افغانستان و همسایگان آن
هویت، اقوام و همسایگان افغانستان
فهرست مندرجات
[قبل] [بعد]
در بررسی هویت و فرهنگ مردم افغانستان، ارتباط میان مشکلات قومی و مسایل منطقه‌ای مهم است و این سؤال را که چرا افغان‌ها برای تحکیم هویت ملی خود ضرورت به دشمن‌تراشی دارند، این هفته با آقای مهدیزاده کابلی، نویسنده و مسئول دانشنامۀ آریانا، در میان گذاشتم.
[↑] هویت، اقوام و همسایگان افغانستان
آقای مهدیزاده کابلی، می‌گوید که بحث هویت ملی، نسبتاً بحث جدیدی است؛ این بحث از زمانی مطرح شد که افغانستان داخل یک پروسۀ ملت‌سازی شد و این موضوع بر می‌گردد به زمان امیر عبدالرحمن خان. ولی مشکلاتی که افغانستان با کشورهای همسایه دارد، گاهی ریشه‌های تاریخی دارند.
به‌طور مثال افغانستان با ایران، با وجود زبان، فرهنگ و علایق مشترک، یک مقدار کشیدگی‌های عمیق تاریخی هم دارد که از زمان صفویان آغاز می‌شود و تا امروز ادامه دارد. ایرانیان، با وجود به رسمیت شناختن افغانستان، نمی‌توانند از دخالت در امور داخلی این کشور خودداری کنند.
افغانستان با پاکستان، به‌دلیل این‌که قبل از ایجاد این مملکت، مقداری از خاک افغانستان را انگلیس‌ها تصرف کرده بودند و بعد از به‌وجود آمدن پاکستان، این خاک به آنان تعلق گرفت، مشکل دارد. این موضوع منتهی به‌یک ادعای ارضی از جانب افغان‌ها و یک نوع هراس و بی‌اعتمادی از جانب پاکستانی‌ها شد.
این مشکلات که در اصل سیاسی بوده‌اند، به مرور زمان وارد فرهنگ مردم هم شده‌اند؛ یکی از این مشکلات فرهنگی، میراث‌های تاریخی و ملکیت آن است. شخصیت‌های تاریخی که مردم به آنان افتخار می‌کنند، توسط ایرانی‌ها ایرانی معرفی می‌شوند و افغان‌ها آنان را از خود می‌دانند؛ ولی این را مشخص نمی‌کنند که این شخصیت‌ها، اگر ایرانی هستند یا اگر افغان هستند، به‌چه معنی است و مقصد از ایرانی یا افغان چیست؟
بالاخره از آقای مهدیزاده کابلی، در مورد زبان‌های پشتو و فارسی می‌پرسم که باوجود مشکلات فعلی، در اصل ریشه‌های مشترک دارند.
او می‌گوید که از سانسکریت گرفته تا فارسی [و پشتو]، به‌شمول گویش‌های باستانی فارسی و زبان‌های دیگر منطقه، همه ریشه‌های مشترک دارند و برمی‌گردند به زبان‌های آریایی. مهاجرت‌های این مردم به‌سوی جنوب و شرق و غرب، باعث پدید آمدن تغییراتی در زبان‌ها شده و بالاخره این گویش‌ها شکل زبان مستقل را به‌خود گرفته‌اند[۱].
در نهایت، تفاوت‌های زبانی که امروز از آن به‌شکل ابزار سیاسی استفاده می‌شود، در گذشته وجود نداشته‌اند[٢].
[↑] گفتگو با مهدیزاده کابلی
به گفتگو با مهدیزاده کابلی، نویسنده و مسئول دانشنامۀ آریانا، گوش کنید.
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[٢]- عزیزاحمد فرد، هویت، اقوام و همسایگان افغانستان، رادیو فرانسه، بخش فارسی (rfi): یکشنبه ۱٣ ژانویه ٢٠۱٣
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت رادیو فرانسه، بخش فارسی (rfi)