 |
|
دین طبیعی
فهرست مندرجات
- تعریف
- پیشینه‌ی تاریخی
- دیدگاه دیوید هیوم
- نظریه‌های جدید
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[دین‌شناسی] [تاریخ دین]
دین طبیعی (به انگلیسی: Natural Religion) یا الهيات طبيعى به دو معنی به‌كار می‌رود يكى معناى اعم و ديگرى معناى اخص. معناى اخص آن همان ارائه استدلال بر وجود خداوند از طريق طبيعت و براهين طبيعی و تجربی است كه از جمله آن‌ها می‌توان برهان نظم و يا برهان حركت را نام برد. معناى اعم آن ارائه استدلال بر وجود خداوند بر مبناى خصايص وجود است كه برهان وجوب و امكان و براهين ديگرى از اين سنخ را شامل می‌شود.
| ▲ | تعریف |
امانوئل کانت، فیلسوف شهیر آلمانی، در کتاب «دین طبیعی»، معتقد است دین به‌عنوان تکیه‌گاه اخلاق، دین کلامی متکی بر وحی نیست، بلکه دین برخاسته از اصول عقل عملی (اخلاق) است. او دین را به دو قسم طبیعی و فوق‌طبیعی تقسیم می‌کند. دین طبیعی دینی است که اصول آن مطابق اصول عقل عملی است و دین فوق‌طبیعی مبتنی بر کلام (وحی) است.
دین طبیعی عبارت است از این عقیده که با شیوه‌های معقول است و بس که آدمیان می‌توانند از جملگی قضایای حقیقی علم کلام که دانستن آن‌ها ممکن و ضروری و پسندیده است، آگاه شوند.
| ▲ | پیشینه‌ی تاریخی |
اصطلاح دین طبیعی، در قرن هیجدهم با پیشرفت خداشناسی طبیعی رایج شد.
در دوره‌های اخیر در جهان اسلام نیز کسانی پیدا شدند که راه شناخت خداوند را منحصراً مطالعه طبیعت با روش حسی دانستند؛ از آن‌جمله می‌توان از فرید وجدی، سید ابوالحسن ندوی و نویسندگان اخوان‌المسلمین نام برد.
| ▲ | دیدگاه دیوید هیوم |
دیوید هیوم، فیلسوف اسکاتلندی، در اثری فلسفی خود، زیر عنوان «گفتگوها در باب دین طبیعی»، به گفتگو میان سه شخصیت خیالی به‌نام‌های «دمه‌آ»، مدافع دین وحیانی، «کلئانت»، نماینده دین طبیعی و «فیلون» شکاک پرداخته است. در این گفتگوها، اگرچه هر سه قبول دارند که خدا وجود دارد، درباره طبیعت خدا، ویژگی‌هایش و این‌که چگونه (یا آیا اصلاً) بشر قادر به شناخت خدا هست اختلاف عمده دارند.
در مکالمات، شخصیت‌های هیوم، درباره چند مورد از براهین اثبات خدا و براهینی که مدافعان‌اش معتقدند از طریق‌ها آن‌ها می‌توان سرشت خدا را شناخت بحث می‌کنند. برخی از موضوع‌های مورد بحث، برهان نظم است، که در آن هیوم از تشبیه خانه استفاده می‌کند، و هم‌چنین برهان شر و این‌که آیا در جهان بیشتر رنج یا خوبی وجود دارد.
| ▲ | نظریه‌های جدید |
[▲] يادداشت‌ها
[▲] پيوست‌ها
...
[▲] پی‌نوشت‌ها
حمزئیان، عظیم، دین الهی و دین طبیعی، فصلنامه مشکوة، بهار ۱٣٧٨، شماره ٦٢-٦۵، ص ٢٣٧
حمزئیان، عظیم، همان‌جا، ص ٢٣٧
حمزئیان، عظیم، همان‌جا، ص ٢٣٧
[▲] جُستارهای وابسته
□
□
□
[▲] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[▲] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
رده‌ها: │ دین‌شناسی │ تاریخ دین │ فلسفۀ دین
