فهرست مندرجاتتصویری تازه از انسان اولیه
ناگفته‌هایی از یک میلیون و ۸۰۰ هزار سال قبل انسان
[قبل] [بعد]
کشف تازه‌ای در یک محوطه باستانی در گرجستان به قدمت ۱ میلیون و هشتصد هزار سال که ممکن است تصور ما را از تاریخ تکامل انسان عوض کند.
[↑] تصویری تازه از انسان اولیه
نظریه‌ی غالب در مورد تاریخ تکامل انسان می‌گوید که حدود دو میلیون سال قبل سه گونه متمایز از انسان اولیه بر زمین گام می‌زدند.
اما دانشمندان در اروپا اخیراً شواهدی را فاش کرده‌اند که ممکن است این نظریه را زیر و رو کند. تحلیل تازه بر مجموعه‌ی فسیل‌هایی بنا شده که در گرجستان کشف شده.
این جمجمه هشت سال قبل در دمانیسی گرجستان پیدا شد
اگر این تحلیل درست باشد، فسیل‌های انسان اولیه که قبلاً در آفریقا و منطقه‌ی اروپا آسیا کشف شده و تصور می‌شد متعلق به سه گونه جداگانه به‌نام‌های «هومو هابیلیس»، «هومو رودولفنسیس» و «هومو ارکتوس» بوده، در واقع همگی یک گونه بوده‌اند. به این معنی که تفاوت‌های مشاهده شده در آن‌ها بیشتر ظاهری و محلی است نه تفاوت‌های ریشه‌ای.
تیم محققان که نتایج مطالعه خود را در گزارشی در نشریه ساینس منتشر کرده، می‌گوید که آن سه گونه بخشی از یک نسل در حال تکامل واحد بوده‌اند که به شکل‌گیری انسان امروزی منجر شد.
این تیم می‌گوید یافته‌هایش بر مطالعه کامل‌ترین مجموعه‌ی فسیل‌های انسان اولیه که تا به امروز کشف شده استوار است. این مجموعه که در دمانیسی گرجستان پیدا شده شامل یک جمجمه کامل از یک موجود ۱.۸ میلیون ساله است که جمجمه پنج نام گرفته است. همین جمجمه است که در کانون مطالعه‌ی تازه قرار دارد. مجموعه دمانیسی همچنین اولین شواهد از حضور بشر اولیه در خارج از آفریقاست.
دیوید لوردکیپانیدزه، سرپرست این مطالعه از موزه ملی گرجستان در تفلیس، به بی بی سی گفته است: «آنچه ما یافته‌ایم نمایی از دوره‌ای است که هوموی اولیه تازه در حال خروج از آفریقا بود؛ بنابراین آنچه در دمانیسی پیدا کرده‌ایم، بزرگترین مجموعه‌ی از اعضای یک جمعیت تا به امروز است. نمونه‌ی اصلی که ما یافتیم خیلی سالم مانده و همه بخش‌های مختلف که بعضی از آن‌ها در نمونه‌های کشف شده قبلی وجود نداشت را دارد بنابراین کمک می‌کند در نگاه‌مان بازبینی کنیم.»
محفظهی مغز در این جمجمه کوچک است، آرواره‌هایش بزرگ با صورتی بلند. این مشخصات وجه مشترک آن با گونه موسوم به «هومو هابیلیس» است. اما بسیاری از خصوصیات محفظهی مغز همچنین شبیه یک گونه دیگر به‌نام «هومو ارکتوس» است.
در میان همین گروه از فسیل‌های تازه، تفاوت‌های زیادی دیده می‌شد که قبلاً محققان را سردرگم کرده بود؛ اما پروفسور لوردکیپانیدزه می‌گوید یکجا یافتن آن‌ها روشن می‌کند که این مشخصات همه متعلق به یک جمعیت است.
آقای لوردکیپانیدزه می‌گوید: جمعیتی در دمانیسی داریم که هرچند متفاوت هستند اما همه آن‌ها می‌توانند اعضای یک گونه باشند؛ در نتیجه اغلب آنچه را که قبلاً مشخصه‌های گونه‌های تازه فرض می‌کردیم، می‌تواند فقط تفاوت‌های محلی یا مشخصه‌های ظاهری یک گروه خاص باشد.
به این ترتیب او می‌گوید که دانشمندان «اکنون بهترین شواهد موجود از این‌که هوموی اولیه چه بوده است در اختیار دارند.»
گفته می‌شود محوطه باستانی دمانیسی حاوی بزرگترین مجموعه فسیل‌های کشف‌شده از انسان اولیه است
فسیل‌های تازه، هشت سال قبل کشف شد و از آن‌زمان دانشمندان مشغول مقایسه آن با سایر فسیل‌ها در آفریقا که قدمت بعضی از آن‌ها به ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار سال می‌رسد بوده‌اند. معلوم شده که نمونه‌ی دمانیسی متعلق به‌همان گونه‌ی هومینیدهایی است که قدیمی‌ترند و در سایر نقاط جهان کشف شده‌اند.
کریستوفر زولیکوفر، از موزه و موسسه‌ی مردم‌شناسی زوریخ که در این مطالعه شرکت داشته، می‌گوید که اگر بخش مغز و صورت این جمجمه به‌طور جداگانه در نقاط مختلف آفریقا پیدا می‌شد به‌گونه‌های مختلفی نسبت داده می‌شد.
او می‌گوید که در رکورد فسیل‌های آفریقا هم تفاوت‌های این‌چنینی مشاهده می‌شود بنابراین، معقول است اگر فرض کنیم که در آن‌زمان یک گونه واحد هومو در آفریقا وجود داشته. اما این نظریه بحث‌انگیز است چون بسیاری از مطالعات و فرضیات قبلی را زیر سال می‌برد.
فرد اسپور، از دانشگاه کالج لندن، اما از فسیل‌شناسانی که می‌گوید حداقل سه گونه متمایز انسان اولیه در آفریقا زندگی می‌کرده‌اند.
او می‌گوید که شیوه تحلیل فسیل دمانیسی برای رسیدن به این نتیجه که در آن‌زمان فقط یک گونه وجود داشته کفایت نمی‌کند.
از مشخصه‌های دیگر فسیل‌های دمانیسی داشتن ستون فقراتی شبیه به انسان است که برای پیمودن مسافت‌های طولانی مناسب بوده است.[۱]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- تصویری تازه از اجداد اولیه انسان، وب‌سایت فارسی بی بی سی (بخش دانش و فن): یکشنبه ٢٧ اکتبر ٢٠۱٣ - ٠۵ آبان ۱٣۹٢
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت فارسی بی بی سی (بخش دانش و فن)