|
حبیب محبیان
فهرست مندرجات
- زندگینامه
- فعالیتهای هنری
- نگارخانه
- يادداشتها
- پيوستها
- پینوشتها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمهها
- پيوند به بيرون
موسیقی ایرانی هنرمندان ایرانی
حبیب محبیان در نزد علاقهمندان موسیقی معروف به حبیب (زادهی ۱۳۳۱ خ - درگذشتهی ۱۳۹۵ خ)، خواننده، آهنگساز، نوازنده و ترانهسرای ایرانی بود. او از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۹۵ خورشیدی در عرصهی موسیقی پاپ فعالیت هنری داشت.
▲ | زندگینامه |
حبیب محبیان، در ۴ مهر ۱۳۳۱ خورشیدی، در شمران تهران، در خانوادهی با اصالتی از ترکان تبریز زاده شد. در خانوادهی او، برادرانش نیز به موسیقی علاقه داشتند، اما تنها خود حبیب به موسیقی حرفهای روی آورد. علیرغم تمایل سایر برادرانش به ویولن، علاقه وی از همان ابتدا به گیتار بود و از دوران نوجوانی نواختن ساز گیتار را آغاز کرد، و این دوران، مصادف با پیدایش گروه بیتلز در دهه ٦۰ میلادی اروپا بود و این باعث علاقهی بیشتر حبیب به موسیقی گردید. وی پس از پذیرفته شدن در آزمون صداوسیما زیر نظر مرتضی حنانه اصول آهنگسازی را آموخت و بهعنوان خواننده در صداوسیما مشغول بهکار شد. وی پس از ۲ سال از استخدام در رادیو و تلویزیون، به خدمت سربازی رفت و در آنجا نیز خواننده باشگاه افسران بود.
حبیب از معدود خوانندگانی ایرانی است که در اجرای آهنگهایش از گیتار دوازده سیم استفاده میکند. او خود میگوید: «من بدون گیتارم فلج هستم و تا جاییکه یادم میآید تا بهحال بدون گیتار روی هیچ صحنهای نرفتهام» همو میافزاید: «من اصولاً برای هر مشكلی كه [در زندگی] برایم پیش میآید، آهنگ میخوانم.»
همسر اول حبیب، شادی نام داشت. احمدرضا تنها فرزند حبیب از وی است که در ایران زندگی میکند. روزی شادی در خیابان پایش پیچ میخورد و بهعلت آنکه احمدرضا را در آغوش داشته به زمین میافتد و در بیمارستان بهدلیل حساسیت به آمپول پنیسیلین در عرض چند دقیقه فوت میکند. تقریباً همزمان با مرگ همسر حبیب، مادر او نیز، بهعلت حملهٔ قلبی درگذشت و این حوادث باعث شد که او در اولین آلبومش با نام «مرد تنهای شب» که در سال ۱۳۵۶ انتشار یافت، بیشتر آهنگها را بهیاد آنها بخواند. آهنگهای «مادر» و «خرس کوکی» را بهیاد مادرش، «شهلای من» و «خواب سرخ بوسهها» را بهیاد همسرش و «نگاهم» را بهیاد هر دوی آنها خواند. همسر دوم حبیب ناهید نام دارد که «محمد محبیان» ثمره ازدواج با اوست.
حبیب در دهه ۵۰ و با خواندن آهنگهای مانند «مرد تنهای شب»، «شهلای من» و «مادر» در کانون توجه قرار گرفت. اما پس از انقلاب اسلامی در ایران، در سال ۱۳٦۰، بهدلیل ممنوعیت خواندن وی در این کشور، ایران را ترک کرد و به آمریکا رفت و در سال ۱۳٦۴ در لس آنجلس ساکن شد. او سالها در آنجا به خوانندگی ادامه داد. محمّد پسر حبیب محبیان میگوید:
- «اوّل از همه لازم میبینم كه دلیل رفتن خانوادهام از ایران در اواسط جنگ ایران و عراق را ذكر كنم. این ترك دیار نه بهخاطر جنگ و نه بهخاطر انقلاب بود، بلكه تنها دلیلش ممنوعیت پدرم برای خواندن بود. موسیقی تنها عشق و مهارت او بود و محرومیت از آن ضربه زیانباری بود كه او را بسیار تحت تاثیر قرار داد. پدرم همیشه میگفت كه اگر زمان بهعقب برگردد تا زمانی كه مجبور به رفتنش نكنند ایران را ترك نخواهد كرد. امّا در آنزمان او انتخاب دیگری پیشرو نمیدید. پس از ترك ایران و مشكلات بسیار سرانجام در سال ۱۹٨۵ میلادی (۱۳٦۴ خورشیدی) در شهر لس آنجلس امریكا ساكن شدیم. در همه سالهایی كه در امریكا گذشت، پدرم همواره به فكر بازگشت و آرزویش خواندن دوباره در وطن بود.»
حبیب، طی بیش از دو دهه حضور در آمریکا، آلبومهایی مانند «همراز»، «خورشید خانم»، «بزن باران»، «خانه کوچک» و «خداوندا» را عرضه کرد.
او در سال ۱۳۸۸ با نگاشتن نامهای به محمود احمدینژاد، رئیس جمهور وقت ایران، خواستار حضور در کشور شد و با موافقت ضمنی و پذیرفتن رعایت برخی شرایط به همراه خانوادهاش به ایران بازگشت و در رامسر، چهارصد دستگاه اقامت گزید.
حبیب زمانی که بعد از سه دهه به ایران برگشت، درست وقتی که در اولین مصاحبهاش پرده از آرزوهایش برداشت و گفت، میخواهد در ایران آلبوم منتشر کند و در ورزشگاه آزادی تهران کنسرت بدهد. ورود او به ایران با واکنش چهرههای محافظهکار روبهرو شد و بههمین دلیل موانعی برای حضور دوباره او در صحنه موسیقی ایران بهوجود آمد. از جمله احمد خاتمی از خطیبان موقت جمعه تهران به بازگشت حبیب و شایعه بازگشت دیگر هنرمندان فعال در عرصه موسیقی گفت: «اینجا ایران اسلامی است جای خوانندگان لس آنجلسی نیست، این ملت اجازه نخواهند داد کسانی با تساهل و تسامح اصول اسلامی و فرهنگی مردم را زیر سئوال ببرند.»
حبیب در سال ۱۳۸۹ درخواست خود برای دریافت مجوز انتشار آلبوم را ارائه کرد و اعلام کرد که میخواهد در تهران کنسرت برگزار کند. اسفندیار رحیم مشایی، رئیس دفتر محمود احمدینژاد، در واکنش به حضور او در ایران گفت: «اینکه یک ایرانی بخواهد فعالیتی در داخل و خارج از کشور داشته باشد، مطابق چارچوب و قوانین آزاد است و مشکلی ندارد. فعالیت هنری در همه بخشها از جمله موسیقی برای همه هنرمندان در داخل و خارج از کشور آزاد است و برگشت به ایران برای کسی مشکلی ندارد.» درست زمانی که خیلیها تصور میکردند، حبیب خیلی بیشتر از پیش بهخواستههایش نزدیک شده است، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی، محمد میرزمانی، قاطعانه گفت: «ما به آلبوم حبیب محبیان نه مجوز دادهایم و نه کارهای ایشان مجوز گرفته است».
هرچند، پس از انتشار پُر سر و صدای تکآهنگ ویدیویی با نام «محکوم» از حبیب محبیان، که در این آهنگ، خوانندهای جوان و سیساله بهنام «سمیر زند» - با نام واقعی محمدحسین خزعلی - که فرزند ابوالقاسم خزعلی، عضو مجلس خبرگان رهبری است، او را همراهی میکند، سمیر زند ادعا کرد که از این به بعد حبیب برای ادامه کارهایش مشکلی نخواهد داشت و کارهایش مجوز دارد. اما مقامات موسیقی چندان به این هنرمند موسیقی پاپ روی خوشی نشان ندادند. بنابراین، آرزوهای حبیب محبیان، هرگز برآورده نشد.
دو سال پیش از مرگش، در ۱۸ تیر ۱۳۹٣، هنگامی که در اطراف شهر ماسوله، در شمال ایران مشغول ساخت یک ویدیو کلیپ بود بازداشت٬ و بعد از یک روز به قید وثیقه آزاد شد. روزنامه شرق به نقل از یک مقام مسئول در نیروی انتظامی استان گیلان دلیل بازداشت یک روزه حبیب را ساخت بدون مجوز یک کلیپ موسیقی عنوان کرد. اما برخی سایتها اعلام کردند که وی توسط لباس شخصیها و بیدلیل دستگیر شده است. حبیب خود نیز پس از آزاد شدن، یک نامه سرگشاده با عنوان «من در سرزمین مادریام بدون دلیل بازداشت شدم و بدون دلیل هم آزاد!» نوشت.
با این حال، نتیجه حضور حبیب در فضای موسیقی ایران،انتشار فقط چند تکآهنگ بوده است. از جمله آهنگی بهنام «سارا» که آنرا بهزبان مادریاش، ترکی آذری، خوانده است، آنهم بهیاد آسیبدیدگان زلزله تابستان ۱۳۹۱ در آذربایجان غربی. این چند تکآهنگ اخیر حبیب، همگی از شبکههای تلویزیونی غیردولتی و مستقر در بیرون از کشور پخش شدهاند.
حبیب که تا پایان عمر به انتظار نشست، و با استناد به موضع وزارت ارشاد هیچ مجوزی برای هیچ فعالیت هنری نداشت، سرانجام، به سبب بیماری سرطان که مدتها از آن رنج میبرد، در ساعت ۹ صبح ۲۱ خرداد ۱۳۹۵ بر اثر ایست قلبی، در سن ٦۳ سالگی، در روستای نیاسته کتالم رامسر درگذشت.
▲ | فعالیتهای هنری |
حبیب محبیان، نخستین آلبومش را بهنام «مرد تنهای شب» پیش از انقلاب منتشر کرد. این آلبوم یکی از بهترینهای موسیقی پاپ دههی ۵۰ خورشیدی بهشمار میآید. او پس از این آلبوم، تنها یک آلبوم دیگر را پیش از انقلاب در ایران منتشر کرد. مادر و شهلای من از ترانههای معروف آن زمان او هستند. پس از انقلاب هم دوازده آلبوم در خارج از ایران ارائه داد، که همگی آنها در همان سبک و سیاق کارهای او جای میگرفت که به نوعی الهام گرفته از موسیقی بلوز بهشمار میرفت. اما در سال ۱۳۸۸، هنگامی که به ایران باز گشت، پس از سالها تلاش موفق نشد اجرای رسمی در ایران داشته باشد یا آلبومی منتشر کند.
▲ | نگارخانه |
[▲] يادداشتها
[▲] پيوستها
...
[▲] پینوشتها
او خود میگوید: «افتخار میکنم که بگم ترک تبریزم».
ناهید همسر حبیب محبیان، دربارهی علت مرگ او کفت: «از سال ٨٨ که وارد رامسر شدیم، در همانسال همسرم در اتاق احیای بیمارستان رامسر بستری شد... قرار بود همسرم در بخش سیسییو بستری شود اما با رضایت شخصی مرخص شد، و سال ٨۹ قرار بود همسرم کنسرتی داشته باشد، همانشب مشکل قلبی پیدا کرده و بستری میشود. ولی اینبار حبیب در خواب سکته کرد. بعد از تماس من با اورژانس و سر و صدای همسایهها اورژانس تشخیص داد که وی فاقد علائم حیاتی است و سیانوز کامل شده و مردمکهای چشمش گشاد شده بود. حبیب ٦٣ سال سن و سابقه مشکل قلبی داشت از اینرو اقدامات احیأ موثر نبود؛ او قبل انتقال به بیمارستان در منزل فوت کرده بود و جهت تایید فوت به بیمارستان انتقال پیدا کرد.»
رسانههای ایران نیز به نقل از مسئولان اورژانس استان مازندران گزارش دادهاند که حبیب محبیان بهدلیل ایست قلبی در شمال ایران درگذشته است. زکریا اشکپور، سخنگوی مرکز اورژانس مازندران، به خبرگزاری مهر گفت که صبح امروز جمعه ۲۱ خرداد «طی تماس با مرکز پیام اورژانس غرب استان مازندران برای انجام مأموریت در روستای نیاسته در کتالم رامسر درخواست آمبولانس شد که پس از حضور در محل متوجه شدیم فردی که دچار ایست قلبی شده حبیب محبیان خواننده موسیقی ایرانی است».
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمهها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
ردهها: │ ...