دانشنامۀ آريانا

۱۳۹۱ مهر ۱۵, شنبه

الفبای زندگی و تاخوردن رشته‌های دی‌ان‌ای

از: محبوبه عمیدی

ژن‌شناسی

الفبای زندگی و تاخوردن رشته‌های دی‌ان‌ای

فهرست مندرجات

[قبل][بعد]


محققان تک‌رشته‌های کوتاهی از دی‌ان‌ای مصنوعی تولید کرده‌اند که به‌شکل خودکار قابل برنامه‌ریزی و اتصال به رشته‌های مکمل خود هستند و می‌توانند بیش از صد شکل گوناگون از جمله اعداد و حروف را تشکیل دهند.


[] الفبای زندگی و تاخوردن رشته‌های دی‌ان‌ای

محققان مؤسسه تحقیقاتی Wyss وابسته به دانشگاه هاروارد، موفق به ساخت قطعاتی از دی‌ان‌ای شده‌اند که می‌توانند برنامه‌ریزی شوند تا به شکل خودکار ساختمان‌هایی را در ابعاد نانو بسازند. این ساختمان‌های تاخورده در نهایت می‌توانند تبدیل به ابزارهای درمانی کوچکی شوند که به درون بدن ما راه پیدا کرده و بیماری‌ها را از سر راه برمی‌دارند.

دی‌ان‌ای تک‌رشته‌ای پیش از این به یکی از ابزارهای مفید برای متخصصان نانوفناوری تبدیل شده اما به گزارش نیوساینتیست، اوریگامی رشته‌های کوچک آن که به تولید بیش از ۱٠٠ شکل متفاوت مانند حروف الفبا منجر شده، می‌تواند برای عبور از سد دیوارهای دفاعی بدن و درمان بیماری‌ها نیز به کار گرفته شود.

پیش از این از رشته‌های بسیار بلند این ماده ژنتیکی برای تاخوردن روی هم و ایجاد اشکال سه‌بعدی پیچیده استفاده می‌شد؛ اما این رشته‌ها نمی توانستند به‌سادگی رشته‌های کوتاهی که در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفته‌اند از سد سیستم ایمنی بدن عبور کنند. به‌عنوان مثال این رشته‌های طولانی دی‌ان‌ای از یک ویروس مشتق شده‌اند و در نتیجه همیشه این احتمال وجود داشت که مورد حمله سلول‌های دفاعی بدن قرار بگیرند.


پنگ وین و همکارانش در دانشگاه هاروارد با ساخت رشته‌های مصنوعی دی‌ان‌ای و کاهش طول آن‌ها تلاش کرده‌اند ساختارهایی سازگار با بدن موجودات زنده ایجاد کنند که شانس بیشتری برای ماندن درون بدن و رسیدن به بافت‌های آسیب‌دیده یا بیمار داشته باشند.

آن‌ها به‌جای تا زدن رشته‌های بلند دی‌ان‌ای مشتق شده از ویروس‌ها، رشته‌های کوتاه مصنوعی را تولید کردند که تنها ٣ تا ٧ نانومتر طول دارند. وین می‌گوید: «هر کدام از این رشته‌های تاخورده می‌تواند مانند یک قطعه لگو عمل کند و به دیگر قطعات نزدیک خود که مکمل آن هستند، به شکل خودکار متصل شود. با کمی برنامه‌ریزی و طراحی موفق شده‌ایم از این رشته‌های کوچک لگوهای کاملی را خلق کنیم که شامل تمامی حروف الفبای انگلیسی و بسیاری اشکال دیگر هستند».

این شـکل‌های کوچـک ایجاد شـده از رشـته‌های کوچـک دی‌ان‌ای مصنـوعی شـانس بیشـتری برای پنـهان مانـدن از دید سـیستم ایمنی بـدن دارند و می‌تواننـد زمان بیشـتری را برای رسـیدن به بافـت‌های آسـیب‌دیده یا مبـارزه با عفـونت‌ها در اختـیار داشـته باشـند[۱].


[] يادداشت‌ها


يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدی خراسانی ارسال شده است.



[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- محبوبه عمیدی، الفبای زندگی و تاخوردن رشته‌های دی‌ان‌ای، وب‌سایت خبرآنلاین: انتشار: ۱۳۹۱/۳/۱۳



[] جُستارهای وابسته







[] سرچشمه‌ها

وب‌سایت خبرآنلاین