|
عبدالله عبدالله
بهروایت دفتر ریاست اجراییه افغانستان
زندگینامهی رسمی عبدالله عبدالله
دکتر عبدالله عبدالله (Dr. Abdullah Abdullah) (زادهی ۱۴ شهریور ۱۳۳۸ در استان کابل)، رئیس هیأت اجرایی در حکومت وحدت ملی افغانستان و از یاران نزدیک احمدشاه مسعود است. او بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶، وزیر امور خارجه دولت حامد کرزی بود و در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۳ بر اساس نتایج اولیه با حدود ۴۴ درصد آرأ بالاترین میزان آرأ را بهخود اختصاص داد و همراه اشرف غنی احمدزی به دور دوم انتخابات راه یافت، و در نهایت با یک معاملهی سیاسی میان او و اشرف غنی احمدزی، با میانجیگری جان کری وزیر خارجه آمریکا، قدرت بین آنها تقسیم گردید.
عبدالله عبدالله در میان مقامهای افغان به «شیکپوشی» شهرت دارد. خود او بهندرت در مورد این موضوع سخن گفته و آنرا سلیقهی شخصیاش میداند. او روز ۳۰ عقرب (آبان) ۱۳۹۷ (۲۱ نوامبر ۲۰۱۸)، در حاشیهای سفرش به فرانسه، که برای شرکت در نشست سازمان همکاری و اقتصادی اروپا رفته بود، بهدعوت خبرگزاری فرانسه از مقر این خبرگزاری در پاریس، پایتخت فرانسه دیدن کرد. در این جریان، جویل ساژه یکی از عکاسان مشهور این خبرگزاری از رئیس اجراییه افغانستان چند عکس گرفت، که در رسانههای اجتماعی افغانستان خبرساز شد. این عکسها با ژستهای ویژه همراه است. شماری از کاربران شبکههای اجتماعی، این تصاویر را نشانهی آمادگی عبدالله عبدالله برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۸ عنوان کردهاند. اما برخی دیگر، از شیکپوشی رئیس اجرایی افغانستان انتقاد کردهاند. بهگفتهی این کاربران در حالیکه افغانستان متکی به کمکهای بینالمللی است و بخش عمدهی جمعیت کشور از فقر رنج میبرند، یک سیاستمدار نباید تا اینحد علاقمند پوشیدن لباسهای گرانقیمت باشد. همچنین رسانههای افغانستان نیز از او انتقاد کردهاند که «با توجه به فقر اقتصادی که در کشور وجود دارد، او نباید اینقدر بهفکر لباسهای خودش باشد.»
چند سال قبل ادارهی عالی مبارزه با فساد اداری افغانستان فهرستی از داراییهای دکتر عبدالله را نشر کرد که او گفته بود یک ساعت مچیاش ۴۵۰ هزار افغانی (حدود ۶۷۰۰ دلار) قیمت دارد و یک ساعت مچی دیگرش نیز ۴۳۰ هزار افغانی (حدود ۶۴۰۰ دلار) ارزش دارد که هر دو را تحفه گرفته است.
با این حال، در کارنامهی حکومت وحدت ملی آمده است: «بر اساس دادههای مرکز آمار افغانستان، نرخ بیکاری در این کشور از ۳۵ درصد در سال ۲۰۱۵، به ۴۰ درصد در سال ۲۰۱۶ افزایش یافت.» در آنزمان، عبدالفتاح ارشاد احمدزی، سخنگوی وزارت کار افغانستان در گفتوگو با خبرنگار آناتولی در رابطه با علل افزایش بیکاری در این کشور، گفت: «با آغاز روند خروج ناتو از افغانستان، چندین شرکت مجبور به توقف فعالیتشان شده و صدها هزار افغان کار خود را از دست دادند.» گفتنی است تحقیقات نشان میدهد، با افزایش حملات تروریستی، دهها سرمایهگذار نیز فعالیتهای خود در افغانستان را بهحالت تعلیق درآوردهاند که این نیز بر افزایش نرخ بیکاری در این کشور تاثیر زیادی داشته است.
در ۲۹ دلو ۱۳۹۶ خورشیدی، طلوع نیوز از قول وزیر کار و امور اجتماعی نوشت: «بر بنیاد بررسیهای تازه نرخ بیکاری در کشور، دودرصد افزایش یافته است.» در همینحال معروف قادری، مسؤول اتحادیهی کارگران، میگوید: «از ۱۵ میلیون افراد واجد شرایط کار در حدود ۹ میلیون تن آنان بیکار اند». او میافزاید: «برنامههای حکومت اثرگذار نبودهاند بهجاییکه جلو بیکاری را بگیرد، بیکاری روزتاروز رو به افزایش است.»
اداره مرکزی آمار افغانستان میگوید بیش از ۵۴ درصد مردم افغانستان در سال ۱۳۹۵ زیر خط فقر قرار داشتند که در مقایسه با سال قبلی آن، ۱۶ درصد افزایش را نشان میدهد. مصطفی مستور، وزیر اقتصاد افغانستان، در ۱۶ ثور (اردیبهشت) امسال (۱۳۹۷) گفت که «میزان فقر بر اساس آخرین آمار ۳۸ درصد بود که در گزارش جدید به ۵۴ درصد افزایش یافته است.» گفتهی او به این معناست که بیشتر از نصف جمعیت افغانستان ماهیانه کمتر از دو هزار و ۶۰ افغانی (کمتر از ۳۰ دلار) درآمد دارند (زیر خط فقر زندگی میکنند). در همینحال دیوید بیزلی، مدیر اجرایی رنامه جهانی غذای سازمان ملل (WFP) در یک نشست خبری در کابل اعلام کرد که شمار افرادی که در افغانستان امنیت غذایی ندارند به ۱۳ میلیون نفر رسیده است. سهسال پیش این ارقام حدود ۹ میلیون نفر بود.
او «نبود امنیت غذایی را چالش دیگر این کشور اعلام کرد و افزود که «در آمار قبلی ۳۳ درصد مردم افغانستان از امنیت غذایی برخوردار نبودند و اکنون شمار آنان به ۴۴ درصد افزایش یافته، که در فصل زمستان شمار آنان بیشتر میشود.» در همینحال،
ناامنی، بیثباتی سیاسی، جنجالهای سیاسی بر سر قدرت (بهویژه بین رئیسجمهور و رئیس حکومت و وزرا و گروههای سیاسی اپوزیسیون) و کاهش میزان سرمایهگذاری از دلایل عمده در ایجاد این وضعیت بوده است.
تلاشهای حکومت برای تأمین امنیت و فراهمکردن شرایط کار ناکام بوده است. بیکاری در کشور تأثیر منفی روی روند صلح داشته و طبق گزارشهای خبری، ارکان دولت خود در افزایش ناامنی نقش داشتهاند.
دکتور عبدالله عبدالله رئیس اجرائیه جمهوری اسلامی افغانستان یکی از رهبران کلیدی سیاست در این سرزمین میباشد که طی کارنامههای پر افتخار سیاسیاش مقامات بلندپایهای دولتی و اجتماعی–سیاسی را احراز کرده است.
دکتور عبدالله عبدالله، در سال ۱۳۳۸ خورشیدی مطابق به ۱۹۶۰ میلادی، در یک خانوادهی فرهنگی–سیاسی در شهر کابل دیده به جهان گشوده است. پدرش «غلاممحیالدین خان زمریانی» سناتور انتصابی ولایت قندهار در دور آخر پارلمان دولت شاهی است٬ که قبل از احراز این کرسی در مجلس سنا، بیش از ۴۰ سال زندگی پُر بارش را تا مافوقرتبه در خدمت به دولت و ملت افغانستان سپری کرده است.
دکتور عبدالله عبدالله، دو ساله بود که ماموریت پدرش از کابل به قندهار تبدیل شد. از همینرو، نخستینبار در قندهار پا به دروازهی مکتب گذاشت. صنف اول را در همین ولایت به پایان رساند، اما وقتی بار دیگر ماموریت پدرش از قندهار به کابل تبدیل شد٬ وارد «مکتب ابتداییهی غازی ایوبخان» شد و دورهی ابتداییه را در این مکتب به پایان رسانید. در سال ۱۳۵۵ از «لیسهی نادریه» فارغ و با سپریکردن امتحان کنکور وارد دانشگاه طبی کابل شد. سالهای دانشجویی را در متن حوادث و رویدادهای ناشی از تحولات بهشدت بحرانی آنزمان، با استقامت و پایداری سپری کرد. اما، همزمان با اینکه دکتور عبدالله عبدالله در زمستان ۱۳۶۲ از دانشگاه فارغ شد، تحولات سیاسی وخیمتر و بحرانیتر از گذشته گردید. برای همین پس از سپریکردن چند ماه دورهی آموزش عملی در «شفاخانهی نور» در کابل، دکتور عبدالله عبدالله، عازم دیار مهاجرت به پاکستان گردید.
هنگامیکه جهاد مقدس و برحق مردم افغانستان علیه اشغال کشور توسط ارتش سرخ آغاز شد، دکتور عبدالله عبدالله برای پیوستن به صفوف مجاهدین، در سال ۱۳۶۴ وارد پنجشیر شد و در کنار رهبر فقید جهاد و مقاومت مردم افغانستان شهید احمدشاه مسعود در جهاد سهم گرفت.
دکتور عبدالله عبدالله در آغاز فعالیت خویش را با فعال کردن یک کلینک صحی بهمنظور رسیدگی و تداوی مجروحین جهاد آغاز نمود. اما بهدلیل استعداد و فراست سیاسی و تعهد قاطعانهای که در دفاع از آرمانهای برحق مردم افغانستان داشت، بهزودی در کنار رسیدگی به وضعیت مجروحین، مسوولیت سنگینی را بهعنوان دستیار مجاهد بزرگ فرمانده احمدشاه مسعود بهعهده گرفت و در بخشهای مردمی، جهاد، امور فرهنگی و بالاخره تأمین روابط و مناسبات دپلماتیک کارهای دشوار و تاثیرگذار را در پیروزی جهاد برحق مردم افغانستان به انجام رساند.
پس از پیروزی جهاد مردم افغانستان، دکتور عبدالله عبدالله در سال ۱۳۷۱ بهحیث سخنگوی وزارت دفاع دولت اسلامی افغانستان ایفایوظیفه کرد. سپس، در سال ٬۱۳۷۵ مسوولیت سنگینتر دیگر را بهصفت معین وزارت امور خارجه در دولت اسلامی افغانستان که با وجود اشغال کابل توسط جریان سیاه طالبان، توسط ملل متحد و جامعهی بینالمللی بهعنوان دولت مشروع افغانستان بهرسمیت شناخته میشد، احراز نمود و در سال ۱۳۷۷ مقام وزارت امور خارجه کشور را بهعهده گرفت.
پس از سقوط جریان سیاه طالبان، در ۳۱ سنبله ۱۳۸۰ بهاساس مذاکرات تاریخی بینالافغانی در شهر بن آلمان دکتور عبدالله عبدالله بهسمت وزارت خارجه ادارهی موقت افغانستان بهرهبری حامد کرزی انتخاب شد. در سرطان ۱۳۸۱ دکتور عبدالله عبدالله در لویهجرگهی اضطراری کماکان بهصفت وزیر خارجه دولت اسلامی انتقالی افغانستان تایید شد و تا سال ۱۳۸۵ وزارت امور خارجه کشور را با درایت و شایستگی، رهبری کرد. دکتور عبدالله عبدالله در مقام موصوف با شایستگی و موفقیت، سیاست خارجی افغانستان را در سطح بینالمللی مطرح کرد و نقش اساسی را در استحکام روابط افغانستان با جامعهی بینالمللی ایفا نمود.
دکتور عبدالله عبدالله، پس از کنارهگیری از مقام وزارت امور خارجه کشور در پهلوی اینکه بهعنوان سکرترجنرال، مسوولیت مدیریت و رهبری «بنیاد شهید احمدشاه مسعود» را بهعهده گرفت، برای سهسال در راستای خلق هماهنگی بزرگ مردمی در سراسر کشور، تلاشهای خستگیناپذیر را مدیریت و رهبری کرد.
دکتور عبدالله عبدلله، در سال ۱۳۸۸ با هدف آوردن «تغییر و امید» در وضعیت سیاست و سرنوشت مردم افغانستان، بهعنوان یکی از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری عملاً وارد عرصهای رهبری سیاسی کشور شد. در جریان مبارزات انتخاباتی، برنامهی «تغییر و امید» بهرهبری دکتور عبدالله عبدالله با استقبال گسترده و بینظیر ملت افغانستان همراه شد. برنامهای که هدفش آوردن اصلاحات ضروری در رهبری سیاست کشور و همچنان تغییردادن نظام از ریاستی به پارلمانی بود.
نتایج غیررسمی و تأیید ناشده انتخابات سال ۱۳۸۸ در ۲۵ سنبله همانسال حامد کرزی را بدون آرای اکثریت در مقام اول و دکتورعبدالله عبدالله را در مقام دوم نشان داد. بعد از بررسی روند انتخابات و باطل اعلان کردن تعداد زیاد آرأ توسط کمیسیون شکایات انتخاباتی که بیشترین آن مربوط به کاندید بر حال بود، برگزاری دور دوم انتخابات بین رئیسجمهور کرزی و دکتور عبدالله عبدالله اعلان شد. در اول عقرب سال ۱۳۸۸ دکتور عبدالله عبدالله اعلام کرد که بنابر شک و تردید موجود در مورد کفایت و تعهد کمیسیون مستقل انتخابات در تضمین شفافیت آرأ، در انتخابات دور دوم شرکت نمیکند.
دکتور عبدالله عبدالله بعد از ختم روند انتخاباتی، حرکت سیاسی ائتلاف تغییر و امید را به ائتلاف ملی افغانستان مبدل ساخت. ائتلاف جدید به یگانه اپوزیسیون قدرتمند و دموکرات در مقابل حکومت رئیسجمهور حامد کرزی مبدل گردید. دکتور عبدالله عبدالله در سمت رهبری «ائتلاف ملی افغانستان» نقش تاثیرگذار را در جهتدهی روند سیاسی کشور بازی کرده و همراه با چهرههای سرشناس سیاسی در سراسر کشور برای نهادینهسازی اصلاحات سازنده و بهوجود آوردن حکومتداری خوب در نهادهای دولتی و نظام سیاسی افغانستان، مُجدانه تلاش و فعالیت کرد.
دکتور عبدالله عبدالله بار دیگر در میزان ۱۳۹۲ نامزدی خود را برای مقام ریاستجمهوری در سومین انتخابات ریاستجمهوری افغانستان اعلان کرد. در انتخاباتی که در ۱۶ حمل ۱۳۹۳ برگزار شد، دکتور عبدالله عبدالله، بلندترین میزان رأی را در این رقابت بهدست آورد. اما، رقم رسمی که بهشدت مورد اعتراض دکتور عبدالله عبدالله و مردم افغانستان قرار گرفت، رأی جنابشان ۴۵،۶۵٪ و بلندترین سطح رأی در انتخابات ۱۶ حمل اعلان شد. به اساس تصمیم کمیسیون مستقل انتخابات دور دوم انتخابات در ۲۵ جوزا ۱۳۹۳ برگزار گردید. ولی دور دوم انتخابات با مشکلات عظیم تخنیکی و تقلبات سنگین و سازمانیافته همراه گردید و چند ماه بحران سیاسی را در کشور بهوجود آورد که بالاخره، با امضأ شدن توافقنامهی سیاسی میان دو نامزد دور دوم٬ بنبست سیاسی از میان برداشته شد.
موافقتنامهی سیاسی مذکور به تشکیل حکومت وحدت ملی انجامید که در آن دکتور محمداشرف غنی بهصفت رئیسجمهور و دکتورعبدالله عبدالله بهصفت رئیس اجرائیه جمهوری اسلامی افغانستان ایفای وظیفه میکنند.
دکتور عبدالله عبدالله طی سالیان متمادی تمجید رهبران دنیا و مردم افغانستان را بهصفت صدای اعتدال و اتفاق آرأ کسب کرده است. ایشان همواره برای صلح و اعمار افغانستان و برای برنامهی اصلاحات بنیادی بهمنظور ایجاد افغانستان صلحآمیز، با ثبات، دموکراتیک و مرفه میکوشد.
دکتور عبدالله عبدالله اعتقاد راسخ دارد که اولویتی بالاتر از احیای مجدد اعتماد مردم افغانستان بالای دولت نمیباشد. اعتماد مردمی که سالهای سال، در آرزوی عدالت، دموکراسی و دولت موثر بر مبنای ارادهی سیاسی به سربردهاند.
داکتر عبدالله ازدواج کرده است و سه دختر و یک پسر دارد. او بهزبانهای دری، پشتو و انگلیسی بهروانی صحبت میکند و بر زبانهای عربی و فرانسوی نیز تسلط دارد.[۱]
[▲] يادداشتها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[▲] پینوشتها
[۱]- زندگینامهی دکتر عبدالله عبدالله، وبسایت دفتر ریاست اجراییه: نشر بدون تاریخ.
[▲] جُستارهای وابسته
□
[▲] سرچشمهها
□ وبسایت رسمی ریاست اجراییه جمهوری اسلامی افغانستان.