قائن و هابیل

از: دانشنامه‌ی آریانا

قائن‌ و هابیل

فهرست مندرجات

◉ واژه‌شناسی
◉ قائن و هابیل در تورات
◉ قابیل و هابیل در قرآن
◉ تفسیر علمی
◉ يادداشت‌ها
◉ پيوست‌ها
◉ پی‌نوشت‌ها
◉ جُستارهای وابسته
◉ سرچشمه‌ها
◉ پيوند به بيرون

کتاب مقدس

شخصیت‌های تورات

قائن و هابیل (به انگلیسی: Cain and Abel)، در اسطوره‌های یهودی نام دو پسر آدم و حوا هستند، که در واقع نماد تضاد میان دو شیوه‌ی معیشتی کشاورزی و دام‌پروری در دگرگونی‌های اجتماعی است. بر اساس داستان‌های کتاب مقدس و قرآن (روایات دین‌های سامی)، این دو برادر هدایا و قربانی‌هایی به خداوند تقدیم می‌کنند که هدیه‌ی هابیل پذیرفته می‌شود ولی هدیه‌ی قائن رد می‌شود. در نتیجه‌ای این حادثه قائن به هابیل حسادت می‌ورزد تا آن‌جا که یک روز او را می‌کشد. این داستان اولین قتل در تاریخ انسان است.

▲	واژه‌شناسی

در کتاب پیدایش، در ابتدای باب چهارم آمده است: «حوّا از آدم‌ حامله‌ شده‌، پسری زاييد. آن‌گاه‌ حوّا گفت‌: «به‌ كمك‌ یهوه مردی حاصل‌ نمودم‌.» پس‌ نام‌ او را قائن‌ (يعنی «حاصل‌ شده‌») گذاشت‌. حوّا بار ديگر حامله‌ شده‌، پسری زاييد و نام‌ او را هابيل‌ گذاشت‌.» بنابراین، در تورات معنای نام «قائن» یا «قابیل» «حاصل شده» است؛ ولی درباره‌ی معنای نام «هابیل» اشاره‌ای نشده است.

لغت‌نامه دهخدا، در مورد معنای «هابیل» می‌نویسد: هابیل، پسر دومین آدم است. بعضی را گمان چنان است که اسم مسطور (هابیل = نفس ، بخار) دلالت بر کوتاهی عمر هابیل است، و دیگران بر آنند که چون حوّا دید قاین آن نسل موعود نیست این مطلب داعی بر این شد که با خود فکر نماید که زندگانی را چندان اهمیتی نیست و هم‌چنان‌که یعقوب (۴: ۱۴) می‌گوید: «حیات شما چیست؟ مگر بخاری نیستید که اندک زمانی ظاهر است و بعد ناپدید می‌شود». علی‌الجمله هابیل شبان بود و از اول زادگان گوسفندان خود از برای خداوند قربانی آورد و خداوند قربانی وی را پذیرفته قربانی قائین را که از محصول ارضی بود رد کرد. در این حال دست حسد سرمه‌ی نفرت در دیده‌ی قائین کشیده بر برادر خود غضبناک شده او را کشت. و مسیح، هابیل را هابیل صدیق نامید (قاموس کتاب مقدس). مؤلف مجمل‌التواریخ آرد: «نخستین کسی که از دنیا بیرون رفت هابیل بود که قابیل بکشتش، چنان‌که حق‌تعالی در قرآن یاد کرده است و همان‌جا در کوه‌های حدود سراندیب قابیل، هابیل را در زیر خاک کرد.»

▲	قائن و هابیل در تورات

در سفر پیدایش، عهد عتیق کتاب مقدس، برگردان فارسی فاضل خان گروسی (زاده‌ی ۱۱۶۳ خ - درگذشته‌ی ۱۲۱۶ خ)، ادیب دربار فتحعلی‌شاه قاجار، آمده است:

و آدم، زن خود حوا را بشناخت و او حامله شده، قائن را زایید و گفت: «مردی از یهوه حاصل نمودم» و بار دیگر برادر او هابیل را زایید. و هابیل گله‌بان بود، و قائن کارکن زمین بود. و بعد از مرور ایام، واقع شد که قائن هدیه‌ای از محصول زمین برای خداوند آورد. و هابیل نیز از نخست‌زادگان گله‌ی خویش و پیه آن‌ها هدیه‌ای آورد. و خداوند هابیل و هدیه او را منظور داشت، اما قائن و هدیه او را منظور نداشت. پس خشم قائن به شدت افروخته شده، سر خود را بزیر افکند. آن‌گاه خداوند به قائن گفت: «چرا خشمناک شدی؟ و چرا سر خود را بزیر افکندی؟ اگر نیکویی می‌کردی، آیا مقبول نمی‌شدی؟ و اگر نیکویی نکردی، گناه بر در، در کمین است و اشتیاق تو دارد، اما تو بر وی مسلط شوی.» و قائن با برادر خود هابیل سخن گفت. و واقع شد چون در صحرا بودند، قائن بر برادر خود هابیل برخاسته، او را کشت. پس خداوند به قائن گفت: «برادرت هابیل کجاست؟» گفت: «نمی‌دانم، مگر پاسبان برادرم هستم؟» گفت: «چه کرده‌ای؟ خون برادرت از زمین نزد من فریاد بر می‌آورد! و اکنون تو ملعون هستی از زمینی که دهان خود را باز کرد تا خون برادرت را از دستت فرو برد. هر گاه کار زمین کنی، همانا قوت خود را دیگر به تو ندهد. و پریشان و آواره در جهان خواهی بود.»


قائن به خداوند گفت: «عقوبتم از تحملم زیاده است. اینک مرا امروز بر روی زمین مطرود ساختی، و از روی تو پنهان خواهم بود. و پریشان و آواره در جهان خواهم بود و واقع می‌شود هر که مرا یابد، مرا خواهد کشت.»


خداوند به وی گفت: «پس هر که قائن را بکشد، هفت چندان انتقام گرفته شود.» و خداوند به قائن نشانی‌ای داد که هر که او را یابد، وی را نکشد. پس قائن از حضور خداوند بیرون رفت و در زمین نود، به‌طرف شرقی عدن، ساکن شد.


و قائن زوجه خود را شناخت. پس حامله شده، خنوخ را زایید. و شهری بنا کرد، و آن شهر را به اسم پسر خود، خنوخ نام نهاد.

تناقض‌های بسيار آشكاری در نوشته‌های كتاب‌‌های مقدس، از جمله در داستان قائن و قابیل وجود دارد؛ مطابق روایات اين كتاب‌، در دستگاه آفرينش خدا به‌هنگام اين داستان، فقط يك جفت (آدم و حوا) و دو پسر آن‌ها قابيل و هابيل به‌صورت بالغ، يعنی جمعاً چهار نفر وجود دارد. با این حال، ولتر، نامدارترین فیلسوف و نویسنده‌ی فرانسوی عصر روشنگری - به‌عنوان یک دگراندیش - می‌پرسد: «گذشته از این که خداوند یک قاتل برادرکش را زیر حمایت خاص خود می‌گیرد، آن هم در شرایطی که قبلاً پدر و مادر او و در پی آن‌ها، همه نوع بشر را تنها به‌خاطر خوردن یک میوه‌ی ممنوع محکوم به عذاب دایم در روی زمین کرده است، چگونه است كه همین خداوند نمی‌دانسته كه پس از قتل هابيل به‌دست برادرش، ديگر جز سه نفر (آدم و حوا و قابيل) هيچ انسانی بر روی زمين وجود ندارد تا قابيل را بيابد و او را بكشد و خداوند از او بدين گناه هفت‌بار انتقام بگيرد؟ و روشن هم نشده است كه اين زوجه‌ای كه قابيل گرفت از كجا آمده بود؟ و شهری كه ساخت و به‌نام پسرش نام‌گذاری كرد به‌دست كدام افرادی ساخته شد؟ و چه مردمی در آن سكونت گزيدند؟» آنگهی کتاب مقدس نمی‌گوید که چرا بايد اين دو مخلوق به خالق هديه بدهند و چرا خدا از هدیه هابیل خشنود شد و هدیه قائن را نپسندید؟

هنری هلی، نویسنده‌ی کتاب «راهنمای کتاب مقدس» به این پرسش‌ها پاسخ می‌گوید. اما پاسخ‌های او بیش‌تر توجیه‌کننده است تا قانع‌کننده. به‌هر حال، او می‌نویسد: «با فرض‌ اين‌كه‌ آدم‌ و حوا به‌صورت‌ انسان‌های كاملاً رشد كرده‌ و بزرگ‌ آفريده‌ شده‌ بودند، هنگامی كه‌ قائن‌ هابيل‌ را كشت‌، بايد حدود ۱٢۹ سال‌ سن‌ داشته‌ باشد، چرا كه‌ وقتی شيث‌ كمی پس‌ از آن‌ به‌دنيا آمد، [در پیدایش، باب ۴] می‌خوانيم‌ كه‌ در اين‌ زمان‌ آدم‌ ۱٣٠ ساله‌ بود. همو می‌افزاید: «قربانی هابيل‌ پذيرفته‌ شد، چون‌ او عادل‌ بود، و به‌ ايمان‌ قربانی را تقديم‌ كرد[۱٦]. ظاهراً با ورود گناه‌، خدا قربانی را مقرر كرده‌ بود. به‌نظر می‌رسد كه‌ اين‌ تصويری اوليه‌ از مرگ‌ كفاره‌‌دهنده‌ی مسيح‌ بوده‌ است‌.»

اما از این جالب‌تر سخنان پاپ فرانسیس، رهبر سریر مقدس و حکومت مرکزی کلیساهای کاتولیک جهان، است که گره از راز تورات می‌گشاید. او می‌گوید: «خداوند قاضی نیست؛ بلکه دوستدار بشریت است؛ او قصد محکومیت کسی را ندارد و داستان آدم و حوا تنها یک اسطوره است».

▲	قابیل و هابیل در قرآن

ماجرای هابیل و قابیل در قرآن، فقط در آیات ۲۷ تا ۳۱ سوره مائده بیان شده، اما نام این دو برادر در آن نیامده، بلکه با تعبیر «إبنی آدم» (دو فرزند آدم) از آن دو یاد شده است. با این حال، در عرف اسلامی، آن‌ها به‌نام «هابیل و قابیل» شناخته شده‌اند. در قرآن، در سوره‌ی المائده، آیات ۲۷ تا ۳۱ آمده:

و داستان دو پسر آدم را به‌درستى بر ايشان بخوان هنگامى كه [هر يك از آن دو] قربانيى پيش داشتند پس از يكى از آن دو پذيرفته شد و از ديگرى پذيرفته نشد [قابيل] گفت‏ حتماْ تو را خواهم كشت [هابيل] گفت‏ خدا فقط از تقواپيشگان مى‌پذيرد.


اگر دست ‏خود را به‌سوى من دراز كنى تا مرا بكشى من دستم را به‌سوى تو دراز نمى‌كنم تا تو را بكشم چرا كه من از خداوند پروردگار جهانيان مى‏‌ترسم.


من مى‏‌خواهم تو با گناه من و گناه خودت [به‌سوى خدا] بازگردى و در نتيجه از اهل آتش باشى و اين است‏ سزاى ستمگران.


پس نفس [اماره]اش او را به قتل برادرش ترغيب كرد و وى را كشت و از زيانكاران شد.


پس خدا زاغى را برانگيخت كه زمين را مى‌كاويد تا به او نشان دهد چگونه جسد برادرش را پنهان كند [قابيل] گفت واى بر من آيا عاجزم كه مثل اين زاغ باشم تا جسد برادرم را پنهان كنم پس از [زمره] پشيمانان گرديد.

قرآن در ادامه در آیه‌ی ۳۲ همان سوره می‌نویسد:

از اين‌روى بر فرزندان اسرائيل مقرر داشتيم كه هر كس انسانی را جز به قصاص قتل يا [به كيفر] فسادى (بدون ارتكاب قتل يا فساد) در زمين بكشد، چنان است كه گويى همه انسان‌ها را كشته باشد و هر كس انسانی را زنده بدارد چنان است كه گويى تمام مردم را زنده داشته است و قطعاً پيامبران ما دلايل آشكار براى آنان آوردند [با اين‌همه] پس از آن بسيارى از آن‌ها در زمين زياده‏ روى مى‌كنند.

با این حال، اختلاف بین روایات تورات و قرآن نیز به‌چشم می‌خورد، که جای پرسش دارد، چگونه یک خدای دانا در دو کتاب خود، چنین تناقض‌گویی می‌کند؟ در تورات گفتگو میان خدا و قابیل مطرح است، در حالی‌که قرآن، گفتگو بین دو برادر را نقل می‌کند. هم‌چنین داستان زاغ در تورات وجود ندارد و به‌کلی، نتیجه‌ی که قرآن از داستان قائن و هابیل می‌گیرد، غیر از نتیچه‌گیری تورات است.

سید محمدحسین طباطبایی، فیلسوف ایرانی و صاحب تفسیر المیزان، که از مراجع تقلید شیعه و از مدرسان حوزه علمیه قم به‌شمار می‌آمد، در مقایسه‌ی داستان هابیل و قابیل در تورات و قرآن می‌نویسد:

اوّلین چیزی‌که از عبارات تورات به ذهنش می‌رسد این است که تورات رب را یک موجود زمینی و به‌شکل انسان معرّفی کرده است، انسانی که میان انسان‌ها آمد و شد و معاشرت می‌کند، گاهی به نفع این حکم می‌کند و گاهی به ضرر این و به نفع دیگری، عیناً همان‌طور که یک انسان در بین انسان‌ها زندگی می‌کند. گاهی انسان نزدیک او می‌شود و با او سخن می‌گوید همان‌طور که با یک انسان دیگر سخن می‌گوید و گاهی از او دور و پنهان می‌شود، به‌طوری که دیگر او وی را نمی‌بیند. در نتیجه ربّی که تورات معرّفی کرده ربّی است که انسان‌های دور را آن‌طور که نزدیکان را می‌بیند، مشاهده نمی‌کند.


کوتاه سخن این‌که حال آن رب از تمامی جهات حال یک انسان زمینی است با این تفاوت که اراده رب درباره‌ی هر چیزی نافذ است و حکمش روان و تمامی تعلیمات تورات و انجیل همه بر این اساس است، هر چیزی را که می‌خواهد تعلیم دهد بر این اساس تعلیم می‌دهد، و خداوند بسیار برتر از این‌گونه سخنان است.


لازمه قصّه‌ای که در تورات آمده این است که در آن‌روز بشر در حال گفت‌و‌گوی به‌طور چهره‌به‌چهره و حضوری و رو در روی با خدا زندگی می‌کرده (هر وقت می‌خواسته نزد خدا می‌رفته و با خدا قدم می‌زده و سخن می‌گفته) بعد از آن‌که قاین آن جنایت را مرتکب شد خدای تعالی از او و از امثال او پنهان شد و این‌گونه افراد دیگر خدا را با چشم ندیدند ولی بقیه افراد بشر هم‌چنان با خدا معاشرت و گفت‌‌وگو داشته‌اند، در حالی‌که برهان‌های قطعی عقلی بر این قائم است که نوع بشر، نوع واحدی است که همه افرادش مثل هم هستند، موجودی پدید آمده در عالم مادّه‌اند و در دنیا زندگی مادّی دارند و نیز براهین قطعی قائم است بر این‌که خدای تعالی منزّه است از این‌که در قالب مادّه بگنجد و به صفات مادّه و احوال آن متّصف گشته دستخوش عوارض امکان و طوارق نقص و حوادث گردد.


امّا قرآن کریم داستان پسران آدم را طوری سروده و بر اساسی نقل کرده که بر آن اساس تمامی افراد بشر از یک نوع و همه را مثل هم دانسته است. چیزی که هست در ادامه داستان مساله فرستادن کلاغ را آورده تا از یک حقیقتی پرده بردارد و آن این‌که بشر دارای تکاملی تدریجی است که اساس تکامل او و زیربنای آن حس و تفکّر است.


قرآن کریم نکته دیگری را در این داستان آورده و آن گفت‌و‌گوی این دو برادر است و از هابیل سخنانی نقل کرده که مشتمل بر نکات برجسته‌ای از معارف فطری بشری و از اصول معارف دینی است؛ چون توحید، نبوّت، معاد، مساله تقوا و ظلم که دو اصل مهم و عامل در تمامی قوانین الهی و احکام شرعی است و مساله عدل الهی حاکم در ردّ و قبول اعمال بندگان و کیفر و پاداش اخروی آنان و نیز مساله ندامت قاتل و خسران او در دنیا و آخرت.


خداوند در آخر بیان کرده که یکی از آثار شوم قتل نفس این است که آثار شومی که در کشتن یک فرد وجود دارد برابر است با آثار شومی که در کشتن همه مردم است و آثار نیکی که در زنده کردن یک فرد از انسان‌هاست برابر با آثار نیکی است که در احیای همه انسان‌هاست.

صاحب المیزان برای آن‌که اختلافات قرآن با کتاب مقدس را توجیه نماید، دیدگاه عجیبی را مطرح می‌کند و چالش را متوجه کتاب مقدس می‌نماید، چنان‌که مسلمانان نیز برای توجیه این اختلافات، همواره مدعی هستند که کتاب مقدس تحریف شده است؛ در حالی‌که اگر به آیه‌های زیر دقت شود، قرآن که به‌خودی خود معتبرترین مرجع تمام مسلمانان است، برای کتاب مقدس ارزش و اعتبار والایی قایل است:

سوره‌ی بقره آیه ۱۳۶، به این اشاره دارد که بین آن‌چه کتب مقدس و آن‌چه قرآن می‌گوید تفاوتی وجود ندارد: «بگوييد ما به خدا و به آن‌چه بر ما نازل شده، و به آن‌چه بر ابراهيم و اسماعیل و اسحاق و يعقوب و اسباط فرود آمده، و به آن‌چه به موسی و عیسی و پيامبران (ديگر) از طرف پروردگار داده شده است، ايمان آورده‏‌ايم، و بين هيچ‏‌يك از آنان فرق نمی‌گذاريم و ما در برابر فرمان خدا تسليم هستيم.» در آیات ۲-۴ سوره‌ی عمران آمده است: «خدای یکتا که جز او هیچ معبودی نیست، زنده و قائم به ذات است، این کتاب را تدریجاً به حق و راستی بر تو نازل کرد که تصدیق‌کننده‌ی کتاب‌های پیش از خود است؛ و (پیش از آن) تورات و انجیل را برای هدایت مردم فرستاد. مسلماً کسانی که به آیات خدا کافر شدند، برای آنان عذابی سخت است.» هم‌چنین در آیه‌ی ۱۳۶ سوره‌ی نسأ گفته شده است: «ای اهل ایمان! به خدا و پیامبرش و کتابی که بر پیامبرش نازل کرده و به کتاب‌های که پیش از این فرستاده ایمان بیاورید. و هر که به خدا و فرشتگان و کتاب‌های آسمانی و پیامبران او و روز قیامت کافر شود، یقیناً به گمراهیِ دور و درازی دچار شده است.» و نیز در آیه‌ی ۴۶ سوره‌ی مائده صراحتاً بیان شده است که «به دنبال پیامبران پیشین، عیسی پسر مریم را فرستادیم، كه گوای‌دهنده بر حقانيت‏ تورات بود و انجيل را به او داديم كه در آن هدايت و نور بود و تورات را كه قبل از او بود تصديق می‌كرد و براى پرهيزگاران رهنمود و اندرزى است.» و باز در ادامه‌ی آن در آیه‌ی ۴۷ سوره می‌گوید: «و باید اهل انجیل بر طبق آن‌چه خدا در آن نازل کرده داوری کنند، و آنانی‌که بر طبق آن‌چه خدا نازل کرده داوری نکنند، فاسق هستند.»

به‌علاوه تمام این شواهد، هم کتاب مقدس و هم قرآن، هر دو بر این پیش‌فرض که خدا کلامش را هیچ‌گاه تغییر نمی‌دهد، تأکید می‌ورزند. در کتاب مقدس آیات بسیاری اشاره به تغییر ناپذیری کلام خدا دارد. مانند: تثنیه ۴: ۱-۲، اشعیأ ۲۰: ۸، متی ۵: ۱۷-۱۸، متی ۳۵: ۲۴ و مکاشفه ۲۲: ۱۸-۲۰. در قرآن، آیه‌ی ۶۴ سوره‌ی یونس می‌گوید: «سخنان خدا را تغییر و تبدیلی نیست». آیه‌ی ۳۴ سوره‌ی انعام همین مطلب را تکرار می‌کند: «هیچ‌کس نمی‌تواند کلمات خدا را تغییر دهد» و نیز در آیه‌ی ‌۲۹ سوره‌ی قاف آمده است: «سخن من تغيير ناپذير است».

از سوی دیگر، در آیه‌ی ۸۲ سوره‌ی نسا اشاره شده است: «آيا درباره‌ی قرآن نمى‏‌انديشند، اگر از جانب غير خدا بود، قطعاً در آن اختلاف بسيارى مى‏‌يافتند.» پس، اگر بین دو متنی که هر دو مدعی است، از سوی خدا است، اختلاف و ناهمگونی وجود دارد، دست‌کم یکی از آن‌ها نمی‌تواند از ناحیه‌ی خدا باشد.

مسلمانان بر این باورند که قرآن، از آسمان نازل شده است، در حالی‌که کتاب مقدس، کتابی نیست که همچون قرآن، آن‌گونه که مسلمانان در مورد آن اظهار می‌دارند، به‌سادگی توسط یک نفر گردآوری شده باشد، بلکه تلفیقی است از ۶۶ کتاب که توسط ۴۰ نویسنده، طی مدت زمان ۱۵۰۰ سال به‌رشته‌ی تحریر در آمده است و به‌همین دلیل است که در آن روش‌های نگارشی متفاوت به‌کار رفته است و حتی شواهد تفکرات گوناگون نویسندگان را نیز در آن می‌توان یافت. با این حال، مسیحیان ادعا می‌کنند که «اگرچه تمام کتاب مقدس دارای اثراتی از انگشتان بشری است، ولی این بدان معنا نیست که کتاب مقدس معتبر نمی‌باشد، چون هر کدام از نویسندگان، مکاشفه خود را از طریق الهام دریافت کردند.» چنان که در دوم تیموتاؤس ۱۶: ۳ گفته شده که «تمامی کتب مقدس الهام خدا است»، در رومیان ۲: ۳ و عبرانیان ۱۲: ۵ به آیاتی از عهد عتیق به‌عنوان کلام خدا اشاره می‌کند و نیز در دوم پطرس ۲۱: ۱ آمده که نویسندگان کتاب مقدس توسط خدا جذب شدند، بنابراین خدا از هر یک از نویسندگان با در نظر گرفتن شخصیت آنان برای به انجام رساندن یک اثر معتبر الهی استفاده کرده است، چون خدا نمی‌تواند الهام‌بخش چیزهای نادرست باشد.

در این صورت، هر دگراندیشی حق دارد که بپرسد پس این اختلاف در روایات تورات و قرآن ناشی از کجاست؟ به‌منظور پاسخ به این چالش باید به پژوهش‌های دانشمندان عصر جدید رجوع کرد تا به درک روشن از واقعیت دست یافت.

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که همواره مورد توجه خاورشناسان بوده، وحیانیت قرآن است. آن‌ها با نفی الهی‌بودن قرآن، برای آیات آن منشأ و منبعی بشری قایل شده‌اند و برای اثبات دیدگاه خود به دلایل متعدد روی آورده‌اند. برای مثال ایگناس گلدزیهر (Ignác Goldziher) (زاده‌ی ۱۸۵۰ م - درگذشته‌ی ۱۹۲۱ م) بر این باور است که عهدین به‌دلیل اشتراکاتی‌که با قرآن دارد، یکی از منابع مهم پیامبر اسلام بوده و او داستان‌های کتاب مقدس را در برخوردهای خود با عالمان اهل کتاب، سفرهای که به شام داشته، کسب کرده است.

بیش‌تر خاورشناسانی که در مورد منشأ قرآن پژوهش‌های انجام داده‌اند، قرآن را کتاب بشری و گفته‌های پیامبر اسلام را ملهم از آیین‌های دیگر دانسته‌اند. از نگاه آنان، پیامبر اسلام تحت‌تأثیر ادیان و مذاهب دیگر، آیات قرآن را بیان داشته و شباهت آیات قرآن با کتاب‌های نظیر عهدین، زرتشتی، صائیبی و هندوان گواه روشن بر این ادعا است.

در این میان، یکی از خاورشناسانی که همنوا با دیگران که نگاهی انتقادی نسبت به منابع قرآن داشته‌اند، بر این موضوع صحه گذاشته و در آثار خود به‌شدت طرفدار آن است، «ویلیام سنت کلر تسدال» (William St. Clair Tisdall) (زاده‌ی ۱۸۵۹ م - درگذشته‌ی ۱۹۲۸ م) است. وی زبان‌شناس و تاریخ‌نگار انگلیسی است که مدتی را در اصفهان، به‌عنوان دبیر جمعیت مسیونری و مبلغ مذهبی کلیسای انگلستان گذارانده و با چند زبان شرقی، از جمله عربی، فارسی، هندی و گجراتی آشنایی داشته است.

از دیدگاه ویلیام تسدال گفت‌وگوی میان هابیل و قابیل در آیات ۲۷-۳۲ سوره‌ی مائده، به اشکال مختلف در ترگوم جاناتان (Targum of Jonathan) و اورشلیم (Targum of Jerusalem) بیان شده است. هم‌چنین وی بر این باور است صحنه‌ی تدفین هابیل در قرآن، در کتاب پیرقه ربی الیعزر نیز آمده است. و آیه‌ی ۳۲ سوره‌ی مائده، تقریباً ترجمه‌ی تحت‌اللفظی فرازی از متن میشناه سنهدرین از کتاب تلمود است.

▲	تفسیر علمی

اسطوره بازتابی خلاق از چگونگی تحول فکری انسان در ارتباط با واقعیت است. این روایت از شیوه‌ی تغذیه‌ی انسان‌ها ‌ ‌از مرحله‌ی آغازین به بعد سخن می‌گوید.

دوره‌ی نوسنگی حد واسط دوره‌ی پیشین و دوره‌ی آغاز شهرنشینی است. در این دوره تولید غذا از طریق کشاورزی و دامداری است. تاریخچه و بحث درباره‌ی مسئله تولید غذا و این‌که انسان ابتدا کشاورز بوده یا دامدار بسیار طولانی است. گری. آ. رایت در این زمینه تحقیق و نظرات مختلف را جمع‌آوری کرده‌ است. زمانی که قبیله‌های شکارچی گردآور، شروع به اهلی کردن گیاهان و حیوانات کردند، زندگی عشایری را رها کردند، روستاها و شهرهایی را ساختند که برای بنای آن‌ها هزاران سال صرف شد. با به‌وجود آمدن منبع غنی از مواد غذایی، جمعیت انسان‌ها گسترش پیدا کرد و قبیله‌های کوچک بدل به قلمروهای پادشاهی با وسعت صدها و هزاران کیلومتر شدند. به‌هر حال، کشاورزی باعث تحول در زندگی انسان‌ها شد که این خود محتاج اسکان و یکجانشینی برای تهیه زمین و کشت و... است. این روند به مالکیت افراد و گروها ختم می‌شود که در آن زمین به چیزی که باید برای آن جنگید و آن را حفظ کرد تبدیل می‌شود.

به‌هر حال، تفاوت این دو شیوه‌ای زندگی بین شکارگری و کوچ‌نشینی و پیدایش کشاورزی و یک‌جانشینی و تضاد این دو به‌ویژه سر منابع آب و خاک، سبب بروز جنگ‌ها و کشتارها شد که به‌شکل نمادین در داستان قاین و هابیل (هابیل و قابیل) تبارز پیدا کرده است.

[▲] يادداشت‌ها

[▲] پيوست‌ها

هابیل و قابیل، دانشنامه‌ی آریانا
مهدیزاده کابلی، داستان هابیل و قابیل در روایات اسلامی

[▲] پی‌نوشت‌ها

...


دیوید سی. کوک، تفسیر کاربردی عهد قدیم، برگردان: داوود کاظمیان، ص ۲۰.



شناختن. در ادبیات کتاب مقدس به معنای جماع و برقراری ارتباط جنسی است.


















ترجمه تفسیرالمیزان، ج ۵، صص ۴۸۴-۵۲۸، با اندکی تصرف


تارگوم (به‌عبری: תרגום) یا تنخ جاناتان و تارگوم یا تنخ اورشلیم، ترجمه‌ای نوشته‌های مقدس یهودیان از زبان عبری به زبان مشترک که توسط شنوندگان مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در سنهدرین، فصل ۴، میشنای ۵ آمده است (Mishnah Sanhedrin, Chapter 4, Mishnah 5):

For thus we find in regard to Cain, who killed his brother, “The bloods of your brother scream out!” (Genesis 4:10) - the verse does not say blood of your brother, but bloods of your brother, because it was his blood and also the blood of his future offspring [screaming out]! [Another explanation of the verse: for his blood was splattered over the trees and rocks [there was more than one pool of blood]. [The judges' speech continues] “It was for this reason that man was first created as one person [Adam], to teach you that anyone who destroys a life is considered by Scripture to have destroyed an entire world; and anyone who saves a life is as if he saved an entire world.”

میشنا یا مشنه (عبری: משנה به‌معنای «تکرار و تلقین»)، کتابی است که در حدود سال ۲۰۰ میلادی، یکی از دین‌پژوهان یهودی به‌نام حاخام یهودا هناسی با جمع‌آوری مکتوبات متفرق هلاخایی در یک‌جا تدوین نمود و به‌صورت کتاب ویژه‌ی تورات شفاهی درآورد. مجموعه‌ی هناسی در همه‌ی مدارس یهودی آن‌زمان پذیرفته شد و جای آثار پیشین را گرفت. میشنا حاصل کار شش نسل از تنائیم یا عالمان شریعت شفاهی است. میشنا به شش بخش تقسیم می‌شود که به هر بخش یک سِدِر می‌گویند. هر سِدِر شامل تعدادی مَسِخَت است. میشنا مجموعاً مشتمل بر ۶۳ مَسِخَت است.

بخش نخست حمّاده به مسائل شناختی و اعتقادی می‌پردازد و بر پایه‌های ایمان یهودی تکیه دارد. در این بخش یک رساله به ممنوعیت بت‌پرستی، یک رساله به آداب تورات خواندن و یک رساله به توبه اختصاص یافته‌است. رساله دِعوت نحوه‌ی رفتار یهودیان را بیان می‌نماید.

بخش دوم یا احوه به عشق می‌پردازد؛ و در آن رسالات مربوط به نماز و تفیلین که نشانه‌های محبت الهی محسوب می‌شوند؛ وجود دارد. بخش سوم یا زمانیم به موعدها می‌پردازد و در آن کلیه ایّام معین و اعیاد یهودی ذکر شده‌اند؛ از آن‌جمله رساله‌ی شبّات به احکام روز سبت می‌پردازد. رساله‌ی یوم‌توو به تعطیلات یهودی می‌پردازد. قوانین مربوط به یوم‌کیپور، عید پسح، سُکّه و عید پوریم در همین بخش آمده‌ است.

بخش چهارم یا ناشیم به مسائل مربوط به زنان می‌پردزد. در رساله‌ی عیشوت قوانین ازدواج مورد بررسی قرار گرفته‌اند، رساله‌ی گیطین مربوط به طلاق است. رساله‌ی سوطا درباره‌ی زنی است که شوهرش در وی گمان خیانت ببرد. رساله‌ی قیدوشین به احکام نامزدی‌ها و تقدیس‌ها می‌پردازد. قوانین و احکام نذیره‌ها و افراد در پرهیز در رساله‌ی نازیر آمده‌است. احکام نذرها و ابطال آن‌ها در رساله‌ی نداریم مکتوب است. شرح آن‌چه در تثنیه درباره‌ی ازدواج مردی با زن برادر مرده خویش آمده‌ است، به تفصیل در رساله‌ی یواموت ذکر شده‌ است.

رساله‌ی حلفه به قوانین سوگندها می‌پردازد. زراعیم به مسائلی چون کشاورزی و نان و نماز و دعاهای مربوط به آن می‌پردازد و رساله‌ی شویعیت به احکام مربوط به‌سال هفتم شمیطا می‌پردازد و نیز سوگندهایی که در دادگاه یا خارج از آن یاد می‌شود. اواده قوانین خدمت در معبد اورشلیم را بیان می‌کند. موضوع رساله‌‌ی طهاروت پاکی و ناپاکی شرعی است. بخش نزیقین به مسائل حقوق کیفری و مدنی و مجازات اعدام و مجازات‌های بدنی و نیز آیین دادرسی و محاکم و ترکیب دادگاه‌های روحانیون یهودی می‌پردازد. در نهایت کنین به قوانین مربوط به تجارت و خرید و فروش می‌پردازد، مشفتیم قوانین مدنی یهود را بیان می‌کند، شفتیم به قوانین مربوط به داوران می‌پردازد.

[▲] جُستارهای وابسته

□
□
□

[▲] سرچشمه‌ها

□
□
□
□

[▲] پيوند به بیرون

□ [۱ ٢ ٣ ۴ ۵ ٦ ٧ ٨ ٩ ۱٠ ۱۱ ۱٢ ۱٣ ۱۴ ۱۵ ۱٦ ۱٧ ۱٨ ۱۹ ٢٠]

رده‌ها │ ...

حوّا از آدم‌ حامله‌ شده‌، پسري‌ زاييد. آنگاه‌ حوّا گفت‌: «به‌ كمك‌ خداوند مردي‌ حاصل‌ نمودم‌.» پس‌ نام‌ او را قائن‌ (يعني‌ «حاصل‌ شده‌») گذاشت‌. 2 حوّا بار ديگر حامله‌ شده‌، پسري‌ زاييد و نام‌ او را هابيل‌ گذاشت‌. هابيل‌ به‌ گله‌داري‌ پرداخت‌ و قائن‌ به‌ كشاورزي‌ مشغول‌ شد. 3 پس‌ از مدتي‌، قائن‌ هديه‌اي‌ از حاصلِ زمينِ خود را بحضور خداوند آورد. 4 هابيل‌ نيز چند رأس‌ از نخست‌زادگان‌ گله‌ خود را ذبح‌ كرد و بهترين‌ قسمت‌ گوشت‌ آنها را به‌ خداوند تقديم‌ نمود. خداوند هابيل‌ و هديه‌اش‌ را پذيرفت‌، 5 اما قائن‌ و هديه‌اش‌ را قبول‌ نكرد. پس‌ قائن‌ بر آشفت‌ و از شدت‌ خشم‌ سرش‌ را به‌ زير افكند. 6 خداوند از قائن‌ پرسيد: «چرا خشمگين‌ شده‌اي‌ و سرت‌ را به‌ زير افكنده‌اي‌؟ 7 اگر درست‌ عمل‌ مي‌كردي‌، آيا مقبول‌ نمي‌شدي‌؟ اما چون‌ چنين‌ نكردي‌، گناه‌ در كمين‌ توست‌ و مي‌خواهد بر تو مسلط‌ شود؛ ولي‌ تو بر آن‌ چيره‌ شو!» 8 روزي‌ قائن‌ از برادرش‌ هابيل‌ خواست‌ كه‌ با او به‌ صحرا برود. هنگامي‌كه‌ آنها در صحرا بودند، ناگهان‌ قائن‌ به‌ برادرش‌ حمله‌ كرد و او را كشت‌. 9 آنگاه‌ خداوند از قائن‌ پرسيد: «برادرت‌ هابيل‌ كجاست‌؟» قائن‌ جواب‌ داد: «از كجا بدانم‌؟ مگر من‌ نگهبان‌ برادرم‌ هستم‌؟» 10 خداوند فرمود: «اين‌ چه‌ كاري‌ بود كه‌ كردي‌؟ خـون‌ بـرادرت‌ از زميـن‌ نـزد من‌ فريـاد برمـي‌آورد. 11 اكنون‌ ملعون‌ هستي‌ و از زميني‌ كه‌ با خون‌ برادرت‌ آن‌ را رنگين‌ كرده‌اي‌، طرد خواهي‌ شد. 12 از اين‌ پس‌، هر چه‌ كار كني‌، ديگر زمين‌ محصول‌ خود را آنچنان‌ كه‌ بايد، به‌ تو نخواهد داد، و تو در جهان‌ آواره‌ و پريشان‌ خواهي‌ بود.» 13 قائن‌ گفت‌: «مجازات‌ من‌ سنگينتر از آن‌ است‌ كه‌ بتوانم‌ تحمل‌ كنم‌. 14 امروز مرا از اين‌ سرزمين‌ و ازحضور خودت‌ مي‌راني‌ و مرا در جهان‌ آواره‌ و پريشان‌ مي‌گرداني‌، پس‌ هر كه‌ مرا ببيند مرا خواهد كُشت‌.» 15 خداوند جواب‌ داد: «چنين‌ نخواهد شد؛ زيرا هر كه‌ تو را بكشد، مجازاتش‌ هفت‌ برابر شديدتر از مجازات‌ تو خواهد بود.» سپس‌ خداوند نشاني‌ بر قائن‌ گذاشت‌ تا اگر كسي‌ بـا او برخورد كنـد، او را نكشد. 16 آنگاه‌ قائن‌ از حضور خداوند بيرون‌ رفت‌ و در زمين‌ نُود (يعني‌ «سرگرداني‌») در سمت‌ شرقي‌ عدن‌ ساكن‌ شد. 17 چندي‌ بعد همسر قائن‌ حامله‌ شده‌، پسري‌ بدنيا آورد و او را خَنوخ‌ ناميدند. در آن‌ موقع‌ قائن‌ سرگرم‌ ساختن‌ شهري‌ بود، پس‌ نام‌ پسرش‌ خنوخ‌ را بر آن‌ شهر گذاشت‌. 18 خنوخ‌ پدر عيراد، عيراد پدر محويائيل‌، محويائيل‌ پدر متوشائيل‌ و متوشائيل‌ پدر لِمك‌ بود. 19 لِمك‌ دو زن‌ به‌ نامهاي‌ عاده‌ و ظله‌ گرفت‌. 20 عاده‌ پسري‌ زاييد و اسم‌ او را يابال‌ گذاشتند. او كسي‌ بود كه‌ خيمه‌نشيني‌ و گله‌داري‌ را رواج‌ داد. 21 برادرش‌ يوبال‌ اولين‌ موسيقي‌دان‌ و مخترع‌ چنگ‌ و ني‌ بود. 22 ظله‌، زنِ ديگر لمك‌ هم‌ پسري‌ زاييد كه‌ او را توبل‌ قائن‌ ناميدند. او كسي‌ بود كه‌ كار ساختن‌ آلات‌ آهني‌ و مسـي‌ را شروع‌ كرد. خواهر توبل‌ قائن‌، نَعمه‌ نام‌ داشت‌. 23 روزي‌ لمك‌ به‌ همسران‌ خود، عاده‌ و ظله‌، گفت‌: «اي‌ زنان‌ به‌ من‌ گوش‌ كنيد. جواني‌ را كه‌ مرا مجروح‌ كرده‌ بود، كُشتم‌. 24 اگر قرار است‌ مجازات‌ كسي‌ كه‌ قائن‌ را بكشد، هفت‌ برابر مجازات‌ قائن‌ باشد، پس‌ مجازات‌ كسي‌ هم‌ كه‌ بخواهد مرا بكشد، هفتاد و هفت‌ برابر خواهد بود.» 25 پس‌ از آن‌، آدم‌ و حوّا صاحب‌ پسر ديگري‌ شدند. حوّا گفت‌: «خدا بجاي‌ هابيل‌ كه‌ بدست‌ برادرش‌ قائن‌ كشته‌ شده‌ بود، پسري‌ ديگر به‌ من‌ عطا كرد.» پس‌ نام‌ او را شيث‌ (يعني‌ «عطا شده‌») گذاشت‌. 26 چون‌ شيث‌ بزرگ‌ شد، برايش‌ فرزندي‌ به‌ دنيا آمد كه‌ او را انوش‌ نام‌ نهادند. در زمان‌ انوش‌ بود كه‌ مردم‌ شروع‌ به‌ عبادت‌ خداوند نمودند. سوره ۵: المائدة و داستان دو پسر آدم را به درستى بر ايشان بخوان هنگامى كه [هر يك از آن دو] قربانيى پيش داشتند پس از يكى از آن دو پذيرفته شد و از ديگرى پذيرفته نشد [قابيل] گفت‏ حتما تو را خواهم كشت [هابيل] گفت‏ خدا فقط از تقواپيشگان مى ‏پذيرد (۲۷) اگر دست ‏خود را به سوى من دراز كنى تا مرا بكشى من دستم را به سوى تو دراز نمى ‏كنم تا تو را بكشم چرا كه من از خداوند پروردگار جهانيان مى‏ ترسم (۲۸) من مى‏ خواهم تو با گناه من و گناه خودت [به سوى خدا] بازگردى و در نتيجه از اهل آتش باشى و اين است‏ سزاى ستمگران (۲۹) پس نفس [اماره]اش او را به قتل برادرش ترغيب كرد و وى را كشت و از زيانكاران شد (۳۰) پس خدا زاغى را برانگيخت كه زمين را مى ‏كاويد تا به او نشان دهد چگونه جسد برادرش را پنهان كند [قابيل] گفت واى بر من آيا عاجزم كه مثل اين زاغ باشم تا جسد برادرم را پنهان كنم پس از [زمره] پشيمانان گرديد (۳۱) از اين روى بر فرزندان اسرائيل مقرر داشتيم كه هر كس كسى را جز به قصاص قتل يا [به كيفر] فسادى در زمين بكشد چنان است كه گويى همه مردم را كشته باشد و هر كس كسى را زنده بدارد چنان است كه گويى تمام مردم را زنده داشته است و قطعا پيامبران ما دلايل آشكار براى آنان آوردند [با اين همه] پس از آن بسيارى از ايشان در زمين زياده‏ روى مى كنند (۳۲) سزاى كسانى كه با [دوستداران] خدا و پيامبر او مى ‏جنگند و در زمين به فساد مى ‏كوشند جز اين نيست كه كشته شوند يا بر دار آويخته گردند يا دست و پايشان در خلاف جهت‏ يكديگر بريده شود يا از آن سرزمين تبعيد گردند اين رسوايى آنان در دنياست و در آخرت عذابى بزرگ خواهند داشت (۳۳) مگر كسانى كه پيش از آنكه بر ايشان دست‏ يابيد توبه كرده باشند پس بدانيد كه خدا آمرزنده مهربان است (۳۴) افسانه هابیل و قابیل . یکی دیگر از داستانهای خردستیز و کودکانه کتابهای اسمانی!! ماجرای هابیل و قابیل، فرزندان ادم است که نویسنده ی قران بطور ناشیانه میکسی از روایت انجیل و تورات و یک کتاب تفسیری یهودی رو در کتابش بازگو میکند : . در تورات ( سفر پيدايش، باب چهارم، برگهاي 15 تا 17 ) ميخوانيم : « .... و آدم به حوا در امد و او ابستن شد و قابيل را زائيد، و بار ديگر آبستن شد و هابيل را زائيد و هابيل به گله داري پرداخت و قابيل به زراعت. و بعد به مرور ايام، قابيل از محصول زمين خود براي خداوند هديه اورد و هابيل نيز نوزادان گله خود و پيه انها را براي خداوند اورد و خداوند هديه هابيل را پسنديد اما هديه قابيل را منظور نداشت. پس خشم قابيل برافروخته شد و سر خود را به زير افكند. انگاه خداوند بدو گفت چرا خشمناك شدي؟ اگر تو هم هديه اي مثل برادرت هابيل مي اوردي هر اينه مقبول من ميشد. و واقع شد كه چون به صحرا رفتند قابيل بر برادر خود قابيل برخاست و او را بكشت.... و چون قائن (قابيل) برادرش هابيل را كشت، خداوند مقرر فرمود كه هركه قابيل را بكشد هفت چندان از او انتقام گرفته شود، و به قابيل علامتي داد كه هركه او را بيابد وي را نكشد. پس قابيل از حضور خداوند بيرون رفت و در شرق باغ عدن ساكن شد. و در انجا به زوجه خود در امد و از او پسري بنام خنوع اورد و شهري بنا كرد و انرا بنام پسر خود خنوع نان نهاد. » . و در قران؛ آيه هاي 27 تا 31 سوره مائده چنين ميخوانيم : « و بخوان بر انها به حقيقت و راستي حكايت دو پسر ادم (قابيل و هابيل) را كه تقرب به قرباني جستند (خواستند به خدا قرباني هديه دهند). از يكي پذيرفته شد و از ان ديگري پذيرفته نشد. قابيل كه قرباني اش پذيرفته نشد، به برادرش هابيل گفت من تو را البته خواهم كشت. هابيل گفت مرا گناهي نيست كه خدا قرباني متقيان را خواهد پذيرفت. اگر تو به كشتن من دست براوري. من هرگز به كشتن تو دست دراز نخواهم كرد كه من از خداي جهان مي ترسم. ميخواهم كه گناه كشتن من و گناه مخالفت تو همه به تو بازگردد تا تو اهل اتش جهنم شوي كه ان اتش جزاي ستمكاران عالم است انگاه پس از اين گفتگو هواي نفس قابيل را به كشتن برادرش هابيل ترغيب نمود تا او را به قتل رساند و او از زيانكاران شد. انگاه خدا كلاغي را بر انگيخت كه زمين را با چنگال گود نمايد تا به او نشان دهد كه چگونه بدن برادر را زير خاك پنهان سازد. قابيل با خود گفت اي واي بر من، آيا من از ان عاجزترم كه مانند اين كلاغ باشم تا جسد برادر را زير خاك پنهان سازم. پس او پشيمان شد. » (قران ترجمه الهي قمشه اي) . ايا از اين داستان بي پايه تر سراغ داريد؟ داستاني كه كودكان دبستاني ممكن است ان را در ذهن كودكانه شان راه دهند. حال بپردازيم به توجيه اين سخاوت : . 1 . اين دو پسر هر دو ميخواهند به اين خداي خالق هديه اي بدهند!!! چرا بايد اين دو مخلوق به خالق هديه بدهند؟ اين خدايي كه خالق اين دو برادر است چرا هديه ي يكي را مي پذيرد و مال ديگري را رد ميكند؟ مشخص نيست كه چرا خدايان در هر دوره و به هر صورت قرباني انسانها يا حيوانات را بر هدايايي كه كشتار و خون در انها نباشد ترجيح ميدهد؟؟؟ ولي در قران مشخص نيست كه چرا خداوند هديه هابيل را مي پذيرد و براي قابيل را رد ميكند؟؟ . 2. آيا اين خالق كائنات نميداند كه با اين كارش يعني تبعيض بين اين دو نفر سبب ايجاد كينه ميشود؟؟ كساني كه چنين كتابي را نوشته اند( تورات، انجيل و قران را) ، نادانسته به الله و خدايي كه معرفي اش ميكنند توهين كرده اند. . 3. چرا اين افريدگار هواي نفس را در قابيل تقويت ميكند كه برادرش را بكشد؟؟ . 4. معلوم ميشود اين يهوه، الله، خدا و افريدگار، ادم را ساخته ولي به اندازه يك كلاغ به او شعور نداده است. آيا كلاغ كه كندن زمين و خاك كردن اجسام را ميداند، مخلوق كدام افريدگار است؟؟ چرا الله به جاي اينكه به اين بشر مخلوقش شعور زمين كندن و دفن كردن را ياد دهد، اين هنر را به كلاغ ياد داده است؟ جدا از اين نارسائيها، بايد بگوييم طبق تورات و قران پسر متقي ادم توسط برادر كشته ميشود و پسر شرور و قاتل باقي ميماند كه ما همه از نسل اين قاتليم!!!!!! و جالب است كه خداوند از او حمايت هم ميكند!!! اينهاست نقاط ظعفي كه هيچ مفسري قادر به ترميم و ماله کشی ان نيست. چنين آياتي كه وجودشان در قران و هر سه كتاب كم نيست، نشان ميدهد كه حقيقتا منصفين و مولفان اين كتابهاي تورات و انجيل و قران، خدائي نابخرد به ادميان معرفي كرده اند. . پرفسور مسعود انصاري در كتاب اسلام و مسلماني خود در مورد داستان هابيل و قابيل مينويسد : . "توري" در انتقاد از محمد گفته است كه محمد در هنگام بازگو كردن نوشتارهاي كتابهاي تورات و انجيل، موارد مهم انها را به سبب نافهمي و نا اگاهي حذف مي كرده است. "كيگر" براي اثبات داوري "توري" درباره محمد به شرح داستان هابيل و قابيل پرداخته است. كيگر مينويسد ؛ انچه كه متن قران ( آيه 32 سوره مائده) درباره هابيل و قابيل گفته، به گونه كامل روشن و منطقي نيست و اگر ما بخواهيم به مفهوم اصيل و روشن اين داستان پي ببريم، بايد به بند 5 بخش چهار Mishnah Sanhedrin نگاه كنيم. محمد چگونگي كشتن هابيل را در قران از انجيل برداشت كرده و گفتگوي بين هابيل و قابيل، پيش از كشته شدن هابيل به دست قابيل را از تارگوم اورشليم گرفته است. سنهدرین ماشیح כֵּיצַד מְאַיְּמִין אֶת הָעֵדִים עַל עֵדֵי נְפָשׁוֹת, הָיוּ מַכְנִיסִין אוֹתָן וּמְאַיְּמִין עֲלֵיהֶן. שֶׁמָּא תֹאמְרוּ מֵאֹמֶד, וּמִשְּׁמוּעָה, עֵד מִפִּי עֵד וּמִפִּי אָדָם נֶאֱמָן שָׁמַעְנוּ, אוֹ שֶׁמָּא אִי אַתֶּם יוֹדְעִין שֶׁסּוֹפֵנוּ לִבְדֹּק אֶתְכֶם בִּדְרִישָׁה וּבַחֲקִירָה. הֱווּ יוֹדְעִין שֶׁלֹּא כְדִינֵי מָמוֹנוֹת דִּינֵי נְפָשׁוֹת. דִּינֵי מָמוֹנוֹת, אָדָם נוֹתֵן מָמוֹן וּמִתְכַּפֵּר לוֹ. דִּינֵי נְפָשׁוֹת, דָּמוֹ וְדַם זַרְעִיּוֹתָיו תְּלוּיִין בּוֹ עַד סוֹף הָעוֹלָם, שֶׁכֵּן מָצִינוּ בְקַיִן שֶׁהָרַג אֶת אָחִיו, שֶׁנֶּאֱמַר (בראשית ד) דְּמֵי אָחִיךָ צֹעֲקִים, אֵינוֹ אוֹמֵר דַּם אָחִיךָ אֶלָּא דְּמֵי אָחִיךָ, דָּמוֹ וְדַם זַרְעִיּוֹתָיו. דָּבָר אַחֵר, דְּמֵי אָחִיךָ, שֶׁהָיָה דָמוֹ מֻשְׁלָךְ עַל הָעֵצִים וְעַל הָאֲבָנִים. לְפִיכָךְ נִבְרָא אָדָם יְחִידִי, לְלַמֶּדְךָ, שֶׁכָּל הַמְאַבֵּד נֶפֶשׁ אַחַת מִיִּשְׂרָאֵל, מַעֲלֶה עָלָיו הַכָּתוּב כְּאִלּוּ אִבֵּד עוֹלָם מָלֵא. וְכָל הַמְקַיֵּם נֶפֶשׁ אַחַת מִיִּשְׂרָאֵל, מַעֲלֶה עָלָיו הַכָּתוּב כְּאִלּוּ קִיֵּם עוֹלָם מָלֵא. וּמִפְּנֵי שְׁלוֹם הַבְּרִיּוֹת, שֶׁלֹּא יֹאמַר אָדָם לַחֲבֵרוֹ אַבָּא גָדוֹל מֵאָבִיךָ. וְשֶׁלֹּא יְהוּ מִינִין אוֹמְרִים, הַרְבֵּה רָשֻׁיּוֹת בַּשָּׁמָיִם. וּלְהַגִּיד גְּדֻלָּתוֹ שֶׁל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, שֶׁאָדָם טוֹבֵעַ כַּמָּה מַטְבְּעוֹת בְּחוֹתָם אֶחָד וְכֻלָּן דּוֹמִין זֶה לָזֶה, וּמֶלֶךְ מַלְכֵי הַמְּלָכִים הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא טָבַע כָּל אָדָם בְּחוֹתָמוֹ שֶׁל אָדָם הָרִאשׁוֹן וְאֵין אֶחָד מֵהֶן דּוֹמֶה לַחֲבֵרוֹ. לְפִיכָךְ כָּל אֶחָד וְאֶחָד חַיָּב לוֹמַר, בִּשְׁבִילִי נִבְרָא הָעוֹלָם. וְשֶׁמָּא תֹאמְרוּ מַה לָּנוּ וְלַצָּרָה הַזֹּאת, וַהֲלֹא כְבָר נֶאֱמַר (ויקרא ה) וְהוּא עֵד אוֹ רָאָה אוֹ יָדָע אִם לוֹא יַגִּיד וְגוֹ'. וְשֶׁמָּא תֹאמְרוּ מַה לָּנוּ לָחוּב בְּדָמוֹ שֶׁל זֶה, וַהֲלֹא כְבָר נֶאֱמַר (משלי יא) וּבַאֲבֹד רְשָׁעִים רִנָּה: How do we press the witnesses in a capital case? We bring them in [to the court's chambers] and press them: "Perhaps what you say [isn't eyewitness testimony] is but your own assessment, or from rumors, or your witnessing an actual witness testify, or your reporting what a trustworthy said. Or perhaps you were unaware that by the end we'd interrogate you, with examination and inquiry. Know that capital cases are not like monetary ones. In monetary cases, [a false witness] can return the money and achieve atonement. But in capital cases, the blood of [the victim [and all his future offspring hang upon you until the end of time. For thus we find in regard to Cain, who killed his brother, "The bloods of your brother scream out!" (Genesis 4:10) - the verse does not say blood of your brother, but bloods of your brother, because it was his blood and also the blood of his future offspring [screaming out]! [Another explanation of the verse: for his blood was splattered over the trees and rocks [there was more than one pool of blood]. [The judges' speech continues] "It was for this reason that man was first created as one person [Adam], to teach you that anyone who destroys a life is considered by Scripture to have destroyed an entire world; and anyone who saves a life is as if he saved an entire world." And also, to promote peace among the creations, that no man would say to his friend, "My ancestors are greater than yours." And also, so that heretics will not say, "there are many rulers up in Heaven." And also, to express the grandeur of The Holy One [blessed be He]: For a man strikes many coins from the same die, and all the coins are alike. But the King, the King of Kings, The Holy One [blessed be He] strikes every man from the die of the First Man, and yet no man is quite like his friend. Therefore, every person must say, “For my sake ‎the world was created.”‎ [The judges' speech continues:] "Maybe you [the witnesses] will now say, 'What do we need this, and all this anxiety for [let's not come forward even with true testimony]!' But Scripture has already spoken: "If he be a witness - having seen or known - if he does not express it, he shall bear his sin." (Lev. 5:1) Maybe you will now say, 'What do we need this, to be responsible for another man's death?' But Scripture has already spoken: "When the wicked are destroyed there is rejoicing." (Prov. 11:10)" از دیدگاه ویلیام تسدال گفت وگوی میان هابیل و قابیل در آیات 27-32 سورۀ مائده، به اشکال مختلف در ترگوم جاناتان و اورشلیم بیان شده است. همچنین وی بر این باور است صحنۀ تدفین هابیل در قرآن، در کتاب پیرقه ربی الیعزر نیز آمده و آیۀ 32 سورۀ مائده، تقریباً ترجمۀ تحت اللفظی فرازی از متن میشناه سَنهِدرین از کتاب تلمود است. مقالۀ پیش رو که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی سامان یافته، در پی آن است تا پس از بررسیِ دقیق زمان تاریخ گذاری آثار فوق، به نقد و ارزیابی دیدگاه تسدال در مورد اقتباس آیات یادشده از محتوای کتب مذکور بپردازد. بررسی ها نشان می دهد نظریۀ تأثیرپذیری پیامبر (ص) از آموزگاران یهودی، احتمال نسنجیده و شاذی است که از عدم تسلط کافی تسدال بر متون روایی و تاریخی مسلمانان حکایت دارد. همچنین منابعی را که او ادعا می کند اساس آیات فوق قرار گرفته، در زمان پیامبر (ص) مطرح نبوده و تاریخ گذاری برخی از آنها پایه و اساس روشنی ندارد. در آیۀ 32 سورۀ مائده نیز قرآن مفهومی فراتر، عام تر و عمیق تر از آنچه که میشناه سنهدرین بدان اشاره نموده، بیان فرموده است و با دیدگاه مد نظر تسدال همخوانی ندارد. https://mbasic.facebook.com/463800973747599/videos/827086184312872/ https://mbasic.facebook.com/story.php?story_fbid=827086184312872&id=463800973747599&_rdr https://mbasic.facebook.com/story.php?story_fbid=373252406608611&id=1087955474557864&_rdr