- جغرافیای تاریخی بهلیکه
- بهلیکه‌ها، قوم کهن آریایی
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[جغرافیای تاریخی] [سرزمین‌های آریایی]
بهلیکه یا بالهیکه و یا واهلیکه (به هندی: बाह्लिक؛ به انگلیسی: Bahlika یا Balhika و یا Vahlika)، اصلاحی است که در سرودهای اتهروا ودا، برای بلخ - واقع در شمال افغانستان امروزی - و اهل بلخ (نام قومی مسکون در بلخ) به‌کار رفته است.[۱] همچنین در سرودهای حماسی مهاباراتا، از «بهلیکه» نام برده شده است.[٢]
[↑] جغرافیای تاریخی بهلیکه
در ادبیات سانسکریت، «بهلیکه» یکی از نام‌های قدیم بلخ[٣] کهن‌ترین شهر تاریخی جهان است که پیشینه‌ی آن به هزاران سال پیش از میلاد برمی‌گردد[۴] و یکی از نخستین شهرهای مهم آریایی بوده است که در اوستا، در شمار شانزده شهر اهورایی، به‌نام «بخدی» از آن یاد شده است.[۵] همچنین این شهر قدیم‌ترین مرکز آیین زرتشتی است.[٦]
[↑] بهلیکه‌ها، قوم کهن آریایی
در بندهای پنجم و هفتم، فصل ٢٢، کتاب ۵ اتهروا ودا از بلهیکه‌ها (اهل بلخ) یاد شده است: «از وقتی که تو زاده شده‌ای، ای تب، تو در نزد بهلیکه‌ها اقامت داری» و «ای تب، برو نزد موجوت‌ها[٧] یا باز هم به نزد بهلیکه‌ها.»
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- رجوع شود به: جلالی نائینی، سید محمدرضا، هند در یک نگاه، ص ۱٨٣
[٢]- کهزاد، محمدعلی، تاریخ افغانستان، ج ۱، صص ٨٠ و ٨٣
[٣]- همان‌‌جا، ص ٨٣
[۴]-
[۵]-
[٧]- موجوت‌ها، مردمانی آریایی‌تبار بودند، که در مجاورت کوه «منجوان» می‌زیستند. این کوه بین نورستان و بدخشان واقع است و تا امروز به‌همین نام شهرت دارد. رجوع شود به: کهزاد، محمدعلی، پیشن، ص ٨٠
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]