 |
|
آرتور گایتون
فهرست مندرجات
زندگی‌نامه‌ها فیزیولوژیست
آرتور کلیفتن گایتون (به انگلیسی: ) (زاده‌ی ۱۹۱۹ م - درگذشته‌ی ۲۰۰۳ م)، فیزیولوژیست پرآوازه آمریکایی‌ست که آوازه او به‌خاطر نگارش کتاب معروف «فیزیولوژی پزشکی» است که در ایران به «فیزیولوژی گایتون» معروف است. کتاب فیزیولوژی گایتون بی‌شک یکی از معتبرترین کتب مرجع دانشگاهی و علمی می‌باشد، که در اکثر مراکز دامپزشکی و پزشکی و دیگر علوم مرتبط تدریس می‌شود.
| ▲ | زندگی‌نامه |
 |
آرتور گایتون، در ۸ سپتامبر ۱۹۱۹ میلادی، در شهر آکسفورد در ایالت میسیسیپی کشور ایالات متحده آمریکا به‌دنیا آمد. پدرش «دکتر بیلی گایتون» پزشک گوش و حلق و بینی بود که بعدها رئیس دانشکدهٔ پزشکی آکسفورد شد. مادرش «کیت اسمالوود گایتون»، آموزگار ریاضیات و فیزیک بود و پیش از ازدواج به‌عنوان مبلغ مذهبی در چین اشتغال داشت.
گایتون در دانشگاه هاروارد به‌عنوان دانشجوی پزشکی، به‌علت داشتن ایده‌های تازه در مورد روش‌های اندازه‌گیری و جداسازی یون‌ها در محلول‌ها مورد توجه استاد بیوشیمی قرار گرفت. استاد بیوشیمی آزمایشگاه کوچکی در اختیار وی قرار داد تا به این دانشمند جوان اجازه دهد که اوقات فراغت خود را در آن سپری کند و بتواند آزمایش‌هایی که از تخیل وی می‌گذشت را پیاده کند.
او در اوایل تحصیل در دانشکده‌ی پزشکی، با همسر آینده‌اش «روت ویگل گایتون» (Ruth Weigle Guyton) آشنا شد و در ۱۲ ژوئن سال ۱۹۴۳ با او ازدواج کرد. پدر روت رئیس دانشکده الهیات دانشگاه یل بود و روت نیز دانشجوی تازه فارغ‌التحصیل ولسلی بود که همان‌جا مشغول تدریس شد.
دکتر آرتور کلیفتن گایتون و همسرش روت ویگل گایتون (زاده‌ی ۱۹۲۲ م - درگذشته‌ی ۲۰۰۳ م)، در ژوئن ۱۹۸۹
گایتون، در ابتدا، در نظر داشت جراح قلب و عروق شود؛ بنابراین، مدت کوتاهی پس از ازدواج، اینترشیب جراحی را در بیمارستان عمومی ماساچوست، آغاز کرده بود که با بازخوانی نیروی دریایی ارتش، آن را نیمه تمام گذاشت.
بعد از اتمام جنگ جهانی دوم، گایتون برای تکمیل دوره‌ی رزیدنتی به بیمارستان عمومی ماساچوست بازگشت؛ اما در سال ۱۹۴٦، که سال آخر تحصیلی او بود، به فلج اطفال مبتلا شد که پای راست، بازوی چپ و هر دو شانه او را فلج کرد. وی ۹ ماه را در چشمه‌های آب گرم گرجستان گذراند تا بهبودی حاصل کند. در این مدت، برای بلند کردن و حرکت دادن بیمار از بستر به صندلی یا به وان و هم‌چنین حرکت، صندلی چرخ‌دار طراحی کرد که به‌وسیله دکمه‌ی خاصی کنترل می‌شد و برای طراحی این وسیله و وسایل خاص برای پای پرانتزی، و سایر دستگاه‌ها برای کمک به معلولین، تقدیرنامه‌ی ویژه‌ای از رییس جمهور دریافت کرد.
برای دکتر گایتون، به‌علت ابتلای به فلج اطفال، ادامه‌ی کار در جراحی قلب و عروق، دیگر انتخاب مناسبی نبود؛ اما پژوهش در پزشکی به‌ویژه در مورد افزایش فشار خون، انتخابی خوب و شغلی مناسب و جذاب بود.
علی‌رغم چندین پیشنهاد برای این دانشمند جوان با آینده‌ای روشن و امیدوار برای این‌که در منطقه‌ی بوستون باقی بماند، خانواده‌ی گایتون مصمم بود به خانه‌ی خود در آکسفورد باز گردد. از این‌رو، در سال ۱۹۵۵، زمانی‌که برنامه دوساله‌ی پزشکی دانشگاه به دوره تحصیلات چهارساله گسترش یافت، آن‌ها با شش فرزند از ده فرزندشان به آکسفورد رفتند.
تالیف کتاب فیزیولوژی پزشکی در آکسفورد شروع شد. دکتر گایتون عقیده داشت که متون درسی موجود برای گذراندن واحد درسی دانشجویان راضی‌کننده نیست، پس به مطالعه در زمینه‌های گوناگون فیزیولوژی پرداخت. در خلاصه‌سازی مطالعاتش هر بخش از مباخث را به‌صورت جزوه‌ای می‌نوشت که پس از جمع‌آوری آن‌ها را به‌صورت کتابی در آورد. نخستین چاپ این کتاب علمی مربوط به‌سال ۱۹۵٦ می‌باشد.
با آن‌که تلاش‌های ابتدایی دکتر گایتون، در پیدا کردن علت افزایش فشار خون با شکست مواجه شده بود، اما او به‌نوعی به کشف اساس گردش خون دست یافت و زمانی‌که در جستجوی علت اغفال‌کننده‌ی افزایش فشار خون بود، پرسش‌های بی‌شمار بیشتر و بیشتری در باره‌ی اساس عملکرد قلبی-عروقی کشف کرد. اگر قرار بود به پرسش نهایی خود پاسخ دهد (دلیل بالا رفتن فشار خون) او باید معمای اصلی را قدم به قدم حل می‌کرد. این فرایند به‌طور جدی در مرکز پزشکی میسیسیپی شروع شد، و نام او را روی آزمایشگاه جدید مرکز تحقیقات نهادند. ساختمانی نیز برای تحقیقات علمی بیشتر تاسیس شد و این نیز قدردانی مناسبی برای وجه‌ی بین‌المللی وی بود. زیرا وی دستاوردهای علمی بی‌شماری را برای آن موسسه به ارمغان آورده بود. دکتر گایتون اطلاعات ناقص در مورد عملکرد قلب و عروق خونی را در کنار هم دیگر گذاشت تا پاسخ پرسشش را برآورده سازد.
دکتر گایتون در ابتدا عمده مطالعاتش را در زمینه عامل افزایش فشار خون بنا نمود و در این راه بسیاری از فرمول‌ها و محاسبات و رفتار مربوط به سیستم گردش خون را کشف نمود. در سال ۱۹۵۵ تئوری برون‌ده قلب را ارائه نمود که نشان می‌داد قلب تنها خونی را که دریافت می‌کند، قادر به پمپاژ است و خود قلب نقشی در تنظیم مقدار برون‌ده قلب ندارد. از دیگر کارهای ارزنده وی، محاسبه فشار میان بافتی است.
در دهه‌ی ۵۰، او تئوری قلب سهل‌انگار را برای توجیه مقدار خون پمپی قلب، یا برون‌ده قلب تشریح نمود. به‌عبارتی او کشف کرد که قلب آن‌چیزی را که در یافت می‌کند به رگ‌ها پمپ می‌کند. او با ارائه‌ی این تئوری، فرضیه‌ی قدیمی را که می‌گفت قلب برون‌ده‌اش را کنترل می‌کند، واژگون کرد. این همانند یافته‌های بعدی او در ظاهر به‌صورت تفکری متداول پر و بال گرفت. اما او همان‌طور که در پذیرش مسئولیت انتقال ماشین ثابت کرد، هرگز اشیایی را که ارزش ظاهری دارند نمی‌پذیرد.
کمی بعد او موفق شد که فشار میان بافتی را اندازه بگیرد؛ او بیان کرد که فشار مایع میان بافتی منفی است و این دقیقاً مخالف چیزی بود که در آن‌زمان رواج داشت. مدت زیادی طول کشید تا دیگران این نظریه‌ی وی را پذیرفتند.
فهرست لوح‌های پاس دکتر گایتون نشان می‌دهد که جوامع دانشگاهی جهان نه تنها در نهایت یافته‌های وی را پذیرفتند بلکه به اهمیت وسیع یافته‌های وی نیز دست یافتند.
او نتایج تحقیقات خود را به‌صورت بیش از ٦٠٠ مقاله و ۴۰ کتاب انتشار داده است و امتیازهای کتاب تالیفی او شامل متن درسی، شاید در میان دیگر کتاب‌های درسی پرفروش‌ترین آن‌ها محسوب شود.
با وجود این‌همه پژوهش، دکتر گایتون همیشه برای دانشجویانش وقت می‌گذاشت. چه برای دانشجویانی که در فهم بعضی از سخنرانی‌هایش مشکل داشتند و چه برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی که از تمام مناطق دنیا برای یادگیری مفاهیم درسی به پیش وی می‌آمدند.
او با دانشجویانش مانند یک همکار رفتار می‌کرد و یار و شریک آن‌ها محسوب می‌شد. او می‌خواست که در اعتبار دستاوردهای تحقیقاتی که معمولآ به وی نسبت داده می‌شد شریک باشند. آن‌ها به‌نوبه‌ی خود چنین انتظاری نداشتند.
دکتر هال رئیس بخش فیزیولوژی مرکز پزشکی میسیسیپی که اکنون به‌عنوان یکی از نویسندگان کتاب فیزیولوژی پزشکی دکتر گایتون در حال فعالیت است و از شاگردان پیشین دکتر گایتون بوده، در مورد وی می‌گوید: «اگر ما به‌عنوان دانشجویان سابق وی در رشته‌ی خودمان موفقیتی به‌دست آورده‌ایم، به‌علت آن است که روی شانه‌های غولی به‌نام دکتر گایتون ایستاده‌ایم.»
پروفسور آرتور گایتون، پس از سال‌ها تلاش در ارتقای دانش فیزیولوژی و پزشکی، ناگهان در ۳ آوریل سال ۲۰۰۳، همراه با همسر خود در یک حادثه رانندگی درگذشت.
| ▲ | آثار |
پروفسور دکتر آرتور گایتون، نتایج تحقیقات خود را به‌صورت بیش از ٦٠٠ مقاله و ۴۰ کتاب انتشار داده است. در این میان، با کتاب «فیزیولوژی پزشکی» معروف خود در دنیای کتاب‌های علمی، تاریخ‌ساز شد. بعدها جان ای هال هم در نگارش کتاب به او یاری رساند و حاصل آن کتاب درسی فیزیولوژی پزشکی گایتون و هال می‌باشد که در دانشگاه‌های جهان در حال تدریس است. این کتاب، که نخستین‌بار در سال ۱۹۵٦ به چاپ رسید، چاپ دهم آن پیش از مرگ دکتر گایتون، در سال ۲۰۰۰ انتشار یافت و چاپ دوازدهم آن در سال ۲۰۱۰ منتشر شد. کتاب فیزیولوژی پزشکی گایتون، که تاکنون به ۱۵ زبان ترجمه شده است، یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های جهان در رشته پزشکی است.
[▲] يادداشت‌ها
[▲] پيوست‌ها
...
[▲] پی‌نوشت‌ها
...
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
رده‌ها: │ زندگی‌نامه‌ها │ فیزیولوژیست‌های اهل ایالات متحده آمریکا
