 |
|
کارنامه‌ی حکومت وحدت ملی
راز تشکیل حکومت وحدت ملی
فهرست مندرجات
.
جان کری و انتخابات ۲۰۱۴
جان فوربز کِری (John Forbes Kerry) زاده‌ی ۱۱ دسامبر ۱۹۴۳ م، سیاستمدار و وکیل آمریکایی است که ۶۸مین وزیر امور خارجه ایالات متحده‌ی آمریکا در دولت دوم باراک اوباما (از ۱ فوریه ۲۰۱۳ تا ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ م) بود. او از ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۳ سناتور دموکرات ایالت ماساچوست در مجلس سنای آمریکا بود و در ۲۹ ژوئیه ۲۰۰۴ رسماً به‌عنوان نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۴ معرفی شد که از جورج بوش شکست خورد. کری در یک منطقه‌ی تاریخی در شهر بوستون به‌نام بیکن هیل زندگی می‌کند که یکی از گران‌قیمت‌ترین مناطق این شهر به‌شمار می‌رود.
سومین انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان برای انتخابات رئیس‌جمهور و معاون اول و دوم او در دور در فروردین و خرداد ۱۳۹۳ برگزار گشت که به موجب نتایج دور دوم آن اشرف غنی احمدزَیْ پیروز انتخابات اعلام گردید. با این وجود برگزاری این انتخابات، با گزارش‌های متعددی از تقلب انتخاباتی همراه بود. پس از اعلام نتیجه‌ی ابتدایی و پیروزی غنی با اختلاف ۱۳٪، عبدالله نتیجه را نپذیرفت و خود را پیروز قطعی انتخابات خواند و اعلام کرد زیر بار تقلب نخواهد رفت و از سازمان ملل خواست که رای‌های تقلبی از رای‌های پاک جدا شود. رئیس کمیسیون انتخابات نیز تقلب را تأیید کرد و گفت که رای‌های تقلبی را جدا خواهند کرد. با توافق دو نامزد با مشارکت جان کری وزیر خارجه‌ی آمریکا قرار شد رای‌ها با هماهنگی دو ستاد بازشماری شود و رای‌های ناپاک جدا شود و منجر به توافق‌نامه‌ای ملی برای تقسیم قدرت شد. در میانه‌ی بازشماری روند اختلاف‌ها بالا گرفت، غنی از تقسیم قدرت در صورت پیروزی سر باز زد و ستاد عبدالله از روند بازشماری رای‌ها کناره گرفت.
جان کری، به افغانستان سفر کرد و با دو طرف و نیز کرزی دیدار کرد. سرانجام با پادرمیانی کرزی و سران جهادی، در ۳۰ شهریور ۱۳۹۳ عبدالله و غنی توافق‌نامه‌ای امضا کردند که برنده‌ی انتخابات رئیس‌جمهور و رئیس شورای وزیران باشد و دکتر عبدالله، به فرمان او به‌عنوان «رئیس اجرایی» و رئیس هیئت وزیران نصب شود.
جان کری در کتاب جدیدش گفته است؛ اگراشرف غنی برنده انتخابات ۲۰۱۴ اعلام می‌شد، خطر فروپاشی افغانستان وجود داشت.
به‌گزارش اسپوتنیک، جان کری وزیر امور خارجه سابق امریکا در کتابش که به‌تازگی منتشر شده، در مورد تشکیل حکومت وحدت ملی نوشته است که اگر در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ افغانستان، غنی برنده انتخابات اعلام می‌شد، این کشور با خطر فروپاشی و کودتا روبه‌رو بود.
جان کری وزیر امور خاجه سابق امریکا که در افغانستان او را به معمار حکومت وحدت ملی می‌شناسند، در کتابش با نام «هر روز، روز دیگر است» (Every Day is Extra) در مورد ایجاد این حکومت در افغانستان پرداخته است.
در بخشی از کتاب آمده است: «غنی یک پشتون ناسیونالیست طرفدار غرب بود که از زبانش اصطلاحات تکنوکراتیک می‌بارید. در حالی‌که بیش‌تر کارش را در بانک جهانی در امریکا کرده بود، غنی در پیوستن با سیاسیون محلی مشکل داشت. او مغز عالی داشت اما سیاستمدار کم‌تجربه‌ی بود. بعضی اوقات او در واکنش مایل به افراط می‌شد. او هم‌چنان یک مرد شدیداً منحصر به‌خودش بود و به مایکرومنجمنت تمایل داشت که همیشه به نفعش تمام نمی‌شد.»
در مقابل غنی، دکتر عبدالله شخص آرام، مؤقر و نرم‌زبان بود. او دیدگاه تکنوکراتیک غنی را نداشت، اما همیشه از اوضاع درک خوبی داشت. او در ساخت ائتلاف مهارت داشت و می‌دانست که چگونه در عقب صحنه کار کند. او یک سیاستمدار خوبی بود.
هر یکی از این دو نامزد، به‌نوشته کری، به‌مراتب بهتر از حامد کرزی بودند. روابط کرزی با امریکا، به‌ویژه در سال‌های ۲۰۱۳-۲۰۱۴، به‌شدت به تیره‌گی گرائیده بود و کرزی از امضای توافق‌نامه امنیتی و دفاعی با امریکا، ابا ورزید. مشکل اساسی اما این بود که دور دوم انتخابات به‌یک افتضاح تمام‌عیار مبدل شده بود.
جان کری نوشته است که «به فکر ما، هر طوری که نتایج را آزمایش کرد، نتیجه بُرد غنی بود. اما اتهامات تقلب و بی‌نظمی‌ها بر چیزی که می‌شد آن‌را یک لحظه کامیابی برای مردم افغان نامید، سایه افگنده بود.»
با آن‌که اشرف غنی، دست‌کم از دید مقام‌های امریکایی و بر اساس شمارش آرا، برنده انتخابات بود، اما حامیان قدرتمند دکتر عبدالله با تهدیدهای جدی در مقابل آن ایستاده شدند.
کری نوشته است «در جولای، یکی از حامیان کلیدی عبدالله تهدید به ایجاد حکومت موازی در دوازده تا چهارده ولایت نمود.» این حامی کلیدی دکتر عبدالله، والی پیشین بلخ عطامحمد نور بود که حالا منتقد و مخالف دکتر عبدالله است.
دیپلمات‌های امریکایی در آن‌زمان به جان کری گفتند که در صورت اعلان اشرف غنی به‌عنوان برنده انتخابات، جنگ‌های داخلی در افغانستان شعله‌ور شده و نظام نوپای این کشور از درون متلاشی خواهد شد. کری نوشته است «سفیر ما در کابل استدلال می‌ورزید که خطر کودتا واقعی است.»
او نوشته است «ما به یک مرحله حساس مذاکرات نزدیک می‌شدیم که در یک حرکت حیرت‌انگیز، غنی به ایده‌ی تشکیل یک حکومت وحدت پرداخت. من همیشه حدس می‌زدم که وی از محبوبیت این ایده آگاهی داشت. بعدش، من به‌طرف غنی دورم خوردم، دستم را بر شانه‌اش گذاشتم و گفتم «اشرف، تو رئیس جمهور خواهی بود. عبدالله با تو در تطبیق یک اجندای (دستورکار) مشترک کمک خواهد کرد. اما تو باید در انتقال واقعی قدرت به او راضی باشی و به او فرصت حکومتداری مشترک را بدهی، به‌خاطری که این کار به نفع کشور است.»
چهار سال از تشکیل حکومت وحدت ملی به‌رهبری غنی و عبدالله در افغانستان می‌گذرد، این حکومت که با پادرمیانی جان کری شکل گرفت، با اختلاف‌های زیادی در طی این ۴ سال روبه‌رو بوده است. هم‌چنین این حکومت یکی از بدترین سال‌ها را برای مردم افغانستان شکل داد. سقوط ولسوالی‌ها (شهرستان‌ها)، انفجارهای مهیب، افزایش تبعیض‌ها و تعصبات قومی، کشته‌شدن هزاران نظامی افغانستان، وخیم‌شدن وضعیت اقتصادی و ده‌ها مورد دیگر از ضعف‌های این حکومت به‌شمار می‌رود.[۱]
[▲] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[▲] پی‌نوشت‌ها
[۱]- جان کری راز تشکیل حکومت وحدت ملی را برملا ساخت، وب‌سایت اسپوتنیک: ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۸.
[▲] جُستارهای وابسته
□
[▲] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت اسپوتنیک (برای افغانستان)