 |
|
ژنرال عبدالقادر
درنگی بر خدمت و خیانت رهبران افغان
فهرست مندرجات
.
خاطرات سیاسی ژنرال عبدالقادر
ژنرال عبداقادر هراتی (زاده‌ی ۱۳۱۰ خ - درگذشته‌ی ۱۳۹۳ خ)، وزیر دفاع پیشن افغانستان، در زمان حاکمیت حزب دموکراتیک خلق افغانستان، از هم‌کاران نزدیک سردار محمد داوود در جریان کودتای بدون خون‌ریزی سال ۱۳۵۲ خورشیدی بود و این کودتا منجر به تغییر نظام سیاسی از پادشاهی به جمهوری شد. پنج سال پس از آن، ژنرال عبدالقادر به‌عنوان رهبر نظامی کودتای هفتم ثور ۱۳۵۷ در سقوط حکومت سردار محمد داوود و به‌قدرت رسیدن نیروهای کمونیست نقش عمده‌ای بازی کرد. او سرانجام، به عمر ۸۰ سالگی بر اثر بالا رفتن فشار خون و خون‌ریزی مغزی در بیمارستان سردار محمد داوود کابل درگذشت.
ژنرال عبدالقادر، چوپان‌زاده‌ای است از روستايی «برنا آباد»، منطقه‌ای ميان شهرستان غوريان و زنده‌جان در استان هرات در غرب افغانستان. يک اشتباه، او را در سال ۱۳۱۹ به مدرسه‌ی که فقط دو کلاس درس داشت، کشانده است و او را به‌جای عبدالقادر ديگری به مدرسه بردند. وی پس از پایان کلاس ششم از هرات به کابل آمد و وارد مدرسه‌ی نظامی مهتاب قلعه در غرب کابل شد.
در سال ۱۹۶۰، قادر به‌همراه یک تیم ۶۰ نفره به کشور قرغیزستان رفت و در آن‌جا در رشته‌ی خلبانی هواپیماهای نظامی درس خواند و پس از همکاری در کودتای سال ۱۳۵۲ خورشیدی و روی کار آمدن محمد داوود، به‌مقام معاونت فرماندهی کل نیروهای هوایی رسید.
پس از پیروزی کودتای هفتم ثور سال ۱۳۵۷ خورشیدی و به‌قدرت رسیدن حزب دموکراتیک خلق، ژنرال قادر برای یک دوره‌ی کوتاه پست وزارت دفاع را برعهده داشت. اما بسیار زود به اتهام همکاری در طرح‌ریزی کودتا بر دولت بازاشت و روانه‌ی زندان شد.
پس از به‌قدرت رسیدن ببرک کارمل، رهبر جناح پرچم حزب دموکراتیک خلق، قادر از زندان آزاد و بار دیگر به‌عنوان وزیر دفاع کشور مشغول به‌کار شد. در اواخر دوران حکومت کمونیستی در کشور، ژنرال قادر به‌عنوان سفیر کشور در لهستان معرفی شد.
قادر سال ۱۳۹۲، پس از یک دوره‌ی طولانی زندگی در بلغارستان، به کشور بازگشت و در روز سه‌شنبه ۲ ثور ۱۳۹۳ در کابل درگذشت. از قادر چهار پسر و یک دختر باقی مانده که در خارج از کشور زندگی می‌کنند. از او به‌عنوان فرد کلیدی در دو کودتایی نام برده می‌شود که در دهه‌ی ۵۰ خورشیدی تأثیر زیادی بر روند سیاسی در افغانستان گذاشت.
[▲] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی نگاشته شده است.
[▲] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[▲] جُستارهای وابسته
□
[▲] سرچشمه‌ها
□