جستجو آ ا ب پ ت ث ج چ ح
خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ
ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

۱۳۹۳ بهمن ۶, دوشنبه

نقش ملک عبدالله در ترویج بنیادگرایی

از: بی بی سی

عرستان سعودی

نقش ملک عبدالله در ترویج بنیادگرایی



چرا عربستان سعودی مهم است؟

٢٣  ژانویه  ٢٠۱۵
ملک عبدالله بن عبدالعزیز، ششمین پادشاه عربستان سعودی درگذشت. اما چرا عربستان سعودی تا این حد برای دنیا مهم است؟ محمد مادی، از بخش جهانی بی‌بی‌سی می‌گوید:

«عربستان بزرگ‌ترین صادرکننده‌ی نفت خام جهان است. در نشست دو ماه پیش اوپک، رای به حفظ سطح تولید نفت داد. از لحاظ سیاست خارجی، عربستان با اکثریت سنی، بازیگزی مهم در خاورمیانه است. با ایران که اکثریت شیعه دارد، برای افزایش نفوذ در منطقه، در رقابت است. هم‌چنین، از دیدگاه ایدئولوژی، خاستگاه اسلام وهابی است؛ مکتبی که الهام‌بخش گروه‌های متعددی از مسلمانان در سراسر جهان بوده است. مقدس‌ترین اماکن مسلمانان در عربستان است. از نظر امنیت، عربستان چهارمین بودجه دفاعی بزرگ دنیا را دارد و یکی از بزرگ‌ترین متحدان غرب در خاورمیانه است و به ائتلاف بین‌المللی علیه داعش پیوسته است، هرچند بسیاری از اعضای داعش از عربستان سعودی آمده‌اند.»


نقش ملک عبدالله در ترویج بنیادگرایی

ملک عبدالله در طول مدت حکمرانی خود، به ادامه سیاستی پرداخت که عربستان سعودی، از دهه ۱۹۷۰ میلادی تاکنون در حال اجرای آن بوده است: سیاست گسترش جهانی قرائت بنیادگرایانه آن کشور از اسلام.

ملک عبدالله

عربستان سعودی در همین چهارچوب، تحت لوای دیدگاهی سخت‌گیرانه، یعنی بنیادگرایی وهابی، میلیاردها دلار حاصل از درآمد نفت خود را صرف درگیری‌های نظامی یا آموزش افراد در خارج از مرزهای خود کرده است.

برخی اوقات این رویکرد عربستان سعودی، با منافع غرب همسو بوده است. مثلاً، در دهه ۱۹۸۰ میلادی و زمانی که دلارهای سعودی، صرف حمایت از مجاهدین افغانی شد که با حمایت آمریکا، علیه نیروهای اشغالگر شوروی می‌جنگیدند.

به‌همین ترتیب در دهه ۱۹۹۰ میلادی، حمایت عربستان سعودی از نیروهای مسلمان در بوسنی و بعدها کوزوو، باعث رواج افراط گرایی در هر دو منطقه شد.

عربستان چهارمین بودجه دفاعی بزرگ دنیا را دارد

در پاکستان هم سیاست بلندمدت عربستان در تاسیس مدارس دینی تندرو، به رواج افراط‌گرایی بین جوانان در سرتاسر منطقه انجامید.

شهروندان ثروتمند و دولت عربستان سعودی، هم‌چنین به حمایت از برنامه‌های آموزشی و شبکه‌های تلویزیونی بنیادگرا در سراسر اروپا، از جمله در بریتانیا پرداخته‌اند.

با وجود این، وابستگی غرب به نفت عربستان، مانع انتقاد از آن کشور شده است؛ حتی بعد از حملات ۱۱ سپتامبر که ۱۵ نفر از ۱۹ نفر عاملان آن، شهروند عربستان سعودی بودند.

اما حمایت غرب از عربستان سعودی، در داخل و خارج آن کشور بی‌هزینه نبوده است. در سال ۱۹۷۹ نیروهای عربستان ناچار شدند که برای خارج کردن کنترل مکه از دست گروهی از وهابی‌های مسلح (که منتقد سیاست‌های دولت بودند) با آن‌ها درگیر شوند. این درگیری، به کشته شدن صدها نفر انجامید.

نیروهای سیاه‌پوش داعش

نهایت آن‌که پیدایش گروه موسوم به «دولت اسلامی» (داعش) در سوریه و عراق، نتیجه سیاست عربستان سعودی در استفاده از ناآرامی‌های سوریه برای به راه انداختن «جنگ نیابتی» علیه ایران بوده است.

رویه داعش در حقیقت، از هر جهت سازگار با اهداف بنیادگرایانه عربستان سعودی است، تنها با این تفاوت که این گروه به‌دنبال «خلافت» خود است و زیر بار حکمرانی موروثی سعودی نمی‌رود. رویه‌ای که در طول سال‌های اخیر، نخستین چالش واقعی را در مقابل عربستان سعودی به‌وجود آورده است.


[] يادداشت‌ها




[] پی‌نوشت‌ها

دیوید لوین، نقش ملک عبدالله در ترویج بنیادگرایی، وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی: سه‌شنبه ٢۳ ژانویه ٢٠۱۵ - ٠۳ بهمن ۱۳۹۳


[] جُستارهای وابسته




[] سرچشمه‌ها

وب‌سایت فارسی بی‌بی‌سی