دانشنامۀ آريانا

۱۳۹۱ مهر ۶, پنجشنبه

بَنان یا بَنانة

از: دانش‌نامه‌ی آريانا

واژه‌های قرآن

بَنان یا بَنانة

فهرست مندرجات

[قرآن][واژه‌های قرآن]


بنان (banān) و بنانه (banāna؛ به عربی: بنانة)، واژه‌های عربی است: اولی به‌معنای «انگشت» یا «سر انگشت» و دومی به‌معنای واحد «بنان»، یعنی «یک انگشت» یا «یک سر انگشت» است[۱].

این واژه‌ها در دو جا به‌کار رفته است: باری، به‌شکل «بنان» سوره‌ی انفال، آیه‌ی ۱٢ و باری دیگر، به‌صورت «بنانة» در سوره‌ی قیامت، آیه‌ی ۴.

از نظر دانش آناتومی بدن انسان، دست مهم‌ترین ابزار حرکتی است که انسان توسط آن می‌تواند محیط اطرافش را تغییر دهد. دست هم می‌تواند برای کارهایی که نیاز به نیروی زیادی دارند به‌کار رود (مانند گرفتن اشیأ سنگین و جابه‌جا کردن آن‌ها) و هم برای کارهای ظریف مانند خلق آثار هنری از آن استفاده می‌شود. نوک انگشتان انسان بیشترین و متراکم‌ترین پایانه‌های حسی را نسبت به‌دیگر مناطق بدن دارد و نوک انگشتان دست بیش از هر جای دیگر بدن انسان می‌تواند در موقعیت‌های دلخواه فضایی قرار گیرد.

دست قسمت انتهایی اندام فوقانی است و تشکیل شده از یک کفی پهن (کف دست Palm) و پنج انگشت (Digit). در انتهای کف دست چهار انگشت قرار گرفته که می‌توانند روی کف دست خم شده و توانایی گرفتن (Grasping) را به انسان بدهند. انگشت نزدیک شست انگشت دوم است و به آن انگشت اشاره (Index finger) هم می‌گویند. انگشت وسطی (Middle finger)، انگشت سوم یا بلندترین انگشت دست است. انگشت چهارم انگشت حلقه یا انگشتری (Ring finger) است و انگشت پنجم انگشت کوچک (Small finger) است. شست یا انگشت اول به کناره کف دست متصل شده و مهم‌ترین انگشت دست است. شست در مقابل چهار انگشت دیگر قرار می‌گیرد و تقریباً در همه کارهایی که با دست انجام می‌دهیم شرکت می‌کند.

هر انگشت از سه بند تشکیل شده است. بند انتهایی یا دیستال (Distal) بندی است که ناخن بر روی آن قرار گرفته است. بند وسط را بند میدل (Middle) هم می‌گویند و بندی که به کف دست متصل می‌شود را بند پرگزیمال (Proximal) می‌نامند. شست از دو بند تشکیل شده و بند وسط ندارد. بدین ترتیب، در مجموع استخوان‌های انگشتان انسان ٢٨ عدد است.

از لحاظ جامعه‌شناسی، تکامل انسان و فرهنگ انسانی، و هم‌چنین تمایز او از سایر حیوانات به‌سبب چهار امتیاز اتفاق افتاد. این چهار امتیاز عبارت اند از این‌که انسان گروه جوست، ابزار می‌سازد، سخن می‌گوید و می‌اندیشد. در این میان، ساختار دست و انگشتان انسان به او کمک کرد تا ابزار بسازد. ابزارسازی نه‌تنها سبب شد فن‌آوری رشد کند، بلکه سبب شد انسان قدرت تفکر خود را بسط دهد. به برکت ابزارسازی بود که قسمت بزرگی از دسترنج هر نسلی به‌صورت ابزار به‌نسل بعد انتقال یافت و در جریان این انتقال، افزایش پذیرفت. اقزون بر این، انگشتان این امکان را نیز به انسان ‌داد، نوشتن بیاموزد و در نتيجه، علم بشر پیشرفت کرد.


[] واژه‌شناسی




[] تفسیر جدید







[٢]
[٣]
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
يادداشت ٢: برخی از گروه‌های نواندیش دینی، بیهوده تلاش دارند یافته‌های دانش جدید بشری را با آموزه‌های دین تطبیق دهند. به‌ویژه کسانی که می‌خواهند از قرآن، یک تصویر علمی ارائه دهند، این اقدام آنان، نه‌تنها از لحاظ علمای تفسیر قرآن، تفسیر به رأی تلقی شده و باطل اعلام می‌شود، بلکه عملاً در جهت ایدئولوژیک‌سازی علم و خیانت به جهان دانش است.



[] پيوست‌ها

پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- دکتر محمد مُعین، فرهنگ فارسی، ج ۱، ص ۵٨۱؛ در فرهنگ فارسی عمید آمده: «اسم، عربی، به فتحۀ «ب»، انگشتان، سر انگشتان، اطراف انگشتان، واحد آن: بنانة» (عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، ج ۱، ص ٣٧٦). هم چنین، در لغت‌نامه‌ی دهخدا آمده است: «بنان. [ب َ] (ع اِ) سر انگشت. انگشت. بنانه یکی آن. جمع: بنانات. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب). سرهای انگشت و این جمع بنانة است. (از بحر الجواهر) (از کشف) (از غیاث‌اللغات) (آنندراج). به‌معنای مفرد نیز آمده. (آنندراج). سر انگشت. (ترجمان‌القرآن). اصبع. جمع بنانه و آن سر انگشت است یا اطراف آن. (یادداشت مرحوم دهخدا)».
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها








[] پيوند به بیرون

[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]