یكی از مراكز رایدهی بهنام رود آبه ولایت نیمروز ورقهای رایدهی از ساعت ١ بعد از ظهر تمام شد كه این مساله موجب خشم زنان و هجوم آوردن آنها به محل رایگیری و در نهایت جمع شدن رایگیری پیش از پایان وقت بود».
هم اکنون یوسف نورستانی رئیس کمیسیون انتخابات افغانستان بعد از پایان رایگیری در یک نشست خبری شرکت کرده و به خبرنگاران میگوید که حضور مردم گسترده و بی از حد انتظار بود. او گفت که در برخی مناطق به خاطر شرایط جوی نامناسب رایگیری سر ساعت شروع نشد ولی بعد ما یک ساعت زمان رایدهی را تمدید کردیم.
ضیا شهریار، گزارشگر بیبیسی در کابل: «نزدیک بود بهخاطر مشغولیت بیش از حد در پوشش انتخابات، نتوانم بروم رای بدهم اما گفتم هیچ چیزی نمیتواند جلویم را بگیرد. در مرکز رایدهی با استقبال گرم کارمندان مودب کمیسیون مستقل انتخابات روبرو شدم و از حق قانونی خود برای انتخاب رئیس جمهوری بعدی افغانستان استفاده کردم. شور و هیجان مردم چه در خیابآنهای کابل و چه در فضای مجازی فیسبوک و توئیتر وصف ناپذیر بود».
منیره یوسفزاده در فیسبوک خود نوشته: در دوران مهاجرت، زمانیكه هم کلاسیهایم واجد شرایط رایدهی میشدند من بسیار آرزو میكردم كه در كشورم آرامش حاكم میشد و من هم رای میدادم.
امروز برای پنجمین بار در دوازده سال گذشته، مردم سرزمینم توانستند به اشخاص واجد شرایط و مورد نظرشان رای بدهند. اما متاسفانه در هر دوره برگزاری انتخابات مشكلات خودش را داشت. این دوره هم بهدلیل كمبود برگههای رایدهی تعداد زیادی از هموطنانم در گوشه و كنار از رای دادن محروم شدند. كه دردی است قابل درك، كه شاید هر كداممان در عالم مهاجرت با آن روبرو بودیم. محرومیت از رای در جغرافیایی كه متعلق به خودت است توهین یا تحقیر محسوب میشود و به نوعی رد ملیت بعضی اشخاص است. با توجه به آنكه كمیسیون انتخابات اطلاعات دقیقی از تعداد اخذ كنندگان كارت رایدهی در این دوره و دورههای پیشین دارد، در صورت صحت خبر، این كم كاری غیر قابل چشم پوشی است كه باید كمیسیون انتخابات جوابگوی مردم باشد. كه جا دارد نهادهای مدنی ما آن را پیگیری نموده تا حداقل از تكرار مجدد ان در انتخابات بعدی جلوگیری شود.
رحمتالله نبیل، سرپرست اداره امنیت ملی در نشست خبری بعد از پایان انتخابات گفت که در چهل و هشت ساعت گذشته ٧٦ نفر دستگیر شدهاند که قصد اخلال در امنیت داشتهاند. او همچنین گفت ٩٣ نفر هم مظنون به انجام عملیات تروریستی هستند که پلیس آنها را تحت تعقیب دارد.
عمر داودزی، وزیر داخله افغانستان نیز گفت که فردی با سه هزار کارت تقلبی انتخابات در کابل دستگیر شده است.
یوسف نورستانی، رییس کمیسیون انتخابات افغانستان در نشست خبری گفت حدوداً تا ساعت پنج بعد از ظهر بیش از هفت میلیون نفر در انتخابات شرکت کردند.
آقای نورستانی گفت که اگر در دور اول رییس جمهوری مشخص نشود، کمیسیون آمادگی دارد که دور بعدی را برگزار کند.
امروز میلیونها افغان در انتخابات شرکت کردند. هر کدام دلایلی برای شرکت در انتخابات دارند. غزال که دانش آموز است میگوید به خاطر تعیین رئیس جمهور آینده کشور و نقش وی در سرنوشت بهتر افغانستان آمدم و رای دادم. این بار اول بود که رای دادم و خوشحال هستم که انگشت من هم آبی شد. در این گزارش تعدادی از افغانها در باره دلایل شرکت خود در انتخابات میگویند.
[↑] انتخابات افغانستان؛ «رای دادم و خوشحالم که دستم آبی شد»
جواد صمیمی خبرنگار بخش افغان در لندن: وقتی پس از اجرای آخرین برنامه زنده ازاستودیو بیرون شدم، باورم نمیشد که برنامه من و رایگیری در انتخابات افغانستان به این راحتی پایان یافته باشد.
از میزان بالای مشارکت مردم که تهدیدهای شورشیان را نادیده گرفته و پای صندوقهای رای رفتند، شگفتزده بودم. همت زنانی که حصارهای سنتی را شکسته و برای استفاده از رایشان به مراکز رایدهی رفته بودند را میستودم. با برنامه فوقالعاده امروز رادیو بیبیسی که از شش صبح آغاز شده، شش ماه برنامهریزی من برای پوشش انتخابات افغانستان نیز تکمیل میشد. اما این شادمانی دیری نپایید! به یادم آورده شد که تازه این آغاز کار است و هنوز وقت استراحت نیست. چه کسی میداند، شاید هفتم جوزا (هفتم خرداد)، باز هم برنامه ویژه انتخاباتی داشته باشیم برای دور دوم.
اشرف غنی احمدزی یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در یک نشست خبری گفت: «در بعضی محلات بهوضوح دیده شده که تقلب صورت گرفته و این برای ما قابل قبول نیست و از کمیسیون انتخابات میخواهیم که این تقلب را به دقت بررسی کند و متقلبان باید افشا شوند».
او از کمیسیون مستقل انتخابات خواست تا مراکزی که در آنها تقلب صورت گرفته کلا آرایشان باطل شود. آقای احمدزی گفت که به جز کمیسیون و افراد کمیسیون نباید کس دیگری صندوقهای رای را منتقل کند و در غیر آن صورت باید آن صندوقها باطل اعلام شوند.
ستار سعیدی، مجری برنامه نوبت شما – لندن: قرار بود برای پوشش انتخابات افغانستان به کابل بروم؛ این سفر لغو شد و قرار شد در تیم نوبت شما، انتخابات را پیگیری کنم. چند روز بعد از لغو سفر من، حملات انتحاری و مسلحانه در کابل شدت یافت؛ عده ای گفتند حتماً «حکمت»ی بوده که نتوانستی بروی.
امروز که شور و هیجان مردم افغانستان را در پای صندوقهای رای را دیدم، لعنت فرستادم بر آن «حکمت» که مانع سفرم شد. هرچند شنیدن مشاهدات و تجربههای مردم نیمروز تا بدخشان، هرات تا کنر و حیرتان تا زابل در برنامه نوبت شما هم، خالی از لطف نبود. من که در آستانه چهل سالگی هستم، فقط دوبار رای دادهام، یک بار در انتخابات اول ریاست جمهوری افغانستان، بار دوم در انتخابات شوراهای شهری در بریتانیا، پس از اینکه شهروند این کشور شدم.
حامد کرزی، رئیس جمهور افغانستان در پیامی از مردم این کشور، نیروهای امنیتی، نهادها مسئول برگزاری انتخابات و مطبوعات این کشور تشکر کرد.
آقای کرزی گفت که مردم افغانستان با حضور گسترده و وسیع در انتخاباتی که برگزاری و مدیریت آن بهدست خود افغانها بود، نمایش بزرگی از مردمسالاری حاکم در این کشور را به جهانیان ارائه کردند.
عبدالله عبدالله، از نامزدهای ریاست جمهوری عصر امروز در یک نشست خبری گفت که نتایج مقدماتی نشان میدهد او برنده انتخابات است. او گفت: «اما این نتایج اولیه است و هنوز زود است که درباره برنده یا بازنده بودنمان بخواهیم صحبت کنیم.»
آقای عبدالله ضمن تقدیر از حضور مردم در انتخابات گفت: «ای کاش همه مردم میتوانستند در این انتخابات رای بدهند.»
اشاره او به کمبودن برگههای رایگیری در انتخابات بود. او همچنین گفت که شکایتهای مربوط به تقلب را در اختیار کمیسیون مستقل انتخابات گذاشتهاند. آقای عبدالله بهصورت مشخص از تقلب در ولایت قندهار سخن گفت.
پیش از این هم شماری از نامزدها و نهادهای ناظر بر انتخابات افغانستان، نگرانیهایی را از احتمال بروز تقلب در روند رایگیری و شمارش آرا مطرح کرده بودند.
طاهر قادری، خبرنگار بیبیسی در مطلبی به راههای تقلب احتمالی در انتخابات و شیوههای جلوگیری از آن پرداخته است.
محمدعمر داوودزی، وزیر امور داخله (کشور) افغانستان گفته است در ۲۴ ساعت گذشته، شورشیان مخالف دولت ۱۴۰ حمله انجام دادهاند که در نتیجه آن ۹ پلیس و ۷ سرباز ارتش و ۸۹ شورشی کشته شدند. به گفته او تعداد غیر نظامیان کشتهشده چهار نفر است و ۴۳ نفر هم زخمی شدهاند. از چندین حمله انتحاری در مراکز رایگیری در ولایتهای مختلف از جمله غزنی و بغلان جلوگیری شده است.
فرزاد فرنود در صفحه فیسبوک خود نوشته: «از تمامی نیروهای امنیتی کشور عزیزمان افغانستان به خاطر تامین امنیت و زمینهسازی شان به خاطر حضور گسترده مردم در مراکز رایدهی بهعنوان یک شهروند افغانستان قلباً سپاسگزاری مینمایم. همچنان از تمامی رسانههای همگانی دیداری و شنیداری و کاربران شبکههای اجتماعی سپاسگزارم که شهروندان ما را روحیه دادند تا با فکر آرام و دور از احتمال هر نوع تهدید به پای صندوقهای رای بروند و زعیم ملی شان را انتخاب کنند و این مشت سنگینی بر دهن دهشتافگنان مزدور است».
سید طیب جواد، سفیر پیشین افغانستان در واشنگتن در گفتگو با تلویزیون فارسی بیبیسی گفت که یکی از چالشهای عمده پیش روی رئیس جمهور آینده افغانستان، رابطه با دو کشور همسایه یعنی پاکستان و ایران است. او گفت هرچند پاکستان برخلاف گذشته در جریان برگزاری انتخابات این دوره «بهصورت آشکار و علنی بهعنوان یک قدرت مخرب» عمل نکرد، اما به نظر نمیرسد مراکز تصمیمگیری در این کشور به این زودیها دست از حمایت شورشیان وابسته به گروه طالبان بردارند. آقای جواد در مورد ایران هم گفت که تنظیم این رابطه به مدیریت و کارآیی رئیس جمهور آینده افغانستان بستگی دارد و اینکه بتواند روابط کابل-واشنگتن را جدا از رابطه افغانستان با ایران، حفظ کند.
رامین انوری، این عکسها را در صفحه فیسبوک خود منتشر کرده و نوشته: «تجلیل از برگزاری انتخابات افغانستان در خیابآنهای کابل»
انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات شوراهای ولایتی در افغانستان برگزار شد. ناظران از میزان بالای مشارکت مردم خبر دادند.
ولی آریا، تحلیلگر مسایل افغانستان به تلویزیون فارسی بیبیسی گفت که روز شنبه، خجستهترین روز در زندگی سیاسی مردم افغانستان بود. او گفت انتخابات امروز، بزرگترین دستاورد در زمینه توسعه سیاسی در سیزده سال گذشته در افغانستان بود که میتواند تاثیر مستقیم بر توسعه اقتصادی، امنیتی و نظامی نیز بگذارد، چرا که حکومت بعدی، حکومتی برخاسته از رای مردم خواهد بود و در برابر خواستههای مردم باید پاسخگو باشد.
لیز دوست، خبرنگار بیبیسی، به نقل از دکتر عبدالله میگوید: «من درخصوص این انتخابات امیدوار هستم؛ اما باید مراقب باشیم.»
مقامهای کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان گفتهاند ۵۸ درصد واجدان شرایط در انتخابات امروز شرکت کردند. به گفته این مقامها این رقم در مقایسه با دورههای پیشین انتخابات بسیار بالا است.
باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، در بیانیهای که از سوی کاخ سفید منتشر شده است برگزاری انتخابات در افغانستان و شرکت میلیونها افغان در این انتخابات را تبریک گفته است. آقای اوباما گفته است که ایالات متحده آمریکا به حمایت خود از افغانستانی مستقل، باثبات، یکپارچه و دموکراتیک، ادامه میدهد.
نادر نادری، رئیس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان موسوم به «فیفا» گفته: «این انتخابات هم از نظر ماهیت و هم از نظر سهمگیری واقعی مردم بسیار بهتر از آنچه بود که در یک دهه گذشته تجربه کرده بودیم. اهمیت انتخابات امروز تنها به خاطر انتخاب زعیم آینده کشور با رای مردم نیست بلکه به این دلیل است که این انتخابات در واقع رای به ادامه و نهادینه شدن دموکراسی در کشور بود. فکر میکنم پیام مردم خیلی روشن بود؛ دموکراسی و نهادینه شدن نقش مردم. انتخابات امروز پاسخی بود به گروه طالبان و کسانی که در آنسوی مرزها هستند و میخواهند شاهد شکست افغانستان باشند»
آقای نادری گفت که مردم و رئیس جمهور افغانستان امروز امتحان خودشان را دادند و حالا همه چیز بستگی به کسانی دارد که مسئول شمارش آرا هستند.
آندرس فو راسموسن، دبیر کل ناتو انتخابات روز شنبه در افغانستان را «تاریخی» خوانده و از «اشتیاق» افغانها برای رفتن به پای صندوقهای رای و «اجرای وظیفه عالی» نیروهای امنیتی این کشور ستایش کرده است. آقای راسموسن گفته: «من به میلیونها زن و مرد افغان که در سراسر کشور در انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی رای دادند، تبریک میگویم». دبیرکل ناتو افزوده: «به راستی میتوان گفت این انتخاباتی بود که به رهبری افغانها برگزار شد و تامین امنیت آن نیز به عهده افغانها بود.»[۱٢]
[↑] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پینوشتها
[۱]- صفحۀ ویژهی انتخابات افغانستان، وبسایت فارسی بی بی سی
[٢]- انتخابات ریاست جمهوری افغانستان آغاز شد، وبسایت فارسی بی بی سی (بخش افغانستان): شنبه ٠۵ آوريل ٢٠۱۴ - ۱٦ فروردین ۱٣۹٣
[٣]- برای خواندن آن اینجا کلیک کنید
[۴]- آنچه گذشت لحظه به لحظه با انتخابات افغانستان: آغاز شمارش آرا، وبسایت فارسی بی بی سی (بخش افغانستان): شنبه ٠۵ آوريل ٢٠۱۴ - ۱٦ فروردین ۱٣۹٣
[۵]- حمزه واعظی، انتخابات افغانستان و خطر بازتولید اقتدار نخبگان قومی، وبسایت فارسی بی بی سی (بخش افغانستان): شنبه ٠۵ آوريل ٢٠۱۴ - ۱٦ فروردین ۱٣۹٣
[٦]- داوود ناجی، شلیک انگشتهای رنگی به انگشتهای جنگی، وبسایت فارسی بی بی سی (بخش افغانستان): شنبه ٠۵ آوريل ٢٠۱۴ - ۱٦ فروردین ۱٣۹٣
[٧]- صفحه ویژه وبسایت فارسی بی بی سی
[٨]- برای دیدن این مطلب به این لینک کلیک کنید.
[۹]- کسانی که به اینترنت دسترسی دارند، از طریق این لینک هم میتوانند برنامههای ویژه بیبیسی فارسی را تماشا کنند.
[۱٠]- انتخابات افغانستان از چشم عکاسان رسانههای خارجی، وبسایت فارسی بی بی سی (بخش افغانستان): شنبه ٠۵ آوريل ٢٠۱۴ - ۱٦ فروردین ۱٣۹٣
[۱۱]- آلبوم عکس را ببینید
[۱٢]- آنچه گذشت لحظه به لحظه با انتخابات افغانستان: آغاز شمارش آرا، وبسایت فارسی بی بی سی (بخش افغانستان): شنبه ٠۵ آوريل ٢٠۱۴ - ۱٦ فروردین ۱٣۹٣
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمهها
□ وبسایت فارسی بی بی سی (بخش افغانستان)