- گیاه‌شناسی
- تاریخچه
- ترکیبات شیمی
- ارزش غذایی
- خواص درمانی
- کاشت و برداشت
- تولید توت‌فرنگی
- فرآورده‌های توت‌فرنگی
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[میوه‌ها] [بری‌ها]
توت‌فرنگی (به انگلیسی: Strawberry؛ به آلمانی: Gartenerdbeere) که در فارسی ایران با نام‌های: چیلک یا چیالک جنگلی، چَلَم و شالکَه نیز یاد شده است، گیاهی نهان‌دانه از تیرهٔ گل سرخ است که در آب و هوای معتدل گرم و در بستر غنی از گیاخاک و خاک اسیدی بسیار خوب رشد می‌کند.
[↑] گیاه‌شناسی
توت‌فرنگی، بر اساس طبقه‌بندی علمی «آنتوان نیکولا دوشن» (Antoine Nicolas Duchesne)، از فرمانروی «گیاهان»، از «دولپه‌ای‌های نو» و «رزیدها» اعضای «کلاد بزرگی» که یک گروه وابسته به «گیاهان گلدار» هستند، از راسته‌ی «گل‌سرخ‌سانان»، از تیره‌ای «گُلسُرخیان»، زیرتیره‌ای «رزوئیده» و سرده‌ی «توت‌فرنگی» (با نام علمی: Fragaria) و از گونه‌ی «Fragaria × ananassa» است.
میوه‌ای شبیه توت است، اما كمی درشت‌تر، رنگش قرمز و طعم آن ترش و مطبوع است. بوته‌اش كوتاه و دارای برگ‌هایی درشت و ساقه‌هایی باریك و خزنده است كه روی زمین می‌خوابد و ریشه می‌دواند. این میوه نه تنها میوه‌ای قلبی شکل است، بلکه از نظر گیاه‌شناسی بسیار برای سلامتی مفید شناخته شده است.
گل‌های توت‌فرنگی نسبت به سرما به شدت حساس هستند ولی عطر و طعم نهنج (قسمت خوراکی گیاه) با انجماد از بین نمی‌رود.
[↑] تاریخچه
توت‌فرنگی میوه‌ای نسبتاً جدید است که تا ۲۵۰-۳۰۰ سال قبل، به این شکل امروزی وجود نداشت و بیشتر موارد استفاده دارویی داشته است. در قرن چهاردهم در فرانسه توت فرنگی‌های وحشی از جنگل به زمین زراعتی منتقل شد و از آن به‌عنوان یک گیاه اهلی استفاده گردید. در جنگل‌های شمال ایران توت فرنگی وحشی به‌طور فراوان یافت می‌شود. به‌نظر می‌رسد که اولین رقم اصلاح‌شده در زمان صدارت اتابک اعظم از فرانسه به ایران آمد و به‌نام «اتابکی» خوانده شد. ظاهراً این میوه در افغانستان شناخته شده نیست.
[↑] ترکیبات شیمی
توت فرنگی به‌دلیل دارا بودن فیتو کمیکال، اثرات مثبت بسیاری بر روی مغز می‌گذارد و می‌تواند اثرات نامطلوب پیری بر مغز را کاهش دهد.
[↑] ارزش غذایی
یکی از خوشمزه‌ترین خوردنی‌های فصل بهار که اکنون به لطف کاشت گلخانه‌ای در طول سال قابل دسترسی است، توت‌فرنگی است. البته تقریباً همه مردم به جز آن‌هایی که به توت فرنگی آلرژی دارند، این میوه خوش‌طعم و زیبا را می‌توانند بخورند. محققان استرالیایی می‌گویند: «خوردن توت فرنگی برای بدن بسیار مفید است.»
از آن‌جایی که میزان کالری موجود در توت‌فرنگی بسیار پایین و سطح ویتامین‌ها و املاح آن بسیار بالا است و به‌همین دلیل یک پای ثابت رژیم‌های غذایی است.
[↑] خواص درمانی
توت فرنگی منبع طبیعی و غنی از ویتامین «ث» (C) و فیبر است و در نتیجه ایمنی بدن را تقویت می‌کند و سطح کلسترول بد خون را پایین می‌آورد. این میوه که در تولید کلاژن بسیار حیاتی است، حالت ارتجاعی پوست را بهبود می‌بخشد و در کاهش چین و چروک پوست نیز بسیار موثر است.
مطالعات نشان می‌دهد این میوه می‌تواند امکان ابتلای دژنراسیون ماکولای مرتبط با سن را کاهش دهد و میوه بسیار ارزشمندی برای سلامت چشم است.
به گفته متخصصان تغذیه، توت فرنگی خاصیت ضد سرطانی قوی‌ای دارد و از ساختار سلول‌ها محافظت می‌کند. زیرا در این میوه، ترکیبی از آنتی اکسیدان‌ها و عوامل ضدالتهاب در آن وجود دارد که در برابر بسیاری از انواع مختلف سرطان موثر است.
همچنین، تحقیقات نشان می‌دهد که این میوه، عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد و روند زوال سلول‌های آن را به تاخیر می‌اندازد.
[↑] کاشت و برداشت
[↑] تولید توت‌فرنگی
[↑] فرآورده‌های توت‌فرنگی
[۱]
[٢]
[٣]
[۴]
[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط … برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]