بوریس گروموف

از: دانشنامه‌ی آریانا

بوریس گروموف

فهرست مندرجات ◉ زندگی‌نامه‌ ◉ آثار‌ ◉ يادداشت‌ها ◉ پيوست‌ها ◉ پی‌نوشت‌ها ◉ جُستارهای وابسته ◉ سرچشمه‌ها ◉ پيوند به بيرون .

روابط شوروی و افغانستان

جنگ در افغانستان

ژنرال بوریس وسیولودوویچ گروموف (به انگلیسی: Boris Vsevolodovich Gromov؛ به روسی: Бори́с Все́володович Гро́мов) (زاده‌ی ۱۹۴۳ م)، یک شخصیت برجسته‌ی نظامی روسی است، که آخرین فرمانده لشکر چهلم ارتش سرخ شوروی در افغانستان بود، که در سه نوبت: ۱۹۸۰-۱۹۸۲، ۱۹۸۵-۱۹۸۶ و ۱۹۸۷-۱۹۸۹ در افغانستان خدمت کرد و در مرحله‌ی آخر بیش‌تر شهرت یافت. او از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۲، فرماندار منطقه مسکو بود.

▲	زندگی‌نامه

بوریس گروموف

بوریس وسیولودوویچ گروموف، در ۷ نوامبر ۱۹۴۳ میلادی، در ساراتوف، که یکی از شهرهای بزرگ روسیه است، زاده شد. او در مدرسه نظامی سووروف (Suvorov military cadet school)، مدرسه فرماندهی نظامی لنینگراد (Leningrad Military Commanders School)، و آکادمی نظامی فرونز (Frunze Military Academy) در مسکو درس خواند و در نهایت از آکادمی نیروهای نظامی (General Staff Academy) فارغ‌التحصیل شد.

او در دوران اشغال افغانستان توسط نیروهای ارتش سرخ، سه دوره بین سال‌های: ۱۹۸۰-۱۹۸۲، ۱۹۸۵-۱۹۸۶ و ۱۹۸۷-۱۹۸۹ در افغانستان خدمت کرد و در دو سال اخیر آن به‌عنوان آخرین فرمانده لشکر چهلم شهرت یافت.

ژنرال گروموف، در ۲۶ بهمن ۱۳۶۷ (۱۵ فوریه ۱۹۸۹)، با عبور از پل دوستی که بر فراز رودخانه آمو قرار دارد، به کشورش بازگشت و به اشغال ۹ ساله افغانستان پایان داد. زمانی‌که پس از ده‌سال لشکر ۴۰ شوروی از افغانستان بیرون می‌رفت، ۱۵ هزار نفر از کسانی که باید با آن‌ها باز می‌گشتند، دیگر زنده نبودند و آن‌چه به‌جا می‌گذاشتند کشور ویرانی بود که هنوز در آتش جنگ بی‌پایان می‌سوخت. آن‌چه از تلفات افغان‌ها بر سر زبان‌ها افتاد، دو میلیون کشته، پنج میلیون آواره و میلیون‌ها معلول جنگی بود. برخی از مورخان روایت کرده‌اند: «گروموف وقتی‌ افغانستان را ترک می‌کرد، لبخند تلخی بر لب داشت.» لبخندی که تنها بر چهره‌ی یک ژنرال شکست‌خورده می‌توان دید. اما در واقع، این جنگ برنده و بازنده‌ای نداشت. به‌نظر گروموف، با آن‌که «اشغال افغانستان اشتباه بود و هیچ‌چیزی را حل نکرد»، با این‌حال ممکن است، مشهورترین افسانه راجع به تهاجم شوروی در جمهوری دموکراتیک افغانستان این باشد که این جنگ با شکست اتحاد شوروی پایان یافت تا اعتبار افغانستان را، به‌مثابه‌ی «قبرستان امپراتوری‌ها» تحکیم بخشد»، ولی «این تشریح نهایت غیردقیق حوادث است.» او می‌گوید:

اول این‌که، تذکر این نقطه مهم است که من، به مثابه فرمانده ارتش سرخ اتحاد شوروی در جمهوری دموکراتیک افغانستان، هیچ‌گاهی اوامر (دستور) «پیروزی» بر کسی در افغانستان دریافت نمی‌کردم. در نقطه‌ی اوج جنگ، مجموعاً ۱۰۸۸۰۰ نفر لشکر ۴۰ را تشکیل می‌داد که آشکارا ثابت می‌سازد که هیچ‌کس به فکر پیروزی کلاسیک جنگی در افغانستان نبود. ماموریت لشکر ۴۰، در جمهوری دموکراتیک افغانستان، «تأمین شرایط مساعد (صلح) برای بقا و رشد اقتصادی حکومت حزب ملی-دموکراتیک افغانستان بود». آن‌هایی که نتیجه عملیات را از طریق منشور «پیروزی-شکست» مشاهده می‌کنند، خصوصیت پیچیده‌ی عملیات نظامی علیه چریکان را نمی‌دانند. من جداً باور دارم که سربازان شوروی وظایف خود را در افغانستان موفقانه اجرا می‌کردند.

هم‌چنین، ژنرال گروموف که مسوولیت خروج نیروهای شوروی را از افغانستان بر دوش داشت، می‌افزاید:

نیروهای شوروی بخش مسلط خاک افغانستان را در طول تمام عملیات جنگی کنترل می‌کردند و هیچ‌یک از پوسته‌ها (پاسگاه‌ها) را مجاهدین، با وجود تمویل مالی روزافزون از خارج، تصرف نتوانستند بکنند. در عین‌حال، حکومت قانونی تحت رهبری نجیب‌الله به‌طور موثر ارگان‌های امنیتی ایجاد می‌کرد و از برکت سیاست آشتی ملی از محبوبیت روزافزون برخوردار بود. در لحظه‌ی خروج ما، حکومت توان حفظ مستقلانه نظم در جمهوری دموکراتیک افغانستان به‌شرطی داشت که دریافت حمایت مالی و اقتصادی از جانب اتحاد شوروی ادامه می‌یافت.

او در پاسخ به این پرسش که چرا حکومت نجیب‌الله در نهایت از سوی مجاهدین سقوط کرد، اظهار می‌دارد که «در آن‌زمان خود اتحاد شوروی از هم فروپاشید و مشی سیاست خارجی رهبری روسیه نوین حمایت مالی از نجیب‌الله را مستثنی نمی‌ساخت. اسناد محرم منتشرشده‌ی «سیا» (CIA) نیز تائید می‌کنند که مجاهدین نمی‌توانستند حکومت قانونی را سقوط دهند، اگر اتحاد شوروی کمک‌های مالی خود را ادامه می‌داد.»

به‌هر حال، ژنرال گروموف، پنچ سال در افغانستان حضور داشت. او، پس از «عملیات ماگیسترال» (Operation Magistral)، که به محاصره شهر خوست در شرق افغانستان - از اواخر نوامبر ۱۹۸۷ تا اوایل ژانویه ۱۹۸۸ - پرداخت، «ستاره‌ی طلایی قهرمان اتحاد شوروی» را به‌دست آورد و وقتی به شوروی بازگشت، لقب «قهرمان اتحاد شوروی» را به‌پاس خدمت در جمهوری دموکراتیک افغانستان دریافت کرد. پس از آن، او در انتخابات ریاست جمهوری روسیه در سال ۱۹۹۱ به‌عنوان نامزد معاون رئیس‌جمهور از سوی حزب کمونیست نامزدی شد که نامزد ریاست‌جمهوری نیکولای ریژکوف (Nikolai Ryzhkov) بود. سپس، به‌عنوان معاون اول وزیر دفاع در نیروهای مسلح فدراسیون روسیه خدمت کرد و در سال ۱۹۹۴، از نیروهای مسلح بازنشسته شد و بلافاصله به‌عنوان معاون وزیر کشور منصوب گردید. وی، در سال ۱۹۹۵، به دوما دولتی، یا همان مجلس نمایندگان مجلس روسیه راه یافت و در ژانویه ۲۰۰۰ و مجدداً در دسامبر ۲۰۰۳، به‌عنوان استاندار مسکو برگزیده شد و اکنون رهبری بزرگ‌ترین سازمان سابقه‌داران جنگ در روسیه (برادری رزمی)، را بر دوش دارد.

▲

آثار

یگانه اثری‌که از ژنرال بوریس گروموف، فرمانده کل نیروهای ارتش سرخ در افغانستان، در دست است، زیر عنوان «ارتش سرخ در افغانستان»، توسط عزیز آریانفر به فارسی برگردان شده است. گروموف در مقدمه‌ای این کتاب می‌نویسد: «برای نخستین‌بار، پانزدهم ماه فوریه ۱۹۸۹، درست پس از پایان خروج نیروهای شوروی از افغانستان، به‌من پیشنهاد کردند تا کتابی در این مورد را به‌رشته‌ی نگارش بیاورم. پس از آن‌هم چند پیشنهاد دیگر از این دست برایم رسید. من با دقت آن‌چه که در این باره به‌نشر می‌رسد را مطالعه می‌کردم، و در بیش‌تر موارد به این باور می‌رسیدم که این آثار تسط اشخاص احساساتی نگاشته می‌شوند، تا اشخاص باصلاحیت. شاید هیچ‌کسی حقیقت جنگ افغانستان و پایمردی سپاهیان شوروی را تنواند همانند کسانی که خود در آن سرزمین جنگیده‌اند، بازگو نمایند. همین اندیشه مرا بر آن داشت تا پیرامون رخدادهای که خود در آن حضور داشتم، مطلب بنویسم.»

[▲] يادداشت‌ها

[▲] پيوست‌ها

...

[▲] پی‌نوشت‌ها

Boris Gromov, From Wikipedia, the free encyclopedia.

همان.
همان.
ایوب آروین، تجلیل از خروج شوروی، نگرانی از حضور آمریکا و ناتو، سایت فارسی بی‌بی‌سی: ۱۴ فوریه ۲۰۰۹ - ۲۶ بهمن ۱۳۸۷.
داوود ناجی، شش جدی گذشته یا حال؟، سایت فارسی بی‌بی‌سی: ۲۳ دسامبر ۲۰۰۹ - ۲ دی ۱۳۸۸.
آمار دقیق تاکنون از میزان تلفات مردم افغانستان طی ده سال جنگ با شوروی مشخص نیست. اما منابع گوناگون کشته‌شدن حدود یک تا دو میلیون نفر را در این جنگ گواهی می‌کنند.
داوود ناجی، پیشین.
جنرال گروموف افسانه‌ها راجع به جنگ شوروی در افغانستان را افشا ساخت، سپوتنیک افغانستان: ۱۵ فوریه ۲۰۱۸.
همان
همان
همان
مقاله‌ی «بوریس گروموف»، از ویکی‌پدیا، دانشنامه‌‌ی آزاد (به زبان انگلیسی) و نیز:

Operation Magistral, From Wikipedia, the free encyclopedia.

سپوتنیک افغانستان، پیشین.
مقاله‌ی «بوریس گروموف»، از ویکی‌پدیا، دانشنامه‌‌ی آزاد (به زبان انگلیسی)
سپوتنیک افغانستان، پیشین.
گروموف، بوریس، ارتش سرخ در افغانستان، ترجمه‌ی عزیز آریانفر، مقدمه.

[▲] جُستارهای وابسته

□
□
□

[▲] سرچشمه‌ها

□ گروموف، بوریس، ارتش سرخ در افغانستان، ترجمه‌ی عزیز آریانفر
□ ویکی‌پدیا، دانشنامه‌‌ی آزاد (به زبان انگلیسی)
□ سایت فارسی بی‌بی‌سی
□ سپوتنیک، سایت دری برای افغانستان.

[▲] پيوند به بیرون

□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]

رده‌ها │ ...