- ریشه‌شناسی
- خاستگاه و تاریخچه آن
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[زبانشناسی] [زبان‌های ایرانی]
زبان اوستا یا زبان اوستایی (به انگلیسی: Avestan language) یکی از زبان‌های باستانی شاخۀ [شرقی] ایرانی زیر گروه آریایی (هندوایرانی) است که جزو زبان‌های هندواروپایی بهشمار میرود. این زبان که از کهن‌ترین زبان‌های مکتوب هندواروپایی است، طی یک‌ونیم قرن اخیر، نهتنها توجه ایرانشناسان، بلکه توجه شمار بسیاری از دانشمندان و پژوهندگان را که به مباخث هندواروپایی میپردازند، به‌خود جلب کرده است[۱].
نسک‌های اوستا، کتاب مقدس زرتشتیان، به این زبان نوشته شده است و این نسک‌ها، تنها اثر به‌جا مانده از این زبان است[٢]. از مطالعهٔ اوستا بر می‌آید که دو گویش گوناگون از این زبان در اوستا به‌کار رفته است[٣] که یکی کهنه‌تر می‌نماید و لهجهٔ گاهانی است که سروده‌های خود زرتشت به آن نگاشته شده است[۴]. افزون بر این، یسن‌های ۳۵ تا ۴۱ (هفت هات) و نیز چهار دعا از یسن ۲۷ به این لهجه است[۵]. لهجهٔ پسین‌تر لهجهٔ سایر قسمت‌های اوستای امروزی است[٦].
زبان اوستایی همریشه با زبان سانسکریت (زبان ودایی) و نزدیک به زبان‌های مادی و پارسی باستان می‌باشد[٧] و زبان پشتو یکی از فرزندان بازمانده‌ی این زبان در افغانستان امروزی است[٨].
[↑] ریشه‌شناسی
[↑] خاستگاه و تاریخچه آن
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱: س. ن. سوکولوف، نگاهی به تاریخچۀ اوستا
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- س. ن. سوکولوف، زبان اوستایی، ترجمۀ دکتر رقیه بهزادی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱٣٧۱ خ، ص هفت (مقدمه).
[٢]-
[٣]-
[۴]- بخش گاهان (گات‌ها) اوستا که بارتولومه آن‌ها را «خطابه‌های منظوم زرتشت» نامیده، کهن‌ترین یادگار اندیشهۀ زرتشتی است. زجوع شود به: آرتور کریستن‌سن، کارنامۀ شاهان (در روایات ایران باستان)، ترجمۀ باقر امیرخانی و بهمن سرکاراتی، دانشگاه تبریز، مهر ۱٣۵٠ خ، ص ۱
[۵]-
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
