[واژهنامهی سیاسی] [دموکراسی]
انتخابات (به انگلیسی: Election؛ به آلمانی: Wahlen)، تمهیدی است برای آن که مردم خود قانونگذاران و حکومتگران قلمرو زیست خود را برگزینند. پیشزمینهی انتخابات حق انتخاب است. حق افراد در انتخاب سبک زندگی و عقیده و حقشان در مشارکت در امور اجتماعی و سیاسی که به رسمیت شناخته شد، انتخابات دارای مضمونی دموکراتیک میشود. تأکید بر تقدم حق انتخاب بر عمل انتخابات از این نظر اهمیت دارد که در جهان معاصر رژیمهای استبدادی نیز خود را از نمایشی بهنام انتخابات بینیاز نمیبینند. در دیکتاتوریها نمایش انتخابات، نمایش تابعیت مردم بهعنوان رعایا از فرمانروایان است؛ در انتخابات دموکراتیک، انتخابات، نمایش خودفرمانی مردم است.[۱]
[↑] تعریف
[↑] پیشینهی تاریخی
[↑] فرایند
انتخابات فرایندی دموکراتیک، و یک عامل مهم برای تشکیل ارگانهای حکومتی در جوامع مدنی میباشد. در انتخابات معمولاً افرادی که برای تصدی مسئولیتهای حکومتی نامزد شدهاند اقدام به تبلیغات گسترده مینمایند و مردم بر اساس نوع برنامه و خط مشی این افراد، رای خود را به صندوقهای رای میاندازند. در کشورهای مختلف بسته بهنوع دموکراسی که در آنجا اجرا میشود نهادهای متفاوتی مسئولیت اجرا و یا نظارت بر انتخابات را بهعهده دارند.
انتخابات ممکن است بهصورت پایاندورهای، میاندورهای، یا زودهنگام انجام شود. همچنین ممکن است که گسترهٔ رایدهندگان در انتخابات متفاوت باشد، مانند تفاوتی که بین انتخابات ملی (رئیس جمهور) و انتخابات شهری (نمایندگان مجلس شورای ملی) دیده میشود.
در بسیاری از کشورهای دنیا، قانون اساسی، تعیین افرادی که مسئولیتهای کلیدی در کشور را بهعهده میگیرند، منوط به انتخابات کردهاست. منظور از مسئولیتهای کلیدی مواردی مانند ریاست جمهوری، نمایندگی در مجلس (نظیر مجلس شورای ملی در افغانستان، مجلس عوام در انگلستان، یا مجلس سنا در امریکا)، و مواردی از این دست است.
در افغانستان، رئیس جمهور و نمایندگان شورای ملی باید از طریق انتخابات تعیین شوند.
آشنایی با مفاهیم اصلی در انتخابات آزاد و عادلانه، آموزش رایدهندگان، آشنایی با روشها و شیوههای نظارت و مشارکت رسانهها و نمایندگان مردم بر مراحل مختلف انتخابات، یادگیری تکنولوژیها و شیوههای برگزاری بهتر انتخابات مانند مکانیزه کردن، تبلیغات انتخاباتی، آشنایی با راههای جلوگیری از تقلب، تبیین معیارهای انتخابات موثر، تقویت توان و گسترش ظرفیت متصدیان انتخابات.[انتخابات، وبگاه صندوق ملی مردمسالاری (NED)]
[٢]
[٣]
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[↑] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوستها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پینوشتها
[۱]- فرهنگ سیاسی (Politisches Lexikon)، وبگاه فارسی دویچه وله (صدای آلمان)، بن: فوریهی ٢٠٠٧
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمهها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]