[پوشاک] [مُد لباس]
مینی‌ژوپ (به فرانسوی: Minijupe؛ به انگلیسی: Miniskirt؛ به آلمانی: Minirock)، که در زبان فارسی معمولاً با نام دامن‌کوتاه نیز شناخته می‌شود، نوعی دامن کوتاه است که تا بالای زانو را می‌پوشاند[۱]. دامن کوتاه و آن‌گونه که بعدها به «مینی‌ژوپ» شهرت یافت، در آغاز پوششی مردانه بود. سپس قرن‌ها به‌فراموشی سپرده شد تا این‌که در دهه ۲۰ قرن بیستم میلادی، در برلین بر روی صحنه رفت و سه دهه بعد به مُد جهانی تبدیل شد.[٢]
[↑] پیشینه‌ی تاریخی
در سنگ‌نگاره‌ها و تصاویر باقی‌مانده از رم و یونان باستان کاملاً مشهود است که مردان رُمی و یونانی از دامن کوتاه استفاده می‌کرده‌اند. دامن کوتاه نه تنها پوشش سربازان بلکه مردان کشاورز نیز بوده است.
در بین مردان قبیله ماسایی در آفریقا نیز از نوعی دامن کوتاه قرمز رنگ استفاده می‌شود.
کیلت یا دامن اسکاتلندی نیز شاید چند سانتیمتری بلند‌تر از مینی‌ژوپ باشد، اما نوعی دامن سنتی است که مردان اسکاتلند استفاده می‌کنند.
استفاده از دامن کوتاه در بین مردان در قرن‌های گذشته به فراموشی سپرده شد و شلوار جای آن را گرفت. از سوی دیگر لباس‌های زنانه نیز همگی بلند بودند.
در سال ۱۹۲۷ میلادی اپرای «تزارویچ» (Der Zarewitsch) نوشته «بلا ینباخ» در برلین بر روی صحنه رفت. این اپرا در مورد زندگی عشقی ولیعهد تزار روسیه است. در این اپرا که موفقیت زیادی نیز در آن دوران به‌دست آورد، برای نخستین بار «نورا وایندل» با دامنی کوتاه و چکمه بر روی صحنه ظاهر شد. عکسی از او با نخستین مینی‌ژوپ در کتاب «بر روی صحنه‌های آلمان» چاپ سال ۱۹۳۴ نیز وجود دارد.
در بحبوحه جنگ جهانی دوم و سال‌های سازندگی دامن کوتاهی که «نورا وایندل» در اپرای «تزارویج» استفاده کرده بود، به فراموشی سپرده شد تا این‌که مری کوانت (نفر سمت راست) در اوائل دهه ٦۰ میلادی «مینی‌ژوپ» را از نو طراحی کرد و در مجله بریتانیایی «Vogue» طرح‌های او منتشر شدند.[٣]
ورود زنان با دامن کوتاه «مینی‌ژوپ» به خیابان‌ها در جوامع غرب جنجال‌برانگیز شد و به بحث‌های زیادی در سال‌های دهه ٦۰ و ۷۰ میلادی دامن‌زد.
«پوشش تحریک کننده»، «بی احترامی»، «سقوط اخلاقی»، «نماد برهنگی» از یک سو و «اختیار و حق تعیین پوشش»، «نماد آزادی زنان از چارچوب‌های از پیش تعیین شده جامعه محافظه‌کار» از سوی دیگر بحث‌های رایج در مورد مینی‌ژوپ بود.
هنوز سه سال از ارائه مینی‌ژوپ و بحث‌های مربوط به «سقوط اخلاقی» نگذشته بود که مینی‌ژوپ به پدیده‌ای جهانی تبدیل و بر تن نسل جوان در سراسر جهان نشست. مینی‌ژوپ در همان سال‌ها نیز به‌سرعت در میان جوانان ایرانی مد شد.
با عادی شدن استفاده از مینی‌ژوپ در همه اقشار اجتماعی، حتی خانواده سلطنتی بریتانیا که در مراسم رسمی و دیداربا آن‌ها قوانین خاص پوشش حاکم است نیز استفاده از مینی‌ژوپ را پذیرفت. از آن پس زنان اجازه یافتند از دامن‌هایی تا هفت سانتیمتر بالاتر از زانو در دیدارهای رسمی با ملکه و خانواده سلطنتی استفاده کنند. مری کوانت در سال ۱۹٦٦ مفتخر به دریافت مدال «Order of the British Empire» شد.
مینی‌ژوپ در سال‌های ٦۸ و ٦۹ میلادی دارای بیشترین محبوبیت بود. با فراگیرشدن دامن‌های مینی‌ژوپ صنایع جوارب‌سازی نیز عکس‌العمل نشان دادند و جوراب‌های مناسب با مینی‌ژوپ تولید شد.
با آغاز دهه هفتاد در عکس‌العمل به مینی‌ژوپ ناگهان دامن‌های «ماکسی» و بلند مُد شدند. در سال‌های دهه هفتاد شلوارهای زنانه، از اهمیت مینی‌ژوپ و دامن‌های «ماکسی» در دنیای مد کاستند.
در گذشته استفاده از دامن‌های مینی‌ژوپ فقط در فصل گرما ممکن بود. با آمدن ساپورت اما حالا امکان استفاده از مینی‌ژوپ در فصل سرما نیز فراهم شده است.[۴]
اما در پاره‌ای از کشورهای جهان تاکنون نیز پوشیدن مینی‌ژوب ممنوع است. چنا‌ن‌که بر اساس مصوبه پارلمان اوگاندا در دسامبر ۲۰۱۳ میلادی، پوشیدن دامن کوتاه (مینی‌ژوپ) در اماکن عمومی ممنوع اعلام شد.
دیوید باهاتی، مبتکر این طرح، در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه، رأی نمایندگان به این طرح را یک پیروزی برای اوگاندا خوانده و گفته است «ما مردمی خداترس هستیم و حیات را به‌عنوان یک کلیت مقدس می‌دانیم و به‌خاطر همین ارزش‌هاست که نمایندگان پارلمان به این طرح رأی دادند و به واکنش جهان خارج هم اهمیتی نمی‌دهند.»
حامیان این طرح، تصویب آن را اقدامی مهم برای حفظ ارزش‌های سنتی خانواده خوانده‌اند که به گفته آنان، در معرض تهاجم ارزش‌های غربی قرار دارد. در مقابل، مخالفان این طرح، تدوین آن را به فعالیت و اعمال نفوذ بعضی مسیحیان تبشیری آمریکایی نسبت داده‌اند.[۵]
[٦]
[٧]
[٨]
[۹]
[۱٠]
[۱۱]
[۱٢]
[۱٣]
[۱۴]
[۱۵]
[۱٦]
[۱٧]
[۱٨]
[۱۹]
[٢٠]
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]-
[٢]-
[٣]- مینی‌ژوپ برای نخستین‌بار در سال ۱۹٦٢ میلادی توسط طراح لباس انگلیسی، مری کوانت، ارائه شد و در زمان بسیار کوتاهی به‌شهرت جهانی رسید چون یک انقلاب پوششی را برای بانوان به ارمغان آورد. دانشنامۀ ویکی‌پدیا (فارسی) نیز می‌نویسد: «محبوبیت مینی‌ژوب‌ها از نمایش لباسی در دهه‌ی ٦۰ در لندن سرچشمه می‌گیرد.»
[۴]-
[۵]- پارلمان اوگاندا برای همجنسگرایی مجازات حبس ابد تعیین کرد، وب‌سایت فارسی بی بی سی (بخش جهانی): ٢٠ دسامبر ٢٠۱٣ - ٢۹ آذر ۱٣۹٢
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]-
[۱٣]-
[۱۴]-
[۱۵]-
[۱٦]-
[۱٧]-
[۱٨]-
[۱۹]-
[٢٠]-
[↑] جُستارهای وابسته
□
□
□
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]
