|
محمداشرف غنی
بهروایت دفتر ریاستجمهوری افغانستان
زندگینامهی رسمی محمداشرف غنی
محمداشرف غنی (Mohammad Ashraf Ghani) (زادهی ۱۳۲۸ خ)، دومین رئیسجمهور افغانستان پس از سقوط طالبان و تشکیل حکومت جدید در این کشور است، که از ۳۰ شهریور ۱۳۹۳ (۲۱ سپتامبر ۲۰۱۴) تاکنون در این مقام مشغول بهکار میباشد.
در کارنامهی حکومت وحدت ملی آمده است: «بر اساس دادههای مرکز آمار افغانستان، نرخ بیکاری در این کشور از ۳۵ درصد در سال ۲۰۱۵، به ۴۰ درصد در سال ۲۰۱۶ افزایش یافت.» در آنزمان، عبدالفتاح ارشاد احمدزی، سخنگوی وزارت کار افغانستان در گفتوگو با خبرنگار آناتولی در رابطه با علل افزایش بیکاری در این کشور، گفت: «با آغاز روند خروج ناتو از افغانستان، چندین شرکت مجبور به توقف فعالیتشان شده و صدها هزار افغان کار خود را از دست دادند.» گفتنی است تحقیقات نشان میدهد، با افزایش حملات تروریستی، دهها سرمایهگذار نیز فعالیتهای خود در افغانستان را بهحالت تعلیق درآوردهاند که این نیز بر افزایش نرخ بیکاری در این کشور تاثیر زیادی داشته است.
در ۲۹ دلو ۱۳۹۶ خورشیدی، طلوع نیوز از قول وزیر کار و امور اجتماعی نوشت: «بر بنیاد بررسیهای تازه نرخ بیکاری در کشور، دودرصد افزایش یافته است.» در همینحال معروف قادری، مسؤول اتحادیهی کارگران، میگوید: «از ۱۵ میلیون افراد واجد شرایط کار در حدود ۹ میلیون تن آنان بیکار اند». او میافزاید: «برنامههای حکومت اثرگذار نبودهاند بهجاییکه جلو بیکاری را بگیرد، بیکاری روزتاروز رو به افزایش است.»
اداره مرکزی آمار افغانستان میگوید بیش از ۵۴ درصد مردم افغانستان در سال ۱۳۹۵ زیر خط فقر قرار داشتند که در مقایسه با سال قبلی آن، ۱۶ درصد افزایش را نشان میدهد. مصطفی مستور، وزیر اقتصاد افغانستان، در ۱۶ ثور (اردیبهشت) امسال (۱۳۹۷) گفت که «میزان فقر بر اساس آخرین آمار ۳۸ درصد بود که در گزارش جدید به ۵۴ درصد افزایش یافته است.» گفتهی او به این معناست که بیشتر از نصف جمعیت افغانستان ماهیانه کمتر از دو هزار و ۶۰ افغانی (کمتر از ۳۰ دلار) درآمد دارند (زیر خط فقر زندگی میکنند). در همینحال دیوید بیزلی، مدیر اجرایی رنامه جهانی غذای سازمان ملل (WFP) در یک نشست خبری در کابل اعلام کرد که شمار افرادی که در افغانستان امنیت غذایی ندارند به ۱۳ میلیون نفر رسیده است. سهسال پیش این ارقام حدود ۹ میلیون نفر بود.
او «نبود امنیت غذایی را چالش دیگر این کشور اعلام کرد و افزود که «در آمار قبلی ۳۳ درصد مردم افغانستان از امنیت غذایی برخوردار نبودند و اکنون شمار آنان به ۴۴ درصد افزایش یافته، که در فصل زمستان شمار آنان بیشتر میشود.» در همینحال،
ناامنی، بیثباتی سیاسی، جنجالهای سیاسی بر سر قدرت (بهویژه بین رئیسجمهور و رئیس حکومت و وزرا و گروههای سیاسی اپوزیسیون) و کاهش میزان سرمایهگذاری از دلایل عمده در ایجاد این وضعیت بوده است.
تلاشهای حکومت برای تأمین امنیت و فراهمکردن شرایط کار ناکام بوده است. بیکاری در کشور تأثیر منفی روی روند صلح داشته و طبق گزارشهای خبری، ارکان دولت خود در افزایش ناامنی نقش داشتهاند. بنا بر اطلاعات منتشر شده در ماه نوامبر از سوی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی موسوم به «ناتو»، دولت اشرف غنی، تنها بر ۶۵ درصد جمعیت و ۵۵،۵ درصد از خاک افغانستان کنترل یا نفوذ دارد که کمترین میزان از سال ۲۰۰۱ میلادی به اینسو محسوب میشود. با اینحال، طالبان مدعی است که کنترل ۷۰ درصد از خاک این کشور را در اختیار دارد.
محمداشرف غنی در سال ۱۳۲۸ هـ.ش در یک خانوادهی دیندار و روشنفکر بهدنیا آمد. دورهی ابتدایی مکتب را در ولایت لوگر سپری نمود و از لیسهی حبیبیهی کابل فارغالتحصیل گردید. پدرش در دورهی شاهی در موقفهای بلند حکومتی بهانجاموظیفه پرداخته است.
محمداشرف غنی در اوایل دورهی جوانی جهت تحصیل به کشور لبنان سفر کرد و از پوهنتون امریکایی بیروت با اخذ نمرات بلند، لیسانس و ماستری را در رشتهی علوم سیاسی بهدست آورد. در سال ۱۳۵۳ و پس از ختم تحصیل به کشور بازگشت و در بخش انسانشناسی پوهنځی علوم اجتماعی پوهنتون کابل بهتدریس آغاز نمود. در سال ۱۳۵۶ با دریافت بورسیهی تحصیلی به امریکا رفت و از پوهنتون کلمبیا در آنکشور ماستری دوم را در رشتهی روابط بینالملل بهدست آورد و پس از آن از همین پوهنتون در رشتهی مردمشناسی دکتورای خویش را نیز اخذ نمود.
محمداشرف غنی در سالهای ۲۰۰۷ – ۲۰۰۸ میلادی از پوهنتون امریکایی اسکرانتن و از پوهنتون کانادایی گلف، دو دکتورای افتخاری نیز بهدست آورد. بههمین ترتیب وی بهمدت یکسال دورهی سیرتالنبی را در شهرهای کراچی و لاهور پاکستان فرا گرفت. او در پوهنتون اورهوس دنمارک و بین سالهای ۱۳۶۲-۱۳۷۰ در پوهنتونهای معتبر امریکا از جمله بریکلی و جانزهاپکنز بهصفت استاد ایفای وظیفه نموده است .
در جریان تجاوز اتحاد شوروی سابق به افغانستان، اکثر اعضای خانوادهی وی زندانی گردیدند و بههمین جهت اشرف غنی اقامت در امریکا را ترجیح داد و به ادامهی تحصیلات دکتورا پرداخت. وی رسالهی دکتورای خویش را در زمینهی تاریخ معاصر افغانستان به رشتهی تحریر در آورد.
محمداشرف غنی در سال ۱۳۷۰ در بانک جهانی بهحیث مشاور ارشد مقرر شد و بهمدت یازده سال به انجام وظیفه پرداخت. وی کارش را در جنوب آسیا با طرح نمودن پروژهها آغاز کرد و پس از آن یک استراتیژی سیاسی را برای بانک جهانی تدوین نمود. اشرف غنی در سال ۱۳۷۵ یک سلسلهی اصلاحات بنیادی را در مورد ادارهها و ارگانهای دولتی در جهان نیز پیشنهاد نمود. موصوف بهمدت پنجسال در کشورهای چین، هند و روسیه بهخاطر تطبیق پروژههای بزرگ و اصلاحات اقتصادی بهگونهی مؤثر کار کرد. محمداشرف غنی در جریان کار در بانک جهانی، دورههای آموزشی تحتعنوان رهبریت که از سوی پوهنتونهای تجارتی اینسید و استنفورد دایر گردیده بود، را نیز تعقیب کرده است.
محمداشرف غنی پس از سقوط نظام طالبان به افغانستان برگشت و بهعنوان مشاور ارشد نمایندهی خاص سازمان ملل متحد آغاز بهکار کرد. وی در زمینهی عملیشدن پروسهی بُن نیز سهم داشت و در ادارهی مؤقت بهصفت مشاور ارشد انجاموظیفه نمود. او در برگزاری لویهجرگههای اضطراری و قانون اساسی نیز نقش بنیادی داشته است.
محمداشرف غنی در سال ۲۰۰۲ میلادی بهحیث وزیر مالیه مقرر شد که در این زمینه کارهای ارزشمندی را انجام داد. در بخش مالی با ابتکارات و اصلاحات بنیادی سیاست مالی کشور، پروسهی شفافیت و حسابدهی را عملاً بهوجود آورد و در طی سه هفته عواید دولت را مرکزی نمود. در دورهی فعالیت او بانکنوتهای جدید چاپ، خزانه کمپیوتری و سیستم واحد خزانه رایج گردید و همچنان سیستم تعرفات گمرکی نیز اصلاح شد. او از برکت تجارب و اندوختههای علمیاش کمکهای زیاد جامعهی جهانی را جلب و جذب کرد. در سال ۱۳۸۲ بهعنوان وزیر مالیهی برتر کشورهای آسیایی شناخته شد و در نتیجهی انجام خدمات بزرگ از سوی رئیسجمهور پیشین حامد کرزی، مدال عالی دولتی سید جمالالدین افغان بهوی تفویض گردید.
محمداشرف غنی در سال ۱۳۸۳ در کنفرانس برلین، بهمنظور مصئونیت آیندهی مردم افغانستان، برنامهی هفتساله را پیشنهاد کرد که این طرح بهعنوان بهترین طرح شناخته شد. بههمین ترتیب وی با تلاش و ابتکار، برنامهی همبستگی ملی را نیز ایجاد نمود. در همین سال، پس از انتخاب آقای کرزی بهصفت رئیسجمهور، محمداشرف غنی از اشتراک در کابینه خودداری کرد و مسئولیت پوهنتون کابل را عهدهدار گردید و در آنجا انستیتوت مؤثریت دولتی را نیز بنیانگذاری کرد.
ایشان بر علاوهی نوشتن صدها مقاله و آثار علمی، در مواردی چون دین مبین اسلام، حقوق و عدالت اجتماعی زنان، تاسیس دولت در جامعهی قبایلی و حل منازعات در محکمهی شریعت اسلامی آثار و نوشتههای تحقیقی داشته است. همچنان موضوعاتی از قبیل ادبیات معاصر افغانستان، تاریخ ۴۰۰ سالهی افغانستان، دولتهای ناکام و خط و مشی کامیابی آنان و راه نظام عادلانه نیز از جمله آثار تحقیقی محمداشرف غنی میباشد.
حکومت پیشین افغانستان در زمان زعامت حامد کرزی از محمداشرف غنی در خصوص مسایل مختلف حکومتداری نیز مشوره میگرفت که بهشمول برگزاری کنفرانس کابل، در تطبیق اکثر برنامههای ملی سهم فعال داشته است.
بههمین ترتیب محمداشرف غنی در سال ۲۰۱۰ میلادی روند انتقال مسئولیتهای امنیتی از نظامیان خارجی به نیروهای افغان را عهدهدار بود که در ۳۴ ولایت افغانستان با سفرهای کاری و با بهدستآوردن تجارب زیاد امنیتی این وظیفه را با مؤفقیت به انجام رساند.
محمداشرف غنی در دو دور انتخابات گذشته خود را به کرسی ریاستجمهوری نامزد نموده بود. او سرانجام در سال ۱۳۹۳ هـ.ش و پس از انتخابات دور دوم ریاستجمهوری، بهعنوان رئیسجمهور منتخب افغانستان تعیین شد و در هفتم میزان همینسال در قصر سلامخانهی ارگ ریاستجمهوری در حضور قاضیالقضات حلف وفاداری بهجا آورد و بهحیث رئیسجمهور منتخب افغانستان آغاز بهکار نمود.
محمداشرف غنی منحیث رئیسجمهور افغانستان در ابتدا و آغاز کارش مبارزهی گسترده را علیه فساد اداری آغاز نمود و حکم بررسی مجدد و دقیق قضیهی بحران کابل بانک را صادر کرد، بههمین ترتیب رئیسجمهور در روزهای نخست کار بههدف ایجاد اصلاحات در ادارات و حکومتداری خوب گامهای عملی و محکم برداشت که مورد استقبال گرم مردم افغانستان قرار گرفت. برنامههای اصلاحی و اقتصادی محمداشرف غنی، مردم را بیشتر به یک آیندهی خوب، آرام و مرفه امیدوار و باورمند ساخته است.[۱]
[▲] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[▲] پینوشتها
[۱]- زندگینامهی محمداشرف غنی، وبسایت دفتر ریاستجمهوری: نشر بدون تاریخ.
[▲] جُستارهای وابسته
□
[▲] سرچشمهها
□ وبسایت رسمی دفتر ریاستجمهوری جمهوری اسلامی افغانستان.