اين مقاله نياز به ويرايش و گسترش دارد!
مارتين لوتر (Martin Luther) (زادۀ ۱۴۸۳ م - درگذشتۀ ۱۵۴۶ م)، یکی از تاثیرگذارترین شخصیت‌ها در تاریخ آیین مسیحیت و از پیشوایان نهضت اصلاحات دينی و بنیان‌گذارِ مذهب پروتستانت به‌شمار می‌رود که استاد الهيات و یک کشیش تجدیدنظرطلب مذهبی و مترجم انجیل به‌زبان آلمانی بود.[۱]
[↑] زندگی‌نامه
مارتین لوتر فرزند هانس لوتر[٢]، کارگر معدن و همسرش مارگارت لینده‌مان[٣]، است که به تاریخ ۱۰ نوامبر ۱۴۸۳ در شهر آیزلبن[۴]، ايالت زاکسُّن-آنالت[۵]، آلمان زاده شــد[٦] و در يک خانوادۀ تهی‌دست پرورش يافت. او خود در بزرگسالی درباره‌ی خانواده‌اش چنين گفته است: "پدر و مادر من سخت تهی‌دست بودند و به‌خاطر ما به‌رنج‌آورترين كارها تن در می‌دادند"[٧]
مارتين از ايام کودکی به فراگيری دانش روی آورد. پدر و مادر او که كاتوليك‌های پرهيزگاری بودند، وقتی به استعداد فرزندشان در درس خواندن پی بردند او را به مدرسه‌ای در آيزناخ فرستادند. پدر مارتين آرزو می‌كرد که پسرش در آينده به قاضی ثروتمندی بدل گردد.
به اين ترتيب، مارتین دوران تحصیلات مقدماتی را در شهرهای مانزفلد، ماگدبورگ و آیزناخ به پایان رسانید و در سال ۱۵۰۱ به تحصیل در دانشگاه ارفورت در رشته هنر پرداخت و پس از کسب مدرک لیسانس به خواسته پدرش در رشته حقوق ثبت‌نام کرد؛ اما پس از دو ماه، از تحصیل دست کشيد. علت ترک تحصيل او، ظاهراً وقوع یک رعد و برق بود که باعث تغیير مسیر زندگی مارتین شد. شهريار زرشناس اين ماجرا را چنين توصيف کرده است:
- "مارتين در نخستين سال‌های دهه‌ی بيست عمر خود به دانشكده‌ی حقوق "دانشگاه ارفورت" رفت. در همين زمان برای مدت كوتاهی از دانشكده مرخصی گرفت تا به ديدن خانواده‌اش برود. او مدت چندی نزد پدر و مادرش ماند و هنگام بازگشت برای او اتفاق عجيبی رخ داد كه به نوعی در تغيير مسير زندگی او منجر شد. مارتين هنگام بازگشت، اسير طوفان سهمگينی گرديد و تا آستانه‌ی مرگ پيش رفت، در اين لحظات با خود عهد كرد كه اگر با توسل به "آنای قديس" (يكی از قديسان كليسای كاتوليك) نجات يابد به صومعه می‌رود و زندگی خود را وقف كليسا كرده و راهب خواهد شد. پس از آن برای مدتی لوتر گرفتار كشمكش‌های درونی و فكری بود تا اين كه نهايتاً تصميم گرفت ضمن گرفتن دكترای حقوق به كليسا بپيوندد و به‌وعظ و سخنرانی بپردازد. از اين مقطع است كه زندگی مارتين لوتر كشيش آغاز مه‌شود."[*]
با اين توصيف، دو هفته بعد از حادثه (در ۱۷ ژوئیه ۱۵۰۵ میلادی) وارد خانقاه آگوستین در ارفورت شد. پس از کسب رتبه کشیشی و آغاز تحصیلات خود در رشتۀ الهیات، در سال ۱۵۱۱ میلادی به روم رفت. پس از بازگشت از روم، به عضويت شورای کلیسايی ویتنبرگ نايل آمد.
در سال ۱۵۱۲ میلادی، مارتین لوتر در رشته الهیات درجهٔ دکترا دريافت کرد و به کرسی استادی رسيد. پیوند تنگاتنگ اعتقاد درونی و شخصی او با تخصص تفسیر از کتاب مقدس، نطفهٔ آگاهی را در ضمیرش بارور ساخت و به‌این باور دست يافت که هیچ انسانی باتکیه بر توانايی خود و روش‌های کلیسایی، قادر به‌ایستادگی بر درگاه خدا و دریافت شفا و رحمت نیست. لوتر به این شناخت رسيد که انسان‌ها براساس اعمال خود و توجیه آن به درگاه خدا ناتوانند تا بخشش ِ وی را به دست آورند بلکه این لطف ِ الهی است که شامل حال بندگان خواهد شد و آن‌ها باید باتواضع، رحمت خدا را قبول نمایند. در سال‌های ۱۵۱۳ میلادی - ۱۵۱۸ میلادی، لوتر در طول تدریس ِ بخش‌هایی از کتاب مقدس (مزامیر - رومیان - غلاطیان - رساله به عبرانیان) هرچه بیشتر به اختلاف‌نظر خود با کلیسای سنتی پی‌برد؛ اما هیچ‌گاه به‌جدايی از کلیسا نیندیشید.
احتمالأ در ماه اکتبر ۱۵۱۷ میلادی، طبق رسوم دانشگاهی آن‌دوره، لوتر بهمنظور ایجاد بحث، اعلامیه‌ای مبنی بر ۹۵ تز در زمینه کاربرد دریافت مالیات از طرف کلیسا و نقش پاپ، صادر کرد. این اعلامیه که در افکار عمومی با اقبال و طرف‌داری از او همراه بود، آغاز جنبش اصلاحات (رفورماسیون) محسوب می‌شود. کلیسای روم، لوتر را کافر اعلام کرد و خواهان تحویل وی به روم و مجازات نامبرده شد. فریدریش سوم، حاکم زاکسن با سیاست بی‌طرفانه‌ای موفق شد که محاکمه و بازجويی لوتر را از روم به آگسبورگ منتقل کند و توسط نماینده پاپ، اسقف توماس کایتان بازجویی شود. لوتر از پس‌گرفتن نظرات خود سر باز زد و بازجویی نافرجام ماند. حکمران نیز از تحویل لوتر به‌کلیسای روم خودداری نمود. در مباحثه عقدیدتی که در لایپزیک بین لوتر و استاد الهیات و مفسر انجیل ژ. اک انجام گرفت، لوتر در مقابل پرسش‌های انحرافی مطروحه، معصومیت پاپ را زیر سئوال برد. پاسخ شورای کلیسایی به گردن‌کشی لوتر، مصوبهٔ پاپ و حکم تبعید وی بود که نامبرده به‌جای رعایت مهلت شصت‌روزه، نامه‌ای به‌عنوان نجیب‌زادگان مسیحی ملت آلمان ارسال و مصوبهٔ پاپ را در برابر دروازه شهر ویتنبرگ همراه با رسالات احکام شرعی به آتش کشید. با این عمل، جدايی لوتر از کلیسای رومی مسجل شد. هم‌زمان با تاجگذاری کارل پنجم در شهر آخن در ۲۳ اکتبر ۱۵۲۰ میلادی، به لوتر اجازه داده شد که بهمنظور رعایت سلسله مراتب سلطنتی و دریافت مصونیت سیاسی، در مجلس حکومتی شهر ورمز برای پاسخ‌گويی به‌جرایم مطروحه، حاضر شود. در دو جلسه متوالی، مارتین لوتر از مواضع خود به‌ویژه در ارتباط با رسالات رفورماسیونی، نامهٔ سرگشاده به «نجیب زادگان مسیحی ملت آلمان» و تشبیه مسؤلان کلیسای روم به زندان‌بانان ِ بابیلون و نظریهٔ «آزادی یک انسان مسیحی»، دفاع نمود و هرگونه عقب‌نشینی از جایگاه عقیدتی خود را منتفی اعلام کرد. فرمان دادگاه علیه لوتر و طرف‌دارانش در سرتاسر منطقهٔ حکومتی آلمان رسمیت یافت و از آن‌پس زندگی لوتر در خطر دایمی قرار گرفت. فریدریش سوم برای خنثی کردن توطئه‌های احتمالی علیه لوتر، مخفیانه در راه بازگشت از وُرمز، دستور ربودن وی را صادر کرد. لوتر، به مدت ده ماه در وارتبورگ با نام مستعار زندگی می‌کرد. در این فرصت، مارتین لوتر ترجمهٔ کتاب مقدس انجیل عهد جدید را آغاز نمود و این کار بزرگ را در مدت کوتاه یازده ماه (از ماه مه ۱۵۲۱ میلادی تا مارس ۱۵۲۲ میلادی) به ثمر رساند. در سال ۱۵۲۵ میلادی هم‌زمان با انقلاب دهقانی در آلمان و جنبش اومانیسم مسیحیان و نظرات آزادی‌خواهی در عمل ِ اراسموس فن روتردام، همچنین جنبش تجددخواهی اسپریتوالیسم که همگی از پشتیبانان لوتر بودند، مورد انتقاد وی قرار گرفتند و بدین ترتیب خط تمایزی بین خود و دیگران ترسیم نمود.
لوتر در اوج كشاكش با كليسای كاتوليك گفته بود: "روی سخنم با كاتوليك‌ها است، اگر از اين كه مرا كافر بنامند خسته شده‌اند، بهتر است مرا يهودی بنامند". لوتر با تمجيد از يهوديان آن‌ها را "اربابان حقيقی" ياد کرده و غير يهوديان را "سگان جيره‌خوار اربابان حقيقی" ناميده بود.[*]
در ۱۳ ژوئن ۱۵۲۵، لوتر با کاترینا ون بورا ازدواج کرد و طی زندگی مشترک خود دارای سه پسر و سه دختر شدند. سال‌های اول رفورماسیون (اصلاحات) صرف استحکام پایه‌های داخلی جنبش شد که در این راه لوتر از کمک‌های شایان تقدیر فیلیپ ملانشتون بهره‌مند گردید. در این مقوله می‌توان از تغییر مراسم شکرگذاری، برقراری روابط اداری و سرکشی و بازرسی از سایر مناطق تحت پوشش رفورم، نام برد. در همین فاصله مارتین لوتر ترجمهٔ کتاب مقدس و ساختن بسیاری از اشعار مذهبی را به‌پایان رسانید. در ژانویه ۱۵۴۶ علی‌رغم ضعف مزاجی به‌شهر آیزلبن مسافرت کرد تا در مسألهٔ گراف فن مانسفلد نقش میانجی را ایفا نماید. مارتین لوتر در اثر بیماری قلبی که از مدت‌ها پیش آزارش می‌داد، سرانجام در ۱۸ فوریه ۱۵۴۶ م. در همان شهر درگذشت. جسد وی به ویتنبرگ منتقل و در ۲۲ ژوئیه ۱۵۴۶ در کلیسای بزرگ شهر، به‌خاک سپرده‌شد.
[↑] اصلاح دينی
[↑] …
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]
[↑ ] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط … برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳: فرامرز کوشان، نگاهی به تاریخ جنبش رفرماسیون و نقش مارتین لوتر
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- مارتین لوتر، ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد (به زبان انگليسی)
[۲]- Hans Luder (يا Ludher, بعدها Luther)
[۳]- Margarethe (née Lindemann)
[۴]- Eisleben
[۵]- Saxony-Anhalt
[۶]- مارتین لوتر، ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد (به زبان انگليسی)
[٧]- فازديك، هری امرسون، مارتين لوتر، ترجمۀ فريدون بدره‌ای، تهران: شركت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۳ خ، ص ۵.
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□
<برگشت به بالا><گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله>