دانشنامۀ آريانا

۱۳۹۵ خرداد ۱, شنبه

هوموفوبیا

از: دانشنامه‌ی آریانا

هوموفوبیا


فهرست مندرجات
همجنس‌گراییخشونت جنسیتی

هوموفوبیا (به انگلیسی: Homophobia)، یا همجنس‌گراگریزی، همجنس‌گراستیزی و همجنس‌گراهراسی، مجموعه‌ای از نگرش‌ها و واکنش‌های منفی و تبعیض‌آمیز نسبت به همجنس‌گرایان است. هوموفوبیا را می‌توان در رفتارهای خصمانه، همانند اعمال تبعیض و خشونت علیه یک گروه بر اساس تمایلات جنسی آنان دید.

بسیاری از افرادی که با همجنس‌گرایی مشکل دارند، این گرایش جنسی را غیرطبیعی می‌دانند، در حالی که علم پزشکی و روان‌پزشکی سال‌هاست همجنس‌گرایی را یکی از گرایش‌های طبیعی‌گونه بشری شناخته‌اند.

عوامل بسیاری در ایجاد هوموفوبیا نقش دارند. از جمله مواردی که محققان به‌عنوان ریشه‌ی هوموفوبیا مطرح می‌کنند عدم آگاهی درباره‌ی همجنس‌گرایی و مطلق دیدن تمایل جنسی فقط به جنس مخالف است. این مطلق‌گرایی سبب می‌گردد که افراد با دیدن کوچک‌ترین نشانه‌های تمایل به همجنس در خود یا اطرافیان‌شان به هراس بیفتند و بکوشند با استفاده از نوعی ماسک اجتماعی، واقعیت وجودی خود را بپوشانند یا واقعیت وجودی اطرافیان‌شان را نادیده بگیرند.

این در حالی است که محققان می‌گویند، تمایلات جنسی همه انسان‌ها را نمی‌توان به دو بخش تقسیم کرد، بلکه این مساله یک جریان سیال است که محدوده آن از همجنس‌گرایی مطلق تا دگرجنس‌گرایی مطلق است و بسیاری از مردم در میانه این طیف قرار دارند، اما به‌خاطر مناسبات اجتماعی ترجیح می‌دهند که خود را تنها در یک سر طیف بدانند.

از دیگر عوامل موثر در پیدایش هوموفوبیا در افراد، باورهای مذهبی و سیاسی آن‌ها است. در بسیاری از مذاهب اعمال همجنس‌گرایانه به شدت تقبیح شده و همجنس‌گرا در پیشگاه خداوند گناهکار خوانده می‌شود.

با این‌که اکنون بیش از چهل سال از خروج همجنس‌گرایی از فهرست اختلالات روانی می‌گذرد و با وجود تلاش‌های گسترده سازمان‌های مدافع حقوق همجنس‌گرایان، هوموفوبیا هنوز یک مسئله اساسی در جوامع مختلف، به‌ویژه در جوامع سنتی و مذهبی است.


واژه‌شناسی

«هوموفوبیا»، از ترکیب دو واژه‌ی یونانی: «ὁμός» (هوموس) به‌معنای «خود و همسان» و «φόβος» (فوبوس) به‌معنای «ترس و وحشت» پدید آمده، و دامنه‌ای از نگرش‌های منفی شامل ترس و بیزاری از همجنس‌گرایی یا تبعیض نسبت به همجنسگرایان را در بر می‌گیرد.

هوموفوبیا به‌معنای همجنس‌گراهراسی، همجنس‌گراستیزی و همجنس‌گراگریزی است و شامل طیف وسیعی از نگرش‌‌ها و احساسات منفی نسبت به همجنس‌گرایی - همجنس‌گرایی زنانه (Lesbian) و همجنس‌گرایی مردانه (Gay) - می‌شود که هم‌چنین ضدیت با دوجنس‌گرایی (Bisexuality) و تراجنسیتی (Transgender) را نیز در بر می‌گیرد (LGBT people)، و خیلی از مردم در سراسر دنیا به آن دچار هستند. از این گذشته، دو واژه برگرفته از هوموفوبیا: هوموفوبیک‏ و هوموفوب، در توصیف شخصی است که گرایش همجنس‌گراستیزی دارد.


تعریف

هموفوبیا به‌معنای «همجنس‌گراهراسی» یا «همجنس‌گراستیزی»، ناشی از قضاوت‌ها و پیش‌داوری‌هایی‌ست كه به‌دلیل نداشتن زمینه‌ی تجربی برخورد عملی و نزدیك با همجنس‌گرایان و آگاهی از گرایش‌های جنسی سرچشمه می‌گیرد.

مفهوم هموفوبیا را علم پزشکی این‌گونه بیان می‌كند: «فوبیا در مورد همجنس‌گرایان... ترسی از همجنس‌گرایان است که به‌نظر می‌رسد با ترس سرایت به‌خود، ترس از دست دادن چیزهایی که برایش مبارزه کرده - خانه و خانواده - مرتبط است. این ترس یک وحشت فرهنگی و ملهم از جامعه است که باعث اعمالی غیرانسانی (که وحشت‌ها همیشه موجب آن می‌شوند)، شده است.»

هوموفوبیا (همجنس‌گراهراسی) که در برگیرنده نگرش و احساسات منفی نسبت به همجنس‌گرایان یا دوجنس‌گرایان و یا در برخی موارد نسبت به تراجنسی‌ها است، می‌تواند در رفتارهایی همچون تبعیض و یا خشونت نسبت به افراد غیر دگرجنس‌گرا بروز کند.


پیشینه‌ی تاریخی

اگرچه ردیابی نگرش منفی نسبت به هم‌جنس‌گرایی به‌یونان باستان، از قرون ٨ یا ٦ قبل از میلاد، تا پایان عهد باستان (در حدود ٦٠٠ پس از میلاد) باز می‌گردد، اما چیزی که توسط دانشمندان «همجنس‌گراهراسی» (هوموفوبیا) نامیده می‌شوند، خود اصطلاح نسبتاً جدید است.

این واژه توسط «جرج وینبرگ» (George Weinberg)، روان‌شناس و فعال حقوق همجنس‌گرایان، در دهه‌ی ۱۹٦٠ میلادی، از ترکیب دو واژه‌ی یونانی «هومـو» (= ὁμός با تلفظ homós پیشـوند واژه‌ی هموسکسوال (homosexual) که خـود یک واژه‌ی ترکیبـی نئوکلاسـیک اسـت) و «فوبیـا» (phobia برگرفته از واژۀ یونانی: φόβος با تلفظ Phóbos به‌معنای «ترس» یا «ترس بیمارگـونه») ابـداع شـد و وینبرگ، خود نخستین کسی بود که این واژه را به‌کار برد.

واژه‌ی «همجنس‌گراستیزی» (هوموفوبیا) نخستین‌بار در مقاله‌ای که در ٢٣ مه ۱۹٦۹، در «American tabloid Screw» به‌چاپ رسید، به‌نظر می‌رسد. در آن‌جا، این واژه‌ی حاکی از ترس مردان دگرجنس‌گرا (heterosexual) است که ممکن است دیگران آنان را همجنس‌باز (gay) تصور کنند.

به‌مفهوم درآوردن تعصب نسبت به همجنس‌گرایان و هراس از آنان، به‌عنوان یک مشکل اجتماعی، که برای جلب توجه مطالعات دانشگاهی ارزشمند باشد، چیز تازه‌ای نبود. با این حال، در سـال ۱۹٧۱، کنت اسمیت (Kenneth Smith)، استفاده از واژه‌ی هوموفوبیا را به‌عنوان مشخصات شخصی که نمایانگر نفرت روانی برای توصیف همجنس‌گرایی بود، مطرح کرد. به‌دنبال آن، در سال ۱۹٧٢، جرج وینبرگ، همین مفهوم را برای واژه‌ی هوموفوبیا در کتاب «جامعه و همجنس‌گرای سالم»، به‌کار برد. این درست یک سال قبل از آن بود که انجمن روانپزشکی آمریکا نسبت به حذف همجنس‌گرایی از لیست اختلالات روانی رأی دهد. از آن پس، واژۀ هوموفوبیا، ابزاری پُر اهمیتی شد در دست فعالان همجنس‌باز مرد (گی‌ها = gay) و زن (لزبین‌ها = lesbian)، وکیلان و دیگر هواداران‌شان.

وینبرگ، این مفهوم را به‌عنوان یک فوبیا پزشکی تفسیر کرد: «فوبیا در مورد همجنس‌گرایان.... ترسی از همجنس‌گرایان است که به‌نظر می‌رسد با ترس سرایت به‌خود، ترس از دست‌دادن چیزهایی که برایش مبارزه کرده - خانه و خانواده - مرتبط است. این ترس یک وحشت مذهبی‌ است که همیشه به‌خشونت بزرگ منجر شده است.»

سازمان بهداشت جهانی از تاریخ ۱٧ مه (بیست و هشت اردیبهشت) سال ۱۹۹٠، همجنس‌گرایی را از «طبقه‌بندی جهانی بیماری‌ها» خارج کرد و در سال ۲۰۰۵، توسط سازمان جهانی مبارزه با همجنس‌گراهراسی و ترنس‌هراسی، این روز به‌عنوان «روز جهانی مبارزه با هموفوبیا» نام‌گذاری شد.


از دیدگاه ادیان




از نظر علمی



نگارخانه



[] يادداشت‌ها




[] پيوست‌ها


...


[] پی‌نوشت‌ها

...


[] جُستارهای وابسته






[] سرچشمه‌ها







[] پيوند به بیرون

[۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]

رده‌ها:انسان‌شناسیجامعه‌شناسیسکسولوژیگرایش جنسی‌همجنس‌گراییخشونت جنسیتی