 |
|
رابطه کابل و لندن
دولتی که اولویتش خروج از افغانستان بود
رابطه کابل و لندن
دولت ائتلافی بریتانیا پنج سال پیش زمانی به‌قدرت رسید که دخالت این کشور در افغانستان در پایین‌ترین سطح محبوبیت در میان افکار عمومی بریتانیا قرار داشت.
در آن‌زمان، پس از نه سال حضور نیروهای بین‌المللی در افغانستان که بریتانیا نقش عمده در آن داشت، تشدید جنگ افغانستان، آمریکا متحد بزرگ این کشور را مجبور ساخته بود تا شمار نیروهایش در افغانستان را دو برابر بسازد.
در کنار آن باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا یک جدول زمانی خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان را تا پایان سال ۲۰۱۴ نیز اعلام کرده بود.
پس از آن‌‌که نشست سران ناتو در لیسبون در نوامبر ۲۰۱۰ برنامه انتقال مسئولیت‌های امنیتی از ناتو به نیروهای افغان را مورد تایید قرار داد، دیوید کامرون طرح کامل خروج نیروهای بریتانیایی از افغانستان را اعلام کرد
دیوید کامرون نخست وزیر جدید بریتانیا نیز در نخستین دیدارش با حامد کرزی رئیس جمهوری پیشین افغانستان در ماه ژوئن ۲۰۱۰ از طرح انتقال مسئولیت‌های امنیتی به نیروهای افغان صحبت کرد و برای نخستین‌بار تلویحاً به برنامه خروج نیروهای این کشور از افغانستان اشاره کرد.
وی گفت: «هیچ‌کسی نمی‌خواهد نیروهای بریتانیایی یک روز بیشتر از نیاز در افغانستان باقی بمانند. آنچه ما می‌خواهیم و به‌سود امنیت ملی ما است، سپردن مسئولیت به افغانستانی است که بتواند کنترل امنیتش را خود به‌عهده بگیرد.»
پس از آن‌‌که نشست سران ناتو در لیسبون در نوامبر ۲۰۱۰ برنامه انتقال مسئولیت‌های امنیتی از ناتو به نیروهای افغان را مورد تایید قرار داد، کامرون طرح کامل خروج نیروهای بریتانیایی از افغانستان را اعلام کرد که براساس آن ۹۵۰۰ سرباز این کشور تا پایان سال ۲۰۱۴ در چند مرحله از افغانستان خارج شدند.
| ▲ | ترک بیشتر صحنه سیاسی و نظامی |
شهریار رادپور، کارشناس مسایل بریتانیا می‌گوید تلاش دولت ائتلافی بریتانیا در پنج سال گذشته بر «ترک بیشتر و بیشتر صحنه سیاسی و نظامی افغانستان» متمرکز بود.
وی می‌گوید: «در اولین سال‌های دولت محافظه‌کار و لیبرال دموکرات، بریتانیا تاریخ خروج نیروهایش از افغانستان را اعلام کرده بود. در حقیقت سیاست بریتانیا در قبال افغانستان را بیشتر افکار عمومی و رسانه‌ها تعیین کردند تا دولت ائتلافی. برای این‌که در سال‌های پایانی حضور نظامی بریتانیا در افغانستان، به‌طور کلی افکار عمومی و رسانه‌ها به این نتیجه رسیده بودند که این ماموریت بی‌حاصل خواهد بود.»
آخرین واحد نیروهای بریتانیایی در ماه اکتبر سال گذشته، اردوگاه باسشن در ولایت هلمند را ترک کردند
رادپور می‌افزاید: «بریتانیا با سه هدف اصلی برای حمله به افغانستان با آمریکا همراه شد، یکی از بین بردن رژیم طالبان و متحدان القاعده آن، دیگری بازسازی افغانستان به‌عنوان یک کشور آزاد و دموکراتیک و سوم مبارزه با کشت مواد مخدر. اما در پایان حضور نظامی بریتانیا در افغانستان، در میان افکار عمومی و رسانه‌های بریتانیا این نتیجه‌گیری صورت گرفت که بریتانیا به هیچ‌یک از این هدف‌ها دست نیافته است. در نتیجه خروج این کشور از افغانستان موجب رضایت عمومی بود. البته بریتانیا بعد از خروج هم‌چنان به تعهداتش در زمینه کمک‌ها به افغانستان تاکید کرده است.»
امین‌الله حبیبی، مشاور پیشین نیروهای ناتو در افغانستان می‌گوید این آمریکا بود که نقش تعیین‌کننده در سیاست بریتانیا در قبال افغانستان به‌ویژه در پنج سال اخیر داشت.
حبیبی می‌گوید: «مانند دولت آقای اوباما که جنگ افغانستان را از جمهوریخواهان به میراث گرفت، دولت ائتلافی آقای کامرون هم مشکل یا بحران افغانستان را از دولت کارگر به میراث گرفت. حضور و نقش بریتانیا در افغانستان بیشتر متاثر از نقش آمریکا در افغانستان بوده است. با حضور آمریکا در افغانستان و سرنگونی طالبان، بریتانیا وارد افغانستان شد و با تصمیماتی‌که به صورت کلی در کنفرانس‌های سران ناتو و ائتلاف گرفته شد، بریتانیا از لحاظ نیروی نظامی افغانستان را ترک کرد.»
| ▲ | حمایت از مذاکرات صلح با طالبان |
در کنار برنامه‌ریزی خروج نیروها از افغانستان، یکی از مهم‌ترین سیاست‌های دولت ائتلافی بریتانیا در قبال افغانستان، حمایت از گفت‌وگوهای صلح دولت حامد کرزی با طالبان و تلاش برای بهبود رابطه میان کابل و اسلام‌آباد بود.
کرزی در ماه سپتامبر ۲۰۱۰ تشکیل شورای عالی صلح را اعلام کرد و دولت بریتانیا بلافاصله از این تصمیم دولت افغانستان استقبال کرد.
در سال ۲۰۱۱، پارلمان بریتانیا در یک گزارش مفصل از دولت این کشور خواست تا از نفوذ خود استفاده کند و دولت آمریکا را برای حمایت «کامل و فوری» از روند مصالحه سیاسی در افغانستان، متقاعد بسازد.
کامرون در ماه‌های فوریه و اکتبر ۲۰۱۳ میزبان دو نشست سه جانبه با حضور رهبران افغانستان و پاکستان بود و تلاش کرد تا مواضع کابل و اسلام‌آباد را در مورد روند مذاکرات با طالبان نزدیک کند
کامرون در ماه‌های فوریه و اکتبر ۲۰۱۳ میزبان دو نشست سه جانبه با حضور رهبران افغانستان و پاکستان بود و تلاش کرد تا مواضع کابل و اسلام‌آباد را در مورد روند مذاکرات با طالبان نزدیک کند.
داوود مرادیان، رئیس دفتر مطالعات استراتژیک افغانستان می‌گوید بریتانیا اعتقادی به حل مساله افغانستان از راه نظامی نداشت.
وی می‌گوید: «بریتانیا مهم‌ترین حامی صلح با طالبان بوده و مهم‌ترین بازیگری که تلاش داشت و دارد تا روابط پاکستان و افغانستان به‌هم نزدیک شود، لندن بوده است. نقش منطقه‌ای فعالیت‌های بریتانیا بسیار پر رنگ‌تر و فربه‌تر از حتی کشوری مثل آمریکا بوده. بریتانیا خواهان آوردن طالبان در پروسه سیاسی افغانستان بود و هم‌چنین تنش پاکستان و افغانستان دلخواه لندن نبود.»
مرادیان می‌افزاید که «پاکستان محور»بودن سیاست منطقه‌ای بریتانیا گاهی موجب دلخوری دولت افغانستان می‌شد.
حامد کرزی در سال ۲۰۱۳ در مصاحبه‌ای با روزنامه گاردین از نقش بریتانیا در هلمند به شدت انتقاد کرد و گفت که هلمند پیش از ورود نیروهای بریتانیایی در سال ۲۰۰۶ به مراتب امن‌تر بود.
هلمند در جنوب افغانستان جایی بود که نیروهای بریتانیایی از سال ۲۰۰۶ تا پایان ۲۰۱۴ در آن مستقر بودند و این منطقه شاهد شدیدترین جنگ‌ها میان نیروهای بریتانیایی و طالبان بود.
نیروهای بریتانیایی در این نبردها ۴۵۳ کشته و ۲۱۸۸ زخمی دادند و هزینه آن حدود ۳۰ میلیارد دلار برآورد شده است. آخرین واحد نیروهای بریتانیایی در ماه اکتبر سال ۲۰۱۴، اردوگاه باسشن در ولایت هلمند را ترک کردند.
| ▲ | اکادمی نظامی افسران افغانستان |
بریتانیا در سال ۲۰۱۳ یکی از بزرگ‌ترین نهادهای آموزش ارتش افغانستان را در کابل ایجاد کرد. اکادمی ملی افسران افغانستان بر اساس الگوی اکادمی نظامی سندهرست بریتانیا ساخته شد و دولت بریتانیا متعهد به ارائه کمک به این نهاد آموزشی ارتش افغانستان شد.
بریتانیا در سال ۲۰۱۳ یکی از بزرگ‌ترین نهادها نهادهای آموزش ارتش افغانستان را در کابل ایجاد کرد
اکنون ماموریت نظامی بریتانیا در افغانستان محدود به مدیریت این دانشگاه و مشورت دادن به نیروهای امنیتی افغان در چارچوب ماموریت حمایت قاطع شده است.
| ▲ | کمک‌های اقتصادی |
لندن در دسامبر سال گذشته میلادی میزبان نشست کشورهای حمایت‌کننده افغانستان بود. در این نشست دولت وحدت ملی افغانستان برنامه خود زیر نام «به‌سوی خودکفایی» را به جامعه بین‌المللی ارائه کرد و کشورهای شرکت‌کننده نیز بر ادامه تعهدات مالی‌شان که در نشست توکیو در سال ۲۰۱۲ به افغانستان اعلام کرده بودند، تاکید کردند.
در این نشست دولت بریتانیا وعده داد که مثل سال‌های گذشته بر اساس تعهدات توکیو سالانه ۲۷۰ میلیون دلار تا ۲۰۱۷ به افغانستان کمک کند.
بریتانیا هم‌چنین در زمینه‌های ظرفیت‌سازی در ادارات افغانستان از جمله وزارت دارایی افغانستان، مدیریت موزه‌ها، حفظ آثار باستانی، تقویت تجارت‌های کوچک و مبارزه با مواد مخدر با دولت افغانستان همکاری داشته است.
[▲] يادداشت‌ها
[▲] پی‌نوشت‌ها
ضیا شهریار، رابطه کابل و لندن؛ دولتی که اولویتش خروج از افغانستان بود، وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی: یک‌شنبه ٦ مه ٢٠۱۵ - ۱٦ اردیبهشت ۱۳۹۴
[▲] جُستارهای وابسته
□
[▲] سرچشمه‌ها
□ وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی
