 |
|
توافقنامه صلح
میان دولت و حزب اسلامی افغانستان
فهرست مندرجات
- پیشینه‌ی مذاکرات صلح
- واکنش‌های موافق و مخالف
- متن توافقنامه
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
شورای عالی صلح حزب اسلامی افغانستان
توافقنامه صلح میان دولت و حزب اسلامی افغانستان، پنجشنبه اول میزان (مهر) ۱٣۹۵ خورشیدی، توسط سید احمد گیلانی رئیس شورای عالی صلح، محمدحنیف اتمر مشاور امنیت ملی افغانستان، عطأالرحمان سلیم منشی شورای عالی صلح به نمایندگی از دولت افغانستان و محمدکریم امین به نمایندگی از گلبدین حکمتیار رهبر شورشی حزب اسلامی این کشور امضا شد و ٨ میزان (مهر) ۱٣۹۵ خورشیدی، به امضای محمداشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان و گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی نیز رسید. البته گلبدین حکمتیار از طریق ویدئو کنفرانس در مراسم امضای توافقنامه شرکت کرد. این سند شش صفحه‌ای در سه فصل و ٢۵ ماده ترتیب شده است.
توافقنامه صلح میان سید احمد گیلانی رئیس شورای عالی صلح، محمدحنیف اتمر مشاور امنیت ملی افغانستان، عطأالرحمان سلیم منشی شورای عالی صلح به نمایندگی از دولت افغانستان و محمدکریم امین به نمایندگی از گلبدین حکمتیار رهبر شورشی حزب اسلامی به امضا رسید.
در اعلامیه مشترک دولت افغانستان و حزب اسلامی که در محفل امضای این توافقنامه خوانده شد، آمده که این سند پس از امضای محمداشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان و گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی، نافذ خواهد شد.
تعهدات مشترک هر دو جانب در توافقنامه صلح شامل پایان جنگ، تامین صلح و امنیت، پای‌بندی به ارزشهای اسلامی، حقوق برابر و بدون تبعیض زن و مرد در برابر قانون، یک‌پارچگی افغانستان و تعلق به همه اقوام کشور می‌شود.
تعهدات اصلی دولت شامل تلاش برای رفع تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه گلبدین حکمتیار و سایر رهبران حزب اسلامی، به‌رسمیت شناختن این حزب به‌عنوان یک سازمان سیاسی مطابق قانون و حق فعالیت سیاسی آن در کلیه زمینه‌های سیاسی مانند شرکت در انتخابات می‌شود. دولت هم‌چنین متعهد شده که حکمتیار به‌عنوان «رهبر جهادی»، از طرف رئیس جمهوری با صدور فرمان ویژه‌ای «مورد اعزاز و احترام خاص» قرار گیرد و برای او در دو تا سه محل اقامت تعیین و هزینه و امنیت آن را تامین کند. این در حالی است که نام گلبدین حکمتیار سال‌ها است، در فهرست سیاه دولت آمریکا و سازمان ملل قرار دارد و دولت آمریکا برای سر او جایزه تعیین کرده است.
از جانب دیگر، حزب اسلامی متعهد به انحلال شاخه نظامی خود شده است. در بخشی از این سند آمده که این حزب اسلامی ارتباط خود را با گروه‌های تروریستی قطع می‌کند و از آن‌ها حمایت نمی‌کند و ماده هیجدهم این سند بیانگر آن است که این حزب پس از اعلام رسمی این توافقنامه، «آتش‌بس دایمی» را برقرار می‌کند و این موضوع زیر نظر یک کمیسیون مشترک اجرا خواهد شد.
| ▲ | پیشینه‌ی مذاکرات صلح |
نیروهای حزب اسلامی که دومین گروه بزرگ شورشیان افغان را تشکیل می‌دهند، در پانزده سال تمام با سربازان افغان در جنگ بوده‌اند. در طول سال‌های حکومت حامد کرزی، با آن‌که شمار زیادی از اعضای حزب اسلامی در حکومت او سمت‌های مهم دولتی داشتند و تلاش دولت برای صلح با حزب اسلامی افزایش یافت، ولی هیچگاه نتیجه نداد. با این حال، مذاکرات بین‌الافغانی، در دوره‌ی حکومت دکتر محمداشرف غنی، پس از ماه‌ها گفتگو و چانه‌زنی، به نتیجه رسید.
اعلامیه مطبوعاتی در مورد مذاکرات با حزب اسلامی
شورای عالی صلح با تجدید تمنیات نیک خویش به کافه امت مسلمه و ملت شریف افغانستان پرداخته و امیدوار است که روزهای مبارک عید سعید اضحی را با خوشی، مسرت و آرامی سپری نمایند.
چنانچه ملت شریف افغانستان در جریان است، روند مذاکرات با هیئت حزب اسلامی به رهبری جناب گلبدین حکمتیار از مدتی بدین‌سو از جانب شورای عالی صلح به پیش برده می‌شود و روی توافقنامه میان هیئت مذاکره‌کننده و شورای عالی صلح بعد از مذاکرات، بحث‌ها و تبادل نظریات طولانی توافق به‌میان آمده، اما نسبت به عوامل تخنیکی ناشی از تعطیلات ایام خجسته عید سعید اضحی امضای نهایی آن به تعویق افتاده است.
ناگفته نباید گذاشت که برخلاف شایعات مطبوعاتی و آنچه در شبکه‌های اجتماعی به نشر رسیده است، رهبری حکومت وحدت ملی به‌شمول مقام عالی ریاست جمهوری و مقام عالی ریاست اجرائیه از این مذاکرات به‌رهبری شورای عالی صلح حمایت نموده و نهایی‌سازی این توافقنامه را یک گام مثبت به‌سوی صلح و ثبات در کشور تلقی می‌نمایند.
رهبری شورای عالی صلح از موقف جلالتمآب رئیس جمهوری اسلامی افغانستان مبنی بر تسریع روند صلح حمایت نموده و برای استقرار صلح عادلانه و پایدار که از اهداف دایمی دولت جمهوری اسلامی افغانستان، شورای عالی صلح و آرزوی دیرینه ملت و مردم افغانستان می‌باشد، تلاش‌های خستگی‌ناپذیر خویش را ادامه خواهد داد. اما باید یادآوری نمود که مسایل غیرمعقول و آنچه به زیان منافع ملی کشور باشد قابل قبول نبوده و به هیچ‌کس اجازه داده نمی‌شود تا منافع علیای کشور را قربانی این‌گونه مسایل سازد.
چون پروسه صلح و مذاکرات یک پروسه مغلق و پیچیده بوده و مستلزم ایجاد یک اجماع ملی می‌باشد، لذا باید در زمینه تحمل و صبر پیشه کرده و از پیش داوری‌های قبل از وقت که باعث ایجاد شکوک و شبهات می‌گردد اجتناب ورزید.
شورای عالی صلح یک‌بار دیگر از تمام مخالفین مسلح می‌خواهد که داعیه اسلامی و ملی شورای عالی صلح و دولت جمهوری اسلامی افغانستان را لبیک گفته و به روند گفتگوهای مستقیم بپیوندند تا از جنگ و خونریزی جلوگیری به‌عمل آمده و از این بیشتر مردم بی‌دفاع کشور متضرر نگردند.
شورای عالی صلح
| ▲ | واکنش‌های موافق و مخالف |
واکنش‌های جهانی به توافقنامه صلح میان دولت افغانستان و حزب اسلامی این کشور، مثبت بوده است. شماری از کشورها و نهادهای کمک‌کننده‌ی دولت افغانستان، از توافقنامه صلح بین دولت افغانستان و حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار استقبال کرده‌اند.
سفارت آمریکا در کابل می‌گوید از این توافقنامه به‌عنوان یک گام روبه‌جلو برای پایان‌دادن مسالمت‌آمیز جنگ در افغانستان استقبال می‌کند. در اعلامیه‌ی سفارت آمریکا آمده است: «آمریکا به‌حمایت خود از روند صلح به مالکیت و رهبری افغانستان که منجر به توقف خشونت و منازعه از سوی مخالفین مسلح دولت، قطع روابط با گروه‌های تروریستی و پذیرفتن قانون اساسی افغانستان، به شمول محافظت از حقوق زنان و اقلیت‌ها گردد، ادامه می‌دهد.»
هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) نیز خوش‌بینی خود را از امضای این توافقنامه اظهار داشته و اعلام کرده است که از تلاش‌های حکومت افغانستان برای تعامل با کسانی که خواهان صلح هستند، حمایت و استقبال می‌کند. در اعلامیه‌ی یوناما تاکید شده که روند صلح باید توسط افغانها و تحت مالکیت افغانها باقی بماند.
سفارت بریتانیا در افغانستان نیز توافقنامه صلح بین دولت افغانستان و حزب اسلامی را یک گام مثبت خوانده و گفته منتظر تطبیق کامل آن می‌باشد. در اعلامیه‌ی سفارت بریتانیا آمده که این کشور از تلاش‌های حکومت افغانستان در راستای صلح به رهبری خود افغانها حمایت می‌کند و از همه گروه‌ها می‌خواهد که از چنین تلاش‌هایی برای پایان جنگ، بهبود امنیت، ثبات و رفاه حمایت کنند.
سفیر ایران در افغانستان، نیز از توافق دولت افغانستان و حزب اسلامی برای خاتمه دادن به خشونت در آن کشور استقبال کرده است. به گزارش ایسنا، خبرگزاری دانشجویان ایران محمدرضا بهرامی، سفیر ایران در کابل، در مورد توافقنامه صلح بین دولت افغانستان و حزب اسلامی گلبدین حکمتیار، گفته است که «سیاست اصولی ایران، حمایت از ثبات و امنیت به‌عنوان بستر اصلی توسعه در افغانستان است و ایران از هر اتفاقی که به تقویت ثبات و بازگشت امنیت کمک کند استقبال می‌کند.»
سفیر ایران گفته است که مهم‌ترین راهکار برای تقویت ثبات و بازگشت امنیت به افغانستان، مذاکره میان دولت و جریان‌های مختلف مخالف دولت است.
وی اظهار داشته است که با توجه به آسیبی که جنگ در افغانستان متوجه مردم این کشور می‌کند، «هر مذاکره‌ای که دولت با گروه‌های مختلف انجام دهد و به نوعی توافق سیاسی منجر شود، گامی مثبت و روبه‌جلو است.»
در مورد توافقنامه بین دولت افغانستان و حزب اسلامی، بهرامی گفته است: «جمهوری اسلامی ایران از این اقدام استقبال می‌کند و امیدوار است این فرآیند به سایر گروه‌های مخالف هم تسری یابد.»
در مورد نقش کشورهای منطقه در کمک به موفقیت این توافقنامه نیز، سفیر ایران گفته است که «وظیفه همه دوستان افغانستان این است که کمک کنند تا این قبیل ابتکارات با سرعت و جدیت بیشتر پیگیری شود تا بتواند آینده قابل پیش‌بینی برای مردم افغانستان به ارمغان آورد.» وی اراده سیاسی رهبران دولت و گروه‌های مخالف در افغانستان را مهم‌ترین عامل موفقیت در این راستا دانسته است. وی گفته است همه کشورهایی که خواستار ثبات در افغانستان هستند باید از چنین پدیده‌هایی استقلال کنند چرا که به صلح در افغانستان، منطقه و جهان کمک می‌کند.
در حالی که شماری از کشورها و نهادهای کمک‌کننده‌ی دولت افغانستان، از توافقنامه صلح بین دولت افغانستان و حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار استقبال کرده‌اند، دیده‌بان حقوق بشر با انتشار بیانیه‌ای امضای توافقنامه صلح بین دولت افغانستان و حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار را بی‌حرمتی به قربانیان جنایات جنگی و نقض حقوق بشر این کشور خوانده و مورد انتقاد قرار داده است.
در بیانیه‌ی این سازمان که روز پنجشنبه اول میزان (مهر) ۱٣۹۵ منتشر شد، آمده است که «بازگشت گلبدین حکمتیار، یکی از بدنام‌ترین مظنون جنایات جنگی افغانستان، فرهنگ معافیت از مجازات در این کشور را تقویت می‌دهد».
دیده‌بان حقوق بشر هم‌چنین از عدم پاسخگویی دولت افغانستان و تمویل‌کنندگان خارجی آن به قربانیان نیروهای زیر فرماندهی حکمتیار و دیگر «جنگسالاران» که در جنگ‌های داخلی دهه‌ی نود دست داشته‌اند، انتقاد کرده است.
این سازمان با اشاره به کشتار غیرنظامیان در جنگ‌های داخلی افغانستان نوشته که حکمتیار مسئولیت برخی از فاحش‌ترین فجایع جنگ از جمله موشک‌پرانی ماه اگست سال ۱۹۹۲ را به‌دوش داشته است. به اساس گزارش کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، در این موشک‌پرانی حداقل ۱۰۰۰ تن کشته و ۸۰۰۰ دیگر زخمی شدند.
در بیانیه دیده‌بان حقوق بشر هم‌چنین آمده است که حکمتیار به نقض حقوق بشر از جمله ناپدید شدن اجباری مخالفان سیاسی، داشتن یک زندان زیرزمینی در پاکستان و شکنجه در آن، و حملات خشونت‌آمیز به سازمان‌های غیردولتی فعال در زمینه برنامه‌های آموزش و بهداشت برای زنان افغان که در ارودگاه‌های پناهندگان در پاکستان، متهم است.
| ▲ | متن توافقنامه |
مقدمه: از آن‌جایی‌که پایان عاجل جنگ، استقرار صلح پایدار و تامین امنیت و عدالت در افغانستان از خواسته‌های اساسی ملت بوده و متضمن استقلال و ترقی کشور می‌باشد، مسوولیت فرد فرد این کشور و تمامی اقشار سیاسی مطرح در قضایای کشور است تا دست به‌هم داده و در راه تحقق این اهداف مشترک فعالیت نمایند.
هدف این موافقتنامه خاتمه جنگ و خشونت و دستیابی به صلح و ثبات پایدار در افغانستان با احترام به قانون جمهوری اسلامی افغانستان از جمله تمامی ارزشهای اسلامی و ملی می‌باشد. با توجه به این هدف، دولت جمهوری اسلامی افغانستان و حزب اسلامی افغانستان بر مواد ذیل به توافق رسیدند:
فصل اول: اصول اساسی
ماده اول: دو طرف با ایمان مستحکم و تزلزل‌ناپذیر به خداوند متعال و اعتقاد راسخ به دین مقدس اسلام، خود را به پیروی بلاقید و شرط از اصول والای این دین مکلف دانسته و آن را هدف خویش قرار می‌دهند.
ماده دوم:دو طرف معتقداند که اصول و رهنمودهای دینی پایه اصلی تمامی قوانین و اجرات دولتی خواهد بود، همان‌‌گونه که ماده‌‌های دوم و سوم قانون اساسی کشور نیز بر آن تاکید دارد که «دین دولت جمهوری اسلامی افغانستان دین مقدس اسلام بوده و در افغانستان هیچ قانونی نمی‌تواند مخالف معتقدات و احکام دین مقدس اسلام باشد»
ماده سوم: طرفین بر این باورند که تمام مردم اعم از زن و مرد، بدون تبعیض و امتیاز در برابر قانون حق و مسئولیت مساوی و برابر دارند. افغانستان واحد و یک‌پارچه به همه اقوام و مردم غیور این سرزمین تعلق داشته و حاکمیت ملی حق مسلم ملت می‌باشد که آن را به‌طور مستقیم و یا توسط نمایندگان منتخب خویش اعمال می‌نماید.
ماده چهارم: هر دو طرف از خروج نیروهای نظامی خارجی براساس موافقت‌نامه‌‌ها برای تحکیم حاکمیت ملی و منافع کشور حمایت نموده و باور دارند که افغانها می‌توانند از طریق این وحدت و همبستگی، بحران ناشی از جنگ را مهار و با تهدیدها مقابله نمایند.
فصل دوم: تعهدات طرفین
- بخش اول: تعهدات دولت جمهوری اسلامی افغانستان
ماده ششم: دولت جمهوری اسلامی افغانستان همزمان با امضای این موافقتنامه رسماً اعلام می‌‌دارد که رهبر محترم حزب اسلامی افغانستان و دیگر شخصیت‌های برجسته‌ی آن می‌توانند در هر جای از این کشور که خواسته باشند مطالبق با قوانین کشور آزادانه زندگی نمایند و دولت جمهوری اسلامی افغانستان خود را مکلف به تامین شرایط لازم و مساعد برای تحقق این شرایط می‌داند.
ماده هفتم:دولت جمهوری اسلامی افغانستان متعهد می‌گردد که رسماً اعلام نماید که حق فعالیت سیاسی حزب اسلامی را در تمامی ابعاد سیاسی و اجتماعی مطابق با قوانین جاری در کشور به‌رسمیت شناخته و در تحقق آن همکاری همه‌جانبه نموده و حزب اسلامی می‌تواند در انتخابات ریاست جمهوری، پارلمانی و ولایتی، شهری و شهرداری شرکت نموده و نامزد داشته باشد.
ماده هشتم: دولت جمهوری اسلامی افغانستان متعهد می‌گردد تا در مشاوره با نهادهای سیاسی، مدنی و دولتی کشور زمینه را جهت اصلاح بیشتر روند انتخابات آماده ساخته و طرح های مشخص را در این زمینه ارائه نماید.
هم‌چنین دولت متعهد می‌گردد که زمینه را برای حضور حزب اسلامی افغانستان در روند اصلاحات نظام انتخاباتی فراهم سازد. اصلاح نظام انتخاباتی اگر بنابر کمبود وقت معطوف به انتخابات پیشرو نمی‌تواند باشد، دولت در مشاوره با تمامی نهادهای ذیربط متعهد به تعدیل نظام انتخاباتی مبتنی بر نظام انتخاباتی متناسب حزبی می‌باشد. هم‌چنین در ساختارهای انتخاباتی حضور حزب اسلامی افغانستان در مطابقت با قانون تامین می‌گردد.
ماده نهم: رهبر جهادی افغانستان گلبدین حکمتیار از طرف رییس جمهور اسلامی افغانستان طی فرمانی خاص به‌خاطر تامین صلح در کشور و تلاش‌‌های‌شان برای آزادی افغانستان مورد اعزاز و احترام خاص قرار می‌گیرد.
ماده دهم: رهبر حزب اسلامی می‌تواند دو یا سه محل مناسب را برای اقامت خویش در افغانستان انتخاب نموده و دولت تدابیر لازم امنیتی و هزینه معین و معقول را برای وی فراهم می‌سازد.
ماده یازدهم: دولت جمهوری اسلامی افغانستان مصونیت قضایی رهبر و اعضای حزب اسلامی را در رابطه با اقدامات سیاسی و نظامی گذشته با امضا و در مطابقت با این موافقتنامه تضمین می‌نماید.
هم‌چنین دولت اسلامی افغانستان متعهد می‌گردد که زندانیان و اسرای حزب اسلامی افغانستان را که شامل لیست توافق شده بوده و مرتکب جرایم جنایی نشده باشند و دعوای حق‌الناس علیه آن‌ها وجود نداشته باشد، از طریق کمیسیون علنی که بدین منظور تشکیل می‌گردد در اسرع وقت که بیشتر از سه ماه نباشد رها سازد.
حزب اسلامی افغانستان متعهد می‌گردد تا افراد رها شده حزب اسلامی، به میدان جنگ علیه دولت جمهوری اسلامی افغانستان نرفته و به‌هیچ گروه مسلح غیرقانونی و تروریستی نپیوندند. نظارت بر روند حل و فصل هر نوع اختلاف در این رابطه به کمیسیون مشترک اجرایی با حسن نیت سپرده می‌شود.
ماده دوازدهم: به‌منظور استحکام هر چه بیشتر حکومت وحدت ملی و جهت ایجاد فضای اعتماد میان دولت و حزب اسلامی افغانستان، رهبری دولت جمهوری افغانستان متعهد می‌گردد که حضور رهبری حزب اسلامی افغانستان در روند مشورتی برای تنظیم و تحقق سیاست‌های مهم دولتی و کشوری تامین نماید.
ماده سیزدهم: دولت جمهوری افغانستان خود را موظف می‌داند تا شرایط لازم را برای حضور و مشارکت حزب اسلامی افغانستان در نهادهای دولتی مطابق با قانون اساسی فراهم سازد. چگونگی چهارچوب مناسب و قابل قبول برای تحقق این امر از طرف شورای عالی صلح در تفاهم با هیات حزب اسلامی افغانستان تنظیم و به مقام ریاست جمهوری پیشنهاد می‌گردد.
ماده چهاردهم: دولت جمهوری اسلامی افغانستان متعهد می‌گردد طبق قانون، افراد و فرماندهان واجد شرایط حزب اسلامی افغانستان را که علاقمند به خدمت باشند جذب نیروهای دفاعی و امنیتی کشور نماید. هم‌چنین جمهوری اسلامی افغانستان متعهد است تا زمینه ادغام قانونی، با عزت و پایدار آن‌ها را در جامعه تامین نماید. چگونگی تحقق این ماده از طریق کمیسیون مشترک اجرایی تنظیم می‌گردد.
ماده پانزدهم: دوره‌ی انفصال آنعده از مامورین و افسران حزب اسلامی افغانستان که قبلآً در ادارات دولتی خدمت نموده و انفصال از خدمت شده‌اند، در صورتی که بتوانند اسناد قانونی ارایه نمایند، طبق قانون دوره‌ی خدمت آن‌ها محسوب شده و جذب مجدد آن‌ها بر اساس شرایط قانونی صورت می‌گیرد.
ماده شانزدهم: دولت جمهوری افغانستان متعهد می‌گردد تا برای حل مشکلات مهاجرین کمپ نصرت‌مینه و سایر مهاجرین افغان مقیم پاکستان و ایران و بازگشت داوطلبانه، با عزت و پایدارشان به وطن اقدامات همه‌جانبه را از جمله تهیه زمین برای سرپناه با امکانات لازم در کابل و سایر ولایات کشور به‌عهده گیرد.
در این راستا، دولت جمهوری افغانستان متعهد می‌گردد تا در گام نخست زمینه‌ی عملی عودت داوطلبانه در حدود بیست هزار خانواده مهاجر را به کمک جامعه جهانی بین‌الملل هموار سازد. هم‌چنین دولت جمهوری افغانستان در جهت رسیدگی به بازماندگان شهدا و معلولین حزب اسلامی افغانستان مانند سایر شهدا و معلولین کشور اقدامات لازم را به‌عهده گیرد. چگونگی اعمال این برنامه توسط کمیسیون مشترک اجرایی تثبت و تنظیم خواهد شد.
ماده هفدهم: برگشت آن عده از شخصیت‌ها و منسوبین حزب اسلامی که در خارج از کشور زندگی می‌نمایند طبق این موافقتنامه صورت می‌گیرد.
- بخش دوم تعهدات حزب اسلامی افغانستان
ماده هجدهم: بعد از اعلان رسمی این موافقتنامه از سوی شورای عالی صلح و دولت جمهوری اسلامی افغانستان، حزب اسلامی افغانستان رسماً اعلام می‌نماید که به‌خاطر مصالح کشور و قطع دایمی جنگ و خشونت و تامین صلح پایدار به‌عنوان حزب مهم سیاسی در کشور فعالیت نموده، قانون اساسی کشور را رعایت، آتش‌بس دایمی را برقرار و هر نوع تحریکات نظامی‌اش را متوقف و تشکیلات نظامی خویش را منحل می‌سازد.
کمسیون مشترک اجرایی تدابیر لازم را برای تحقق این ماده در اسرع وقت فراهم می‌سازد. هم‌چنین حزب اسلامی افغانستان متعهد می‌گردد تا آنعده از اسرایی را که در قید اسارت به‌سر می‌برند، با امضای این موافقتنامه در اسرع وقت رها و تسلیم دولت افغانستان نمایند. دولت جمهوری افغانستان تدابیر لازم را برای امنیت افراد حزب اسلامی افغانستان به‌عهده می‌گیرد.
ماده نوزدهم: حزب اسلامی افغانستان متعهد است که بعد از امضای این توافقت‌‌نامه اعلان نماید که هیچ‌گونه رابطه با گروه‌های تروریستی و سازمان‌های مسلح غیرقانونی برقرار ننموده و از آن‌ها حمایت نمی‌کند.
ماده بیستم: حزب اسلامی افغانستان خود را متعهد می‌داند تا به‌عنوان یک حزب سیاسی در امر دفاع و تامین امنیت پایدار در سراسر کشور با دولت وحدت ملیافغانستان همکاری نموده و به‌عنوان یک حزب رسمی سیاسی دفاتر خود را در مرکز و ولایات فعال سازد.
ماده بیست‌ویکم: حزب اسلامی افغانستان آمادگی کامل دارد تا با درک مسولیت‌های دینی و تاریخی‌اش در جهت تامین صلح و ثبات دایمی در افغانستان تلاش کند و در این راستا از تلاش‌های دولت جمهوری اسلامی افغانستان حمایت نماید.
فصل سوم: متفرقه
ماده بیست‌ودوم: این موافقتنامه به‌حیث سند معتبر رسمی بین دولت جمهوری اسلامی افغانستان و حزب اسلامی افغانستان با مدیریت و وساطت شورای عالی صلح افغانستان از تاریخ امضای آن دارای اعتبار بوده و قابل اجرا می‌باشد. هر تغییری که بعد از امضای این سند توسط یکی از طرفین تقاضا می‌شود باید به شکل کتبی و بعد از موافقت هر دو طرف وارد این سند گردد.ماده بیست‌وسوم: به‌منظور نظارت و تحقق همه جانبه این موافقتنامه، هر دو طرف به ایجاد بک کمیسیون مشترک اجرایی که از نمایندگان با صلاحیت دو طرف تشکیل می‌گردد، موافقت می‌نمایند. کمیسیون یاد شده تحت نظارت شورای عالی صلح دولت جمهوری اسلامی افغانستان فعالیت‌های خود را انجام می‌دهد.
ماده بیست‌وچهارم: در صورت بروز هرنوع اختلاف ممکن در این موافقتنامه طرفین اختلاف مذکور را از طریق مشورت و مذاکرات دوستانه و با حسن‌نیت در کمیسیون مشترک که اعضای آن از سوی طرفین تعیین می‌گردند و تحت مدیریت و اشراف شورای عالی صلح فعالیت می‌نماید، حل می‌نمایند.
ماده بیست‌وپنجم: این توافقنامه در سه فصل و بیست‌وپنج ماده تنطیم شده است که به امضای طرفین می‌رسد.
[▲] يادداشت‌ها
[▲] پيوست‌ها
...
[▲] پی‌نوشت‌ها
...
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
رده‌ها: │ ...
