 |
|
صبغتالله مجددی
فهرست مندرجات
◉ زندگینامه
◉ يادداشتها
◉ پيوستها
◉ پینوشتها
◉ جُستارهای وابسته
◉ سرچشمهها
◉ پيوند به بيرون
.
رئیسرجمهورهای افغانستان رهبران جنگسالار
پروفسور صبغتالله مجددی (به انگلیسی: Sibghatullah Mojaddedi) (زادهی ۱۳۰۴ خ – درگذشتهی ۱۳۹۷ خ)، سیاستمدار جنگسالار، فقیه اهل سنت افغانستان و از مشایخ طریقت نقشبندیه و منتسب به شیخ احمد سرهندی، معروف به مجدد الف ثانی بود، که در سال ۱۳۵۷ جبهه ملی نجات را برای مبارزه با حکومت کمونیستی افغانستان بنیان گذاشت و در جریان جنگ شوروی در افغانستان از رهبران مجاهدین افغان بود. او پس از سقوط حکومت دکتر نجیبالله و پیروزی مجاهدین در ۸ ثور ۱۳۷۱ بهعنوان رئیس موقت دولت اسلامی افغانستان منصوب شد و تا ۸ سرطان همانسال قدرت را در دست داشت. همچنین، وی پس از سقوط طالبان، در سال ۲۰۰۳ رئیس لویهجرگه تصویبکننده قانون اساسی افغانستان و از سال ۲۰۰۵ تا سال ۲۰۱۱ رئیس مشرانو جرگه (مجلس سنای افغانستان) بود. از او در میان رهبران مجاهدین بهعنوان چهره میانهرو و صریحاللهجه یاد میشود.
| ▲ | زندگینامه |
 |
حضرت صبغتالله مجددی فرزند حضرت محمدمعصوم مجددی، در دوم خرداد ۱۳۰۴ خورشیدی (برابر با ۲۷ رمضان ۱۳۴۰ قمری و ۲۴ مه ۱۹۲۲ میلادی)، در یک خانوادهی روحانی مشهور به حضرات مجددی، در شوربازار کابل زاده شد. جد او حضرت فضلمحمد مجددی ملقب به شمسالمشایخ، یکی از شخصیتهای نامور تاریخ افغانستان بود، که با داشتن مقام شامخ دینی در جنگ سوم افغان و انگلیس شرکت کرد و همچنین در تحریک مردم ضد اصلاحات شاه امانالله و طرح براندازی سلطنت وی در دههی دوم سدهی بیستم میلادی و احتمالاً با همکاری و همنوایی دستگاه جاسوسی هند بریتانیایی نقش فعال داشت.
نسب صبغتالله مجددی به ۱۰ واسطه به امام ربانی حضرت مجدد الف ثانی الشیخ احمد سرهندی و به ۳۸ واسطه به عمر بن خطاب، ملقب به عمر فاروق، خلیفه دوم از خلفای راشدین میرسد.
در دوران کودکی صبغتالله مجددی، به فراگیری قرآن و علوم دینی نزد پدر خود پرداخت و در هشت سالگی وارد مدرسهی ابتدایی در کابل شد و ادامهی آنرا در قندهار و هرات به پایان رساند و در سال ۱۳۲۵ خورشیدی از دبیرستان حبیبیه فارغالتحصیل شد. پس از آن، هرچند بورسیهی تحصیلی آمریکا را در رشتهی پزشکی دریافت کرد، اما برای تحصیلات علوم دینی به مصر رفت و در دانشگاه دانشگاه الازهر در شهر قاهره به تحصیل پرداخت. گفته میشود در جریان تحصیل در قاهره با رهبر اخوانالمسلمین حسن الحوضایبه آشنائی پیدا کرد و از جمله پیروان او شد و عملاً در جهاد ملت مصر علیه انگلیس، فرانسه و اسراییل شرکت کرد و در کنار جوانان مصری هنر کاربرد اسلحه و مواد منفجره را نیز آموخت.
صبغتالله مجددی، پس از پایان تحصیل در سال زمستان ۱۳۳۲ (۱۹۵۴)، بهسبب آنکه همراه با اخوانالمسلمین، در توطیهی قتل جمال عبدالناصر سهم گرفت که به نافرجامی انجامید، یکجا با عم خود، صادق مجددی که سفیر افغانستان در قاهره بود، از کشور مصر اخراج گردیدند. زمانیکه او به افغانستان باز گشت و در مدارس حبیبیه، نجات (امانی)، غازی و استقلال سپس در دارالمعلمین عالی و دارالعلوم عربی بهتدریس مضامین دینی پرداخت.
در آذر ماه سال ۱۳۳۴، نیکیتا خروشچف، رهبر اتحاد شوروی و نیکلای بولگانین نخست وزیر آن کشور بنابر دعوت حکومت افغانستان به کابل آمدند. در این زمان صبغتالله مجددی به سهمگیری در توطئه قتل علیه این هیأت دولتی شوروی در کابل متهم شد و به زندان افتاد، که پس از چهار سال و هفت ماه، در نهم آبان ۱۳۴۳، رهایی یافت و در وزارت معارف استخدام شد.
در سال ۱۳۴۹، مجددی در تظاهرات علمای دین در مسجد پل خشتی نقش رهبریکننده را بر عهده داشت و در سال ۱۳۵۰، جمعیتالعمأ محمدی را بنیان نهاد. او در سال ۱۳۵۲ به کنفرانس کشورهای اسلامی به لیبی رفت و هنگام بازگشت، در بیروت بود که خبر کودتای ۲۶ سرطان ۱۳۵۲ سردار محمدداوود خان را شنید. وی این خبر را به فال بد گرفت و از برگشت بهوطن خودداری کرد و عازم عربستان سعودی شد. پس از دیدار با ملکفیصل، پادشاه عربستان سعودی، برای یکسال در آنکشور مشغول بود و در سال بعد بنابر پیشنهاد شاه عربستان سعودی بهعنوان امام جماعت مسجد کپنهاگ به دانمارک فرستاده شد و آمر «مرکز ملی کشورهای اسکاندیناوی» بود که از طرف کشور لیبی کمک مالی میشد.. در سال ۱۹۷۷ از حکومت عربستان سعودی تقاضای تابعیت کرد که تقاضای او برآورده گردید و برایش تابعیت عربستان داده شد.
آنگونه که از لابهلای اسناد تحقیقات مولوی فیضانی بر میآید که در منطقه پُل خشتی کابل کتابخانهی شخصی داشت، صبغتالله مجددی بر ضد حکومت جمهوری محمدداوود خان گروه نظامی مخفی را رهبری میکرد. اما او خود میگوید: «این حقیقت دارد که من و استاد ربانی و ... در زمان داوودخان [از افغانستان] برآمدیم. من به دنمارک رفتم؛ ولی استاد ربانی [به پاکستان رفت و] اعلام جهاد علیه داوودخان را داد.»
پس از کودتای هفتم ثور ۱۳۵۷، صبغتالله مجددی از دنمارک به پاکستان آمد و در شهریورماه ۱۳۵۷، جبهه ملی برای نجات افغانستان را بنیاد گذاشت. اما محمدابراهیم ورسجی، یکی از فعالان پیشین نهضت اسلامی میگوید:
-
استاد ربانی و صبغتالله مجددی، جبههی نجات ملی را در زمستان سال ۱۳۵۷ بهوجود آوردند. منظورشان از ایجاد جبههی نجات ملی افغانستان این بود که حضرت مجددی به[عنوان] یک شخصیت میانهرو و معتدل اگر در رأس این جبهه قرار گیرد و جبهه هم یک جبهه ملی است، سبب میشودکه غرب زیاد احساس نگرانی نکند و ما را حمایت کند. جبههی نجات ملی ساخته شد.
در دوران جهاد، صبغتالله مجددی، شکایت از آن داشت که سهم کمتری از کمکهای مالی و تسلیحاتی غرب به جبههی نجات ملی افغانستان میرسد. او میگوید:
-
از همهجا خواهش کردیم، کمکها آمد. از راه پاکستان آمد، اما در توزیع آن برای ما سه درصد میدادند. برای دیگران ۲۰-۲۵ درصد میدادند. همین مسئله بود که عبدالرحمان اختر که در وقت ضیأالحق رئیس آیاسآی و فرماندهی ارشد و شخصیت دوم در پاکستان بود، بهیک هیأت آمریکایی که پرسیده بود، چرا شما برای مجددی کم کمک میکنید، پاسخ گفته بود که ما مجددی و سوابق خانوادهای او را که در افغانستان نفوذ زیاد دارند، بهتر میشناسیم. اگر به مجددی ما زیاد کمک کنیم، اکثر مردم بهدور مجددی جمع میشوند، یک قدرت مرکزی پدیدا میآید و این قدرت مرکزی مثل سازمان آزادیبخش فلسطین برای ما یک مصیبت میشود. او یک چنین جوابی بیمنطق و بیمعنی داده بود.
زمانی که در اواسط سال ۱۳۶۶ خورشیدی (۱۹۸۷ میلادی)، اتحاد شوروی اعلام کرد که قصد خروج از افغانستان را دارد، صبغتالله مجددی از جانب گروههای مجاهد، بهعنوان ریاست دولت موقت اسلامی افغانستان منصوب شد. مجددی در سمت رئیس دولت موقت افغانستان طی دیداری با معاون رئیسجمهور آمریکا، جرج هربرت واکر بوش (بوش پدر)، به پیروزی مهمی برای جنبش مقاومت افغان نایل شد. بهعقیدهی آنها شکست و کناررفتن رژیم کابل، راه حل نهایی ایجاد صلح بود. این اعتقاد همراه با شدت یافتن بدگمانی مجاهدین نسبت به سازمان ملل، عملاً تضمینی بر خوداری آنان از پذیرفتن هرگونه سازش سیاسی شد.
[▲] يادداشتها
[▲] پيوستها
...
[▲] پینوشتها
صبغتالله مجددی، از ویکیپدیا، دانشنامهی آزاد و نیز: صبغتالله مجددی نخستین رئیس دولت اسلامی افغانستان درگذشت، بیبیسی: ۱۲ فوریه ۲۰۱۹ - ۲۳ بهمن ۱۳۹۷. دربارهی تاریخ تولد صبغتالله مجددی که در نسخهی قبلی زندگینامه او در دانشنامه و در بیبیسی سال ۱۳۰۵ خورشیدی ذکر شده است؛ ظاهراً اشتباه است و همچنین در ویکیپدیای فارسی که اول ثور (اردیبهشت) ۱۳۰۴ بیان شده، دقیق نیست، چرا که در زندگینامهی که زیر عنوان سوانع مختصر پروفسور حضرت صبغتالله مجددی رئیس دولت اسلامی افغانستان، توسط شاهآغا صدیق مجددی نگاشته شده است، دقیقتر بهنظر میرسد. او این تاریخ را ۲۷ رمضان ۱۳۴۰ هجری قمری نگاشته است که برابر است با دوم خرداد ۱۳۰۴ خورشیدی.
همان.
صبغتالله مجددی؛ چهره میانهرو و صریحاللهجه، بیبیسی: ۱۲ فوریه ۲۰۱۹ - ۲۳ بهمن ۱۳۹۷.
همان؛ و نیز:
Sibghatullah Mojaddedi, From Wikipedia, the free encyclopedia.شاهآغا صدیق مجددی، پیشین، ص ۵.
پیکار پامیر، نگاهی انتقادی بر خاطرات سیاسی محمدصادق مجددی (حضرت شوربازار)، ص ۲.
شاهآغا صدیق مجددی، پیشین، ص ۵.
همان، ص ۵؛ گرچه مجددیها از لحاظ قومی، در جمع پشتونها دستهبندی میشوند، اما اصالتاً آنها عرب هستند. رجوع شود به:
Eide, Kai (2012). Power Struggle Over Afghanistan: An Inside Look at What Went Wrong-And What We Can Do to Repair the Damage. Skyhorse Publishing Inc. p. Chapter Three. ISBN 1-6160-8464-2. Retrieved 20 July 2013. “Eighty-year-old Mojadeddi, a Pashtun, had been Karzai's mentor during the mujahideen times and was a deeply respected and moderate politician.”و نیز:
Eur 2003, Far East and Australasia 2003. Routledge. ISBN 1-85743-133-2. p. 94شاهآغا صدیق مجددی، پیشین، صص ۶-۷.
صبغتالله مجددی، از ویکیپدیا، دانشنامهی آزاد. این دانشنامه، منبعی برای این ادعا بیان نکرده است.
شاهآغا صدیق مجددی، پیشین، ص ۷.
صبغتالله مجددی، از ویکیپدیا، دانشنامهی آزاد (بدون منبع). این در حالی است که شاهآغا مجددی مینویسد: «در سال ۱۳۳۳، تحصیلات خود را در دانشگاه الازهر بهپایان میرساند» و باز همو میافزاید: «در زمستان سال ۱۳۳۲، بهکشور خود عودت نمود.» (همان، ص ۷) او با وجود اشتباهی که در ذکر دو تاریخ ناهمخوان دارد، اما سخنی از اخراج او از مصر بهمیان نیاورده است.
شاهآغا صدیق مجددی، پیشین، ص ۸.
فرهنگ، میر محمدصدیق فرهنگ، افغانستان در پنج قرن اخیر، ج ۱، ص ۴۶۴.
صبغتالله مجددی، از ویکیپدیا، دانشنامهی آزاد. همچنین این دانشنامه به زبان انگلیسی مینویسد:
In 1959 Mojaddedi was accused of conspiring against then Soviet Prime Minister Nikita Khrushchev and was imprisoned until 1964. (Afghan Bios (14 April 2012). “Who is Who in Afghanistan: Mojadedi, Sibghatullah Hazrat Sahib Mujadidi Mojadidi”.)بهنوشتهی دکتر حقشناس در کتاب «دسایس و جنایات روس...»: «در واقع صبغتالله مجددی، اولین مسلمان آگاهی بود که بهسبب مخالفت با نفوذ شوروی در افغانستان و مبارزه ضد روسی و ضد کمونیسم در اینکشور، مدتها در زندان بهسر برد و رنج فراوانی را متحمل شد.»
افشاگری دکتر نجیبالله علیه رهبران جهادی، یوتیوب مهدیزاده کابلی (برگردان فارسی از مهدیزاده کابلی).
شاهآغا صدیق مجددی، پیشین، ص ۱۳.
طنین، ظاهر، افغانستان در قرن بیستم، ص ۳۱۰.
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمهها
□ فرهنگ، میر محمدصدیق فرهنگ، افغانستان در پنج قرن اخیر، بهکوشش انجنیر احسانالله مایار، پاکستان - پیشاور: چاپ دوم، قوس ۱۳۶۷ خ.
□ مجددی، شاهآغا صدیق مجددی، سوانع مختصر پروفسور حضرت صبغتالله مجددی رئیس دولت اسلامی افغانستان، انجمن فرهنگی و مطبوعاتی جبهه ملی نجات افغانستان (آریانا پرس).
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
ردهها │ ...