فهرست مندرجاتبرنامۀ سیزدهم
پاسخ بهپرسشها درباره رابطه جنسی
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ اول
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ دوم
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ سوم
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ چهارم
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ پنجم
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ ششم
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ هفتم
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ هشتم
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ نهم
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ دهم
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ يازدهم
- پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ دوازدهم
- يادداشتها
- پینوشتها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمهها
- پيوند به بيرون
[قبل] [بعد]
[↑] پاسخ بهپرسشهای شما درباره رابطه جنسی
در اينجا، بهسئوالاتی که در مجموعه اول برنامه در گوشیها از دکتر سارا ناصرزاده پرسيده بوديد، پاسخ داده شده است.
[↑] پرسش و پاسخهای مطرح شده در برنامه اول
چرا پس از چند بار بهانزال رسيدن مقدار مايع منی کم میشود؟ آيا اين جای نگرانی دارد؟
بهطور معمول اگر فاصله بين دفعاتی که بهانزال میرسيد کم باشد (اين زمان در ميان افراد متفاوت است) بهطور طبيعی از مقدار و غلظت مايع منی کم میشود.
اين مسئله ربط چندانی بهقدرت باروری ندارد، چون در هر قطره مايع منی ميليونها اسپرم وجود دارد. در ضمن ضعف کلی بدن هم میتواند بر روی توانايی جنسی و مقدار مايع منی اثر بگذارد (بهعنوان مثال شنوندهای که پرسيده بود چرا پس از ماه رمضان اين حالت برايش پيش آمده است).
[↑] پرسش و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ دوم
آيا خودارضايی ضرر دارد یا مفيد است؟
طبق آماری که در دهههای پيش گرفته شده تا ۹۰ درصد افراد در سراسر دنيا بهطور خواسته و يا ناخواسته (دفع مايع منی در خواب) خودارضايی میکنند. اين عمل در بين خانمها کمتر شايع بوده اما امروزه رو بهافزايش است.
اگر قرار بود انجام اين عمل منجر بهضعف بينايی، شنوايی و يا عقلانی بشود، ما هم اکنون در جامعهای زندگی میکرديم که همه کور، کر و يا ديوانه بودند!
من تنها بهعنوان يک پژوهشگر میتوانم بهشما اطمينان بدهم که هيچ گونه مدرک علمی دال بر مضر بودن خود ارضايی بهثبت نرسيده چون مکانيسم آن دقيقا همان مکانيسمی است که موقع برقراری رابطۀ جنسی با فرد ديگر تجربه میشود.
تنها موردی که خودارضايی مضر خواهد بود و بهدرمان احتياج دارد موقعی است که فرد بهصورت وسواسگونه بهاين امر بپردازد بهحدی که کارهای روزمرهاش مختل بشود. در اينصورت فرد بايد برای بيماری وسواس توسط روانپزشک و يا روانشناس مورد مداوا قرار بگيرد و نه خودارضايی.
آيا خودارضايی پس از ازدواج برای آقايان درست است؟
اين سوال بيشتر جنبه ارزشی و اخلاقی دارد و هر کس بنابر عقايد خود بايد پاسخ آن را پيدا کند. از ديدگاه علم سکسولوژی، خودارضايی پس از ازدواج تنها در صورتی درست نيست که همسر شما از اين مسئله راضی نباشد بهاين صورت که خودارضايی باعث کاهش تعداد دفعات نزديکی شما با همسرتان باشد و يا او احساس طرد شدگی بکند.
مشاوران زوجها در اين مورد بايد بتوانند مفيد باشند. در مواردی که خواست جنسی شما بيش از همسرتان است با موافقت ايشان خودارضايی حتی میتواند از اصطکاکهای بعدی جلوگيری کند.
خودارضايی میتواند بهافراد کمک کند که بدنشان را بهتر بشناسند تا بتوانند همسرشان را راهنمايی کنند. فايده ديگری که خودارضايی برای خانمها دارد اين است که اکثر خانمها با صرف دخول ارضا نمیشوند و قبل يا بعد از داشتن ارتباط با همسرانشان خودارضايی میتواند آنها را بهاوج لذت جنسی برساند. تحت اين شرايط خودارضايی متقابل میتواند برای زوجها مفيد باشد.
آيا همسر آينده شخص میتواند بفهمد که او پيش از ازدواج خودارضايی کرده است يا خير؟
هيچ راهی وجود ندارد که کسی اين مسئله را متوجه شود مگر اینکه خودتان بهطرف مقابلتان بگوييد. در حالت کلی همه فکر میکنند که يک فرد جوان خودارضايی میکند چون اکثريت اين کار را میکنند.
من برخی اوقات خودارضايی میکردم ولی يکی از دوستانم گفت که با اين کار پرده بکارتت را از بين بردهای. من خيلی نگرانم چون در فرهنگ ما دختر بايد در شب عروسی بکارتش را از دست بدهد. نظر شما چيست؟
اصلاً نگران نباش بهدليل اینکه خودارضايی غالباً با تحريک و مالش کليتوريس انجام میشود پس ارتباطی بهواژن ندارد که بهپردهی بکارتت آسيبی رسيده باشد.
البته برخی از افراد در حين خودارضايی انگشتان خود، پروتز (آلت مردانه مصنوعی) و يا ويبراتور (وسيلهای که در داخل واژن استفاده میشود و با لرزش خود موجب تحريک میشود) را هم بهکار میبرند که در اين صورت احتمال از بين رفتن پردهی بکارت وجود دارد.
پزشک يا ماما با يک معاينه ساده میتواند وضعيت پرده بکارتت را برايت شرح دهد. خيلی از دختر خانمها هستند که برای معاينه بهپزشک و يا ماما مراجعه میکنند و اين مسئله هيچ ايرادی ندارد.
مطلبی خواندم که در آن گفته شده بود خودارضايی مشکلی برای بدن ايجاد نمیکند. میخواستم بدانم که اين مطلب تا چه حد درست است؟
اجازه بده برای شما و همه دوستانمان بازهم بگويم که اصولاً خودارضايی چگونه عملی است. خودارضايی بهمعنی تحريک اندامهای جنسی بدن بهمنظور بردن لذت جنسی است.
در فرهنگهايی که دخترها و پسرها بايد تا پيش از ازدواجشان باکره باشند بهترين و سالمترين راه برای ارضای غريزه جنسی است. با اينکار بدنتان را بهتر میشناسيد و نوع لذت جنسی و هيجاناتی را که بر اثر رسيدن بهاُرگاسم (اوج لذت جنسی) در بدن ايجاد میشود را بهخوبی درک میکنيد پس در آينده از ارتباط جنسی با همسرتان هم لذت خواهيد برد.
بيشتر دوستانی که پس از ازدواج بهمن مراجعه میکنند کسانی هستند که بهدليل مسائل فرهنگی و يا مذهبی سعی بهسرکوب کردن نياز جنسیشان کردهاند و اين باعث شده که حتی نتوانند لخت جلوی آيينه بايستند و بدن خودشان را تماشا کنند. اين دوستان همان افرادی هستند که بهسرد مزاجی معروفند و شريک جنسیشان را ناخواسنه دفع میکنند.
راه خودارضايی درست چيست؟
هر فردی ممکن است بنا بهعادات و نيازهايش روش خاصی را برای اينکار داشته باشد اما ذکر چند نکته را در اينباره خالی از فايده نمیبينم: نظافت و شستشوی ناحيهی تناسلی و مقعد قبل و بعد از خودارضايی، انتخاب محيطی امن و بدور از اضطراب که خصوصی بودن آن تضمين شده باشد و حرکات نرم و بهدور از خشونت که آسيب ديدگی پوست را موجب نشود و در آقايان بايد دقت شود که با حرکات خشن و يکباره موجب شکستگی آلت خود نشوند.
همچنين آقايان اگر از کرم جهت لغزندهشدن سطح آلت خود استفاده مینمايند بايد حدالامکان از کرمهای عطردار که باعث خشکی پوست میشوند استفاده نکنند (بهترين وسيله ژل لوبريکنت است که در داروخانهها (در ايران) و فروشگاههای لوازم جنسی و سوپرمارکتها (خارج از ايران) قابل تهيه میباشد).
آقايان بهتر است پس از انزال با ادرارکردن مابقی مايع منی را خارج نمايند که دچار مسائل بعدی از قبيل سوزش و خارش و احياناً عفونتهای مجرای ادرار نشوند.
برای جلوگيری از ريختن مايع منی در اطراف میتوانيد از کاندوم استفاده کنيد. پس از انزال حتماً کاندوم را تا ۵ دقيقهی بعد خارج نماييد تا جريان خون در ناحيهی تناسلی بهوضعيت عادی خود بازگردد.
در مورد خانمها که اين عمل با مالش کليتوريس (چوچوله) همراه است، بهتر است مراقب باشيد که ناخنها تميز باشند و موجب خراشيدگی پوستتان هم نشوند. شما هم میتوانيد از ژل لوبريکنت استفاده کنيد.
[↑] پرسش و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ سوم
بهترين شيوه برقراری جنسی کدام است؟
حالتی که هر دو با آن راحت باشيد بهترين است. هيچ تجويز خاصی در اين مورد وجود ندارد.
اصولاً از چند راه میتوان ارتباط جنسی داشت؟ کدام راه برای هر دو طرف بهتر است؟
اگر بخواهيم ذات طبيعت و عمل دخول را در نظر بگيريم، تنها ارتباط از راه واژن را توصيه میکنيم. اما در برخی موارد افراد بهدليل تنوعخواهی و يا بهدلايل ديگر از روشهای آنال (از راه مقعد) و اورال (از راه دهان) نيز اينکار را انجام میدهند که هر کدام در صورتیکه از راه درست و بهداشتی انجام نشوند میتوانند عواقب ناخوشايندی را برجای بگذارند.
آيا برای خانمها هم ارتباط جنسی از راه دهان مقدور است؟
بله، و بر طبق آمارهای موجود اين روش که بهعنوان پيشنوازی و يا آمادهسازی خانمها و نزديکتر نمودن زمان رسيدن آنها بهاوج لذت جنسی بهکار میرود، در ۹۵ دزصد خانمهای مورد تحقيق بهعنوان روش محبوب شناخته شده است.
با اين روش چون از نظر ذهنی و جسمی شريک جنسی خود را آماده برقراری ارتباط جنسی میکنيد هم او و هم خود شما لذت بيشتری از عمل دخول خواهيد برد زيرا غدد مترشحهای که در طرفين داخل واژن وجود دارند بهتوليد لوبريکنت (مواد لغزنده) بيشتری میپردازند که عمل دخول را آسانتر میکند.
پسری هستم ۱۹ ساله که مشکل بزرگی دارم. نمیدانم چطور بگويم اما وقتی با خانمی تنها میشوم بدون اختيار حالت شقی آلت را پيدا میکنم. دوستانم میگويند در اين حالت بايد بهبالا و پايين بپری که وضعيتت بهحالت طبيعی برگردد. آيا اين تنها راه است؟
دوست عزيز حالت شقی يا نعوظ حالتی بیاختيار و کنترل نشدنی نيست. اولين کاری که بايد بکنی اين است که اگر با خانمی تنها شدی بهمسایل جنسی فکر نکنی و برای اينکار بهترين کمک را کنترل نگاه بهانسان میکند.
چون هرگاه که شما بهعنوان مثال بهيقه باز طرف مقابل خود نگاه کنی بیاختيار در پی آن بهخيالپردازی مشغول میشوی که البته امری است کاملاً طبيعی ولی همه میدانيم که برای خانمی که مقابل شماست اين مسئله خيلی خوشايند نخواهد بود و ممکن است دوستان خوبی را بهخاطر همين مسئله کوچک که با کمی تمرين قابل اصلاح است از دست بدهی.
در مورد روشی هم که دوستانتان پيشنهاد کردهاند بايد بگويم که هنگامی شقی آلت رخ میدهد که آلت تناسلی پر از خون شود، وقتی شما در آن حال بهبالا پايين بپری در واقع بهزور میخواهی جريان خون را بهحالت اول برگردانی و اين مسئله ممکن است عواقبی چون عقيمی را برايت بهدنبال داشته باشد پس مراقبه فکری بهترين کار است.
کشيدن نفس عميق هم کمک زيادی در کنترل سرکشی احساس جنسی میکند. در ضمن در اين شرايط بهتر است لباس زير و شلوار خود را طوری انتخاب کنی که تنگ نباشد چون لباسهای تنگ هم عامل تحريک هستند.
[↑] پرسش و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ چهارم
روشهای جلوگيری از بارداری چيست؟
استفاده از قرصهای ضد بارداری در انواع مختلف، کپسولهای زيرپوستی، کاندوم، بستن لوله در خانمها، بستن لوله در آقايان يا وازکتومی، آيودی، روش طبيعی و تزديکی منقطع از شايعترين راههای جلوگيری از بارداری هستند. که چنانچه هر کدام صحيح استفاده شوند درصد موفقيت بالايی دارند.
من ازدواج نکردم اما چون رابطۀ جنسی دارم میخواهم قرص ضد حامگی بخورم از کجا میتوانم آن را بخرم؟
فروش قرصهای ضد حاملگی در کشورهای مختلف قانونهای متفاوتی دارد. مثلاً در ايران میتوانيد آنها را از داروخانه تهيه کنيد که البته اگر خيلی جوان باشيد شايد بهنسخه هم نياز داشته باشيد. اما در بيشتر موارد قرصهای اِل – دی و اِچ – دی را میتوان بدون نسخه از داروخانهها تهيه کرد تنها دقتی که بايد بکنيد اين است که تاريخ مصرف آنها نگذشته باشد.
اما بهتر است حتی اگر نمیخواهيد بهپزشک مراجعه کنيد بهدرمانگاه محلتان و يا در کشورهای اروپايی و آمريکايی بهکلينيکهای جوانان مراجعه نماييد تا مطمئن شويد که مناسبترين روش را با توجه بهشرايط جسمی و سنیتان انتخاب کردهايد.
خيلی از دوستانمان برای در امان بودن از بارداریهای ناخواسته و مصون بودن از بيماریهايی که بر اثر روابط جنسی منتقل میشوند، از کاندوم (قابل تهيه حتی در بيشتر سوپرمارکتها) و قرص همزمان استفاده میکنند.
فراموش نکنيد که در ايران کاندوم و تمامی وسايل جلوگيری از بارداری را میتوانيد بهصورت رايگان از درمانگاههای محلیتان بگيريد چه مجرد و چه متاهل باشيد.
نحوه کارکرد قرص ضد حاملگی چگونه است؟
قرصهای ضد بارداری ترکيبی حالتی شبيه بهحالت بارداری را در بدن فرد بهوجود میآورند. در اين حالت بدن زن ديگر تخمک آزاد نمیکند، مخاط رحم کلفت تر میشود در نتيجه اسپرم نمیتواند بهآسانی وارد آن شود و چنانچه اسپرمی وارد رحم شود ديواره های آن اجازه لانه گزينی را نمیدهند در نتيجه اسپرم از بين میرود.
در حال حاضر اکثر قرصهای ضد بارداری ترکيبی از دو هورمون پروژسترون و استروژن هستند مگر در مواقع خاصی که مصرف يکی از اين هورمونها برای فردی در شرايط خاص مضر باشد و نوع غير ترکيب نشده آن را بهتشخيص پزشک خود استفاده نمايد.
نحوه مصرف قرصهای ترکيبی معمولاً بهاين صورت است که فرد ۲۱ روز قرصها را بطور منظم و هرروز مصرف میکند و ۷ روز بين آن فاصله میدهد. در اين هفت روز خونريزی شبيه بهپريود اتفاق میافتد و هنوز جلوگيری از بارداری ادامه دارد.
پس از روز هفتم دورۀ جديد قرصها شروع میشود. برخی از اقسام قرصها هستند برای مصرف آنها فرد هر روز قرصها را میخورد اما بايد در ترتيب خوردن آنها نوبت را رعايت کند. ۲۱ قرص اول قرصهای ضد بارداری هستند و ۷ تای آخر هيچ اثری ندارند و فقط برای اینکه افراد دورهی بعدی را سهواً دير شروع نکنند تجويز میشوند.
در مورد مصرف قرص بايد بدانيد که در صورتیکه قرصها مرتب و سر زمان معين خورده شوند مطمئنترين راه جلوگيری بهحساب میآيند. استفاده از اين قرصها برای اولين بار بايد تحت نظر پزشک يا ماما انجام شود. بهياد داشته باشيد که برخی داروها اثر قرصهای ضد بارداری را کم و يا خنثی میکنند.
اگر برای هر موردی دارو برایتان تجويز شد بهپزشک مربوطه اطلاع دهيد که از قرص ضد بارداری استفاده میکنيد. تا چنانچه تداخل دارويی وجود داشت از وسيله جلوگيری ديگری بهطور همزمان در طول آن مدت استفاده کنيد.
من میخواهم بدانم که آيا برای آقايان هم قرصهای ضد حاملگی وجود دارد يا خير و اگر جواب منفی است فکر میکنيد تا چه زمانی همچنين قرصهايی بهبازار خواهد آمد؟
تحقيقات آزمايشگاهی که هماکنون در ايالات متحده و اروپا در حال انجام است اين نويد را میدهد که بين پنج تا هفت سال آتی چنين قرصهايی را در داروخانهها داشته باشيم. حتماً میپرسيد چرا اينقدر طول میکشد؟ بهدليل اینکه کنترل سيستم باروری مردان کار سادهای نيست.
دوران باروری خانمها بدليل پريود ماهيانهای که دارند تقريباً منظم است و تنها ۴۸ ساعت در ماه قدرت بارورشدن را دارند ( البته اين نکته که ۴۸ ساعتِ باروریشان در کدام زمان از ماه است هنوز مشخص نيست).
دانشمندان با توجه بهزمان پريود ماهيانهی خانمها توانستهاند برای آنها قرصهای ضد بارداری توليد نمايند. برخلاف خانمها، عمل اسپرمسازی در بدن آقايان ۷/۲۴ يعنی تقريباً نيم ميليارد اسپرم در روز است بههمين دليل است که ابداع روش جلوگيری از بارداری توسط قرص برای آقايان هنوز مورد بحث و بررسی است.
[↑] پرسش و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ پنجم
من بهتازگی ارتباط حفاظت نشدهای داشتهام. با وجود اینکه مايع منی خارج از واژنم ريخته شد اما پريودم عقب افتاده است آيا امکان بارداری وجود دارد؟
در ترشحی که پيش از انزال از نوک آلت مردان بيرون میآيد مقداری اسپرم وجود دارد. پس بله، احتمال دارد که باردار شده باشی. مردها حتماً بايد در موقع دخول کاندوم را پوشيده باشند. البته معمولاً توصيه میشود که کاندوم را پس از پيشنوازی اوليه و دقيقاً زمانی که آمادهی دخول هستيد بپوشيد چون ممکن است در حين ماليده شدن بهاطراف تخت و لحاف و غيره پاره و يا آلوده شود. میتوانی برای تست حاملگی نوارهای تست ادرار را از داروخانه بخری و يا بهدکتر مراجعه کنی.
ماه پيش من ارتباط جنسی بدون پيشگيری داشتم اما پريود شدهام آيا هنوز احتمال حاملگی برای من وجود دارد؟
اگر گمان میکنی که باردار هستی تست بارداری را بده . خيلی از دختر خانمها بعد از برقراری ارتباط جنسی احساس گناه میکنند و فکر میکنند که حامله هستند در صورتی که نيستند. البته تعداد کمی از خانمها هستند که پس از باردار شدن و حتی در طول مدت بارداری هم پريود سبکی را دارند. اگر پريود بعدیات دير شد حتماً تست بارداری را بده.
من و شريک جنسیام ارتباط داشتهايم اما فقط در حد بوسيدن و بغل کردنِ هم با لباس البته او انزال هم داشته است آيا ممکن است من حامله شده باشم؟
نه، اصلاً نگران نباش. اما مراقب اين موضوع هم باش که اگر خيلی پيش بروی ممکن است کارهايی را انجام دهی که آمادگیاش را نداری و يا نمیخواهی. يا بهخواست طرف مقابلت سطحی از رابطه جنسی را تجربه کنی که بعداً پشيمان بشوی. اگر خواستيد ارتباطی داشته باشيد که در حين آن احتمال برخورد اسپرم با واژن وجود داشت حتماً از شريک جنسیات بخواه که کاندوم بپوشد. برای احتياط بهتر است که هر دو کاندوم تهيه کنيد و در گوشه کيفتان داشته باشيد.
من ۱۷ سالم است و میخواهم ارتباطم را با شريک جنسیام شروع کنم. دوستانم میگويند که در اولين ارتباط جنسی حاملگی امکان ندارد آيا اين درست است؟
به هيچ وجه! بيشتر دخترخانمها همين اشتباه را میکنند و بعد دچار بارداری ناخواسته و عواقب آن میشوند. قطعاً میتوانی در اولين ارتباط جنسیات باردار شوی. بخصوص بهدليل اینکه جوان هستی بدنت آمادگی بيشتری برای بارداری دارد. پس بايد حداقل از کاندوم و بر روی آن ، از ژل اسپرمکش استفاده کنی. در صورتی که مايلی از قرص استفاده کنی برای اطمينان از کارکرد قرصهای ضد بارداری لازم است که از ۳ ماه پيش از برقراری ارتباط جنسی مصرف مرتب آن را شروع کرده باشی.
اگر در هنگام انزال مرد، زوج در موقعيتی باشند که زن روی مرد قرار داشته باشد آيا احتمال حامگی وجود دارد؟ من شنيدهام که در اين حالت مايع منی بيرون ريخته و احتمال حاملگی را از بين میبرد.
خير، اين موضوع درست نيست. در هربار انزال تعداد ۳۰۰ تا ۵۰۰ ميليون اسپرم همراه مايع منی بهبدن زن وارد میشوند که اگر زوج از وسيلهی جلوگيری از بارداری استفاده نکرده باشند احتمال حاملگی خانم وجود دارد و اين بهنحوه دخول بستگی ندارد.
ضمناً برخی افراد تصور میکنند که اگر مرد در وقت انزال کاندوم بپوشد احتمال باروری خانم بهصفر میرسد. اما اين نيز درست نيست چون در هنگام دخول (پيش از انزال) قطراتی از نوک آلت مردان خارج میشود که غالباً حاوی اسپرم است و همان قطرات میتوانند مسبب بارداری باشند.
کلاً ۸۵ % از خانمهايی که از هيچگونه وسيلهی جلوگيری استفاده نمیکنند، در عرض يکسال باردار میشوند. اسپرم میتواند در جهات مختلف جهش کند و از دهانهی رحم بگذرد. اگر خانم در زمان تخمکگذاری باشد و اسپرم هم سالم باشد احتمال برخورد تخمک و اسپرم بالا رفته و بهاحتمال زياد عمل لقاح صورت میپذيرد. و مابقی اسپرمها ممکن است از واژن بهبيرون بريزند اما همان يکی کافی است.
بهنظر میرسد که شما تمايلی بهباردار شدن نداريد اگر چنين است، با مراجعه بهپزشک و يا درمانگاه نزديک محل سکونت خود میتوانيد آموزشهای لازم را برای جلوگيری از بارداری ببينيد. در ايران اگر عضو درمانگاه محل خود باشيد میتوانيد از سهميهی کاندوم رايگان استفاده کنيد.
اين سئوال ممکن است بهنظرتان عجيب باشد اما من شنيدهام که پس از بهدنيا آوردن نوزاد چنانچه عمل دوختن اپيزيوتومی انجام شود. دکتر میتواند در حين دوختنِ پارگی طول آن را افزايش دهد تا واژن تنگ شده و در هنگام دخول دهانهی آن تنگتر باشد. آيا اشتباه میکنم يا همچين چيزی ممکن است؟
اگر هنگام زايمان برای شما اپيزيوتومی انجام شده است، (در هنگام زايمان طبيعی چنانچه پزشک و يا مامای شما تشخيص بدهند که نوزاد فضای بيشتری برای خارج شدن احتياج دارد اقدام بهبازکردن قسمت تحتانی دهانهی واژن میکنند و پس از تولد نوزاد دوباره آن را بخيه زده و میدوزند ) و يا دچار پارگی واژن در طول زايمان شدهايد ( اين مسئله برای همهی خانمها پيش نمیآيد).
علاوه بر بخيههايی که برای بستهشدن اين شکاف زده میشود در صورت تمايل شما، پزشک يا ماما میتواند يک يا دو بخيه بهآن اضافه کند تا تنگی مطلوب ايجاد شود. اما فراموش نکنيد که در صورت تنگی بيش از حد واژن عمل دخول بهسختی و همراه با درد انجام خواهد شد که اين مسئله با کاهش ميل جنسی که پس از زايمان در اکثر خانمها اتفاق میافتد مزيد بر علت شده و سردی زوجين بهيکديگر را سبب خواهد شد.
البته با انجام ورزشهای کِگِل يا ورزشهای عضلات کف لگن در طول مدت بارداری نيازی بهزدن بخيههای اضافی هم نيست. انجام ورزشهای کِگِل بهطور مرتب در دوران بارداری و پس از آن کمک شايانی بهآسانتر نمودن عمل وضع حمل میکند همچنين با سفت کردن عضلات واژن دربالابردن لذت جنسی در هنگام عمل دخول، بند آمدن خونريزی، داشتن نزديکی بدون درد پس از زايمان موثر است. در برنامه ششم مفصلا در اين مورد توضيح خواهم داد.
شنيدهام که اگر در وان آب داغ و يا در زير دوش آب داغ نزديکی کنيم، بهدليل گرمای آب اسپرمها کشته میشوند و احتمال حاملگی وجود ندارد، نتوانستم باور کنم و بهتر ديدم که از شما سئوال کنم.
خير، نزديکی کردن در وان حمام، زير دوش، در استخر، هم میتواند منجر بهحاملگی شود و هم انتقال يافتن امراض مقاربتی.
دستگاه تناسلیِ خارجیِ مردان از يک آلت و کيسهی بيضهها ( حاوی دو بيضه) تشکيل شده است. کار کيسه مذکور اين است که بيضهها را در دمايی برابر با ۵ درجه خنکتر از دمای بدن نگاهدارد.
عمل اسپرمسازی نسبت بهتغييرات دما بسيار حساس است. در هوای گرم ماهچههای کيسهی بيضهها شل میشود و در نتيجه بيضهها از بدن دورتر میشوند و حرارت آنها پايينتر میآيد. برعکس در هوای سرد، اين ماهيچهها منقبض میشوند و بيضهها اختلاف ۵ درجهای خود را حفظ میکنند.
البته نشستن در آب داغ در عملِ معمول اسپرمسازی اختلال ايجاد میکند اما برای جلوگيری از بارداری کافی نيست. برای مردانی که دچار اختلالات باروری هستند توصيه میشود که از نشستن در آب داغ، گرفتن سونا و اعمال مشابه خودداری کنند. بهطور کلی توصيه میکنم برای اطمينان بيشتر هميشه از کاندوم استفاده نماييد حتی در وان!
[↑] پرسش و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ ششم
ممکن است خواهش کنم تکنيک کِگِل يا تمرينهای عضلات کف لگن را هم در مورد خانمها و هم برای آقايان بهتفصيل توضيح دهيد؟ مثلاً بگوييد که چندبار در هفته بايد آنها را انجام داد تا در عين اثرگذاری وقت کمتری هم بگيرند.
اين تکنيک توسط دکتر آرنولد کِگِل برای کمک بهبهبود وضعيت جسمانی زنان پس از زايمان ارائه شد و هدف از انجام آن تقويت عضلات لگنی در خانمها و در نتيجه بند آوردن خونريزی پس از زايمان بود. دکتر کگل بعدها دريافت که انجام اين نرمشها بهافزايش لذت جنسی هم کمک میکند. تنوع اين حرکات زياد است اما ريشهی همگی آنها يکی است.
برای مردان و زنان: خروج ادرار را در هنگام ادرار کردن بوسيلهی سفت کردن عضلات لگنی متوقف کنيد و بعد دوباره رها کنيد. عضلات لگن را منقبض کرده، بهمدت يک ثانيه نگه داريد و رها کنيد. اين حرکت را روزی سه بار و هربار ده مرتبه انجام دهيد. بهتدريج تعداد انقباضات و دفعات را بهده بار انقباض بهتعداد بيست دفعه در روز برسانيد.
برای تنوع در انجام اين تمرينها مدت نگاه داشتن انقباض را بهسه ثانيه افزايش دهيد و بعد عضلات را رها کنيد. شما میتوانيد مخلوطی از تمرينها را انجام دهيد (يکبار دفعات را طولانی و کوتاه کنيد و بار بعد تعداد انقباضات را).
در هر حالتی اينکار را انجام دهيد: حتی هنگامیکه پشت کامپيوتر هستيد، وقتی کتاب میخوانيد يا با تلفن صحبت میکنيد. در هنگام نزديکی انقباض عضلات لگنی موجب ايجاد لذت برای شما و شريک جنسیتان خواهد بود.تکنيک کگل را حداقل برای شش هفته انجام دهيد. نتيجه يکباره حاصل نمیشود اما تدريجاً تفاوت را متوجه خواهيد شد.
برخی پزشکان معتقدند زنان باردار بايد تعداد تمرينات خود را صد بار بيشتر از افراد عادی انجام دهند تا آمادگی لازم را برای انجام زايمانی راحتتر و سالمتر داشته باشند. در آقايات انجام مرتب اين تمرينها بهبر طرف شدن انزال زودرس و کيفيت نعوظ کمک بسياری ميکند.
[↑] پرسش و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ هفتم
آيا ايدز در افراد همجنس گرا شايع تر است؟
صرف همجنسگرا بودن و يا داشتن رابطه جنسی با فرد همجنس شانس ابتلا بهايدز را بالاتر نميبرد. اما نوع رابطه جنسی میتواند در انتقال ويروس اچای وی (ويروس بيماری ايدز) موثر باشد.
رابطه جنسی از راه مقعد (چه بين دو مرد و يا بين يک زن و يک مرد) که بدون استفاده مناسب ازکاندوم انجام شود جزو رفتارهای پرخطر جنسی است که میتواند باعث بيماريهای مقاربتی و ايدز بشود.
در اينگونه ارتباط خراش و پارگی در مخاط راست روده شايع است و ريختن ترشحات حاوی ويروس اچای وی در راست روده میتواند باعث انتقال ويروس از فرد مبتلا بهفرد ديگر شود. چون اين ويروس میتواند از ديوارههای راست روده جذب شده و وارد جريان خون فرد بشود.
من همجنسگرا هستم يعنی از تماس فيزيکی با مردان لذت ميبرم. بهخانمها هم اصلا کششی ندارم. اما دوست ندارم با مردها وارد رابطه جنسی بشوم. اين چه معنی دارد؟
دوست عزيز اين يک خرافه است که تمام همجنس گرايان با هم رابطه جنسی هم دارند. دو فرد همجنس گرا ممکن است حتی با هم زندگی کنند اما با هم توافق کنند که رابطه جنسی در حد دخول را هرگز تجربه نکنند. حالتی که داری غير طبيعی نيست.
[↑] پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامه هشتم
پس از داشتن ارتباط جنسی ترشحات شيری رنگ، ضخيمی از واژنم پيدا کردهام که بوی ترشيدگی میدهد. خجالت میکشم بهپزشک مراجعه کنم ممکن است کمکم کنيد؟
اگر رابطه جنسی داريد و ترشحات واژنتان متفاوت از قبل است بايد حتماً بهپزشک و يا ماما در درمانگاه محل سکونتتان مراجعه کنيد چون ممکن است دچار يکی از بيماریهای مقاربتی شده باشيد. خجالت کشيدن برای طرح همچين مسائلی نزد شخصی که در روز مرتباً با مواردی اينچنين سروکار دارد بیمورد است.
مسئلهی اصلی اين است که اگر شما بهآن حد بالغ شدهايد که رابطهی جنسی را تجربه کنيد حتماً آنقدر بلوغ فکری داريد که برای درمان پزشکی مناسب اقدام نماييد. بهياد داشته باشيد که مراجعه نکردن بهموقع بهپزشک و يا ماما میتواند در مواردی بهنازايی ختم شود پس با خودتان تعارف نکنيد و حتماً در اولين فرصت بهدنبال تشخيص و درمان اين مسئله باشيد.
چرا واژن من ترشح دارد؟
ترشحات واژن برای مرطوب و سالم نگاه داشتن اين عضو حساس ضروری هستند. اين ترشحات همچنين در خارج کردن ميکروبهای وارد شده بهواژن، مانند يک فلاش تانک عمل میکنند و چون مقداری باکتری بیضرر در خود دارند در مقابل عفونتها بدن را حفظ مینمايند. همين ترشحات هستند که در هنگام برقراری رابطهی جنسی محيط واژن را مرطوب میکنند تا عمل دخول بهآسانی صورت پذيرد.
شنيدهام کاندومهايی برای نزديکی از راه دهان وجود دارد ممکن است توضيح دهيد که اين مسئله درست است يا خير؟
بله، همانطور که در سئوال بالا هم اشاره کردم کاندومهايی با طعمها و رنگهای مختلف برای اين مورد وجود دارد. که ظاهر اين کاندومها با کاندومهای ديگر تفاوت زيادی ندارد مگر در رنگ و بو و طعمشان و اینکه ساده بوده و خاردار نيستند همچنين مواد لغزنده (لوبريکنت) ندارند.
برای خانمها نيز کاندومهايی وجود دارد که بر روی آلت تناسلی قرارمی گيرد. در صورت عدم دسترسی بهاين کاندومها میتوانيد کاندومهای آقايان را تهيه کرده، از کنار برش داده و بصورت يک لايه درآوريد و از آن استفاده نماييد.
مدت يک هفته است که متوجه شدهايم همسرم بههپاتيت نوع ب دچار است. دکترها میگويند که اين بيماری از طريق رابطهی جنسی منتقل میشود. چه بايد بکنيم آيا ديگر نمیتوانيم نزديکی داشته باشيم؟ اين موضوع چقدر برای من خطر دارد؟
هپاتيت نوع ب بيماری است که مانند ايدز از طريق انتقال فراوردههای خونی و ترشحات واژن (در زنان) و مايع منی (در مردان) بهديگران انتقال میيابد. شما میتوانيد پس از زدن واکسن مربوطه که در سه مرحله انجام میشود تا حدی از ابتلا بهاين مريضی در امان باشيد.
در مورد نزديکی تان بايد از کاندوم استفاده کنيد و در صورت داشتن جراحت و يا زخم در ناحيهی تناسلی (بطور مثال تبخال تناسلی) تا بهبود کامل آن و گرفتن تاييد پزشک معالج اقدام بهنزديکی نکنيد. زيرا انتقال بيماریهای مقاربتی چون هرپس (تبخال) با کاندوم قابل جلوگيری نمیباشند. و از طريق ترکيدن تبخالها و آزاد شدن مايع آن فرد میتواند ويروسهای عامل هپاتيت را بهشريک جنسی خود منتقل کند.
بالاخره کسی را پيدا کرديم که اين سئوال را از او بپرسيم: آيا پوشيدن لباس زير تنگ مردانه در باروری و يا توانايی جنسی مردان اثر میگذارد؟
سئوال خوبی است، با توجه بهفرم آلت تناسلی مردان که در بيرون از بدنشان قرار دارد محققان هم بهانجام آزمايشهايی جهت روشن شدن اين مسئله پرداختهاند. البته تا کنون که نتوانستهاند بهنتايج مشابهی دست پيدا کنند . اما گزارشی هم مبنی بر اثرگذاری منفی لباس زير تنگ در مردان بر روی تعداد اسپرمی که در بدنشان توليد میشود نداشتهايم.
نتيجهی مطالعهای که در اکتبر ۱۹۹۸ در نشريه ارولوژی بهچاپ رسيده بود حاکی از اين بود که پوشيدن شورتهای تنگ بر روی قدرت باروری مردان اثر سوئی ندارد. اما در مجموع، تحت فشار قرار دادن بيضهها کار چندان صحيحی نيست چون میتواند خونرسانی را مختل کند.
[↑] پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامه نهم
مقدار طبيعی مايع منی چقدر است؟
مقدار مايع منی بسته بهشرايط زير متفاوت است: تعداد دفعاتی که فرد بهانزال ميرسد، قوای جسمی فرد، سن و غيره. اما اين مقدار معمولا بهاندازه يک قاشق چايخوری است. برخی افراد نسبت بهميانگين مردها مقدار کم تری مايع منی توليد میکنند که لزوما مشکل پزشکی محسوب نمیشود.
آيا ممکن است در هنگام دخول ادرار مرد بههمراه مايع منی وارد واژن شود؟
ممکن است چند قطره از ادرار که از قبل در مجرای ادراری مانده با مايع منی قاطی شود. اما در حالت معمول خير. چون سيستم کارکرد نعوظ و انزال بهشکلی است که راه ورود دريچه مثانه بهمجرای ادرار را مسدود میکند. در برخی افراد که اين دريچه بهخوبی محکم نمیشود، اين احتمال وجود دارد اما مقدار آن خيلی زياد نيست.
آيا راهی برای افزودن بهقطر و يا طول آلت تناسلی وجود دارد؟
بعد از سن بلوغ تنها راه اين کار جراحی است که معمولاً بدلايل زير توصيه نمیشود مگر در شرايطی که اين جراحی بهتوصيه پزشک باشد. اين جراحیها ممکن است بهاعصاب ناحيه تناسلی آسيب وارد کند که فرد را در احساس جنسی اش دچار مشکل کند. نتيجه عمل از نظر زيبايی ممکن است نتيجهای نباشد که فرد در ذهن داشته است.
پژوهشها نشان داده که برخی افراد پس ار انجام اين جراحیها بهاختلالات نعوظی دچار شدهاند. بر اساس پژوهشهای انجام شده افرادی که تن بهاينگونه جراحیها میدهند غالبا از اعتماد بهنفس خوبی برخوردار نيستند و از روان درمانگری و مشاوره نفع بيشتری میبرند تا اينگونه جراحیها. معمولاً پس از جراحی نيز از وضعيت خود راضی نيستند.
آيا استفاده از وياگرا در درازمدت بهاندازه آلت تناسلی اضافه میکند؟
به هيچ عنوان. وياگرا تنها برای نگهداشتن خون در آلت تناسلی و در نتيجه کيفيت نعوظ تاثيرگذار است.
آيا استفاده از کرمها و يا اسپریهای موجود در بازار و يا پمپها بر روی طول و يا قطر آلت تناسلی نقش دارد؟
خير. نهايت تاثيری که اين ابزار دارند اين است که بر اثر تحريک موضعی و يا بخاطر جنبه روانی و اطمينانی که بهفرد میدهند، يا مثلا مثل ويکس باعث پرخونی آلت تناسلی شده و روی کيفيت نعوظ اثر بگذارد. اما بهتر است تا جای ممکن از اين تحريکات استفاده نشود چون اعصاب آلت تناسلی ممکن است در طول زمان بهمحرکهای ديگر کمتر جواب بدهد و روی روابط جنسی فرد با شريک جنسیاش اثر منفی بگذارد.
آيا استفاده از کاندوم در بهتعويق انداختن زمان انزال تاثير دارد؟
در حالت کلی بله. اگر از کاندومهای ضخيم استفاده شود، حس را کم تر کرده و ممکن است انزال را بهتاخير بياندازد. کاندومهای ديلِی (تاخير) بهطور خاص برای اين موضوع ساخته شدهاند. اين کاندومها بهموادی آغشته هستند که احساس آلت تناسلی را کم ميکنند و بنابراين تحريک را کم کرده و زمان انزال را بهتاخير میاندازند.
[↑] پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامه دهم
آيا اين ممکن است که خانمی ميل جنسی بيش از حد داشته باشد؟ و اگر پاسخ مثبت است در اين مورد چه میتوان کرد؟
اين مسئله بسيار نسبی است و برخی اوقات يکی از افراد در رابطه تصور میکند که شريک جنسی اش ميل جنسی غير طبيعی دارد که در اکثر موارد در واقع بهدليل نابرابر بودن ميل جنسی افراد در يک رابطه است.
اما در مواردی هم که يکی از طرفين ميل جنسی بيش از حدی دارد (در حدی که رابطه زوج را تحت تاثير قرار داده) خودارضايی با رضايت دو طرف میتواند کمک کننده باشد، برای اینکه نمیتوان هميشه توقع داشت که هر دو طرف بهيک حد نسبت بهبرقراری ميل جنسی ميل داشته باشند.
اما اين مسئله مهم است که فرد از خودارضايی برای خودداری از برقراری رابطه با شريک جنسیاش استفاده نکند.
آيا کاری هست که بدون کمک گرفتن از شخص ديگری خود ما بتوانيم انجام بدهيم؟
سادهترين توصيهها برای جلوگيری و رفع تمامی اختلالات جنسی که ريشههای پزشکی ندارند، اين است که هميشه احساسات طرف مقابل را در نظر بگيريد. از مواد لغزنده کننده بهمقدار کافی استفاده کنيد.
با توجه کافی بهپيشنوازی و پسنوازی رابطه جنسیتان را بهمراسم عشقورزی تبديل کنيد و رابطه را خيلی آهسته آهسته پيش ببريد. رعايت اين موارد، استرس را که دليل اصلی ايجاد اکثر اختلالات جنسی بهخصوص برای خانمها است از ميان میبرد. بهخصوص در مورد درد در هنگام دخول و کاهش ميل جنسی رعايت اين نکات میتوانند کارگشا باشند.
[↑] پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ يازدهم
همسر من بهعشق بازی علاقه دارد اما نمیگذارد دخول داشته باشيم. ما شش ماه پيش ازواج کرديم و میخواهم بدانم که آيا اين طبيعی است؟ آيا من بايد اصرار کنم؟ نمیخواهم ناراحتش کنم. احمد از افغانستان
اين مسئلهای غير طبيعی نيست بهخصوص برای بار اول و کار شما درست بوده که همسرتان را مجبور بهبرقراری رابطهای نکرديد که نمیخواسته.
من توصيه میکنم که با همسر خود صحبت کنيد ببينيد که در مورد دخول چه تصوری دارد؟ آيا از ديگران در مورد تجربيات دردناکشان شنيده، آيا سابقه ناخوشايندی داشته و حالا آنقدر ترسيده که اصلا نمیخواهد در اين مورد تجربهای داشته باشد؟
اگر اينطور است که شما بهنظر مرد متينی میآييد بهاو اطمينان دهيد که در هر مرحلهای که احساس ناراحتی کرد میتواند بهشما بگويد و شما بلافاصله دست بکشيد.
با هم صحبت کنيد که چه نوع تماسی برايش ناخوشايند است. پس از اینکه با هم موافقت کرديد که بهتدريج عمل دخول را پيش ببريد، میتوانيد با هم قرار بگذاريد که از يک کلمه کد استفاده کنيد مثلاً اگر خانم شما گفت: «قرمز» اين يعنی شما بايد عمل دخول را بلافاصه متوقف کنيد. بهاين روش کم کم میتوانيد دخول کامل را تجربه کنيد.
يا شايد از باردار شدن میترسد؟ استفاده از روش مطمئن جلوگيری میتواند در اين مورد کمک کند.
از کثيفشدن ملحفه ابا دارد؟ برای مراسم عشقورزیتان ملحفه خاصی را در نظر بگيريد که بشود هر بار آن را شست و غيره.
اين خيلی کمک میکند که با هم صحبت کنيد و ببينيد که هر کدام از شما رابطه جنسی را چگونه میبينيد و افکار و نگرانیهای خود را با هم در ميان بگذاريد.
من پسری هفده ساله هستم که در تبريز زندگی میکنم. هربار سوار تاکسی میشوم بدون اختيار دوست دارم بهخانمهايی که پيش من نشستهاند نگاه کنم و آنها را لمس کنم. آيا من بيماری دارم؟
اين حالتی که توصيف میکنی میتواند بهخاطر دلايل مختلفی باشد از جمله شرايط تربيتی و اجتماعی و غيره. مثلا اینکه که برای خودت هنوز جايگاه اجتماعی در نظر نگرفتی و حد خودت را نمیدانی.
بهطور ساده بگويم که کاری که میکنی يک نوع تعرض بهحقوق افراد است. يعنی بدون خواست آنها از آنها لذتی را میبری که آنها موافق آن نيستند. اگر بهاين ديد بهآن نگاه کنی میبينی که اين کاری که میکنی بيشتر يک نوع رفتار ضد اجتماعی است تا انحراف جنسی.
اين را هم بگويم که بد نيست با خودت خلوت کنی و فکر کنی که چه اثری میتوانی روی نهتنها روحيهی آن فرد و بلکه روی زندگيش بگذاری. بهعنوان مثال ممکن است آن خانم آنچنان از اين حرکت مشمئز شود که ديگر هرگز از وسايل نقليه عمومی استفاده نکند و يا احساس تحقيری که بهاو دست داده برای مدتها با او بماند و روی روابطش با افراد ديگر تاثير بگذارد.
چون اين فرد حس میکند که آنقدر قدرت نداشته که از حريم خودش دفاع کند و آسيب سنگينی بهاعتماد بهنفسش وارد میآيد. اینکه برای برنامه در گوشیها نامه نوشتی نشان میدهد که در اين مورد فکر کرده و اميدوارم که آماده تغيير باشی.
تغیير بهسمتی که برای افراد و فضای خصوصی آنها احترام قائل باشی و صرفا بهخاطر اینکه دلت میخواهد کاری را انجام بدهی بهاين کار دست نزنی و بهاثراتی که میتواند بر روی فرد مقابل بگذارد فکر کنی. در نهايت بهاين مسئله فکر کن که اگر شخصی بهخانمی از نزديکان خودت تعرض میکرد چه احساسی داشتی.
اگر با همه اين تفاصيل واقعا نمیتوانی خودت را کنترل کنی مشاوره با يک روانکاو میتواند مفيد باشد.
[↑] پرسشها و پاسخهای مطرح شده در برنامۀ دوازدهم
من مردی هستم چهل و دو ساله که از ديدن رابطه جنسی همسرم با مردان ديگر لذت میبرم. آيا من بيمار هستم؟ خيلی نگرانم بعضی اوقات فکر میکنم چرا من نبايد مثل بقيه نرمال باشم.
دوست گرامی، حداقل دهها نفر ديگر سئوالات مشابهی را برای برنامه ارسال کرده بودند؛ بنابراين، اين تنها شما نيستيد که ممکن است بهاين مورد برخورده باشيد. برای اين تمايل دلايل متفاوتی برشمرده شده از جمله:
- - برخی از متخصصين ريشهی اين تمايل را در زمان کودکی فرد میجويند. يعنی مثلا معتقدند که اگر فرد در سنين کودکی شاهد برقراری ارتباط جنسی دو نفر بزرگسال (بهعنوان مثال پدر و مادر) باشد و در آن زمان اين منظره برايش هيجانبرانگيز بوده باشد ممکن است اين حس را تا بزرگسالی با خود آورده باشد و وارد زندگی مشترکش با شخص ديگری کرده باشد.
- احتمال بعدی اين است که فرد تمايلات همجنسگرايانه دارد و از ديدن بدن مرد ديگر و ارتباط جنسی مردان لذت میبرد.
- احتمال بعدی که طرفداران آن در بين متخصصين روزبروز رو بهافزايش است اين است که چون امروزه افراد بهتماشای فيلمهايی که روابط جنسی را آشکارا نشان میدهند دسترسی بيشتری دارند و اکثراً اولين آموزشهای جنسی خود را از اين طريق دريافت کردهاند، با مشاهده ارتباط جنسی افراد بيشتر هيجانزده میشوند تا با مشارکت در اين ارتباطات.
- متخصصين علم روانکاوی هم ريشههای عميقتری را برای اين مسئله پيشنهاد میکنند. از جمله اینکه فرد در کودکی مورد آزار جنسی واقع شده و يا اینکه تصوری که از خودش دارد از واقعيت وجودی او فاصله دارد.
بههر حال نظر قطعی در اين مورد وجود ندارد. اما نکته مهم اين است که بتوانيد بين خيالبافی جنسی (فانتزی) و واقعيات جنسی تفکيک قائل شويد. داشتن خيالبافی جنسی روش توصيه شدهای برای نگاهداشتن رابطه جنسی در طول زمان است اما مادامی که اين خيالبافی برای شما نگرانی ايجاد نکند و در ارتباطات جنسی شما و شريک جنسیتان هم اختلال ايجاد نکند.[۱]
[↑] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزداه کابلی ارسال شده است.
[↑] پینوشتها
[۱]- سارا ناصرزاده، پاسخ بهپرسشها دربارۀ رابطه جنسی، وبسایت فارسی بی بی سی: شنبه ٣٠ دسامبر ٢٠٠٦ - ٠۹ دی ۱٣٨۵
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمهها
□ وبسایت فارسی بی بی سی