براساس پژوهش محقق ايرانی دانشگاه كمبريج:تمام اقوام غيرفارسی‌زبان ايران ريشه ايرانی دارند فهرست مندرجات
[قبل] [بعد]
براساس پژوهش محقق ايرانی دانشگاه كمبريج، تمام اقوام غيرفارسی‌زبان ايران ريشه ايرانی دارند و ريشه مشترك اقوام ايرانی به‌حداقل ١٠ هزار و ۵٠٠ سال پيش برمی‌گردد
[↑] ريشه مشترك اقوام ايرانی
براساس تحقيقات پژوهشگر ايرانی ژنتيك پزشكی و جمعيتی «دانشگاه كمبريج» كه با كمك و نظارت گروهی از برجسته‌ترین محققان اين رشته انجام شده، جمعيت‌های ايرانی كه با زبان‌های غير از گروه هندواروپایی تكلم می‌كنند به‌ويژه جمعيت آذری زبان ساكن در فلات ايران ريشه ژنتيكی مشتركی با اقوام ترك زبان ساكن در كشور تركيه و اروپای شرقی ندارند و بر عكس «شاخص‌های تمايز ژنتيكی» آن‌ها (مانند FSt) با ساير گروه‌های ساكن در فلات ايران به‌ويژه فارسی زبانان نزديك به صفر است كه نشانگر ريشه ژنتيكی مشترك آن‌ها در اعماق تاريخ ايران است.
دكتر مازيار اشرفيان بناب، عضو هيات علمی پژوهشكده باستان‌شناسی سازمان ميراث فرهنگی كشور كه دانش‌آموخته دكتری پزشكی دانشگاه علوم پزشكی تهران و كارشناسی ارشد باستان‌شناسی از دانشگاه «منچستر» بوده و در حال حاضر مشغول گذراندن ماه‌های آخر مقطع دكتری تخصصی رشته ژنتيك پزشكی و جمعيتی در دانشگاه «كمبريج» انگلستان است در گفت‌و‌گو با خبرنگار «پژوهشی» خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا) خاطرنشان كرد: موضوع تحقيق و مطالعه من در مقطع دكتری مطالعه ژنتيكی اقوام ايرانی و بررسی ارتباطات تاريخی و ژنتيكی تمام اقوام ساكن در فلات ايران بوده است.
در اين مطالعه كه با كمك و نظارت گروهی از برجسته‌ترین محققان ژنتيك تكاملی و جمعيتی انجام شده، نمونه‌ای از افراد داوطلب وابسته به تمام گروه‌های اجتماعی و قومی ايران مورد مطالعه قرار گرفته‌اند كه نتايج حاصله بسيار جالب توجه و تعمق می‌باشد.
به گفته وی، مطالعه DNA ميتوكندريال نشان می‌دهد كه ريشه مشترك مادری تمام اقوام ايرانی ساكن در فلات ايران به زمانی بسيار عقب‌‌تر از آنچه در نظريه مهاجرت اقوام آريایی مطرح می‌باشد بر می‌گردد بدين ترتيب كه اگر تمامی اختلاط‌ها و شاخص‌های ژنتيكی مربوط به ساير مناطق جغرافيايی و قومی را از محتوای ژنتيكی نمونه‌های مدرن ايرانی حذف كرده و به كناری بگذاريم، اخيرترين جد مشتری مادری ما (Most Recent common ancestor- MRCA) زمانی حدود ١٠ هزار و ۵٠٠ تا ١١ هزار سال قبل در فلات ايران می‌زيسته است.
وی افزود: نزديكی ژنتيكی بين اقوام ساكن در فلات ايران و از سوی ديگر خاص بودن اين محتوی ژنتيكی در فلات ايران به قدری ملموس و غير قابل انكار است كه حتی به كار بردن كلمه اقوام را در مورد جمعيت‌های ساكن در فلات ايران با شك و ترديد روبرو می‌كند. به اين معنی كه آنچه باعث تمايز ژنتيكی گروه‌های انسانی میشود تا بتوان آن‌ها را به‌صورت اقوام تمايز يافته در زمان و مكانی خاص تصور كرد ابدا در محتوای ژنتيكی ايرانيان اعم از فارس و آذری و لر و بلوچ و تركمن و ... ديده نمی‌شود.
دكتر اشرفيان بناب در گفت‌و‌گو با ايسنا خاطرنشان كرد: براساس يافته‌های محققان انسان‌شناسی، فلات ايران اولين و مهم‌ترين گذرگاه انسان مدرن در مسير مهاجرت به سرزمين‌های ناشناخته و جهت دستيابی به منابع جديد بوده است. بدين ترتيب تصور عمومی در مجامع علمی بر اين است كه اولين حضور و استقرار انسان مدرن در فلات ايران چيزی در حدود ٦٠ تا ۷٠ هزار سال قبل بوده است كه شواهد و يافته‌های سطحی از محوطه‌های پيش از تاريخ نيز بر همين امر دلالت می‌كنند؛ بدين ترتيب انسان مدرن در سرتاسر فلات ايران استقرار و اسكان داشته و پس از طی چند ده هزار سال با پيدايش كشاورزی در حدود ١٠، ١١ هزار سال قبل در منطقه هلال بارور كه بخش‌هايی از غرب فلات ايران را نيز شامل میشود و سپس اهلی كردن حيواناتی مانند برخی احشام نقش عمده‌ای در پيدايش اولين فرهنگ‌های يكجانشينی و تمدن‌های اوليه جهانی ايفا كرده است.
وی تصريح كرد: بر اساس منابع تاريخی و باستان‌شناسی و زبان‌شناسی موجود تصور كلی بر اين است كه در حدود چهار هزار سال قبل اقوامی مهاجم يا مهاجر كه به آن‌ها نام آريايی داده شده است از آسيای مركزی به سمت جنوب مهاجرت كرده و وارد فلات ايران شده اند و پس از استقرار سه قبيله مهم آن‌ها در فلات ايران (فارس‌ها در مركز و جنوب، پارت‌ها در شمال شرق و مادها در غرب و شمال غرب) بخشی از اين اقوام به سمت شبه قاره هند و بخش ديگر به سمت اروپا مهاجرت كرده و اقوام مدرن هندواروپایی را پديد آوردهاند.
عضو هيات علمی پژوهشكده باستان‌شناسی سازمان ميراث فرهنگی كشور با اشاره به اين كه تاريخ مدون دقيق و قابل اعتمادی در خصوص اين وقايع جمعيتی در دست نيست، به ايسنا گفت: دانشمندان در دهه‌های اخير برای مطالعه علمی سرگذشت انسان به مطالعات زبان‌شناسی و ژنتيكی روی آوردهاند. با توجه به اين كه زبان به‌سرعت و طی گذشت حتی چند نسل می‌تواند به‌شدت دچار تغيير محتوايی و شكلی شود، امروزه مستندترين و قابل اعتماد‌ترین يافته‌های انسان‌شناسی، در كنار يافته‌ها و شواهد فسيلی يافته‌های ژنتيكی می‌باشند.
به گفته اين پژوهشگر ژنتيك پزشكی و جمعيتی، در مطالعات ژنتيكی جمعيتی مطالعه DNA ميتوكندريال كه فقط از مادر به فرزندان منتقل میشود می‌تواند تاريخ و گذشته نسل‌های مادری را نمايان كند و همچنين مطالعه بخش فاقد نوتركيبی كروموزوم Y كه از پدر به فرزندان مذكر منتقل میشود می‌تواند تصوير روشنی از گذشته و تاريخ پدری اقوام در طی نسل‌های متمادی در اختيار دانشمندان قرار دهند.
دكتر اشرفيان بناب، در ادامه خاطرنشان كرد: يكی از يافته‌های جالب توجه در مطالعه اخير اين است كه گروه‌های غير فارسی زبان به‌ويژه جمعيت آذری زبان ساكن در فلات ايران ريشه ژنتيكی مشتركی با اقوام ترك زبان ساكن در كشور تركيه و اروپای شرقی ندارند و بر عكس شاخص تمايز ژنتيكی آن‌ها با ساير گروه‌های ساكن در فلات ايران به‌ويژه فارسی زبانان نزديك به صفر است كه نشانگر ريشه ژنتيكی مشترك آن‌ها در اعماق تاريخ اين مرز و بوم است...حتی هزاران سال قبل از اين كه نامی از ايران يا اقوام آريایی در ميان بوده باشد.
وی در گفت‌و‌گو با ايسنا تصريح كرد: اين در حالی است كه در بيشتر منابع جمعيتی و زبان‌شناسی ايرانيان را به دو گروه تقسيم می‌كنند. يكی آن‌ها كه به زبان فارسی يا ساير زبان‌های وابسته به گروه هندواروپايی مكالمه می‌كنند و تصور بر اين است كه از اعقاب اقوام آريایی هستند و ديگر، آن‌ها كه با زبان‌هايی غير از گروه هندواروپایی مكالمه می‌كنند مانند گروه آلتایی (Altaic) كه زبان‌هايی مانند تركی و آذری و تركمن يا افشار را در بر می‌گيرد و تصور می‌رود اين گروه‌ها فاقد ريشه مشتری هند و اروپايی هستند؛ اما يافته‌های ژنتيكی اين بررسی همه دلالت بر اين دارند كه ساكنان فلات ايران در گذر تاريخ هر چند بسيار مورد هجوم و آسيب ساير اقوام قرار گرفته‌اند و گاه زبان و تكلم آن‌ها كم و بيش تحت تاثير قرار گرفته است نه تنها هويت فرهنگی و تاريخی خود را حفظ كرده‌اند بلكه محتوای ژنتيكی خود را كه نشان از ريشه مشترك چندين هزار ساله آنان دارد را نيز مصون داشته‌اند.
اشرفيان بناب همچنين گفت: نتايج اين مطالعه نشان داده است كه برخی از جمعيت‌های ايرانی خصوصاً هموطنان زرتشتی خصوصيات جمعيتی بسيار خاص و منحصر به‌فردی را نشان می‌دهند.
وی در پایان تصريح كرد كه نتايج اين مطالعه در قالب چندين مقاله علمی تدوين و منتشر خواهد شد كه در حال حاضر اولين آن‌ها جهت نشر به يكی از مجلات علمی معتبر ژنتيك ارسال شده است.[۱]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- اشرفيان بناب، مازیار، تمام اقوام غيرفارسی‌زبان ايران ريشه ايرانی دارند، خبرگزاری دانشجويان ايران (ایسنا)، تهران: سرويس پژوهشی - كد خبر: ٨۵٠٣-٠٦٠٦٨ - ٢٢ خرداد ۱٣٨۵
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ خبرگزاری دانشجويان ايران (ایسنا)