 |
|
جزییات ترور احمدشاه مسعود
فهرست مندرجات
- جزییات ترور احمدشاه مسعود از زبان وحید مژده
- در قتل مسعود کسانی از نزدیکان او دست داشتند
- يادداشت‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
.
جزییات ترور احمدشاه مسعود
از زبان وحید مژده
احمدشاه مسعود (زاده‌‌ی ۱۳۳۲ خ - درگذشته‌ی ۱۳۸۰ خ)، از فرماندهان مجاهدین افغانستان بود که در سال‌های اشغال افغانستان توسط ارتش شوروی سابق، علیه نیروهای اشغالگر بیگانه جنگید و پس از آن‌هم در درگیری‌های داخلی افغانستان - به‌ویژه تخریب کابل - نقش عمده‌ای داشت.
در روز ٩ سپتامبر سال ٢۰۰١ میلادی، فرمانده احمدشاه مسعود، وزیر دفاع فراری افغانستان، در یک حمله انتحاری توسط دو تروریست عرب وابسته به شبکه القاعده کشته شد.
این دو عرب با پاسپورت مراکشی به بهانه‌ی مصاحبه به مقر فرماندهی احمدشاه مسعود در خواجه بهاءالدین در ولایت تخار در شمال شرق افغانستان آمدند.
تروریست‌ها مدعی شده بودند خبرنگاران یک شبکه بلژیکی و مراکشی‌الاصل هستند، اما بعداً مشخص شد که تونسی و از اعضای القاعده بودند و پاسپورت‌های‌شان نیز مسروقه بوده است.
دو عرب كه خودشان را خبرنگار جا زده بودند و در دوربین ویدیوئی خود برای كشتن احمدشاه مسعود بمب كار گذاشته بودند، اعلام كردند پیش از آن‌كه به این ماموریت بروند با اسامه بن‌لادن دیدار كرده بودند
به گزارش خبرگزاری «آسوشیتدپرس»، پنج‌سال پس از آن‌كه احمدشاه مسعود، فرمانده مخالف طالبان بر اثر انفجار بمب مخفی شده در دوربین این دو فرد عرب كشته شد، یك مقام رسمی سابق طالبان علت ترور وی را وارد آوردن ضربه‌ای مهلك به ائتلاف شمال در افغانستان كه آن‌را حامی آمریكا می‌دانستند، بیان كرد.
وحید مژده، مدیر وزارت خارجه زمان طالبان در امور خاورمیانه و آفریقا به خبرگزاری «آسوشیتدپرس» كپی آنچه را كه ظاهراً نامه‌ی امضأشده به‌تاریخ ١٣ سپتامبر سال ٢۰۰١، از سوی اسامه بن لادن به ملا عمر، رهبر طالبان بود، نشان داده است. در این نامه بن لادن از ملاعمر خواسته بود تا حمله‌ای را علیه ائتلاف شمال در افغانستان كه فرماندهی آن را احمدشاه مسعود برعهده داشت، آغاز كند.
بن‌لادن در آن نامه كه به‌زبان عربی نوشته شده بود، اظهار داشته بود: اگر آمریكا در پاسخ به حملات ١١ سپتامبر ناكام ماند، قدرتش به‌عنوان یك ابرقدرت كاهش می‌یابد اما اگر آمریكا درگیری را آغاز كند اقتصادش با ضربه گسترده و با سرنوشتی مشابه شوروی سابق روبه‌رو می‌شود.
به‌هر حال، جزییات كمی تاكنون درباره‌ی توطئه‌ی القاعده برای قتل احمدشاه مسعود افشا شده است. ائتلاف شمال مسعود در آن‌زمان تحت محاصره در كوه‌های شمالی این كشور قرار داشت. اما حملات ارتش آمریكا پس از ١١ سپتامبر به‌منظور مجازات طالبان كه بن‌لادن را پناه داده بود، حامیان مسعود را به‌قدرت رساند.
وحید مژده می‌گوید: به‌نظر می‌رسد بن‌لادن در طول نشست با امیرخان متقی، وزیر اطلاع‌رسانی طالبان در قندهار به این توطئه اشاره كرده بود. بن‌لادن از متقی به دلیل محدودیت‌های طالبان كه از تماس القاعده با رسانه‌ها جلوگیری می‌كرد، شكایت داشت. بن‌لادن گفته بود: «دستان من به پشتم بسته شده و دهانم نیز بسته است.»
وحید مژده گفت: زمانی‌كه متقی فشار بین‌المللی از جمله تحریم‌ها پیش روی رژیم طالبان به‌دلیل میزبانی پایگاه‌های القاعده و مبارزه با ائتلاف شمال را عاملی برای این جریان خواند، بن‌لادن در فكر فرو رفت. رهبر القاعده بدون هیچ توضیحی گفت: من مشكلات شما را می‌فهمم و به‌دنبال حل آن‌ها هستم.
وحید مژده افزود: در بهار بعدی یك بسته از پاكستان در دفتر رسانه‌ای رسمی مورد استفاده «القاعده» و طالبان در قندهار دریافت شد. این جعبه به‌نظر نو می‌آمد اما محتویات آن یك دوربین ویدئویی قدیمی بود. یك روز بعد یكی از مقامات رسمی القاعده به‌همراه دو عرب با صورت‌های تراشیده این دوربین را برداشتند و به دیدار بن‌لادن، ایمن الظواهری، معاون وی و ملا عمر رفتند و سپس راهی این ماموریت شدند. وزارت خارجه نامه‌ای به آن‌ها برای عبور از خطوط مرزی منطقه تحت كنترل ائتلاف شمال در دره پنج‌شیر داد.
عبدالله عبدالله، مشاور نزدیك مسعود گفت: این خبرنگاران به‌منظور موافقت طرف دیگر معرفی نامه‌ای از یك گروه اسلامی در لندن برای عبدالرسول سیاف، فرمانده ائتلاف شمال در پنج‌شیر كه از تماس‌های قوی با مجاهدین عرب از زمان مقاومت در برابر شوروی برخوردار بود، در اختیار داشتند. این معرفی‌نامه ورود این دو عرب را به پنج‌شیر تسهیل كرد. سیاف امیدوار بود گزارش آن‌ها بتواند به موضع این ائتلاف در جهان اسلام كمك كند اما به فرمانده خطوط مقدم هشدار داد تا به دقت این دو را زیر نظر بگیرند.
وی افزود: این دو عرب را حدود ٢۰ روز پیش از این ترور در پنج‌شیر دیده بود. این خبرنگاران منتظر فرصتی برای گفتگو با مسعود بودند. زمانی‌كه این فرصت فراهم شد آن‌ها ١۵ سوال داشتند كه هشت سوال مربوط به بن‌لادن بود.
خلیلی، سفیر كنونی افغانستان در تركیه می‌گوید: زمانی‌كه دوربین شروع به‌كار كرد، وی ترجمه اولین سئوال از مسعود به زبان انگلیسی را آغاز كرد. اوضاع در افغانستان چگونه است؟ و سپس دوربین منفجر شد.
مسعود ۴٨ ساله، كشته شد و خلیلی هفت روز را در كما سپری كرد. به دلیل نگرانی از تضعیف ائتلاف شمال خبر مرگ وی تا شش روز رسما اعلام نشد.[۱]
ارکادی دوبنوف، یک خبرنگار روس از جمله کسانی است که هنگام کشته‌شدن مسعود در خواجه بهاءالدین حضور داشت و در واقع با دو تروریست عربی که به‌نام خبرنگار برای کشتن مسعود آمده بودند نیز سر خورده بود.
او از زمانی‌که در صحنه‌ی حمله به احمدشاه مسعود حضور داشت سخن گفت. دوبنوف در گفتگوی با سایت خبری فارسی‌رو گفته است که دو خبرنگار غیرعادی را دیده بود. به گفته وی این دو خبرنگار خیلی مشکوک به‌نظر می‌رسیدند و این پرسش که چرا نزدیکان مسعود به این مساله توجه نمی‌کردند، سئوال‌برانگیز بود. دوبنوف به این باور است که کسانی از نزدیکان مسعود در قتل او دست داشت! ١۵ سال قبل، ٩ سپتامبر ٢۰۰١، دو روز قبل از «حمله القاعده» در نیویورک و واشنگتن، دو تن از عرب‌های مراکشی که خود را به‌عنوان خبرنگاران بریتانیایی معرفی کرده بودند، در یک مصاحبه جعلی، قهرمان جهاد افغانستان، احمدشاه مسعود را ترور کردند.
ارکادی دوبنوف می‌گوید: «من به‌طور معجزه‌آسایی از این حادثه جان سالم به‌در بردم، چنانچه می‌بایست در مصاحبه‌ی مسعود با این عرب‌ها حضور می‌داشتم، لذا برای چندین روز در اطاق کوچکی در شهری در نزدیکی مرز تاجیکستان منتظر فرمانده بودم تا این‌که پولی برایم باقی نماند و آن‌جا را به مقصد خانه ترک کردم».
وی سال‌ها بعد به مصاحبه‌ی افغانستان‌رو با احمد پسر احمدشاه مسعود متوجه شد. در لابه‌لای این مصاحبه، احمد در پاسخ به این‌که چرا با گذشت ١۵ سال هنوز انگیزه‌ی قتل پدرش، احمدشاه مسعود روشن نیست، گفت: «جواب این سئوال پیش من نیست، باید از هم‌رزمان پدرم و حکومت وقت آن‌زمان در این مورد سئوال شود».
به گمان دوبنوف، انگیزه‌ی قتل مسعود و تحقیق در مورد چگونگی ترور وی پایانی نخواهد داشت، زیرا باید این را بپذیریم که مسعود قربانی توطئه سیاسی شد و بدیهی است که این توطئه به‌هم رزمانش نسبت داده شود. ارکادی دوبنوف می گوید: زمانی با لجاجت کاراگاه‌های اسکاتلندیارد که مامور تحقیق در مورد اصلیت قاتلان احمدشاه مسعود که گفته می‌شد خبرنگاران بریتانیایی باشند، در اوایل سال‌های ٢۰۰٢ به دادگاهی در لندن به‌عنوان شاهد رسمی این حادثه احضار شدم و تلاش‌های زیادی کردند تا مرا متقاعد کنند که طرح ترور احمدشاه مسعود توسط طالبان ریخته شده بود و از من توقع داشتند تا در این مورد شهادت بدم. اما من سکوت کردم. سپس آن‌ها شواهدی را آوردند که گویا هم‌رزمان خود مسعود مسوول ترور وی بوده است.»
این خبرنگار روس گفت: چند سال بعد، پرونده‌ی ترور مسعود بسته شد، واسکاتلندیارد کپی از این پرونده را با اثر انگشت من ارسال کردند. آن‌ها می‌خواستند که غیبت من را در محل حادثه به اثبات برسانند، اما اثر انگشت من روی فایل‌های خبرنگاری نبود.
وی افزود: حامیان مسعود با گذشت یک‌هفته هم حاضر نبودند که مرگ فرمانده‌شان را بپذیرند، اتفاقی که حالا هواداران اسلام کریم‌اف، با توجه به سابقه‌ی طولانی رهبری رییس جمهورشان، آن را تجربه می‌کنند. هرچندی‌که که این دو قابل قیاس نیست.[٢]
[▲] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانش‌نامه‌ی آريانا توسط مهدیزاده کابلی ارسال شده است.
[▲] پی‌نوشت‌ها
[۱]- جزييات ترور احمدشاه مسعود از زبان يك مسئول طالبان، سایت تحلیلی خبری عصر ایران: ۱۹ شهریور ۱٣٨۵؛ و نیز: برگی از تاریخ ترور ناجوانمردانه احمدشاه مسعود، جام‌جم آنلاین: سه‌شنبه ۱۹ شهریور ۱٣۹٢
[٢]- در قتل مسعود کسانی از نزدیکان او دست داشتند، وبسایت اسپوتنیک دری (صدای روسیه): ۱٣ سپتامبر ٢٠۱٦
[▲] جُستارهای وابسته
□
[▲] سرچشمه‌ها
□ وبسایت اسپوتنیک دری (صدای روسیه)
