دموکراسی در غرب

از: مایک وولریج

روز دمکراسی

دمکراسی در غرب

فهرست مندرجات زمین‌لرزه‌های سیاسی اروپا دموکراسی در بریتانیا يادداشت‌ها پی‌نوشت‌ها جُستارهای وابسته سرچشمه‌ها .

[قبل]

[بعد]

امسال هفتصد و پنجاهمین سالگرد تشکیل پارلمان انگلستان است و به همین بهانه، سرویس جهانی بی‌بی‌سی در روز ۲۰ ژانویه (۳۰ دی) به زبان‌های مختلف در یک پوشش ویژه، به موضوع دموکراسی پرداخته است.

▲	اروپا امسال با زمین‌لرزه‌های سیاسی مواجه می‌شود

نتایج تحقیقی که به سفارش بی‌بی‌سی انجام شده نشان می‌دهد که اروپا در سال جاری میلادی به دلیل رشد احزاب و گروه‌های پوپولیستی (عوامگرا) شاهد زلزله‌های سیاسی خواهد بود.

این تحقیق توسط واحد اطلاعاتی اکونومیست به مناسبت روز دموکراسی در بی‌بی‌سی انجام گرفته است.

قدرت گرفتن احزاب عوامگرا می‌تواند تبعات فراوانی به همراه داشته باشد

این تحقیق خاطرنشان می‌کند که به‌روز چنین وضعیتی، احزاب سیاسی عمده اروپا را مجبور می‌کند تا وارد ائتلاف‌هایی شوند که تا پیش برای آن‌ها تصورپذیر نبود.

این گزارش می‌گوید احزاب پوپولیست در اروپا که علیه مهاجرات، سیاست‌های ریاضت اقتصادی و عضویت در اتحادیه اروپا فعالیت و تبلیغ می‌کنند فضای بازتری برای فعالیت دارند. گزارش واحد اطلاعاتی اکونومیست دلایل این فضای باز را کاهش شدید عضویت در احزاب عمده اروپایی و حضور کم رنگ مردم در پای صندوق‌های رای دانسته است.

گزارش یادشده خاطرنشان می‌کند که فضای ایجاد شده راه را برای پیروزی برخی از احزاب پوپولیستی در انتخابات هموار می‌کند.

واحد اطلاعاتی اکونومیست معتقد است که «بحران دموکراسی» در اروپا از شکاف میان قشر نخبه و رای‌دهندگان ناشی می‌شود.

مردم بریتانیا در ماه مه امسال برای انتخاب دولت جدید به پای صندوق‌های رای می‌روند و واحد اطلاعاتی اکونومیست می‌گوید که ممکن است نتیجه این انتخابات یک دوره‌ طولانی از بی‌ثباتی سیاسی باشد.

گزارش واحد اطلاعاتی اکونومیست می‌گوید که این احتمال وجود دارد که انتخابات مه امسال دولت بی‌ثباتی را سر کار بیاورد و حزب پوپولیستی «استقلال بریتانیا (یوکیپ)» بخشی از آرای دو حزب کارگر و محافظه‌کار را به خود اختصاص دهد.

این گزارش ذکر می‌کند که چند پاره‌شدن گرایش‌های رای‌دهندگان بریتانیایی در کنار تغییرات ایجاد شده در نظام انتخاباتی باعث خواهد شد تا در بریتانیا، تشکیل دولت تک حزبی دارای اکثریت در پارلمان، به نحوی که تا کنون امری طبیعی تلقی می‌شده، به‌طور فزاینده‌ای دشوار شود.

اما تغییر سیاسی که احتمالاً به زودی شاهد آن خواهیم بود، در یونان خواهد بود. قرار است به دلیل ناکامی پارلمان یونان در انتخاب رئیس‌جمهوری جدید این کشور، انتخابات پارلمانی پیش از موعد در روز ۲۵ ژانویه برگزار شود.

نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که حزب چپ افراطی سیریزا می‌تواند قوی‌ترین حزب در مجلس جدید یونان باشد و واحد اطلاعاتی اکونومیست می‌گوید اگر این حزب بتواند دولت آینده یونان را تشکیل دهد، امواج سیاسی ناشی از آن در سایر کشورهای اتحادیه اروپا احساس خواهد شد.

این گزارش می‌گوید دولتی که حزب چپ افراطی سیریزا تشکیل دهد به‌شدت هم در داخل کشور و هم در منطقه عاملی بی‌ثبات‌کننده خواهد بود. چنین دولتی به بحران میان یونان و وام‌دهندگان بین‌المللی آن کشور شدت بیشتری خواهد بخشید.

واحد اطلاعاتی اکونومیست می‌گوید که انتخابات در چندین کشور دیگر اتحادیه اروپا نیز می‌تواند نتایج پیش‌بینی نشده‌ای را به دنبال داشته باشد. این گزارش از انتخابات در دانمارک، فنلاند، اسپانیا، فرانسه، سوئد، آلمان و ایرلند باد کرده و گفته موضوعی که در تمامی این کشورها مشترک است، قدرت گرفتن احزاب پوپولیستی است.

این گزارش خاطرنشان می‌کند که احساسات ضد دستگاه‌های حکومتی در منطقه اقتصادی یورو و بیشتر کشورهای عضو اتحادیه اروپا شدت گرفته است.

گزارش واحد اطلاعاتی اکونومیست معتقد است که گروه‌ها و احزاب پوپولیستی اعم از احزاب دارای گرایش‌های چپ یا راست یا نامشخص در حال پر کردن خلاء موجود میان احزاب سنتی و پایگاه‌های مردمی آن‌ها هستند.

مخالفت با اداره شدن کشور از بروکسل (مقر اتحادیه اروپا)، مهاجرت و سیاست‌های ریاضت اقتصادی از موضوعاتی هستند که این احزاب از آن‌ها برای پر کردن این خلای بهره‌برداری می‌کنند.

در کنار رونق یافتن احزاب پوپولیستی در اروپا، جنبش‌های اعتراضی نیز طی چند سال اخیر در بسیاری از کشورهای جهان شکل گرفته است.

واحد اطلاعاتی اکونومیست می‌گوید جنبش‌های چشمگیر اعتراضی در ۵ سال گذشته در بیش از ۹۰ کشور جهان شکل گرفته‌اند که توسط جوانان، تحصیلکردگان و افرادی از طیقه متوسط هدایت می‌شوند و این افراد از از رهبران سیاسی خود بریده‌اند و توییتر و دیگر سایت‌های اجتماعی را به خطابه‌های سنتی سیاسی ترجیح می‌دهند.

بهار عربی چه نتایجی را برای کشورهای عربی به‌همراه داشت؟ آیا دموکراسی یکی از آن‌ها بود؟

دلایل متعددی برای شکل‌گیری جنبش اعتراضی وجود دارد: شورش‌ علیه دیکتاتوری، مشکلات اقتصادی، تلاش برای شکل دادن به قشر جدیدی از طبقه متوسط در کشورهای در حال توسعه برخوردار از رشد سریع اقتصادی از جمله این دلایل هستند.

این تحولات همگی منجر به طرح این پرسش شده که آیا این تحولات تهدیدی برای دموکراسی هستند یا شاهدی بر این که دموکراسی زنده و پویا است.

اگر در این میان بهار عربی را مثال بیاوریم، آن‌هم در منطقه‌ای که دموکراسی حضور چندانی ندارد، نتیجه این اعتراضات در این کشورها، تغییرات دموکراتیک اندکی به همراه داشته است.

نتیجه جنبش دموکراسی‌خواه در هنگ‌کنگ نیز هنوز مشخص نیست. در چین، پرجمعیت‌ترین کشور دنیا نیز، دموکراسی در افق دیده نمی‌شود. این که تغییرات دموکراتیک در سایر کشورهای آسیایی و گسترش طبقه متوسط در چین چه تاثیری بر آن بگذارد، باید منتظر ماند و دید.

در حال حاضر، سرنوشت غیرقابل پیش‌بینی دموکراسی‌های «قدیمی» بی‌شک توسط بسیاری از دولت‌ها و فعالان سیاسی و اجتماعی در سراسر جهان رصد خواهد شد و همه به‌دقت این تحولات را مد نظر قرار خواهند داد.

[▲] يادداشت‌ها

[▲] پی‌نوشت‌ها

مایک وولریج، اروپا امسال با زمین‌لرزه‌های سیاسی مواجه می‌شود، وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی: یک‌شنبه ٢٠ ژانویه ٢٠۱۵ - ۳٠ دی ۱۳۹۳

از: رعنا رحیم‌پور

روز دمکراسی

دموکراسی در بریتانیا

فهرست مندرجات زمین‌لرزه‌های سیاسی اروپا دموکراسی در بریتانیا يادداشت‌ها پی‌نوشت‌ها جُستارهای وابسته سرچشمه‌ها .

[قبل]

[بعد]

امسال هفتصد و پنجاهمین سالگرد تشکیل پارلمان انگلستان است و به همین بهانه، سرویس جهانی بی‌بی‌سی در روز ۲۰ ژانویه (۳۰ دی) به زبان‌های مختلف در یک پوشش ویژه، به موضوع دموکراسی پرداخته است.

▲	دموکراسی در بریتانیا از زبان یک نماینده پارلمان

«ما صدها سال جنگیدیم و خون‌های زیادی ریخته شد، تا به‌جایی برسیم که اختیار مردم، به‌دست خودشان بیفتد». این حرف‌های آلیستر برت است، نماینده مجلس عوام که در ۷۵۰ سالگی پارلمان بریتانیا میزبان ما شد تا توضیح دهد که دموکراسی پارلمانی بریتانیا چطور عمل می‌کند.

تالار وست مینستر

بعد از عبور از دستگاه‌های پلیس و کنترل وسایل فیلمبرداری، وارد راهرویی شدیم که مثل اغلب جاهای پارلمان، قدیمی است. راهرویی باریک ما را به تالار وست مینستر می‌رساند. تالاری که بیش از ۹۰۰ سال پیش و قبل از تولد دموکراسی ساخته شده است و تقریباً تنها بخش پارلمان است که تغییر چندانی نکرده. تالاری عظیم با دیوارهای سنگی قطور و سرد، سقفی چوبی و پنجره‌هایی در انتهای آن که پر است از نقش‌های قدیمی مسیحی. جایی که شاهد سخنرانی‌ها، تاجگذاری‌ها و مراسم ترحیم بسیاری از پادشاهان بریتانیا بوده است.

تالار وست مینستر، به مجلس عوام راه دارد. جایی که گروهی از ۶۵۰ نماینده مجلس، که اکثرشان از دو حزب کارگر و محافظه‌کار هستند، از جمله آلیستر برت، هر روز در آن دیدار می‌کند.

آقای برت می‌گوید: «در مجلس عوام، لایحه‌ها را به‌بحث می‌گذاریم و تصویب می‌کنیم، از وزرا سوال می‌پرسیم و ساعت ۱۲ هر چهارشنبه، نخست وزیر را به چالش می‌کشیم. نماینده‌ها نیم ساعت فرصت دارند که درباره هر موضوعی که می‌خواهند، شش سوال از نخست وزیر بپرسند. سوال‌ها از قبل با نخست وزیر هماهنگ نمی‌شود و او باید درباره همه موضوع‌ها آمادگی پاسخگویی داشته باشد.»

دور و بر ما، پر بود از جهانگرد و گروه‌های بزرگ و کوچک دانش‌آموزان که برای بازدید از مجلس و تالار وست مینستر آمده بودند. به دیوارها، پوسترهایی نصب شده بود درباره برنامه‌هایی که برای امسال ترتیب داده شده است.

بریتانیا امسال هشتصدمین سالگرد دموکراسی را جشن می‌گیرد. در سال ۱۲۱۵ میلادی سندی به امضای پادشاه وقت رسید که قدرت را از انحصار او خارج کرد. سندی به‌نام مگنا کارتا که نقطه آغاز دموکراسی در بریتانیا شد.

آقای برت در حال سخنرانی در صحن پارلمان

سند مگنا کارتا، برای اولین‌بار، انحصار قدرت را از دست پادشاه خارج کرد. اما مسیر رسیدن به دموکراسی امروز بریتانیا، مسیر طولانی و پر فراز و نشیبی بود. نمایندگان مجلس اوایل فقط زمین‌داران بزرگ و اعیان بودند. سال‌ها طول کشید و اصلاحات زیادی اتفاق افتاد تا بالاخره مجلس به‌جایی رسید که نمایندگان همه مردم به آن راه پیدا کنند. مردمی که به گفته آلیستر برت، بر هر سازمان و نهادی ارجحیت دارند.

«ملکه در این کشور، صرفاً سمتی تشریفاتی دارد. بر اساس سنت هر سال مجلس را بازگشایی می‌کند و بودجه سالانه را اعلام می کند، اما همان را هم نخست وزیر برای او می‌نویسد. مجلس عوام، بر مجلس اعیان هم ارجحیت دارد.»

اعضای مجلس اعیان منتخب مردم نیستند. در گذشته، اعیان و ثروتمندان عضو این مجلس بودند اما حالا، هر کسی که خدمتی به بریتانیا کرده باشد، می‌تواند به این مجلس راه پیدا کند. به گفته آقای برت، اگر اختلافی بین مجلس عوام و اعیان پیش بیاید، مجلس عوام که منتخب مردم است، حرف آخر را می‌زند.

به گفته این نماینده حزب محافظه‌کار، مردم اجازه دارند بدون وقت قبلی، همه جلسات مجلس را که به‌طور زنده از یک شبکه تلویزیون هم پخش می‌شود، از نزدیک ببینند.

آن‌ها هم‌چنین می‌توانند در جلسات کمیسیون‌های مختلف مجلس شرکت کنند که با جزئیات بیشتر لوایح پیشنهادی را بررسی و بر کار وزارتخانه‌ها نظارت می‌کنند.

در سرمای استخوان‌سوز دی ماه لندن، ماندن در تالار هزار و پانصد متری مربع شکل کار آسانی نیست. آلیستر برت از ما دعوت کرد که به دفترش برویم.

بعد از گذشتن از راهروهای نسبتاً تاریک و سرد تالار وست مینیستر، از ساختمان اصلی خارج شدیم و به ساختمانی در همان مجموعه پارلمان رفتیم که قبلاً ساختمان پلیس اسکاتلندیارد بوده اما حالا تبدیل شده به دفتر کار نماینده‌ها.

دفتر آقای برت، اتاق کوچکی است با دو مبل چرمی یشمی‌رنگ و یک میز چهار نفره ناهارخوری. یک میز تحریر و یک مبل سه نفره. یک شومینه که دیگر از آن استفاده نمی‌شود و رویش را گچ گرفته‌اند. منشی او همسرش است که در اتاق کناری کار می‌کند. آقای برت می‌گوید که مردم را در همین دفتر ملاقات می‌کند.

دفتر آقای برت در ساختمان پارلمان است

آلیستر برت ۶۰ ساله است، حقوق خوانده و تقریباً همه عمرش نماینده مجلس بوده. از او می‌پرسم چه کسی می‌تواند نماینده مجلس شود؟

«هر کسی که گذرنامه بریتانیایی داشته باشد، حتی اگر متولد جایی به غیر از بریتانیا باشد می‌تواند نامزد انتخابات شود، با هر دین و مذهبی.»

آقای برت می‌گوید که برای اطمینان از سلامت انتخابات، احزاب، افراد مستقل و مردم عادی ناظرانی دارند که بر روند رای‌گیری و شمارش آن نظارت می‌کنند. به حوزه‌های مختلف شمارش آرا سرکشی می‌کنند و بالای سر شمارش کننده‌ها می‌ایستند تا مطمئن شوند رای جا به‌جا نمی‌شود.

هر کسی، با هر گرایش سیاسی می‌تواند با نماینده‌اش در پارلمان تماس بگیرد. از طریق نامه، ایمیل و تماس تلفنی. اخیراً یکی از ساکنان منطقه‌ای که آقای برت نماینده‌اش است، با او تماس گرفته و گفته به‌دلیل تزریق خون‌آلوده در بیمارستانی مریض شده است. آلیستر برت، مشغول نوشتن یک سخنرانی درباره این موضوع بود که قرار بود روز بعد، در مجلس عوام آن را به بحث بگذارد. او آن‌جا سعی خواهد کرد که نمایندگان دیگر را با خود همراه کند تا به دولت فشار بیاورند و به آسیب‌دیدگان غرامت بپردازند و متخلفین را بازخواست کنند. او فردا روز شلوغی دارد، وقت ما دیگر تمام شده است.

قبل از خروج می‌گوید: «هیچ حاکمی دوست ندارد قدرت را با کسی تقسیم کند. ما، صدها سال جنگیدیم و خون‌ها ریخته شد تا به دموکراسی رسیدیم. دموکراسی آسان به‌دست نمی‌آید.»

[▲] يادداشت‌ها

[▲] پی‌نوشت‌ها

رعنا رحیم‌پور، دموکراسی در بریتانیا از زبان یک نماینده پارلمان، وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی: یک‌شنبه ٢٠ ژانویه ٢٠۱۵ - ۳٠ دی ۱۳۹۳

[▲] جُستارهای وابسته

□ 1 2 3

[▲] سرچشمه‌ها

□ وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی