جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۷ فروردین ۱۲, یکشنبه

چرا زبان‌آموزی ضروری‌تر از همیشه است؟

از: بهمن شهری (پژوهشگر فرهنگ و آموزش در دانشگاه اهایو)

فراگیری زبان دوم


فهرست مندرجات

.



چرا زبان‌آموزی اکنون ضروری‌تر از همیشه است؟

به دلایل فراوان، یادگیری زبان دوم، در زندگی یک شخص تأثیر مثبت دارد. از جمله‌ی این مزایا می‌توان به مواردی مانند: بهبود سلامت ذهن و قدرت یادگیری، افزایش فرصت‌های شغلی، دوستی و ایجاد رابطه، امکان سفر به نقاط مختلف جهان، لذت بردن از سبک‌ زندگی‌های مختلف و اعتماد به نفس اشاره کرد.

یادگیری یک زبان دوم می‌تواند زندگی را به‌شیوه‌های زیادی بهبود بخشد و بر مواردی مانند سلامتی، فرصت‌های شغلی، روابط و رشد و توسعه‌ی فردی اثر بگذارد. متاسفانه عموماً آدم‌ها در یادگیری زبان‌های دیگری غیر از زبان مادری‌شان بسیار تنبل هستند. وقتی زبان دیگری فراگرفته شود، درهای زیادی به روی‌ فرد گشوده می‌شود.

مطالعات و پژوهش‌های زیادی وجود دارد که نشان‌دهنده‌ی مزایا و اهمیت یادگیری زبان‌هایِ خارجی بدون در نظر گرفتنِ سن و سال است. این مزایا عبارتند از بهبود حواس و حافظه، تمرکزِ بیش‌تر و بهبودِ مهارتِ شنیدن.

زبان‌های خارجی به شیوه‌های مختلفی می‌توانند فرصت‌ها و چشم‌اندازهای شغلی فرد را بهبود بخشند. بسیاری از شرکت‌ها در کشورهای مختلفی در سراسر جهان فعالیت می‌کنند،‌ بنابراین استخدام کارکنانی که حداقل یک زبانِ دیگر را می‌دانند، حیاتی است. هر چه تعداد زبان‌هایی که فرد می‌داند بیش‌تر باشد، شغل‌های بیش‌تری در انتظار اوست و برای مشاغل بیش‌تری انتخاب می‌شود.

دانستن یک زبان دیگر به فرد این امکان را می‌دهد تا با افرادی که به این زبان صحبت می‌کنند، آشنا شود و رابطه‌ی دوستی برقرار سازد و روابط عمیق‌تری با سایرین داشته باشد که بدون دانستن زبان، برقراری این روابط ممکن نخواهد بود. علاوه بر روابط و دوستی‌ها، فرد با یک زبان دیگر، می‌تواند با فرهنگ‌های مختلف، دیدگاه‌ها و ارزش‌های کشورهای دیگر آشنا شود و دیدگاه سایر مردم جهان را در مورد فرهنگ و نحوه‌ی زندگی خود بداند و در مباحث و موضوعات هیجان‌انگیزی شرکت کند که تا پیش از آن امکانش را نداشت.

در تعطیلات،‌ سفر به مناطقی که فرد با زبان آن‌جا آشنایی دارد،‌ تجربه‌ی فوق‌العاده‌ای است. هیچ چیز جالب‌تر از این نیست که بتواند به‌راحتی با افراد محلی رابطه برقرار کند، مسیر خود را بیابد و با هر کسی که خواست صحبت کند.

یکی از مهم‌ترین مزایای دانستن یک زبان خارجی این است که آن زبان ممکن است در نقاط مختلفی از جهان از جمله کشور اصلی مورد استفاده قرار گیرد، برای مثال زبان اسپانیایی در اسپانیا، مکزیک، کلمبیا، آرژانتین، پرو، شیلی، کوبا و بسیاری از کشورهای دیگر صحبت می‌شود.

وقتی فرد، زبان جدیدی را یاد می‌گیرد، مغز او به‌طور خودکار، راهی برای یادگیری بهتر پیدا می‌کند. اگر او بخواهد چندین زبان دیگر یا مهارت‌های دیگری بیاموزد، تسلط بر یک زبان دیگر می‌تواند آمادگیِ ذهن او را برای تطابق با یادگیری دانش و اطلاعات جدید، بیش‌تر کند.

تکلم به یک زبان خارجی این امکان را برای شخص فراهم می‌کند تا با آثار هنری کشورهای دیگر آشنا شود. دیگر نیازی به کتاب‌ها و فیلم‌های ترجمه‌شده یا دوبله‌شده ندارد و می‌تواند زیبایی آثار هنری را در زبان اصلی‌شان مشاهده کند،‌ این آثار می‌تواند فیلم‌های بالیوودی، رپ سوئیسی یا هر چیز دیگر باشد که می‌توان آن‌را در بهترین حالت ممکن درک نمود.

غلبه بر ترس‌ها و تردیدها، درس گرفتن از اشتباهات دیگران، شناخت بهتر از خود و به چالش کشیدن خود، از مزایایی است که دانستن یک زبان خارجی دارد و عزم و شجاعت فرد را بیش‌تر می‌کند. تمرینِ این زبان راهی مناسب برای غلبه بر احساسِ ناامنی و صحبت کردنِ آسان با سایر افراد است.

به اواخر دهه‌ی دوم قرن بیست‌ویکم نزدیک می‌شویم. با توجه به رشد پر شتاب علم و فناوری، ساکنان کره زمین در اواخر قرن جاری، وقتی بخواهند زندگی امروز ما را تصور کنند، احتمالاً حال‌شان بسیار شبیه شهروندان دهه‌ی ۱۳۰۰ خورشیدی خواهد بود. ما هم همچون ساکنان آن دهه احتمالاً برای‌مان سخت است بخواهیم زندگی روزانه بشر را در پایان این قرن تصور کنیم.

خلاقیت، همکاری، ارتباط و تفکر انتقادی از مهم‌ترین مهارت‌های مورد نیاز شهروندان قرن بیست‌ویک است. زبان در تمامی این مهارت‌ها نقشی حیاتی ایفا می‌کند. اقتصاد و فرهنگ جهانی بیش از پیش درهم‌تنیده است. اینترنت و فناوری اطلاعات تغییرات عمده‌ای را در زندگی فردی و اجتماعی بشر امروز پدید آورده است. نیاز به دانستن زبان‌های جدید کم‌کم به‌یکی از مهارت‌های ضروری شهروندان امروز جهان تبدیل می‌شود. اما چرا زبان‌آموزی ضروری‌تر از همیشه است؟ پژوهش‌های جدید دانشگاهی در این باره چه می‌گویند؟

مطالعات بسیار پیشرفته با کمک ابزارهای جدید دریچه‌های تازه‌ای را از زبان برای‌مان می‌گشاید. مطالعات بینارشته‌ای فراوانی در حوزه‌های جدید مثل عصب‌شناسی زبان، زبان‌شناسی رایانشی، جامعه‌شناسی زبان، روان‌شناسی زبان، فلسفه زبان، فراگیری زبان دوم، آموزش زبان، زبان‌شناسی حقوقی، زبان‌شناسی شناختی و شماری دیگر هر روز درکی کامل‌تر و دقیق‌تر از پدیده زبان در اختیارمان می‌گذارند.

در این‌جا چند نمونه از فواید یادگیری یک زبان جدید را در زندگی فردی و اجتماعی امروز بشر مرور می‌کنیم.


۱زبان‌آموزی باعث بهبود عملکرد مغز می‌شود

مطالعات متنوع دانشگاهی یکی پس از دیگری حکایت می‌کنند از فایده‌های فراوان یادگیری یک زبان جدید و سخن گفتن به آن. مثلا در پژوهشی در دانشگاه نورث‌وسترن در سال ۲۰۱۲، اسکن مغز کسانی را بررسی کردند که حداقل دو زبان را روزانه به صورت فعال استفاده می‌کردند. این تحقیق نشان می‌دهد که فارغ از سن و سال، حافظه‌ این افراد بهبود پیدا می‌کند، تمرکزشان افزایش می‌یابد و خطر افت توان ذهنی در سنین بالاتر کمتر می‌شود.


۲یادگیری زبان جدید تصمیم‌‌گیری‌ها را بهتر می‌کند

وقتی یک تصمیم جدید را در زبان جدید می‌گیریم، احتمال بیش‌تری وجود دارد که منطقی فکر کنیم و تصمیم احساسی نگیریم. نتایج یک پژوهش که سال ۲۰۱۲ در دانشگاه شیکاگو انجام شد نشان می‌دهد که استفاده از زبان جدید دخالت تعصبات در فرایند تصمیم‌گیری را به حداقل می‌رساند. به‌بیان دیگر هنگامی که گزینه‌های موجود را در زبانی دیگر بالا و پایین می‌کنیم، احتمال کمتری وجود دارد که در دام احساس و جهت‌گیری بیفتیم. بر اساس این پژوهش، زبان جدید فاصله احساسی بیش‌تری را در تصمیم‌گیری در مقایسه با زبان مادری فراهم می‌کند. علاوه بر این مطالعه به زبان جدید خلاقیت را افزایش می‌دهد که خود نقش مهمی در تصمیم‌گیری دارد.


۳دانستن زبانی جدید فرصت دوستی‌های تازه‌ را فراهم می‌کند

در مواجهه با فردی از فرهنگی متفاوت، بسیار اتفاق می‌افتد که آرزو می‌کنیم کاش زبان آن فرد را می‌دانستیم تا ارتباطی عمیق‌تر برقرار کنیم و دانش‌مان را از آن فرهنگ غنی‌تر کنیم. به‌علاوه، با آموزش واژگان و عباراتی از زبان خودمان، به دیگران کمک کنیم تا فرهنگ‌‌مان را بهتر درک کنند. هیچ انسانی فرصت کافی ندارد تا همه زبان‌های جهان را بیاموزد. اگر حتی یک نفر یا یک فرهنگ هست که دوست داریم بیشتر بشناسیم، بدون شک یکی از بهترین راه‌ها آموختن زبان آن فرهنگ یا فرد است.

فراگیری یک زبان جدید دیدگاهی مثبت به افرادی که زبان و فرهنگ متفاوت دارند ایجاد می‌کند و به این ترتیب فرصت‌های فراوانی برای دوستی‌های تازه میان‌فرهنگی پدیدار می‌شود.


۴یادگیری یک زبان جدید فرصت‌های شغلی فراوانی را پدید می‌آورد

جهان به‌سرعت در حال رشد است. شرکت‌های بیش‌تری هر روز در بازارهای جدید و کشورهای متفاوت به دنبال شروع یا توسعه کار هستند. شرکت‌های عظیم چند ملیتی هر روز در پی جذب بهترین نیروها هستند. این شرکت‌ها نیازمند افرادی‌اند که تفکری جهانی داشته باشند و بتوانند حداقل به یک زبان دیگر سخن گویند. در شرکت‌ها و سازمان‌های کوچک‌تر نیز فرصت رشد برای کارکنانی که زبانی دیگر را بلدند بیشتر است. یادگیری زبان جدید حتی می‌تواند باعث پیشرفت‌های فراوانی در شغل کنونی‌مان شود.


۵یادگیری زبان جدید باعث پیشرفت تحصیلی می‌شود

پژوهش‌های فراوانی نشان می‌دهد که مهارت‌های تحلیلی دانش‌آموزانی که یک زبان جدید را فرا می‌گیرند پیشرفت می‌کند. علاوه بر این یادگیری یک زبان جدید مهارت‌های شنیداری را تقویت می‌کند در نتیجه می‌تواند باعث افزایش تمرکز و بهره‌وری سر کلاس درس شود.


۶با دانستن زبانی جدید درکی عمیق‌تر از فرهنگ خودمان پیدا می‌کنیم

مواجهه با فرهنگی دیگر به درکی عمیق‌تر از فرهنگ خودمان می‌انجامد. دانستن یک زبان جدید به فرد امکان می‌دهد تا از دو طریق فرهنگ خودش را بهتر بشناسد. یکی از طریق مطالعه آثاری که به زبان مقصد درباره فرهنگش نوشته شده ودیگری از طریق مقایسه و تحلیل ارزش‌های فرهنگی منعکس در زبان مادری و زبان جدید.

زبان‌های متفاوت با یکدیگر در ارتباطند، به‌هم واژه قرض می‌دهند و بر ساختارهای هم اثر می‌گذارند. با یادگیری یک زبان جدید نکات و اطلاعات جدیدی را درباره‌ی زبان خودمان نیز می‌آموزیم. به‌علاوه آموختن زبان جدید کمک می‌کند تا قدر تنوع فرهنگی را بیشتر بدانیم و با تعصبات قومی مبارزه کنیم.


۷زبان جدید دریچه جدیدی را برای تجربه هنر، ادبیات و فلسفه می‌گشاید

زبان جدید درک ما را از روابط انسانی پرورش می‌دهد زیرا از دریچه‌ای متفاوت و فرهنگی جدید می‌توانیم به انسان و ارزش‌هایش بنگریم. این‌گونه فرصت می‌کنیم شعر، فیلم، رمان، داستان و فلسفه را به‌زبانی دیگر تجربه کنیم و لذت ببریم.


۸زبان‌آموزی لازمه مهاجرت و مسافرت است

مهاجرت پدیده‌ای است که در قرن بیست‌ویک بیش از هر زمان دیگری گسترش یافته است. مسافرت‌های خارج از کشور هم در همه کشورها پدیده‌ای رو به رشد است. چه از شهری به شهر دیگر برویم چه از کشوری به کشور دیگر، احتمال بسیاری وجود دارد که در مواجهه با فرهنگ و زبانی جدید قرار بگیریم. نمی‌توان انتظار داشت که بدون داشتن مهارت‌های زبانی لازم در جامعه مقصد، یک مهاجر بتواند موفق شود حتی اگر استانداردهای موجود زبانی لازمه مهاجرت را کسب کرده باشد. واقعیت این است که زبان‌آموزی یکی از لازمه‌های مهاجرت و مسافرت است.

این‌ها فقط چند نمونه از بهره‌های فراوان دانستن یک زبان جدید است. در چنین شرایطی به‌نظر می‌رسد زبان‌آموزی برای شهروندان قرن بیست و یک از همیشه ضروری‌تر است.[۱]


[] يادداشت‌ها

يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.


[] پی‌نوشت‌ها

[۱]- بهمن شهری، چرا زبان‌آموزی اکنون ضروری‌تر از همیشه است؟، وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی: دوشنبه ۲۶ مارس ۲۰۱۸ - ۶ فروردین ۱۳۹۷


[] جُستارهای وابسته




[] سرچشمه‌ها

وب‌‌سایت بی‌بی‌سی