 | از: برنامۀ تونل زمان؛ شبکۀ تلویزویونی من و تو |
تونل زمان
حیات فرازمینی
فهرست مندرجات
برنامه‌ی «تونل زمان» (۲۳ اسفند ۱٣۹۲) از شبکۀ تلویزیونی «من و تو»، در مورد امکان وجود حیات فرازمینی است. «این مسئله که خیلی از ماها کنجکاو هستیم که آیا حیاتی در سیاره‌های دیگر وجود دارد؟ و کلاً دوست دارم در مورد کهکشان و سیاره‌های دیگر بیشتر بدانیم.»[٢]
| حیات فرازمینی | ▲ |
همیشه مسئله وجود حیات در سایر نقاط جهان به‌غیر از زمین برای بشریت سئوال‌برانگیز بوده است. سئوالی که فیزیکدان معروف ایتالیایی «انریکو فرمی» (Enrico Fermi) در سال ۱۹۵٠، بارها پرسیده بود و در پی جوابش بود.
در طول تاریخ تیوری‌های توطئه زیادی در مورد بازدید بشقاب پرنده‌ها از زمین مطرح شده، اما همیشه در حد تیوری بودند و ثابت نشدند. حیات فرازمینی همچنان به‌صورت معمای بزرگی باقی مانده است.
در سال‌های اخیر تلسکوپ فضایی کپلر از وجود صدها سیاره در اطراف ستاره‌های مجاورمان خبر داده. با این حساب می‌شود گفت میلیون‌ها و حتی نیم تریلیون سیاره در کهکشانی که ما درش قرار داریم یعنی کهکشان راه شیری وجود دارد.
اگر فرض کنیم که فقط از هر ده هزارتا سیاره‌ی موجود یکی‌شان شرایط وجود حیات را دارا است، حد اقل در پنجاه میلیون سیاره در کهکشان راه شیری امکان وجود حیات است.
معمای ما این‌جا شروع می‌شود. زمین نه میلیارد سال بعد از انفجار بزرگ بیگ بنگ شکل گرفت. و تعدادی بسیار زیادی از سیاره‌های کهکشان راه شیری قبل از زمین به‌وجود آمدند. و حیات میلیون‌ها سال بعد از وجودش در زمین می‌توانست، در سیارت دیگر به‌وجود بیاید. زندگی هوشمندی که ما امروزه بر روی کره زمین شاهدش هستیم می‌توانست از میلیون‌ها سال قبل از ما شروع شود.
سرعت پیشرفت تکنولوژی که ما در صد سال بر روی کره زمین می‌بینیم را تصور کنید. حالا پیشرفت تکنولوژی با همین سرعت را در طی میلیون‌ها سال را تصور کنید. اگر حیات در یکی از این سیارات میلیون‌ها سال قبل از ما به‌وجود آمده باشد، تمدن فرازمینی یا همان آدم فضایی‌ها می‌توانستند سفینه‌های ساخته باشند که از طریق‌شان قلمروشان را در کهکشان راه شیری گسترش بدهند.
خب اگر وجود داشته باشند، باید بشر - یا عمدی و یا غیرعمدی - نشانی یا پیامی از ایشان دریافت کرده باشد. اما تا به‌حال، هیچ دلیل و مدرکی قانع‌کننده‌یی حتی در حد امواج الکترومقناطیسی از ایشان دریافت نشده است.
چرا؟ دلایلی گوناگونی برای این سئوال می‌تواند وجود داشته باشد. شاید یک تمدن فرازمینی کنترل کهکشان ما را به‌دست گرفته و با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته، کاری کرده که هیچ امواج الکترومقناطیسی از ایشان دریافت نکنیم.
همه‌ی فعالیت‌های درون کهکشان را ممکن است زیر نظر داشته باشند و تمدنی را که تهدیدشان کند، از بین ببرند.
شاید هم چنین تمدنی وجود ندارد. حیات و تمدنی که بتواند هوشمند باشد، فقط در زمین بعد از چهار میلیارد سال به‌وجود آمده. شاید ما انسان‌ها تنها و پیشرفته‌ترین تمدن کهکشان راه شیری هستیم و شاید هم تمدن‌های قبل از ما وجود داشته و از بین رفتند.
اما جواب‌های امیدوارکننده‌تر و بهتری می‌تواند وجود داشته باشد، چون تعداد اندکی از ستاره‌ها در کهکشان بررسی شده‌اند.
شاید هم برای پیداکردن جواب سئوال‌مان داریم جایی اشتباهی را می‌گردیم. شاید تمدن‌های ماقبل ما راه‌های ارتباطی پیشرفته‌تر از امواج مقناطیسی پیدا کرده‌اند. شاید باید تمام تحقیقات‌مان را روی ماده تاریک متمرکز کنیم. یا حتا انرژی تاریک که اخیراً کشف شدند.
ماده تاریک هفتاد و پنج محتویات عالم را تشکیل داده‌اند[۱]. شاید هم مقیاس‌مان اشتباه باشد. تمدن‌های هوشمند و پیشرفته به‌هر حال می‌توانستند، بفمهند که حیات متشکل از الگوهای اطلاعاتی‌اند که دایماً در حال فعل و انفعالات هستند که بسیار مفید و پیشرفته‌اند. و همان‌طور که سیستم‌های استریو دارند کوچک‌تر و کوچک‌تر می‌شوند، شاید تمدن پیشرفته در سیر تکاملی به‌صورت میکروسکوپی درآمده‌اند و با چشم غیر مسلح قابل رویت نباشند. شاید تمام ایده‌های مبتکرانه‌ای که در سرمان می‌گذرد، کار موجودات فرازمینی باشد.
شاید زندگی زیستی و بیولوژیکی دورۀ گذرا باشد و خاتمه پیدا کند. همه‌ی این‌ها در حد فرضیه و تصور بوده‌اند.
موسسۀ علمی سرن در حال حاضر دارد امکان وجود حیات در سیارات و کیهان‌های دیگر را بررسی می‌کند. می‌تواند در پانزده سال آینده اطلاعاتی جالبی در این زمینه به‌دست بیاوریم.
اخیراً هم روی زمین آزمایشاتی انجام داده‌اند تا انفجار بزرگ بیگ بنگ را بهتر درک بکنند. تمام این تلاش‌ها کمک می‌کند تا بلاخره متوجه بشویم آیا تمدنی فراتر از زمین وجود دارد؟ و یا فقط ما انسان‌ها تنها تمدن پیشرفته‌ای کهکشان راه شیری هستیم. هر کدام از این احتمالات که صحیح باشد، ما از طریق این تحقیقات به‌دستاوردهای جدیدی هم می‌رسیم که باعث پیشرفت تمدن ما می‌شود. پس بهتر است این کنجکاوی باقی بماند و در راه کشف راز هستی و حیات‌های موازی به موفقیت‌های خیره‌کننده‌ای برسد.[٣]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی بازنویسی شده است.
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- مادۀ تاریک فقط حدود بیست و پنج درصد جهان را شکل می‌دهد.
[٢]- ما انسان‌ها واقعاً کنجکاو هستیم که در مورد وجود حیات در سیاره‌های دیگر بدانیم و به‌همین دلیل هم است که سازمان فضایی ناسا دارد به تحقیقاتش ادامه می‌دهد و از تکنولوژی پیشرفته استفاده می‌کند. و الان از طریق مریخ‌نورد کیوری سیتی مواد شیمیایی را کشف کردند که از این طریق متوجه نوع حیات ابتدایی درگذشته شده‌اند.همیشه در علم سیاره‌شناسی این سئوال بوده که آیا مریخ محیطی است که بتوانید، آنجا زندگی کنید یا نه؟ و با این کشفی که کرده‌اند، و نمونه‌برداری‌های که انجام دادند، موادی را تشخیص دادند که این مواد شامل کربن، هئدروژن، اکسیژن، نیتروژن، فسفر و سُلفر شده و گفته‌اند که این نشان می‌دهد که قبلاً در مریخ آب وجود داشته و اگر انسان در گذشته‌ها در مریخ زندگی می‌کرد، خیلی راحت می‌توانست به حیات خود ادامه دهد. و این نشان می‌دهد که محیط مریخ یک محیطی است که آمادگی حیات را دارد... گفته‌اند که این پروژه را تا سال ٢٠٢٠ ادامه خواهند داد که آیا می‌شود در مریخ زندگی کرد یا نه؟[٣]- «حیات فرازمینی»، برنامۀ تونل زمان، از شبکۀ تلویزیونی من و تو: تاریخ انتشار ۱۴ مارس ٢٠۱٣
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□ شبکۀ تلویزیونی من و تو