دانشنامۀ آريانا

۱۳۸۹ بهمن ۳, یکشنبه

هاتف، عبدالرحيم

از: دانشنامه‌ی آریانا

فهرست مندرجات

[چهره‌های سیاسی افغانستان][معاونان رئیس جمهور]


عبدالرحیم هاتف (به انگلیسی: Abdul Rahim Hatef) (زادۀ ۱٣٠۴ خ - درگذشتۀ ۱٣۹٢ خ)، از سیاستمدارهای افغان است[۱] که به‌عنوان معاون (غیر حزبی)، دکتر محمدنجیب‌الله، رئيس جمهور افغانستان، در آخرین سال‌های دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان خدمت می‌کرد[٢]. هنگامی که دکتر نجیب، از قدرت كناره گرفت، هاتف به‌مدت دو هفته (از ۱٦ تا ٢٨ آوریل ۱۹۹٢) به‌عنوان كفيل رياست جمهوری برگزيده شد[٣].


[] زندگی‌نامه

عبدالرحیم هاتف فرزند مولوی محمدویس کاکر، نوۀ محمدانور کاکر، در یک خانوادۀ منور قوم پشتون[۴]، در ۱٦ تیر ۱٣٠۴ خورشیدی (٧ ژوئيه ۱۹٢۵)، در شهر قندهار به‌دنیا آمد[۵]. در سال ۱٣٢٣، آموزش متوسطه را در دبیرستان (لیسۀ) حبیبیه به پایان برد[٦] و در سال ۱٣٢٧، از دانشکدۀ ادبیات دانشگاه کابل فارغ‌التحصیل شد. از سال ۱٣٢٨ تا سال ۱٣٣٣ در دارالمعلمین استان‌های کابل و قندهار به‌عنوان دبیر (معلم) به‌تدریس پرداخت. در دورۀ دوازدهم شورای ملی، به‌عنوان نمایندۀ مردم در شورا انتخاب شد و سپس، تا سال ۱٣٦۴، به کار تجارت پرداخت[٧].

هاتف، در سال ۱٣٦٠، به‌عنوان عضو، در کنگرۀ مؤسس «جبهۀ ملی پدر وطن» شرکت جُست و به‌سمت عضو هیأت اجراییۀ شورای مرکزی آن برگزیده شد و از سال ۱٣٦۴، رئیس شورای مرکزی جبهۀ ملی جمهوری دمکراتیک افغانستان بود.

در سال ۱٣٦۵، به‌عنوان رئیس دومین کنگرۀ شورای مرکزی جبهۀ ملی و رئیس کمیسیون مصالۀ ملی انتخاب شد. در لویۀ جرگه‌های سال‌های ۱٣٦۴ و ۱٣٦٦، سمت رئیس این جرگه‌ها بر عهده داشت و از سال ۱٣٦۵ تا زمان برگزاری لویه چرگه در قوس ۱٣٦٦، رئیس کمیتۀ کار کمییون تدوین طرح قانون اساسی کشور بود. همچنین، وی ریاست کمیسیون مطالعه و پیشنهاد طرح تعدیلات در قانون اساسی ۱٣٦۹ را بر عهده گرفت و نایب رئیس لویه جرگۀ همان‌سال بود.

از سال ۱٣٦٧، عبدالرحیم هاتف، به‌عنوان معاون رئیس جمهور افغانستان خدمت کرد[٨] و در ٢٧ حمل ۱٣٧۱، زمانی که دکتر نجیب از ریاست جمهوری افغانستان استعفا داد و به دفتر سازمان ملل متحد در کابل پناهنده شد، به‌عنوان کفیل ریاست جمهوری، جانشین وی گردید. اما در ٨ ثور همان‌سال، زمانی که قدرت دولتی به صبغت‌الله مجددی، رئیس موقت دولت مجاهدین واگذار می‌شد، در مراسم حضور نداشت[۹]. با این حال، پس از حاکمیت دولت اسلامی مجاهدین، وی به هندوستان رفت و از آن‌جا به کشور هُلند پناهنده شد[۱٠] و در ٢۹ مرداد ۱٣۹٢ خورشیدی، به عمر ۸۷ سالگی، در همان‌جا درگذشت[۱۱].


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.



[] پيوست‌ها

پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- Clements, Frank (2003). Conflict in Afghanistan: a historical encyclopedia. ABC-CLIO. p. 102. ISBN 978-1-85109-402-8.
[٢]- برگرفته از اطلاعات سالنامۀ افغانستان (د افغانستان کلنی)، شمارۀ ۵٦، سال ۱٣٦۹ خورشیدی، ص ۴؛ همچنین رجوع شود به:
»Abdul Rahim Hatef«, From Wikipedia, the free encyclopedia
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]- سایت پیام وطن می‌نویسد: «و در سال ۱۹۴۵، بعد از فراغت از لیسه عالی حببیه، شامل پوهنځی ادبیات پوهنتون کابل ګردیده و در سال ۱۹۴۹ از این پوهنځی سند فرغت خویش را بدست آورد.» (رجوع شود به: سایت پیام وطن)
[٧]-
[٨]- برگرفته از اطلاعات سالنامۀ افغانستان (د افغانستان کلنی)، شمارۀ ۵٦، پیشین، ص ۴
[۹]- زمانی که در ٢٨ آوریل، ریاست دولت به صبغت‌الله مجددی تحویل داده شد، عبدالرحیم هاتف در این مراسم حضور نداشت. آقای حمیدالله عبیدی، ‏مدیر مسوول سایت آسمایی، بر این نظر است که «عبدالرحیم هاتف در مراسم تحویل قدرت به صبغت‌الله مجددی، حضور نداشت. گفته می‌شود موتر (ماشین) برای بردن وی به مراسم فرستاده نشده بود. اين‌که اين يک کاستی تکنيکی از سوی سازمانده‌دهندگان مراسم بود و يا خير، گپی است جدا.» (پیام آقای حمیدالله عبیدی در فیسبوک دانشنامۀ آریانا).
از سوی دیگر، سایت پیام وطن می‌نویسد: «ایشان بنابر موضع اصولی و وطنپرستانۀ خویش، باوجود آن‌که رئیس جمهور مؤقت بودند، با قبول تمامی ناهنجاری‌های قانونی و جبر تاریخ در محفل انتقال یا تعویض قدرت به‌سران تنظیم‌های جهادی به‌رهبری صبغت‌الله مجددی که به‌تاریخ ٢٨ اپریل سال ۱۹۹٢، دایر شده بود، توافق نشان دادند.»
این در حالی است که گزارش بی‌بی‌سی، نیز گفته‌ی آقای عبیدی را تأیید می‌کند. چون در این گزارش، دکتر عبدالواحد سرابی، معاون رئیس جمهور قدرت دولتی را رسماً به ضبغت‌الله مجددی داد. «محترم پروفسور حضرت صبغت‌الله مجددی، رئیس شورای مؤقت اسلامی افغانستان و ممثل دولت اسلامی افغانستان در حالی که سایر اعضای شورای جهادی نیز حضور داشتند، حوالی ساعت ۴ عصر امروز، در مراسم خاصی اشتراک ورزیدند که طی آن زمام امور افغانستان از رژیم سابق به دولت اسلامی افغانستان تسلیم داده شد.» (گزارش تلویزون کابل).
دکتر عبدالواحد سرابی: «من به نمایندگی از منسوبین دولت افغانستان صمیمانه به شما وعده می‌دهم که ما با تمام توان و قدرت، انرژی، فهم و دانش خود در پهلوی شما قرار دارم و در آبادی مملکت خویش و در تأمین صلح، در ایجاد حکومات و وحدت تمام افراد افغانستان با تمام توان و قدرت خویش مجاهدت خواهیم کرد... ما افتخار داریم که امروز قدرت دولت جمهوری افغانستان، به دولت اسلامی افغانستان به‌صورت صلح‌آمیز به برادران مجاهد ما، در رأس جناب محترم مجددی انتقال می‌یابد.» (رجوع شود به:
به‌هر حال، با کنار رفتن دکتر نجیب‌الله و تسلط مجاهدین در کابل، جنگ‌های داخلی این کشور آغاز شد. جنگ‌هایی که منجر به کشته شدن ٦۵ هزار شهروند کابل شد و تا ویرانی بخش عمده‌ای از این شهر ادامه یافت.
[۱٠]-
[۱۱]-



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها

سالنامۀ افغانستان (د افغانستان کلنی)، کابل: ریاست نشرات وزارت اطلاعات و کلتور، شمارۀ ۵٦، سال ۱٣٦۹ خورشیدی
»Wikipedia«, the free encyclopedia
Clements, Frank (2003). Conflict in Afghanistan: a historical encyclopedia. ABC-CLIO. p. 102. ISBN 978-1-85109-402-8.



[] پيوند به بیرون

[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]