دانشنامۀ آريانا

۱۳۸۹ آذر ۱۶, سه‌شنبه

شکنجه‌های دورۀ صفوی

برگرفته از: باشگاه مهندسان ایران


فهرست مندرجات

[تاریخ ایران][صفویه]



[] شکنجه‌های دورۀ صفوی

در دورهٔ صفوی شکنجه‌هایی اعمال می‌شده که بسیاری از آن‌ها حتی در مقیاس زمان خود دهشتناک بوده ‌است. تاریخ‌نگاران به دسته‌ای از خادمان شاهان صفوی اشاره می‌نمایند که مجرمان را زنده زنده می‌خوردند و یا نمونه‌های دیگری از مجازات‌ها مانند انداختن مجرمین جلوی سگان آدمخوار. چنین آمده ‌است که بسیاری از این مجازات‌ها ریشه در سنن اقوام چادرنشینی دارد که در رکاب شاهان صفوی درآمده ‌بودند.

شکنجه‌های دوران صفوی شامل انواع متفاوتی بود. در بعضی مواقع شکنجه‌های وحشیانه‌ای در مورد مخالفین اعمال می‌شد. بسیاری از این شکنجه‌ها و مجازات‌ها ریشه در رسوم قبایل چادرنشین ترک آسیای‌میانه‌ای بود که از حامیان شاه اسماعیل صفوی بودند و او را در به‌قدرت رسانیدن یاری نمودند. از جمله این رسوم که این حامیان وارد نمودند، زنده‌خواری دشمنان و استفاده از جمجمه دشمنان به‌عنوان جام بود. در دوران حکومت صفویان دسته جلاد خام‌خوار وجود داشته ‌است که به فرمان شاه، مقصرین را زنده زنده می‌خوردند. گاهی شاهان صفوی آنان را احضار کرده و دستور می‌دادند تا مجرمان را در جلوی چشمانش بدرند. این دسته از آدم‌خواران که در دربار شاه عباس نگهداری می‌شدند چیک نام داشتند. نقل است که لشکر چهل نفری آدم‌خواران شاه عباس همه‌جا او را همراهی می‌کردند و قربانیان را می‌خوردند.

از دیگر شکنجه‌ها و مجازات‌های دوران صفوی زنده زنده کندن پوست مجرمان و مخالفان و پرکندن پوست آنان با کاه و یا آویزان کردن مخالفان و انداختن آنان جلوی سگ‌های آدمخوار بود. همچنین کندن اعضای بدن مخالفین، ریختن سرب داغ در گلوی مجرمین، جوشاندن مجرمین در روغن جوشان، ریختن باروت در لباس مجرم و منفجر کردن آن از دیگر شکنجه‌های رایج در آن دوران بود.

شاردن، جهانگرد فرانسوی، این‌طور نقل کرده‌است: روزی چند نفر را در نزد شاه صفی شمشیر می‌زدند. محمدتقی، از اهالی گناباد، که منجم دربار بود حضور داشت و برای این‌که وحشیگری‌ها را نبیند چشمانش را بسته بود. شاه صفی متوجه این موضوع شد و بلافاصله دستور داد تا چشمان محمدتقی را از حدقه درآوردند.

‎پیر قلی بیگ، فرستاده شاه عباس به روسیه پس از بازگشت به ایران به‌دستور شاه زبان از حلقش بیرون آورده شد و چشمانش از حدقه بیرون آمد. نقل شده ‌است که به فرمان شاه اسماعیل دوم، بیشتر کسانی که در مراسم مذهبی سب شرکت داشتند به‌عنوان مجازات قطعه قطعه گردیدند. همچنین با رعیت به مانند بردگان رفتار می‌شد و مطابق سیاست رسمی آن‌ها حق ترک زمین‌های کشاورزی را نداشتند. زمین‌داران بزرگ شـامل علما افرادی معمولاً برای بازگـردان کشـاورزان فـراری دسـت به دامـان دولـت می‌شـدند و رعیتـی که فـرار می‌کردنـد مجـازات می‌شـدند.[۱]


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- شکنجه‌های دورۀ صفوی، باشگاه مهندسان ایران



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها

وبگاه باشگاه مهندسان ایران





[برگشت به بالا]