دانشنامۀ آريانا

۱۳۸۷ مهر ۳, چهارشنبه

احمدعلی کهزاد

احمدعلی کهزاد

نـوشــته: مهدی خراسانی
(پژوهشگر و منتقد تاريخ)


احمدعلی کهزاد (Ahmad Ali Kohzad)، از نویسندگان و تاریخنگاران برجسته افغانستان است.

احمدعلی کهزاد در سال ۱۹۰۷ زاده شد، او از مردم چنداول کابل بود[۱] و مکتب استقلال را تمام نموده است.

شخصیت علمی احمدعلی کهزاد، با پنجاه سال کارهای علمی و تحقیقاتی و نگارش کتاب‌ها و آثار بی‌شمار وی در زبان‌های فارسی، پشتو، انگلیسی، فرانسوی و ایتالیای نزد مردم افغانستان و جهان به حدی با اهمیت و با ارزش است، که او را از جمله دانشمندان طراز اول تاریخنگاری و باستان‌شناسی معاصر افغانستان شناخته‌اند. حامد کرزی، رئیس جمهور افغانستان، در پیام خود به مناسبت بزرگداشت صدمین سال تولد او، از کارنامه‌های علمی کهزاد ستایش کرد و او را بنیانگذار تاریخ‌نویسی جدید در افغانستان خواند.[٢]

از استاد کهزاد با جمع دیگری از روشنفکران چون قدیر تره‌کی، غلام‌محمد غبار، سرور جویا، نعیمی، فرقه‌مشر فتح‌محمدخان، دکتر فاروق اعتمادی وغیره از بنیان‌گزاران حزب وطن نام برده شده است.[۳].

از راست به چپ: استاد كهزاد، ميرحسين شاه، عتيق‌الله پژواك

استاد کهزاد در لویه جرگه سال ۱۳۴۳ ش. از جمله کسانی بود که در تغییر رژیم مطلقه شاهی به رژیم شاهی مشروطه نقش داشت.[۴]

وی ناشر کتب و آثاریست که مربوط به تاریخ دوره‌های پیش از اسلام می‌شود. وی رئیس انجمن پشتو (پشتو تولنهانجمن تاریخ و موزه کابل (موزیم کابل) بود.[۵]

از راست به چپ: استاد كهزاد، عبدالشكور رشاد، ميرحسين شاه، مسندنشين مزار نظام‌الدين اولياء (دهلی – هند)

این پژوهشگر افغان در تاریخ هشت ثور (اردیبهشت ماه) سال ۱۲۸۷ خورشیدی در کابل زاده شد و در سال ۱۳۶۲ خورشیدی درگذشت.[۶]


آثار
تاریخ افغانستان در دو جلد
بالاحصار کابل و پیش‌آمدهای تاریخی در دو جلد
افغانستان در پرتو تاریخ
لشکرگاه
رجال و رویدادهای تاریخی
در زوایای تاریخ معاصر افغانستان
رهنمای بامیان
افغانستان در شاهنامه
زمان شاه و دستگاه استعمار
افغانستان چهار راه تمدن (هنوز چاپ نشده است)
غرغشت یا گرشاسب
عصر عتیقه بودای بامیان
آريانا
بگرام
سرخ کوتل
واقعات شاه شجاع
مسكوكات افغانستان در عصر اسلام
دافغانستان پخوانی تاريخ(= تاريخ كهن افغانستان)
د سيكانو او د اباسيند ديخوا زِمَكی (= آن طرف سرزمينهای اباسين و سيكها)
مخالفت بين افغانستان و پاكستان
كنيشكا
افغانستان و ايران
رتبيل شاهان
از سروبی تا اسمار
صنعت بودايی باختر، مبدأ صنعت گريك و بوديك (ترجمه)
هنر قديم افغانستان(ترجمه)
امپراتوری كوشان، مقاله در سالنامه‌ی كابل سال ۱۳۱٧
موزه كابل، مقاله‌ای در سالنامه كابل سال ۱۳۱۵
مسكوكات افغانستان قبل از اسلام، سالنامه كابل سال ۱۳۱۶
حفريات جديد در افغانستان، سالنامه كابل سال ۱۳۱۶
ممدوحين شاهنامه‌ها، پادشاهان اوليه آريانا، سالنامه كابل سال۱۳٢۰
و یک تعداد آثار دیگر.

احمدعلی كهزاد، چندین جلد کتب به زبان انگلیسی نیز به رشته تحریر در آورده[٧] و نيز پاره‌ای از مقالات چاپ شده او را، نجيب‌الله توروايانا، در كتاب "مبارزه ما در راه آزادی"، گردآوری كرده است.[٨]

پی‌نوشت‌ها
__________________________________________
[۱]- دکـتـر فـریار کـهـزاد، احــمدعــلی کـهـزاد، بنیاد فرهـنـگی کــهـزاد
[٢]- بزرگداشت صدمین سال تولد باستان‌شناس افغان، بخش فارسی بی بی سی
[۳]- دکـتـر فـریار کـهـزاد، احــمدعــلی کـهـزاد، بنیاد فرهـنـگی کــهـزاد
[٤]- همانجا
[۵]- سایت آریایی
[۶]- بزرگداشت صدمین سال تولد باستان‌شناس افغان، بخش فارسی بی بی سی
[٧]- سایت آریایی
[٨]- مورخ شهیر و محقق دانشمند احمدعلی كهزاد، سايت اينترنتی آزمون ملی

جُستارهای وابسته
__________________________________________

منابع
__________________________________________
بنیاد فرهنگی کهزاد
سايت فارسی بی بی سی
سایت آریایی
سايت اينترنتی آزمون ملی

پيوند به بیرون
__________________________________________

<گفت و گو و نظر کاربران در بارهٔ مقاله>