[...] [...]
دکتر عبدالصمد حامد (زادۀ ۱٣٠٨ خ - درگذشتۀ ۱٣۹۱ خ)، دانشمند، سیاستمدار سرشناس افغان[۱] و وزیر برنامه‌ریزی (پلان) و معاون نخست‌وزیر در زمان پادشاهی محمدظاهر شاه بود[٢].
[↑] زندگی‌نامه
عبدالصمد حامد در سال ۱٣٠٨ خورشیدی (۱۹٢۹ میلادی)، در شهرستان (ولسوالی) خوگیانی استان (ولایت) ننگرهار به‌دنیا آمد[٣]. آموزش‌های ابتدایی و متوسطه را در ننگرهار و کابل به پایان رساند[۴]. در سال ۱۹۵٧ میلادی، مدرک دکترای خود را در رشتۀ حقوق و علوم سیاسی، از یکی از دانشگاه‌های سویس به‌دست آورد[۵]. پس از آن، به افغانستان بازگشت و در وزارت معارف (آموزش و پرورش) به‌کار گماشته شد. او چندین سال به‌عنوان مسوول ادارات مختلف این وزارت خدمت می‌کرد[٦]. مدتی رییس دانشگاه کابل بود[٧]. در سال ۱۹٦۴ میلادی عضویت کمیته‌ی تسوید قانون اساسی افغانستان را داشت[٨]. سپس، در سال ۱٣۴٦، در کابینۀ نوراحمد اعتمادی، وزیر پلان (برنامه و بودجه) شد[۹] و مدتی هم، از سال ۱٣۵٠ تا سال ۱٣۵۱، در دورۀ صدارت دکتر عبدالظاهر، معاون نخست‌وزیر بود[۱٠].
پس از کودتای ثور زندانی شد[۱۱] و در سال ۱۹٨٠، از زندان رهایی یافت[۱٢]. ابتدا به پاکستان رفت[۱٣] و سپس به آلمان پناهنده شد[۱۴].
استاد سعدالدین شپون، ژورنالیست و نویسندۀ افغان که از دیر زمان با دکتر حامد آشنایی داشت، می‌گوید:
- «زمانی که من در پوهنتون (دانشگاه) کابل بودم او رییس ما بود. در پوهنتون اصلاحات آورد. در ترتیب قانون اساسی زیاد فعال بود. خیلی‌ها با لهجه آرام صحبت می‌کرد. وزیر معارف هم بود و در آنجا نیز به‌طور کافی کار کرده بود. یک زمان در پشاور همرایش ملاقات کردم. در کارهای جهاد در پشاور زیاد فعال بود.»[۱۵]
او در سه دهۀ گذشته، در جریان جنگ، به‌منظور یافتن راه حل معضلۀ افغانستان مشورت‌ها و پیشنهادهای زیادی به جامعۀ بین‌المللی و طرف‌های درگیر در جنگ این کشور داده بود[۱٦].
سرانجام، دکتر عبدالصمد حامد، به سبب بیماری چشم، روز یکشنبه ۳۰ دسامبر ۲۰۱۲، در سن هشتادوسه سالگی، در آلمان درگذشت[۱٧] و جنازۀ او در شهرستان خوگیانی به‌خاک سپرده شد[۱٨].
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[٢]-
[٣]-
[۴]-
[۵]-
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]- رجوع شود به: سالنامۀ ۱٣۴٦-۱٣۴٧
[۱٠]- رجوع شود به: سالنامۀ ۱٣۵٠-۱٣۵۱
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]- ادریس جویا، دکتر عبدالصمد حامد، سیاستمدار پیشین افغانستان در آلمان در گذشت، خبرگزاری بُخدی (منبع خبر از آلمان): دوشنبه ١١ جدی ١٣٩١
[۱٨]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
