فهرست مندرجاتموزهٔ گیمِه
- پیشینه‌ی تاریخی
- آثار هنری موزه
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[موزه] [فرانسه]
موزهٔ گیمِه یا به زبان دری افغانستان موزیم گیمِه (به فرانسوی: Musée national des Arts asiatiques-Guimet یا Musée Guime؛ به انگلیسی: Guimet Museum)، موزهٔ هنرهای آسیایی واقع در پاریس، فرانسه است. این موزه یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های هنر آسیایی در خارج از آسیا را در خود جای داده است.[۱]
[↑] پیشینه‌ی تاریخی
موزهٔ گیمه، در سال ۱۸۷۹ میلادی، توسط یک صنعتگر به‌نام «اِمیل اِتییِن گیمِه» (Émile Étienne Guimet) تاسیس شد. ابتدا این موزه در لیون واقع بود، و سپس، در سال ۱۸۸۵، به دولت واگذار شد و به پاریس منتقل گردید.[٢]
در طول دهه‌های ۲۰ و ۳۰ قرن بیستم میلادی، با انتقال گنجینه‌های فراوانی که توسط هیأت باستان‌شناسی فرانسه در افغانستان کاوش می‌گردید، بر مجموعه‌های گنجینه‌های این موزه افزوده شد. در همان دوران، موزهٔ گیمه به‌منظور نمایش بخشی از مجموعه‌های خِمِر در سال ۱۹۳۸، تحت نظارت ژوزف هَاکَن (Joseph Hackin)، که در آن‌زمان مدیر موزه و همچنین مسئول کاوش‌های باستان‌شناسی در افغانستان بود[٣]، دگرگونی‌هایی در آن پدید آمد که بنای بام بر روی حیاط مرکزی بخشی از آن بود. موزهٔ گیمه به‌سبب دارا بودن مجموعه‌هایی غنی از هنرهای تمدن‌های یونانی‌بودایی و هندیِ آسیا شهرتی جهانی به‌دست آورده است.[۴]
این موزه، از دسامبر ۲۰۰٦ تا اپریل ۲۰۰٧، پناهگاهی برای نگهدارى مجموعه‌های بازمانده‌ی موزۀ کابل، همراه با يافته‌هايی باستانی از شهر یونانی‌باختری آی‌خانم، و گنجینه آثار هندوسکایی طلاتپه شد.[۵]
[↑] آثار هنری موزه
| هنر یونانی‌بودایی | ||
|---|---|---|
|
|
|
| هنر گندهارا: تندیس سر بودا، متعلق به سده‌های اول و دوم پس از میلاد. | کتیبـه‌های تزئینی هلنـی، از محل باستانی هَده، در شرق افغانستان. | بودای ایستاده، از منطقه باستانی گندهارا، در شرق افغانستان. سده‌ی اول میلادی. |
|
|
|
| تندیس «نرئید» (پری یا خدای دریایی) از سنگ پالت، سوار بر «کتوس» (نام یک هیولای دریایی)، از محل باستانی «سرکپ» در پاکستان، مربوط به سده‌ی دوم پیش از میلاد. | جنیوس حامل دستهٔ گُل، به‌دست‌آمده از نیایشگاه تپه‌کلان در پایگاه باستان‌شناسی هَده در افغانستان، سده‌های چهارم و پنجم پس از میلاد | مردان و زنان با پوشاک یونانی، در حال نوشیدن شراب و نواختن موسیقی، از محل باستانی هَده، در شرق افغانستان، مربوط به سده‌های یکم و دوم پس از میلاد. |
|
|
|
| یک سرستون که بودا در وسط آن قرار دارد. مربوط سده‌ی دوم میلادی که از سرخ کوتل افغانستان به‌دست آمده است. | میتریای بوداسف، مربوط سده‌ی دوم میلادی که از گندهارا به‌دست آمده است. | اطلس، یکی از خدایان اساطیری یونان که یک بنای تاریخی بودایی را بر دوش می‌کشد. این اثر از هده در شرق افغانستان به‌دست آمده است. |
|
|
|
| صحنه‌ای از زندگی بودا. سده‌ی دوم و سوم پس از میلاد. مربوط به ناحیهٔ باستانی گندهارا. | رخساره بودا، از پایگاه باستانی هده، مربوط سده‌ی سوم پس از میلاد. | |
| هنر سرایندیان[٦] یا هنر سین‌کیانگ | ||
|---|---|---|
|
|
|
| «ژست قهرمانانه بوداسف»، به رنگ قرمز مایل به قهوه‌ای، مربوط سده‌های ششم و هفتم میلادی، که از تومشوق، شهرکی در بخش شمالی سین‌کیانگ به‌دست آمده است. | سر یک بوداسف زن کاشغری (سراندیان)، به رنگ قرمز مایل به قهوه‌ای، مربوط سده‌های ششم و هفتم میلادی، که از تومشوق، شهرکی در بخش شمالی سین‌کیانگ به‌دست آمده است. | |
| هنر چینی | ||
|---|---|---|
|
|
|
| اسب سلسله‌ی هان، مربوط به قرن اول و دوم میلادی. | یک تاجر خارجی در دورۀ سلسله تانگ. | تندیس چی شمالی از سغدیان. |
|
|
|
| بودا سه‌گانه، از شرق وی (۵٣۴-۵۵٠ م)، چین. | یکی از مجموعه مجسمه‌های سفالی لعابدار «لووهان» (Luohan)، از «هی‌شان» (Yixian)، در حدود ۱٠٠٠ میلادی. | یک شیر نشسته سرامیکی، مربوط به سده‌های یازدهم و دوازدهم میلادی، در عهد دودمان سانگ. |
|
|
|
| یک بشقاب لعابدار چینی، از دورۀ دودمان تانگ، مربوط به قرن هشتم و نهم میلادی. | گلدان چینی با طراحی از مردان مبارزه سوار بر اسب، از دوره سلطنت جی‌جینگ (۱۵٦٧-۱۵٢۱ م)، دودمان مینگ | |
| هنر هندی | ||
|---|---|---|
|
|
|
| تندیس انيكونيك نمايانگر حمله مارَه[٧] بر بودا. مربوط قرن دوم میلادی. از امراواتی، گونتور، شهرهای که در ایالت آندرا پرادش در کشور هند واقع شده‌اند. | تندیس بودا. مربوط قرن دوم میلادی. از شهر ماتورا، که در ایالت اوتار پرادش در کشور هند واقع شده‌است. | میتریای بوداسف (Maitreya Bodhisattva). مربوط قرن دوم میلادی که از شهر ماتورا به‌دست آمده است. |
|
|
|
| تندیس بودا و بوداسف‌ها. قرن یازدهم میلادی. از دورۀ امپراتوری پالا. | تندیس بودا از دوره گوپتا، مربوط به قرن پنجم میلادی که از از شهر ماتورا به‌دست آمده است. | تندیس سر بودا، از دورۀ گوپتا، مربوط به قرن ششم میلادی. |
| هنر جنوب‌شرق آسیا | ||
|---|---|---|
|
|
|
| یک بودای کامبوجی، از قرن چهاردهم میلادی. | چرخ دارما (Dharmacakra)، هنر واراواتی (art of Dvaravati). حدود قرن هشتم میلادی. | تندیش «اَوَلوکیتِشوَرَه»، یکی از بوداسف‌ها است که تجسمی از مهربانی تمامی بوداها به‌شمار می‌آید. به‌دست آمده از کامبوج، در قرن دوازدهم میلادی. |
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی با همکاری نیلوفر کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- موزهٔ گیمِه، از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[۵]- »Guimet Museum«, From Wikipedia, the free encyclopedia[٦]- سراندیان (به انگلیسی: Serindian) یا سین‌کیانگ و یا شین‌جیانگ (به چینی: 新疆؛ به اویغوری: شینجاڭ؛ به انگلیسی: Xinjiang)، ناحیهٔ خودمختار بزرگی در باختر جمهوری خلق چین است که درگذشته «ترکستان چین» و یا «ترکستان شرقی» نامیده می‌شد.هنر سراندیان، بین سده ٔدوم تا یازدهم در سِراندیان ِ کاشغر در غرب چین، نزدیک به آسیای مرکزی، رشد کرد. این هنر از آمیزش هنر یونانی - بودایی در گندهارا که در پاکستان و افغانستان قرار داشت، پدید آمد.پیکره‌های گندهاری در برگیرندهٔ سنت‌های هندی، همراه با نفوذ هنر یونانی هستند. چنین به‌نظر می‌رسد که اثر فرهنگ یونانی حتا پیش از یورش اسکندر مقدونی، وارد این منطقه شده بود. باشندگان بومی افغانستان، این نفوذ را با آن‌که در خود یونان از میان رفته بود، نگه‌داشتتند. کاوشگران مدرن، این دیدگاه را که مبلغان دین بودایی که در مسیر جادهٔ ابریشم سفر می‌کردند، نفوذ این هنر را، همراه با باورهای بودایی، به سراندیا، که سبب ایجاد شیوهٔ ویژه‌‌ی یونانی، چینی و پارسی گردیده است، انتقال داده‌اند، مورد پرسش قرار داده‌اند. در آغاز سدهٔ بیستم، هنر سِراندیا، در جریان کاوش‌های باستان‌شناسی «سر آورل شتاین» (Sir Aurel Stein)، در آسیای مرکزی، دوباره کشف شد. (برگرفته از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد - به زبان انگلیسی - برگردان فارسی از: صدیق رهپو طرزی).[٧]- مارَه در دین بودا، دیوی است که به هنگام رسیدن گوتاما بودا به مرحلهٔ «بیداری» و «اشراق» کوشید تا بودا را بفریبد. ماره به شکل زنی زیبا ظاهر شد که در برخی متون بودایی او را در شکل دختر بودا ذکر کرده‌اند.
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]