|
بوسه
فهرست مندرجات
- واژهشناسی
- پیشینهی تکاملی
- پیشینهی تاریخی
- گونههای بوسه
- از لحاظ فرهنگی
- نگارخانه
- يادداشتها
- پيوستها
- پینوشتها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمهها
- پيوند به بيرون
رفتارشناسی اعمال جنسی
بوسه یا بهصورت مصدر بوسیدن (به انگلیسی: ؛ به آمریکایی: )، تماس دادن لب با جایی است که معمولاً برای ابراز محبت، نشان دادن احترام و یا بهعنوان سلام و خداحافظی استفاده میشود. بوسه بهطور کلی، یکی از رایجترین روشهای ابراز عشق و محبت است، که میتواند برای نشان دادن روابط احساسی و یا جنسی بهکار رود.
از نظر نمادشناسی، بوسیدن اشیای مقدس، توسط پیروان کلیسای کاتولیک و یا مسلمانان، بهعنوان احترام نمادین و همچنین، در جوامع مسیحی، بوسه یهودا، نماد خیانت است.
▲ | واژهشناسی |
واژهی «بوسه»، که «ماچ» و «بوس» هم گفته میشود، عملی است که با گذاشتن هر دو لب بر روی گونه، دست، پا یا لبهای کسی و یا بر روی چیزی مقدس - از سر محبت و احترام و عشق یا چاپلوسی - صورت میگیرد. بوسیدن، بهمعنای بوسه گرفتن یا ماچ کردن است.
بر اساس پژوهش «وان برایانت» (Vaughn Bryant)، استاد انسانشناسی در دانشگاه تگزاس ای-اند-ام (Texas A&M University) و متخصص تاریخ بوسه، منشأ واژهی «بوسه» از هند باستان است که در آنجا، واژههای «busa» یا «bosa» برای اشاره به بوسیدن بهکار رفته بود. قدیمیترین شکل واژهی بوسیدن در زبان لاتین که بهصورت «basium» آمده و همچنین واژههای «ba» و «buss» که در زبان انگلیسی قدیم استفاده شده، و حتا واژههایی که در حال حاضر، در زبانهای اروپایی کاربرد دارند، مانند: «beso» در زبان اسپانیایی، «beijo» در زبان پرتغالی، «bacio» در زبان ایتالیایی و «bise» در زبان فرانسوی، همگی از همان واژهی هندی سرچشمه گرفتهاند؛ افزون بر این، واژههای امروزی «kiss» و «Kuss» و «kus» که به ترتیب، در زبانهای انگلیسی، آلمانی و هلندی بهکار میرود، نیز ریشه در واژهی «kus» که در شمال هند باستان استفاده میشد، دارند.
▲ | پیشینهی تکاملی |
رفتارهای مادرزادی در حیوانات (اعمال غریزی)، مثلاً اعمالی که پرندگان و ماهیها در دوران آمادگی برای جفتگیری انجام میدهند و همچنین ساختن لانه در پرندگان و جنگوستیز بین گونههای مشابه جانوران، اغلب مانند هم انجام میگیرد و بهصورت صفات ارثی در آنها موجود است.
تحقیقات مقایسهای نشان میدهد که بوسیدن یکی از رسوم عادی در بین ملل مختلف است. رفتاری که برای همبستگی در انسانها انجام میگردد. این امر از غذا دادن دهان به دهان منشأ گرفته کما اینکه در پرندگان هنوز بهشکل اولیه خود یعنی غذا دادن به نوزادان باقی مانده است.
در صورت تغییر عملِ یک اندام، ممکن است با وجود از بین رفتن خود اندام، رفتارِ مربوطه در موجود زنده باقی بماند. چنانکه بعضی از گوزنها در موقع تهدید کردن لب بالایی خود را بالا میکشند با وجود اینکه فاقد دندانهای نیش بلندی هستند که بتواند باعث ترس طرف دعوا شوند.
منشأ بوسیدن بهاحتمال قوی از رفتاری است که اکنون بعضی از جانوران در حین غذا دادن به نوزاد خود انجام میدهند و با کمی تغییرِ شکل، بهصورتی که در انسان رایج هست درآمده است. در بعضی جاها، بزرگسالان پس از جویدن غذا در دهان خود، آن را مستقیماً وارد دهان بچه میکنند. در شامپانزهها عملی مانند بوسیدن هم برای غذا دادن است و هم نوعی خوشآمدگویی. در نوزاد انسان نیز، لب و دهان از اولین راههای شناخت محیط اطراف است که بعدها به بوسه تمایل پیدا میکند.
از لحاظ زیستشناسی، انسانشناسان هنوز به یک اتفاق نظر در مورد اینکه آیا عمل بوسیدن یاد گرفتنی میباشد یا غریزی، نرسیدهاند. این عمل ممکن است با عمل تمیز کردن که در بین برخی حیوانات دیده میشود ارتباط داشته باشد.
بوسیدن این امکان را میدهد که زوجهای احتمالی (که انتظار میرود با هم زندگی مشترک داشته باشند) علامتدهندههای شیمیایی بدن یکدیگر موسوم به فرومون را دریافت کنند، این ماده برای سازگاری زیستشناختی میباشد.
زنان بهطور ناخودآگاه بهسمت مردانی بیشتر جذب میشوند که قسمت اماچسی موجود در ژنوم آنها با یکدیگر تفاوت دارد.
لازم به یادآوری است که هر چه اختلاف این قسمت از ژنوم مرد و زن بیشتر باشد، قدرت مقابله با بیماریها بیشتر میشود و در نتیجه فرزندان این زوج نیز در برابر بیماریها قویتر و سالمتر میباشند، پس شانس بیشتری برای زنده ماندن وجود دارد. بههمین دلیل است که بعضی از زوجها که دارای چنین تفاوت زیادی میباشند، بیشتر مواقع در کنار هم و یا در آغوش هم دیده میشوند.
همچنین نتایج تحقیقاتی در دانشگاه آلبانی آمریکا نشان میدهد که زنان از بوسیدن بهعنوان یک وسیله برای پیدا کردن پدر مناسب برای فرزندانشان استفاده میکنند و مردان را بیشتر بر اساس کیفیت اولینبار بوسیدن قضاوت میکنند.
در بین بعضی جانوران نیز این عمل مشاهده میشود، از جمله بعضی از پرندگان بهصورت رفتارهای نوک به نوک و یا دهان به دهان مشاهده میشود. سگسانان و گربهسانان و برخی از حیوانات دیگر نیز این عمل را بهصورت لیسیدن انجام میدهند. همچنین بونوبوها (شامپانزه کوتوله)، که از آمیزش جنسی بهعنوان سلام استفاده میکنند، بهجز انسان تنها حیواناتی هستند که همهٔ انواع آمیزشهای جنسی، مانند: بوسه زبانی، آمیزش روبهرو، سکس دهانی، همجنسگرایی و دوجنسگرایی در آنها مشاهده میشود.
▲ | پیشینهی تاریخی |
بهنوشتهی «وان برایانت»، اولین اشاره به رفتار شبه بوسیدن، در وداها، کتاب مقدس آیین هندو، بودا و دین جین، که بهزبان سانسکریت نگارش یافته، آمده است. سپس، بوسیدن دهان به دهان در عهد باستان، برای نخستینبار، در کتاب «مهابهاراتا»، حماسه هندو، توصیف شده است.
دانشپژوهانی که در این زمینه، تخقیق کردهاند، میگویند، سنت بوسیدن، پس از بازگشت اسکندر کبیر و ارتش فاتح او، از پنجاب در شمال هند، در سال ٣٢٦ قبل از میلاد، بهتدریج به سایر نقاط جهان گسترش یافت.
با این حال، بوسیدن و مکیدن زبان در اشعار شاعران سومری بهچشم میخورد. همچنین، بوسیدن در شعری که بر روی پاپیروسی نگاشته شده که در کاوشهای باستانشناسی از دیر المدینه بهدست آمده و قدمت آن به دورهای تاریخی پادشاهی نوین مصر باستان، میان سدههای شانزدهم تا یازدهم پیش از میلاد مسیح میرسد، مشاهده میشود.
به هر حال، شاید یکی از معروفترین بوسهها در تاریخ، بوسهی خائینانهی یهودا بر صورت عیسی مسیح باشد که او را به این ترتیب به سربازانی که برای دستگیری او آمده بودند، نمایان ساخت.
▲ | گونههای بوسه |
▲ | از لحاظ فرهنگی |
▲ | نگارخانه |
[▲] يادداشتها
[▲] پيوستها
...
[▲] پینوشتها
...
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمهها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
ردهها: │ رفتارشناسی │ رفتار اجتماعی │ رفتار جنسی