طومارهای بحر المیت (دریای مرده) (Dead Sea scrolls)، مهم‌ترين نسخه‌های خطی باســتانی عهد عتیق (کتاب مقدس يهود) هســتند که اغلب بر پوست حيوانی يا بعضاً بر پاپيروس، به‌زبان‌های عبری، آرامی و يونانی نگارش شــده‌اند[۱] و شامل ۱۵۰۰۰ قطعه از ۸۰۰ تا ۹۰۰ مصحف بوده که در طی قرون سوم تا دوم قبل از میلاد به تحریر در آمده‌اند[٢]. این طومارها، در سواحل شمال غربی دریای مرده (بحر المیت) در نزدیکی وادی قمران بین ســال‌های ۱۹۴۷ تا ۱۹۵۶ میلادی کشــف شــده‌اند.[٣]
[↑] تاريخچه بازيابی طومارها
طومارها در یازده غار در نزدیکی وادی کومران پیدا شدند. یازده غاری که به‌عنوان منطقه مسکونی حساب نمی‌شدند. این طومارها اولین بار در سال ۱۹۴۷ توسط چوپانی بادیه‌نشین که بزها و گوسفندهای خود را به چرا می‌برده است، به‌نام محمد احمد آل‌حامد کشف شد. 
داستان کشف اين طومارها از آنجا شروع شد که روزی (در سال ۱۹۴۷) این چوپان دنبال سگش می‌گشت که در یکی از غارها، در میان پرتگاه‌های خشک کرانه‌ی شمال غربی بحر المیت، گم شده بود. ناگهان، او متوجه حفره‌ی کوچکی در یکی از صخره‌ها شد و برای بیرون آوردن سگ، سنگی به درون غار پرتاب کرد. سنگ به یکی از کوزه‌های سفالی خورد و صدای شکستن سفال برخاست. محمد احمد تشخیص داد که چیزی درون غار وجود دارد؛ اما از شنیدن صدا ترسید و گریخت. روزی بعد، با دوستش بازگشت. آنها همراه یکدیگر به درون غار خزیدند و چندین کوزه‌ی درشت گلی قدیمی یافتند که در برخی از آنها، طومارهای کهنه‌ای از پوست جانوران وجود داشت که در پارچه‌های کتانی پیچیده شده بودند. آنها طومارها را با خود به چادرهای‌شان بردند.
نخست اين طومارها، به‌دست یک عتیقه‌فروش به‌نام ابراهیم ایجاه افتاد، او حدس می‌زد که طومارها بايد از یک کنیسه دزدیده شده باشند. سپس، طومارها به‌دست یک خراز و عتیقه‌فروش ديگر به‌نام خلیل اسکندر شاهین معروف به کاندو رسيد. او با شمی که داشت، متوجه شد که باید تعداد بیشتری از این اشیاء وجود داشته باشد. بنابراين، تعدادی را تشویق کرد که دوباره به غار برگردند تا چیز بیشتری پیدا کنند.
کاندو حفاری‌ها غیر قانونی خود را ادامه داد تا اینکه توانست حداقل چهار طومار دیگر را پیدا کند. اين طومارها در دستان مرد بادیه‌نشین ماندند تا برای فروش آنها مذاکره شود. به‌زودی خريدار پیدا شد. اين شخص که "جورج اشيعا" (George Isha’ya) نام داشت و سراسقف کلیسای ارتدکسی سوریه بود، با کاندو تماس گرفت و برخی از نسخه‌های يافت شده را خريد. در این میان، مارک مانستری، محقق زبان عبری، بسیار امیدوار و مشتاق بود که به‌زودی خواهد توانست متن‌ها را مطالعه کند.
اگرچه، در ابتدا کارشناسانی که نوشته‌های طومارها را بررسی کردند آنها را بی‌ارزش خواندند؛ اما سراسقف آنها را به دانشکده‌ی امریکایی مطالعات شرقی در بیت المقدس فرستاد. در آنجا بود که شکل باستانی حروف عبری طومارها، دکتر جان س. تِروِر و دکتر ویلیام براونلی را متقاعد کرد که این اسناد، مدارکی استثنایی هستند. آنها از قسمت‌هایی یکی از طومارها (نسخه‌ای از کتاب مذهبی آیزیا) عکس گرفتند و آن را به نزد دکتر ویلیام ف. آلبرایت که در دانشگاه جانزها پکینز در زمینه‌ی دیرین‌نگاری عبری صاحب‌نظر بود، فرستادند. دکتر آلبرایت پس از مدت کوتاهی قدمت نوشته را به حدود ۱٠٠ سال پیش از میلاد تعیین کرد و طومارها را "یافته‌ای کاملاً شگفت‌انگیز" خواند. این تعیین تاریخ دیرین‌نگاری بعدهاً از طریق تاریخ‌گذاری با کربن ۱۴ نيز تأیید شد. طومارهای يادشده، ۱٠٠٠ سال قدیمی‌تر از اکثر نوشته‌های مذهبی موجود بودند.
"مار ساموئل" (Mar Samuel) از دانشگاه متروپولیتن پس از آزمایش و تعیین سن طومارها علاقمند شد آنها را بخرد. چهار طوماری که پیدا شده بودند به‌طومارهای بنی‌اسرائیلی که انباشته بودند از قوانین اجتماعی Habakkuk Peshar و همچنین کتاب‌های Apocryphon (تایید نشده و ممنوعه از نظر روحانیون) مشهور شدند.
بـه‌زودی طـومارهـای دیگـری نیـز پیـدا شــد و شــخصی به‌نـام "اليـزر ســوکنیک" (Eleazer Sukenik) سه طومار دیگر پیدا کرد. اين طومارهای درباره جنگ و شکرگذاری و مطالب جسته گریخته درباره قوم بنی‌اسرائیل بود.
در پایان سال ۱۹۴۷، سوکنیک کوشید که بقیه طومارها را از مار ساموئل بخرد. اما معامله انجام نشد و در عوض طومارها مورد توجه دکتر جان ترور از مدرسه تحقیقاتی آمریکایی اورینتال قرار گرفت. دکتر ترور این طومارها را با بزرگ‌ترین دستنویس کتاب مقدس تا آن زمان به‌نام "نش پاپیروس" مقایسه کرد و بین این دو متن تشابهات زیادی پیدا نمود. دکتر ترور با عکاسی آماتور که در ٢۱ فوریه سال ۱۹۴٨ با مار ساموئل ملاقات کرده و از طومارها عکس گرفته بود دیدار کرد. کیفیت عکس‌ها بهتر بود و ماندگاری بیشتری داشت؛ چون طومارهایی که در بين کتان‌ها پیچیده شده بودند، اکنون باز شده و در معرض آلودگی و فاسدشدن بودند. 
در مارس همان سال که تنش میان فلسطینیان و اسرائیل زیاد شد، طومارها از این سرزمین‌ها به امانت خارج شد. البته به‌صورت غیرقانونی به بیروت انتقال داده شد.
درگیری مسلحانه‌ی اعراب و یهودیان، بررسی‌های بیشتر باستان‌شناسان را تا سال ۱۹۴۹ به تعویق انداخت، و تازه در آن موقع هم جست‌وجوهای اولیه برای طومارهای دیگر و اطلاعات درباره‌ی کسانی که آنها را تهیه و پنهان کردند، با شکست روبه‌رو شد. اما بدوی‌های فقیر ناحیه احتمال به‌دست آوردن منبع درآمد جدیدی را می‌دیدند (آنان طومارهای اصلی را به استادان مشتاق بیت المقدس فروخته بودند). بنابراین سخت مشغول جست‌وجو در هزاران شکاف و شکستی برهوت خشک یهودا در نزدیکی بحرالمیت شدند. در سال ۱۹۵٢ در حوالی خرابه‌های قمران، که حدود ۵/۱ کیلومتر با محل اکتشاف اولیه‌ای که پسر بدوی در غار شماره ۱ کرده بود، فاصله داشت، به موفقیت دست یافتند. فعالیت‌های بیشتر بدوی‌ها و باستان‌شناسان منجر به کشف بقایای باستانی اجتماع رهبانی یکی از فرقه‌های ریاضت‌طلب یهودی موسوم به اسینها شد. آنها بودند که طومارها را تهیه و پنهان کردند، تا ظاهراً پس از گریز از چنگ رومیان، آنان را باز پس گیرند (در مجموع، این اسناد از ۱٠٠ سال پیش از میلاد تا به سال ۱٠٠ میلادی مربوط می‌شوند).
هزاران قطعه از حدود ۴٠٠ طومار مجزا، از جمله بخش‌هایی از تمام کتاب‌های عهد عتیق به‌جز استر یافت شده‌اند. شاید لازم باشد دهه‌ها بگذرد تا به ارزش واقعی طومارها پی ببرند. اما با این حال، این اسناد تاکنون کاستی‌های عمده‌ای را که در اطلاعات ما راجع به انجیل وجود داشته است برطرف کرده‌اند. این طومارها شناخت جدیدی از جوّ مذهبی زمان تولد عیسی مسيح می‌دهند و برای نخستین‌بار، فرقه‌ی اسین در برابر دیدگان کارشناسان هویداست.
[↑] متن و محتويات
[↑] …
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[↑] :
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[٢۱]
[٢٢]
[٢٣]
[٢۴]
[٢۵]
[٢٦]
[٢٧]
[٢٨]
[٢۹]
[↑ ] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهديزاده کابلی گردآوری شده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- طومارهای دریای مرده (Dead Sea scrolls)، ویکی‌پدیای انگليسی، دانشنامهٔ آزاد
[۲]- اما ویکی‌پدیای انگليسی دربارۀ زمان نگارش اين طومارها می‌نويسد: "دست‌نوشته‌های به‌جا مانده کتاب مقدس، پيشتر از ۱٠٠ قبل از ميلاد، از دورۀ آخر "معبد دوم" اورشليم."
[۳]- همان‌جا
[۴]-
[۵]-
[۶]-
[٧]-
[۸]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱۲]-
[۱۳]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱۶]-
[۱٧]-
[۱۸]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[٢۱]-
[٢۲]-
[٢۳]-
[٢۴]-
[٢۵]-
[٢۶]-
[٢٧]-
[٢۸]-
[٢۹]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
□
□